ناگفته‌ های برجام به روایت بعیدی‌ نژاد

حمید بعیدی‌نژاد در نشست ناگفته‌های برجام و رویکردهای پسابرجام با بیان اینکه همکاران ما مجاهدت کردند تا با تلاش شبانه‌روزی به سیستم حقوقی آمریکا تسلط یابند، افزود: «آمریکایی‌ها برای رفع تحریم‌های خودشان، گیج شده بودند و به ما در مذاکرات گفتند فکر نمی‌کردیم روزی مجبور شویم این تحریم‌ها را لغو کنیم.» بعیدی‌نژاد تاکید کرد: «این مذاکرات برای آمریکایی‌ها منحصربه‌فرد بود و آنها مشابه چنین مذاکراتی را فقط با شوروی و فقط در زمینه خلع سلاح هسته‌ای داشتند.»

مدیرکل امور سیاسی و امنیت بین‌المللی وزارت خارجه محدودیت‌های صدور روادید در آمریکا را جزو نگرانی‌های تهران و از پرونده‌های باز برشمرد و گفت: اگر این قانون همان طور که کنگره تدوین کرده اجرا شود، نقض برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) است. حمید بعیدی‌نژاد رئیس هیات کارشناسی ایران در مذاکرات با 1+5 و مدیرکل امور سیاسی و امنیت بین‌المللی وزارت امور خارجه پیش از ظهر دیروز (سه‌شنبه) در نشست «ناگفته‌های برجام و رویکردهای پسابرجام» که از سوی سایت «دیپلماسی ایرانی» برگزار شد، با بیان اینکه مذاکرات هسته‌ای برای آمریکایی‌ها نیز منحصربه‌فرد بود، ابراز کرد: «آمریکایی‌ها مشابه چنین مذاکرات پرجزئیاتی را با شوروی و فقط در زمینه خلع سلاح هسته‌ای داشتند.»

بعیدی‌نژاد با اشاره به فعالیت خود در زمینه خلع سلاح هسته‌ای از سال 1368 تاکنون افزود: «موضوع راستی‌آزمایی یکی از پیچیده‌ترین مذاکرات است. از روز اول مذاکرات، هدف ما اعلام تعهد ایران برای صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای و در عین حال لغو تحریم‌ها و محدودیت‌ها بود.» رئیس هیات کارشناسی تیم هسته‌ای ایران با 1+5 با بیان اینکه غربی‌ها به‌طور مشخص می‌گفتند فردو باید تعطیل و برنامه هسته‌ای فقط باید در نطنز انجام شود، ادامه داد: «آنها می‌گفتند رآکتور آب سنگین اراک برای ما توجیه پذیر نیست؛ چون تولید پلوتونیوم در آن ایجاد نگرانی می‌کند و باید تبدیل به آب سبک شود تا پلوتونیوم تولید نشود.» بعیدی‌نژاد با اشاره به موضع غربی‌ها در مذاکرات عنوان کرد: «غربی‌ها در مذاکرات می‌گفتند ایران تاسیساتی ندارد که نیاز به سوخت هسته‌ای داشته باشد. وندی شرمن، مذاکره‌کننده آمریکایی تا همین ماه‌های اخیر در مذاکرات می‌گفت باید تعداد سانتریفیوژها بسیار کمتر (8 بار) از ظرفیت موجود باشد.»

پنج هزار سانتریفیوژ فعال مانده است

او با بیان اینکه 9 هزار و 200 سانتریفیوژ غنی‌سازی انجام می‌دادند، اما 10 هزار سانتریفیوژ هنوز تزریق گاز نشده بود، تاکید کرد: «دو گروه به 20 هزار سانتریفیوژ اشاره می‌کنند؛ یکی گروه‌های منتقد در داخل و دیگری گروه‌هایی در آمریکا. آنها 5 هزار سانتریفیوژ را از 20 هزار سانتریفیوژ در نظر می‌گیرند؛ درحالی‌که 5 هزار سانتریفیوژ از 9 هزار سانتریفیوژ فعال مانده است.» مدیرکل امور سیاسی و امنیت بین‌المللی وزارت امور خارجه با تاکید بر اینکه فردو به فعالیت‌هایش ادامه خواهد داد، عنوان کرد: «روس‌ها در فردو برنامه مخصوصی برای تولید ایزوتوپ‌های پایدار پیش خواهند برد که این برای اولین بار است که در ایران انجام می‌شود.» بعیدی‌‌نژاد با بیان اینکه 1040 سانتریفیوژ در فردو باقی می‌ماند؛ اما غنی‌سازی نمی‌کند، ادامه داد: «نیروگاه تحقیقاتی اراک آب سنگین باقی‌ ماند و این از کارهای بسیار سخت ما بود.

غربی‌ها تمام دانشمندان خود را وارد مذاکره کرده بودند و با بسیج همه نیروهای خود سعی داشتند با ایران مقابله فنی کنند و می‌گفتند طرح ایران برای ابقای آب سنگین اراک قابل اجرا نیست.» او با اشاره به اینکه یکی از شاهکارهای ایران در مذاکرات هماوردی با قدرتمندترین کشورهای جهان در قبول فناوری هسته‌ای بود، گفت: «تعداد سانتریفیوژهای فعال از 500 عدد درخواستی آمریکا به 5060 سانتریفیوژ رسید.»

