پاسخگویی دیرهنگام جلیلی به مجلس

حضور سعید جلیلی، دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی به همراه اعضای تیم هسته‌ای دوره قبل در کمیسیون ویژه بررسی «برجام» مجلس با واکنش‌های متفاوتی روبه‌رو شده است.

برخی نمایندگان و کارشناسان و فعالان سیاسی نسبت به حضور وی در مجلس و ارائه گزارش عملکرد دوره قبل و ادعاهای اعضای تیم قبلی خرده گرفته و این سؤال را پیش کشیده‌اند که اساساً حضور جلیلی چه تأثیری در بررسی «برجام» دارد؟

برخی دیگر اما نحوه تعامل تیم مذاکره کننده دوره گذشته با مجلس را به چالش کشیده و معتقدند سعید جلیلی در زمانی که باید به مجلس گزارش عملکرد می‌داد، توجهی به پیگیری‌های نمایندگان نداشت و حالا که تیم فعلی کار را به فرجام رسانده، برای حضور در مجلس و دفاع از عملکرد خود اشتیاق نشان می‌دهد.

در این میان، گروهی از طرفداران سعید جلیلی و مخالفان توافق هسته‌ای استدلال می‌کنند در دوره قبل، درخواستی از سوی مجلس برای حضور تیم مذاکره کننده در «بهارستان» وجود نداشته است.

اما شماری از نمایندگان مجلس هشتم و نهم تأکید دارند که چنین پیگیری و مطالبه‌ای از سوی مجلس وجود داشته اما مسئولان هسته‌ای علاقه‌ای برای حضور در مجلس نشان نمی‌دادند و در معدود دفعاتی هم که پا به «بهارستان» گذاشته‌اند، فقط به ارائه برخی گزارش‌های رسمی اکتفا کرده‌اند بدون اینکه برای طرح پرسش و انتقاد نمایندگان، مجالی بدهند.

یکی از اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نهم که خواست نامش اعلام نشود، به خبرنگار «ایران» گفت: «اتفاقاً سؤالات زیادی از سوی کمیسیون امنیت ملی درباره عملکرد تیم هسته‌ای دوره قبل مطرح بود و درخواست‌های زیادی هم برای حضور اعضای تیم هسته‌ای وجود داشت، اما آنها توجهی به این مطالبه نمایندگان نداشتند.»

عوض حیدرپور، عضو کمیسیون امنیت ملی در مجلس هشتم و نهم از جمله نمایندگانی است که گفته است: «سعید جلیلی، دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی در دوره گذشته مذاکرات هرگز برای حضور در مجلس و ارائه گزارش مذاکرات تمایلی نداشت.»


احمد شوهانی، دیگر عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نهم هم با اشاره به حضور جلیلی در کمیسیون ویژه مجلس و ارائه گزارش عملکرد گفته است: «باید گفت حضور آقای جلیلی و تیم مذاکره‌کننده او برای ارائه گزارش به مجلس کمی دیر شده است و بهتر بود آقای جلیلی در آن زمان که مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای بود، خود را مقید به ارائه گزارش به مجلس می‌کرد.»

نماینده ایلام در گفت‌وگو با سایت «فرارو» افزوده است: «آقای جلیلی در طول دورانی که هدایت تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای را برعهده داشت تا زمان کاندیدا شدن در انتخابات ریاست جمهوری سال 92 برای ارائه گزارش از آنچه در مذاکرات گذشته بود، به مجلس و کمیسیون تخصصی یعنی کمیسیون امنیت ملی نیامد.»

وی ادامه داد: «بارها از آقای بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی درخواست کردیم که یک‌بار آقای جلیلی برای ارائه گزارش درباره روند مذاکرات هسته‌ای به مجلس بیاید اما ایشان اعلام می‌کردند که آقای جلیلی مخالف ارائه گزارش به مجلس هستند و حاضر نیستند در کمیسیون حضور پیدا کنند. حال نمی‌دانیم چه شده است آقای جلیلی به مجلس پاسخگو شده‌اند.»

مهدیزاده: نمایندگان تصور نمی‌کردند مذاکرات جلیلی به جایی برسد
مهدی مهدیزاده، از اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هشتم نیز در گفت‌وگو با «ایران» توضیح داد: «این گونه نبود که هیچ مطالبه‌ای از سوی نمایندگان برای ارائه گزارش از سوی تیم هسته‌ای قبل وجود نداشته باشد، اما از آنجا که کار مذاکرات در مسیر منتج به نتیجه نبود، مجلس هشتم حساسیت مجلس نهم را نداشت.»

به گفته این نماینده سابق مجلس، نمایندگان تصور نمی‌کردند با شیوه‌ای که تیم قبل در پیش گرفته، مذاکرات به جایی برسد و طبیعی است که حساسیت‌ها هم خیلی زیاد نبود. او ادامه داد: «با روی کار آمدن دولت جدید و اتخاذ رویکرد متفاوت در این حوزه و تسلط و اشراف آقای ظریف و تیم همراه وی و بخصوص حمایت‌های رهبری و مردم، گفت‌وگوهای هسته‌ای به فرجام رسید و حساسیت‌های مجلس هم زیاد شد.»

