سوءتغذیه، بحران فراگیر مناطق محروم
پارسینه: باور این که یک سوم کودکان جهان به دلیل سوءتغذیه از دنیا میروند، شاید کمی سخت باشد، آن هم برای ما ساکنان کلانشهرها که به انواع و اقسام خوراکیها دسترسی داریم، اما اینها آمارهای تائیدشدهای است که بارها توسط یونیسف و دیگر سازمانهای بینالمللی ارائه شده است.
در کشور خودمان نیز اوضاع تغذیه ایرانیها، در همه مناطق کشور مطلوب نیست. روز گذشته رئیس دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، از دو برابر بودن نرخ شیوع سوءتغذیه در استانهای محروم نسبت به میانگین کشوری به ایسنا خبر داد.
به گفته زهرا عبداللهی، شیوع سوءتغذیه از نوع کموزنی در کشور 4 درصد، کوتاه قدی تغذیهای 8/6 درصد و لاغری 3 درصد است. اگرچه به قول این مقام مسئول، این آمارها طی دو دهه اخیر، بهتر از قبل شده است، اما همچنان وضعیت تغذیه در مناطق محروم کشور، بوی بحران میدهد. به همین دلایل است که عبداللهی میگوید: تاکید برنامههای ما روی مناطق محروم کشور است که هنوز شیوع سوء تغذیه در آنها بالاست و این مناطق مشکل بیشتری دارند.
از آن طرف بام هم افتادهایم
در شرایطی که نرخ سوء تغذیه در مناطق محروم، زیاد است اما از آن طرف در بسیاری از شهرهای برخوردار کشور، دریافت بیش از حد مواد غذایی، برای سلامت مردم مشکل ایجاد کرده است.
رئیس دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت خاطرنشان میکند: با این که سوءتغذیه در کودکان کاهش یافته، اما از طرف دیگر اضافه وزن و چاقی در گروههای سنی دیگر زیاد شده است؛ این در حالی است که چاقی، احتمال خطر ابتلا به انواع بیماریهای قلبی ـ عروقی، دیابت، انواع سرطان، مشکلات مفصلی و استخوانی را زیادتر میکند.
حتی به گفته این مقام مسئول، بیش از 70 درصد مرگ ومیرها به علت این بیماریها ست که عامل خطر مهم آنها اضافه وزن و چاقی است.
مناطق محروم، امنیت غذایی ندارند
دکتر خدیجه رحمانی، متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی به بحث نبود امنیت غذایی در مناطق محروم اشاره میکند و میگوید: امنیت غذایی یعنی این که افراد مختلف، دسترسی آسان و مداوم به مواد غذایی داشته باشند، طوری که همیشه منابع غذایی ایمن و سالم در دسترس آنها باشد، اما بر اساس تحقیقات گستردهای که در خصوص وضعیت تغذیه در مناطق محروم انجام دادهام، هم اکنون چنین امنیت غذایی در این مناطق دیده نمیشود.
به عقیده رحمانی، دسترسی مداوم به منابع غذایی، به شرایط اقتصادی مردم هم ارتباط دارد: با توجه به بالا بودن قیمت بسیاری از اقلام غذایی، بسیاری از مردم مناطق محروم نمیتوانند دسترسی راحتی به مواد غذایی داشته باشند.
نا آگاهی، موثر در بروز سوء تغذیه
فقط هم بحث اقتصادی و دسترسی آسان به مواد غذایی مطرح نیست، به گفته این عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی، خیلی اوقات ناآگاهیهای تغذیهای در مناطق محروم نیز به افزایش سوءتغذیه در این مناطق دامن زده است.
رحمانی تاکید دارد: نفوذ کمتر رسانههای مجازی و غیرمجازی در مناطق محروم و ضعف آموزش در این مناطق باعث شده است اطلاعات ساکنان این استانها درباره تغذیه درست و سالم، کافی نباشد: «75 درصد سبد تغذیهای ساکنان مناطق محروم، از نان تشکیل میشود. گرچه نان برای سلامت بدن مفید است، اما استفاده زیاد از این ماده غذایی، نمیتواند همه ریزمغذیهای مورد نیاز بدن انسان را تامین کند و در نتیجه همین شرایط، سوء تغذیه در مناطق محروم پیش آمده است.»
تبعات جبرانناپذیر سوءتغذیه
ما تصور چندانی از تبعات گرسنگی مداوم نداریم، زیرا اغلب ما ایرانیها چنین شرایط حادی را تجربه نکردهایم. این متخصص تغذیه درباره تبعات سنگین سوءتغذیه یادآوری میکند: شاید کاهش وزن شدید بر اثر سوء تغذیه جبرانپذیر باشد، اما کاهش قد در افراد مبتلا به سوءتغذیه، برگشتپذیر نیست.
تاثیر مخرب بر رشد کودک و افزایش شیوع بیماریها نیز از دیگر تبعات مخرب سوءتغذیه است. به گفته رحمانی، سوءتغذیه میتواند بچهها را مستعد ابتلا به عفونت کند. وقتی بچهای دچار عفونت شد، نیازش به تغذیه بالا میرود. حال تصور کنید در این شرایط، چون کودک مبتلا به عفونت نمیتواند به منابع تغذیهای بیشتر دسترسی داشته باشد، در نتیجه سوءتغذیهاش تشدید میشود. اختلالات یادگیری، کاهش رشد ذهنی و برخی مشکلات ذهنی و جسمی دیگر، از عوارض سوء تغذیه است که این متخصص تغذیه به آن اشاره میکند.
برای بهبود این شرایط ناخوشایند، باید حمایتهای غذایی از ساکنان مناطق محروم افزایش یابد و به خصوص از کودکان، مادران باردار و شیرده، سالمندان و بیماران ساکن در مناطق کمبرخوردار کشور، بیشتر حمایت شود.
ارسال نظر