درمان ناباروری استاندارد می‌شود/ جزییات طرح جدید وزارت بهداشت

دکتر معرفت غفاری درباره طرح جدید وزارت بهداشت جهت حمایت از زوجین نابارور و مدیریت خدمات درمان ناباروری گفت: یک بخش از این طرح مربوط به پیشگیری است. خدمات درمان ناباروری سه سطح دارد که سطح یک آن مربوط به اقدامات تشخیصی و درمانی است. بعد از این که مشکل بیمار مشخص شد، بیمار به سطوح دو و سه ارجاع داده می‌شود. در سطح دو نیز فقط درمان‌های مقدماتی مثل IUI و انتقال اسپرم شسته شده به داخل رحم انجام می‌شود. سطح سه نیز شامل موارد پیشرفته مثل لقاح خارج رحمی است. حدودا 35 درصد زوجین نیاز به خدمات سطح سه دارند که اگر اقدامات در سطوح یک و دو به موقع صورت گیرد این میزان کاهش پیدا می‌کند و اگر اقدامات درسطح یک و دو به درستی انجام نشود می‌تواند این درصد را بالاتر برد.

وی افزود: اگرمشکل یک زوج زودتر مشخص شود، سریع‌تر می‌توانند درمان شوند. اما اگر تشخیص دیرتر اتفاق افتد به دلیل بالاتر رفتن سن خانم، اقدامات فقط در سطح سه انجام می‌شود. یکی از اهداف این طرح بالا بردن خدمات سطح یک و دو است که با این اقدام می‌توان به زوجین کمک کرد که به سطح سوم نرسند.

غفاری با بیان اینکه یکی از اهداف این برنامه ارتقای کیفیت ارائه خدمات بخش آموزشی در حوزه ناباروری است، ادامه داد: ما در بخش تجهیزات مراکز کمبود داریم. قبلا کسانی که در این حوزه کار می‌کردند بر اساس آزمون و خطا یاد می‌گرفتند که این امر روی موفقیت کار تاثیر می‌گذارد. بر این اساس قسمت آموزش وزارت بهداشت در چند سال اخیر تدوین دوره‌های فوق تخصص نازایی برای گروه زنان و گروه‌های تخصصی بیولوژی تولید مثل را آغاز کرد و اخیرا هم در شورای عالی برنامه‌ریزی، بازنگری شده است. البته مراکز آموزشی ما تجهیزات کافی و امکانات پیشرفته جدید دراین زمینه را ندارند.

دبیر بورد بیولوژی تولید مثل با تاکید بر اینکه یکی از اهداف مهم این طرح ارتقای تجهیزات آموزشی و امکانات پیشرفته در مراکز آموزشی است، افزود: با بالا بردن امکانات در قسمت آموزشی می‌توانیم افراد را بسیار قوی تربیت کنیم که دیگر در مراکز درمانی آزمون و خطا نداشته باشند. اگر این اتفاق صورت گیرد، کیفیت کار بالاتر می‌رود.

وی همچنین به تاثیر مثبت این طرح بر مراکز خصوصی اشاره کرد و گفت: این طرح به بخش خصوصی هم می‌تواند بسیار کمک کند. ما در حال حاضر 62 مرکز فعال داریم که اکثریت این مراکز خصوصی هستند. ما به چندین برابر این مراکز نیاز داریم. برای راه‌اندازی آنها هم یک تیم تخصصی قوی و مجرب نیاز است. ولی این کار به مراکز آموزشی بسیار موفق با تجهیزات بالا که بتواند این تیم را تربیت کند نیاز دارد. این نیروها بعد از فارغ التحصیلی اکثرا جذب مراکز خصوصی می‌شوند.

غفاری تاکید کرد: در این طرح در نقاطی که بخش خصوصی نیست و علاقه‌ای به راه اندازی مراکز درمان ناباروری ندارد به منظور دسترسی عادلانه و مناسب برای مردم آن منطقه، مراکزی ایجاد می‌شود که بیشتر مربوط به سطوح یک و دو درمان ناباروری است. قرار نیست ساختمان جدیدی ساخته شود.

دبیر بورد بیولوژی تولید مثل ادامه داد: بیشتر مراکز درمان ناباروری آموزشی هستند. در بخش دولتی می‌توان با استفاده از این تجهیزات خدماتی که در بخش خصوصی خیلی کم انجام می‌شود را فعال‌تر کرد و میزان انجام خدمات را در مقایسه با بخش دولتی بالاتر برد و به حدود 30 درصدی که وزارت بهداشت در نظر دارد، رساند. این رقم در حال حاضر 12 درصد است.

غفاری با تاکید بر کمبود متخصصین جنین شناس مجرب، یکی از اقدامات مهم در فراهم کردن زیرساخت‌ها، هم در بخش دولتی و هم خصوصی را تربیت نیروی متخصص مجرب دانست و گفت: از این 62 مرکز بیش از 20 مورد در تهران است. درصورتی که در نقاط دیگر کمبود داریم. در استان هرمزگان اصلا مرکز نازایی نداریم. ما صد در صد به مرکز جدید نیاز داریم.