خباز: دولت قبل روحیه تفوق‌طلبی داشت و نه پاسخگویی
محمدرضا خباز، دیگر نماینده مجلس هشتم است که به خاطر نمی‌آورد سعید جلیلی با عضوی از اعضای تیم مذاکره کننده قبل در صحن علنی یا غیرعلنی مجلس حضور یافته باشد. این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس هشتم در گفت‌وگو با «ایران»، توضیح داد که روحیه پاسخگویی و عذرخواهی هنگام اشتباهات را همه کس ندارد. بعضی افراد روحیه تفوق‌طلبی دارند و خود را برتر از دیگران می‌پندارند. در چنین شرایطی سخن گفتن از پاسخگویی بیهوده است.

به گفته وی، در نتیجه همین روحیه تفوق‌طلبی مسئولان قبل بود که زمینه اجماع جهانی علیه ما ایجاد شد و در شرایطی که در فاصله کمی 6 قطعنامه علیه ایران صادر شد، مسئولان اجرایی می‌گفتند «آنقدر قطعنامه بدهید تا قطعنامه‌دان‌تان پاره شود. حال آنکه اگر تیم قبلی برنامه و نقشه راه روشنی داشت، باید شرایط را مدیریت می‌کرد که اوضاع به سمت تنش و تحمیل فشار بیشتر پیش نرود.»

خباز مرور طرح سؤال از رئیس دولت قبل و نحوه مواجهه احمدی‌نژاد با آن را «محکی برای سنجش پاسخگویی مجموعه مدیریتی دولت قبل» برشمرد و گفت: «طرح سؤال 74 نماینده آنقدر برای آنها گران تمام شده بود که رئیس دولت در جلسه دیگری که به مجلس آمد، در حقیقت مجلس را به توپ بست.»

وی ادامه داد: «این روحیه را مقایسه کنید با عملکرد دولت یازدهم که در عمر 2 ساله خود رئیس آن رسماً در اثر اشتباه برخی مدیران از مردم عذرخواهی می‌کند، وزیر اطلاعات و رئیس یک شرکت خودروسازی بزرگ هم از مردم عذرخواهی می‌کنند.»

قنبری: مخالفان می‌خواهند موفقیت دولت را تقلیل دهند
دیگر نماینده مجلس هشتم هم از تمایل نوپدید سعید جلیلی برای پاسخگویی به مجلس ابراز تعجب کرد. داریوش قنبری به «ایران» گفت: «ایشان زمانی که باید به مجلس گزارش می‌داد، خودداری کرد و توجهی به پیگیری نمایندگان نداشت اما حالا که تیم جدید کار را به فرجام رسانده، درصدد پاسخگویی برآمده.» به گفته وی، بررسی برجام در کمیسیون ویژه ابزاری شده برای تبلیغات مخالفان دولت، همان‌ها که عملکرد قابل قبولی نداشته‌اند ولی حالا که مردم عملکردها را مقایسه می‌کنند، تلاش دارند موفقیت‌های دولت یازدهم را کوچک جلوه دهند.

این نماینده مجلس هشتم افزود: «آقای جلیلی وقتی مسئولیتی داشت، نتوانست انتظارات را برآورده کند و الان که مسئولیتی ندارد، معلوم نیست از چه جایگاهی در کمیسیون حضور می‌یابد و موفقیت‌های تیم هسته‌ای جدید را زیر سؤال می‌برد.» او تأکید کرد: کسی مخالف بررسی «برجام» در مجلس نیست اما بهره‌برداری‌های سیاسی از این موضوع به صلاح نیست و مردم متوجه این تحرکات می‌شوند کما اینکه اگر شیوه و راه آقای جلیلی را می‌پسندیدند و امید داشتند که می‌تواند به سرانجام برسد، در انتخابات ریاست جمهوری به او رأی می‌دادند.

وی در پاسخ به این سؤال که آقای جلیلی یا اعضای تیم مذاکره کننده چند بار در صحن علنی حضور یافتند، گفت: «تعامل ایشان بسیار کمرنگ بود و در یکی دو باری که آمدند، تنها به ارائه مسائل کلی بسنده کردند، مسائلی که نمایندگان از طریق رسانه‌های رسمی از آنها مطلع بودند. در حقیقت آقای جلیلی همان خبرهای رسمی را برای نمایندگان بازگو کرد بدون اینکه بحثی یا پرسش و پاسخی در بگیرد.»

وی در پاسخ به این سؤال که آیا پیگیری و مطالبه‌ای از سوی مجلس برای حضور تیم مذاکره کننده وجود نداشت یا اینکه اعضای تیم مذاکره کننده تمایلی برای حضور نداشتند، گفت: «البته نمایندگان مجلس هشتم هم عموماً همسو با جریان فکری دولت و تیم مذاکره کننده بودند، اما با این حال نمایندگان درخواست حضور اعضای تیم مذاکره کننده و ارائه گزارش را داشتند اما آقای جلیلی خیلی احساس مسئولیتی در قبال این مطالبه نداشت.» به گفته وی، مقایسه تعداد حضور اعضای تیم مذاکره کننده فعلی در مدت 2 سال با زمان مسئولیت تیم قبلی خود گویای میزان پاسخگویی و تعامل آنها با مجلس است.

منبع: ایران