انجیر تازه بهتر است یا خشک؟

دكتر سـید مهدی میرغضنفری؛ رئیس هیأت موسس انجمن تحقیقات طب سنتی ایران، عضو هیات علمی ومدیر گروه طب سنتی دانشگاه علوم پزشكی ارتش نوشت:

از ابوذر نقل شده است: طبقی از انجیر به پیامبر (ص) هدیه دادند. ایشان به اصحاب فرمودند: بخورید چرا كه اگر بنا بود میوه ‌ای از بهشت نام ببرم همین میوه را می‌گفتم؛ زیرا میوه‌ای بدون هسته است، بواسیر را ریشه كن كرده و برای نقرس خوب است. پیامبر (ص) فرمودند انجیر را هم بصورت تازه و هم بصورت خشك بخورید. غیر از خواصی كه در حدیث قبل ذكر شد برای تقویت قوای جنسی و رفع سردی مزاج نیز توصیه شده است.

از امام علی (ع) روایت شده است كه خوردن انجیر انسدادها را نرم (باز) می‌كند و برای بادهای قولنج سودمند است، هم در روز وهم در شب آن را بخورید؛ اما فراوان نه. امام رضا (ع) فرموده ‌اند (کتاب کافی): انجیر بوی بد دهان را می‌برد، استخوان را استحكام می‌‌بخشد و با وجود مصرف آن دیگر نیازی به دارو نیست. همچنین از ایشان نقل است: انجیر مو بر می‌رویاند، درد را می‌‌برد و همانند‌ترین چیز به گیاهان بهشت است.

انجیر انواعی دارد از جمله كوهی و باغی. بهترین نوع انجیر، آنست که شیرین و شاداب باشد؛ فرقی نمی‌كند رنگ آن سفید باشد یا سیاه اما در جایی از طب ذكر شده نوع سفید به عنوان غذا بهتر است مصرف شود (برای همه قابل استفاده است) و نوع سیاه به عنوان دوا؛ لذا نوع سیاه شاید برای برخی عوارض ایجاد كند. مزاج انجیر گرم و تر است و جزو غذاهای اصلی‌ انسان است. در توضیح احادیث فوق: انجیر چون مزاج گرم و تری دارد باعث نرم شدن بافت‌های بدن می‌شود به همین دلیل در احادیث گفه شده انسدادها را رفع می‌كند.

ضد نفخ، باد و قولنج در بدن است و كمك به تقویت اعضای مستحكم بدن مثل مو، استخوان و دندان می‌‌کند. انجیر برای افراد فلج و برخی انواع صرع (مخصوصا ناشی از سردی مزاج) نیز مفید است. نوع تازه آن رطوبت بیشتری دارد لذا لطیف كننده و رقیق كننده خون و مایعات بدنی، تحلیل برنده و از بین برنده رسوبات و مواد زاید و ملین و جلا دهنده سیستم گوارش است. انجیر هر چه تازه‌‌تر باشد لینت مزاج بیشتری ایجاد می‌كند. میزان مواد غذایی انجیر از همه میوه‌ها بیشتر است؛ پس چاق كننده است. همچنین برای رفع درد و خشكی ریه و مجاری هوایی و حنجره مفید است؛ لذا افرادی كه دچار خشكی و گرفتگی صدا یا سرفه خشک هستند (مخصوصا افراد لاغر با مزاج سرد خشک سودایی) می‌توانند انجیر خیس‌‌خورده و نرم شده در گلاب (ناشتا یا غیر ناشتا) میل كنند و بسیار نفع ببرند. انجیر خشك طبیعتاً رطوبت كمتری دارد و از نظر عملكردها كمی ضعیف‌تر از انجیر تازه است و تا حدودی ایجاد تشنگی می‌كند؛ این نوع انجیر برای افراد رطوبتی سردمزاج مناسب تر است.

انجیر مواد عفونی‌ را به سمت پوست هدایت و دفع می‌كند؛ بنابراین برخی افراد به دنبال مصرف انجیر و مشابه آن دچار جوش پوستی می‌شوند که این الزاماً علامت بدی نیست و می‌تواند به دلیل دفع مواد زاید از عمق بدن به سطح پوست باشد. همانگونه که ذکر شد افراد با مزاج سرد و تر بهتر است انجیر خشك استفاده كنند تا بر تری آن‌ها نیفزاید و افراد با مزاج سرد و خشك از انجیر تازه (یا انجیر خشكی كه در آب یا گلاب چند ساعتی خیس خورده باشد) بهره ببرند چون رطوبت بیشتر داشته برای لینت و رطوبت بخشی به مزاج بهتر است. با رعایت نكات فوق خواص بیشتری از این میوه بدست می‌‌آید.