وی همچنین ادامه داد: برای تجهیز مراکز آموزشی و ارتقای تجهیزات و کیفیت ارائه خدمات به اعتبار مورد توجهی نیاز است. در آموزش اگر تجهیزات به درستی وجود داشته باشد هم صدمه به بیمار کمتر می‌شود هم کیفیت آموزش را بالاتر می‌برد. به همین خاطر در درجه اول مراکز آموزشی که دوره‌های فلوشیپ نازایی یا دکتری تولید مثل را برگزار می‌کنند، ایجاد می‌شود.

غفاری با اشاره به اینکه در حال حاضر زیرساخت کافی برای حمایت مالی از زوجین نابارور فعلا وجود ندارد، اضافه کرد: حدود 10 مرکز آموزشی ناباروری و 14 مرکز دولتی درمان ناباروری داریم. مراکز آموزشی می‌توانند با حدود یک میلیارد تومان تجهیز شوند. اما امکان تخصیص این پول برای زوجین نازا عملا وجود ندارد. میزان واجدین شرایط حدود 1.7 تا دو میلیون نفر است . زیر ساخت لازم برای حمایت مالی این تعداد زوج را در حال حاضر نداریم. اگر بخواهیم این پول را در این چند ماه باقی مانده از سال مستقیم به دست زوجین برسانیم، امکان پذیر نیست.

وی درباره نحوه جمع‌آوری اطلاعات از زوجین نابارور توسط وزارت بهداشت به شرط در نظر گرفتن اصل محرمانه بودن پرونده بیمار نیز گفت: این پول باید به مراکزی داده شود که حداقل 20درصد موفقیت در حاملگی داشته باشند. برای این که این 20 درصد را نظارت کنند، نیاز به یک سیستم نظارتی است. تمام متخصصین مخالف این هستند که اصل محرمانگی لحاظ نشود و اطلاعات هم به ثبت احوال برود، حتی معاونت درمان. انجمن جنین شناسی برای این قسمت طرحی را راه انداخته است که طبق آن، بدون این که به اصل محرمانه بودن اطلاعات بیمار خدشه ای وارد شود، بتوان به ثبت اطلاعات به صورت کد شده کمک کرد که وزات بهداشت بتواند به اطلاعات بیمار دسترسی داشته باشد.

وی تاکید کرد: امسال در قالب نامه از بهزیستی و کمیته امداد با ارائه نامه به هر تعداد بیماری که نامه بیاورند، پول پرداخت می‌شود. اعتباری هم صرف زیرساخت‌های آموزشی و کمک به راه‌اندازی سطح یک و دو درمان ناباروری می‌شود. این پول اصلا هزینه تاسیس مراکز جدید نخواهد شد.

وی درباره میزان پوشش بیمه‌ای دارو، درمان وخدمات تشخیص ناباروری نیزگفت: تقریبا بیشتر داروهای ایرانی و چند درصد از داروهای خارجی، اقدامات تشخیصی - درمانی تحت پوشش بیمه پایه هستند. خدمات درمان و سطح دو و سه جزء بیمه پایه نیستند، بعضی از بیمه‌های تکمیلی آن را قبول می‌کنند.

این عضو کمیته ناباروری درباره علت تفاوت درمان در مراکز خصوصی و دولتی گفت: متخصصین زنانی که در مراکز آموزشی دولتی کار می‌کنند در بخش خصوصی هم مشغول به فعالیت هستند. مراکز آموزشی هیچ کمبودی از این نظر ندارند ،شاید حتی تیم قوی‌تری هم داشته باشند. نقص این مراکز مربوط به تجهیزات فرسوده است. اگر یک مرکز تجهیزات نامناسبی داشته باشد، روی درصد موفقیت آن هم تاثیر دارد. با ارتقای این تجهیزات در بخش دولتی می‌شود کمک کرد که فعالیت این بخش بهتر شود. هر خدمتی در این کشور باید 30 درصد از آن در بخش دولتی انجام شود.

غفاری درباره زمان اجرای این طرح نیز گفت: این طرح هنوز تصویب نهایی نشده است و قرار است تا آخر سال تکلیف این بودجه مشخص شود.

دبیر بورد بیولوژی تولید مثل ادامه داد: معاونت درمان قول داده است که خدمات درمان ناباروری را استاندارد کند، یعنی هر خدمتی شناسنامه دار شود. تنها گروهی که این کار را انجام داده است انجمن جنین شناسی بوده است و این استاندارد سازی مورد تصویب بورد تولید مثل هم قرار گرفته و معاونت درمان قول داده است که این استانداردها اجرایی شود و به افزایش کیفیت خدمات درمان ناباروری کمک کند.

وی همچنین با اشاره به لزوم صدور پروانه نظام پزشکی برای مسئولین فنی آزمایشگاه در مراکز درمان ناباروری گفت: درمان ناباروری یک قسمت مربوط به کلینیک بالینی است که مسئول فنی دارد، بخشی هم مربوط به آزمایشگاه است که هنوز برای آن مسول فنی مشخص نیست و به بیمار پاسخگو نیست، چون پروانه نظام پزشکی ندارد. معاونت درمان قول داده است که آنها را پروانه دار کند.

انتهای پیام