بیماری‌های تیروئید، علائم و راه‌های درمان

پرکاری تیروئید بیماری‌ است که در آن غده تیروئید مقدار زیادی هورمون تیروکسین ترشح می‌کند. پرکاری تیروئید می‌تواند باعث افزایش سوخت و ساز بدن، کاهش وزن، ضربان قلب بالا، تعریق، عصبانیت و کج خلقی شود. چندین راه مختلف برای درمان پرکاری تیروئید وجود دارد. از داروهای ضدتیروئید و ید رادیواکتیو برای درمان تیروئید پرکار استفاده می‌شود. بعضی اوقات، درمان پرکاری تیروئید شامل جراحی و برداشتن بخش‌هایی از غده تیروئید می‌شود. هر چند در صورت جدی نگرفتن پرکاری تیروئید این بیماری خطرناک است، اما اکثر افراد نسبت به درمان بخوبی جواب می‌دهند.

علائم ابتلا به پرکاری تیروئید

پرکاری تیروئید می‌تواند علائمی مشابه با سایر بیماری‌ها داشته و به همین دلیل تشخیص بیماری برای پزشک ممکن است، سخت باشد. علائم و نشانه‌هایی که ممکن است با تیروئید پرکار همراه باشند، شامل کاهش وزن ناگهانی، حتی زمانیکه میزان غذای مصرفی و اشتها کاهش نیافته است، ضربان قلب سریع، بیشتر از 100 ضربه در دقیقه و یا ضربان قلب نامنظم یا تپش قلب، افزایش اشتها، نگرانی، اضطراب یا کج خلقی، تعریق زیاد، تغییر در الگوی قاعدگی از علائم ابتلا به پرکاری تیروئید است.

همچنین افزایش حساسیت به گرما، تغییر در الگوی اجابت مزاج، به‌خصوص افزایش تعداد اجابت مزاج، بزرگ شدن غده تیروئید (گواتر)، که ممکن است به شکل ورم در زیر گردن ظاهر شود،خستگی و ضعف ماهیچه‌ها، مشکل در خوابیدن، نازک شدن پوست، موی شکننده و باریک از دیگر علائم ابتلا به پرکاری تیروئید است. بزرگسالان مسن ممکن است اصلا نشانه و علامتی نداشته باشند و درصورت وجود عمق بیشتر بیماری علامتی‌هایی همچون افزایش ضربان قلب، عدم تحمل گرما و خسته شدن زودهنگام شود. داروهایی که به آنها مسدود کننده بتا گفته شده و برای درمان فشار خون بالا و سایر بیماری ها استفاده می‌شود، می‌توانند علائمی شبیه علایم پرکاری تیروئید ایجاد کنند.

درصورتی‌که کاهش وزن بی دلیل، ضربان قلب بالا دارید، به‌طور غیرمعمول عرق می‌کنید، در گردن خود ورم احساس کرده یا سایر علائم بیماری تیروئید پرکار را دارید، باید به پزشک مراجعه کنید. تشریح کامل همه مشکلاتی که دارید برای تشخیص دقیق بیماری توسط پزشک لازم است، چراکه این بیماری علائمی مشابه با سایر بیماری‌ها نیز دارد.

دلایل ابتلا به تیروئید پرکار

غده تیروئید یکی از مهم ترین اعضای سیستم غدد درون ریز است. بسیاری از بیماری‌ها و مشکلات می‌توانند باعث پرکاری تیروئید شود. مصرف زیاد غذاهای یددار، بیماری گریوز، التهاب غده تیروئید در اثر عفونت ویروسی یا بعد از بارداری و یا سایر موارد، رشد غیر سرطانی غده تیروئید یا غده هیپوفیز، تومور بیضه‌ها و تخمدان، مصرف مقدار زیاد هورمون تیروئید، عکسبرداری پزشکی با رنگ‌های حاوی ید از جمله دلایل ابتلا به تیروئید پرکار است.

عوارض ابتلا به پرکاری تیروئید

تیروئید پرکار می‌تواند باعث ابتلا به سایر مشکلات از قبیل مشکلات قلبی شود. بعضی از جدی‌ترین عوارض پرکاری تیروئید مربوط به قلب و مشکلات قلبی می‌شود. این مشکلات شامل ضربان قلب سریع، نارسایی احتقانی قلب و …است. پرکاری تیروئید درمان نشده، می‌تواند باعث ضعف استخوان‌ها که به آن پوکی استخوان می‌گویند، شود. استحکام استخوان ها بسته به میزان کلسیم و مواد معدنی است که دریافت می کنید.

هورمون تیروئید زیاد در بدن می‌تواند بر توانایی بدن در جذب کلسیم تاثیر گذارد. همچنین پرکاری تیروئید می‌تواند فرد را دچار مشکلات چشمی همچون سرخی، بیرون زدگی، ورم و پف چشم‌ها، حساسیت به نور و دوبینی و تاری دید می‌شوند.در موارد نادر، افراد مبتلا به بیماری گریوز دچار مشکلی به نام درموپاتی گریوز شده و پوستشان سرخ و ورم کرده می شود.

پرکاری تیروئید نیز باعث افزایش خطر بحرانی تیروتوکسیک شده و به‌صورت ناگهانی دچار تب، افزایش ضربان قلب و حتی هذیان می شود. که این افراد باید سریعا با اورژانس تماس بگیرند. به‌ غیر از آزمایش و تست‌های بالینی، آزمایش خون برای بررسی هورمون‌های TSH، T3 و T4 برای شناسایی پرکاری تیروئید انجام می‌شود. همچنین ممکن است پزشک مواردی همچون سطح کلسترول خون، گلوکز و جذب ید رادیواکتیو را نیز بررسی کند.

درمان پرکاری تیروئید

درمان پرکاری تیروئید به علت و شدت بیماری بستگی دارد. پرکاری تیروئید با یک یا چند روش‌ همچون داروهای ضدتیروئید و جراحی برای برداشتن غده تیروئید انجام می‌شود. البته اگر تیروئید با جراحی برداشته یا با رادیواکتیو نابود شود، بیمار تا پایان عمر باید از داروهای جایگزین هورمون تیروئید استفاده کند.