درس‌هایی برای ناکامان انتخابات

فریدون مجلسی در روزنامه شرق نوشت:

13 شهریور امسال در گفت‌وگویی با یکی از خبرگزاری‌ها یادآور شدم: «برخی نگران قرارگرفتن در معرض رقابت انتخاباتی و گزینش آزادانه هستند، بنابراین راه پیروزی را در حذف رقبا و در رقابت بی‌رقیب خواهند جست».

اصولگرایان نیز مانند هر جریان دیگر تحت ‌تأثیر شرایط محیطی و ظرفیت‌های ذهنی و تجربی خود در طی زمان تحول پیدا می‌کنند. بسیاری از آنان که در معرض آگاهی‌های گوناگون قرار دارند، در مواضع خود دچار تردید می‌شوند و می‌کوشند در هر مورد تفکر و سنجش را ابزار گزینش‌ها و تصمیم‌های خودشان قرار دهند.

اصولگرایان در این روند به ابزار اعتدالی متوسل می‌شوند و در نتیجه نوعی گرایش منطقی پیدا می‌کنند اما هستند کسانی که آگاهی‌های خود را از منابع تک‌واره دریافت می‌کنند که طبیعتاً در منش‌های خودشان سرسخت‌تر هم می‌شوند. آنها درعین‌حال نسبت به حقانیت خود و حمایت عمومی نیز دچار تردید می‌شوند خصوصاً اینکه برخی اصولگرایان امتحان مالی خوبی هم در دولت احمدی‌نژاد پس ندادند و در بدبینی مردم، بی‌تأثیر نبودند.

اینان طبیعتا نگران قرار گرفتن در معرض رقابت انتخاباتی هستند. در آن مقطع، نظر نگارنده این بود که میزان مشارکت مردم در انتخابات بستگی به این دارد که ببینند به حق گزینش آنها چقدر اعتبار داده می‌شود اما کسانی که عملاً اقتصاد و جامعه را با بحران مواجه کرده‌اند، به طور طبیعی هیچ بختی ندارند. اتفاقاتی که در بررسی صلاحیت برخی نامزدهای انتخابات مجلس رخ داد می‌توانست مایه دلسردی و نومیدی باشد؛ اما چنین نشد و این‌بار مردم بودند که با برخوردی عقلانی، خودشان تصمیم گرفتند و به برخی جریانات، «نه» گفتند.

کسانی که با اطمینان، خود را بیرون از دایره نیاز به تعیین صلاحیت می‌پنداشتند و سخن یکی از بزرگان را به طنز گرفتند که پرسیده بود «صلاحیت شما را چه کسی تأیید کرده است؟» اکنون خود را در مقابل داوری افکار عمومی می‌بینند. به یاد دارم زمانی که ژنرال دوگل، رئیس‌جمهور محبوب فرانسویان، اعتبار خود را در گرو نتیجه رفراندومی گذاشته بود که مردم فرانسه به آن رأی منفی دادند، به حکم رفتار سیاسی و اجتماعی استعفای خود را از ریاست‌جمهوری تقدیم کرد و با احترام بسیار به خانه بازگشت.

در ایران هم مناسب است هر جریان سیاسی پس از اطلاع از نظر مردم پیرامون خود، رفتار مرسوم سیاسی از خود نشان دهد و تا مدتی از تحولات کناره‌گیری و به آسیب‌شناسی نقاط ضعف خود بپردازد، اگرچه که بارها دیده‌ایم در ایران ابراز چنین رفتاری مرسوم نیست و مصلحت‌اندیشی‌های دیگر، مانع از آن خواهد بود. با وجود محدودیت‌هایی که یک جناح سیاسی در فضای کشور و انتخابات داشته و دارند، مجلسی متشکل از عناصری اعتدالی پدید خواهد‌ آمد.

باید پیام ملت را شنید و به‌جای هر رفتار دیگری، آشتی‌طلبی را در پی گرفت که اراده مردم بر صلح و توسعه و رفاه عمومی و همکاری بین‌المللی است. از رئیس‌جمهور و دولت اعتدال که انتخابات را در حوزه مسئولیت خود یعنی هیأت‌های اجرائی و وزارت کشور در معنای واقعی خود برگزار کرد، امانت‌دار رأی مردم بود و اعتماد و احترام مردم را خرید نیز باید سپاسگزار بود.