مدیرکل امور سیاسی و امنیت بین‌المللی وزارت امور خارجه در ادامه با بیان اینکه آمریکایی‌ها دنبال تغییر نظام در ایران بودند و با طراحی تحریم‌ها این هدف خود را دنبال می‌کردند، تاکید کرد: «آمریکایی‌ها برای رفع تحریم‌های خودشان گیج شده بودند و به ما در مذاکرات گفتند فکر نمی‌کردیم روزی مجبور شویم این تحریم‌ها را لغو کنیم.» بعیدی‌نژاد ادامه داد: «همکاران ما مجاهدت کردند تا با تلاش شبانه‌روزی به سیستم حقوقی آمریکا تسلط یابند و در مذاکرات بتوانیم به لغو تحریم‌ها دست یابیم.» او با بیان اینکه تعهدات ما در برجام مشخص است، عنوان کرد: «تعداد 5060 سانتریفیوژ فعال، تقویت و ارتقای رآکتور آب سنگین اراک با همکاری 1+5 و با مدیریت ایران، ادامه فعالیت فردو و تولید ایزوتوپ‌های پایدار، تعهدات ما در توافق با 1+5 است.»

لغو تحریم‌های هواپیما ربطی به هسته‌ای نداشت

رئیس هیات کارشناسی ایران در ادامه این نشست با اشاره به اینکه برخی یا باورشان نمی‌شود یا تعمدی دارند که درباره لغو تحریم‌ها تردید ایجاد کنند، افزود: «لغو تحریم‌های هواپیمایی یکی از مهم‌ترین تعهدات آمریکایی‌ها بود که ربطی هم به تحریم‌های هسته‌ای نداشت و از ابتدای انقلاب وضع شده بود.» بعیدی‌نژاد ادامه داد: ایرانی‌ها سالانه 5 میلیارد دلار خرج سفرهای هوایی و خرید بلیت می‌کنند و اگر برای خرید هواپیما هزینه شود، به نفع ماست. او با بیان اینکه باید جواب پس بدهیم که چرا ملزومات اولیه مردم را نخریدیم، تاکید کرد: «سالانه 5 میلیارد دلار از جیب ملت ایران می‌رود. بار اول که رفع تحریم‌های هواپیمایی مطرح شد جان کری گفت من نمی‌توانم چنین کاری کنم؛ چون این تحریم‌ها هسته‌ای نیست.»

مدیرکل امور سیاسی و امنیت بین‌المللی وزارت امور خارجه ابراز کرد: «تمام محدودیت‌های سوئیفت برای بانک‌های ایران لغو شده است. سوئیفت قبل از برجام با برخی بانک‌های ایران ارتباط داشت و اکنون بانک‌های تحت تحریم توانسته‌اند به سوئیفت وصل شوند.» بعیدی‌نژاد با بیان اینکه از همکاران رسانه‌ای درخواست می‌کنم که درباره مساله سوئیفت به واقعیات مراجعه کنند، گفت: «سوئیفت علاوه بر سخت‌افزار نیاز به نرم‌افزارهای پشتیبانی دارد و باید این دو نیاز برآورده شود.» او افزود: «سوئیفت سرویس پیام‌رسانی است و وقتی این سرویس را در اختیار کاربران قرار می‌دهد که نیازهای نرم‌افزاری و سخت‌افزاری را برآورده کرده باشد. الان بانک‌ها هستند که باید به سوئیفت وصل شوند. برخی رسانه‌ها افرادی را می‌فرستند تا از بانک‌ها بپرسند به سوئیفت وصل شده‌اند و بعد تیتر می‌زنند هنوز تحریم سوئیفت لغو نشده است.»

به مردم دروغ نگفتیم

این عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای با اشاره به اینکه برخی در داخل می‌گفتند ما اطلاع موثق داریم PMD بسته نمی‌شود، ابراز کرد: «در سال 2003 تحریم و فشاری بر کشور نبود، اما طرف مقابل آماده توافق با ایران نبود. انتظار ایران هم در سطح فعلی نبود و خواسته ما آن زمان فقط غنی‌سازی بود. ایران در آن سال فقط با اروپایی‌ها مذاکره می‌کرد و غربی‌ها می‌گفتند باید غنی‌سازی تعطیل شود که ایران نپذیرفت.» بعیدی‌نژاد با بیان اینکه اگر غربی‌ها آن زمان گستره محدودی از غنی‌سازی را می‌پذیرفتند توافق شدنی بود، عنوان کرد: «غربی‌ها از ابتدا دنبال تعطیلی غنی‌سازی بودند، اما ما گفتیم توافق بدون ادامه غنی‌سازی شدنی نیست. غربی‌ها می‌گفتند ما پیشنهادهای زیادی به شما دادیم، اما شما فقط دنبال غنی‌سازی هستید.»

او با تاکید بر اینکه محدودیت‌های صدور ویزا در آمریکا جزو نگرانی‌های ما و از پرونده‌های باز است، تاکید کرد: «اگر قانون کنگره اجرا شود در روابط اقتصادی ما ایجاد مشکل می‌کند. جان کری قول داده که این قانون به گونه‌ای اجرا می‌شود که در از سرگیری تبادلات اقتصادی ایران خللی ایجاد نشود.»

رئیس هیات کارشناسی ایران در مذاکرات با 1+5 افزود: «این بحث مربوط به ایران نیست، بلکه اولین جبهه مقابله با آن اروپایی‌ها هستند. سفیران اتحادیه اروپا در واشنگتن به این قانون اعتراض کرده‌اند و این قانون اگر همان‌گونه که کنگره تدوین کرده اجرا شود، از نظر ما نقض برجام است.» بعیدی‌نژاد در پایان تاکید کرد: «آمریکا با تشکیل گروه کاری برای عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی (WTO) مخالفت کرده بود؛ اما اطلاعی از موضع جدید آنها نداریم و طبیعتا در فضای موجود نباید مشکلی وجود داشته باشد.»

منبع روزنامه دنیای اقتصاد