راز چپ دست ها برملا شد

پیش از این محققان مختلف به این نتیجه رسیده بودند که چپ دست یا راست دست بودن افراد به نامتقارنی دو نیمکره مغز آن‌ها بستگی دارد؛ اما محققان آلمانی دریافتند اولویت استفاده از دست چپ یا راست در هشت هفتگی جنین و در نخاع آن مشخص می‌شود و در هفته سیزدهم بارداری با استفاده از سونوگرافی قابل تشخیص است.

حرکات دست و بازو توسط غشای حرکتی مغز کنترل می‌شود. این غشا سیگنال‌های مربوطه را به نخاع ارسال می‌کند تا در آنجا به دستورالعمل‌های حرکتی تبدیل شوند. با وجود این در مراحل اولیه رشد جنین غشای حرکتی مغز با نخاع ارتباط ندارد و پس از تشکیل پیش‌سازهای دست در رحم برقرار می‌شود.

محققان برای اثبات این نظریه، بیان ژن نخاع را بین هفته هشتم تا دوازدهم بارداری تحلیل کردند و در بخش‌هایی از نخاع جنین که حرکات بازو و پا را کنترل می‌کنند، تفاوت‌های مهمی بین جنین‌های چپ دست و راست دست شناسایی کردند.

همچنین محققان علت فعالیت‌های ژنتیکی نامتقارن را ردیابی کرده و عوامل اپی‌ژنیکی را شناسایی کردند که منتهی به آنزیم‌هایی می‌شود که گروه‌های متیل (گروهی که از پیوند شیمیایی یک اتم کربن با سه اتم هیدروژن تشکیل شده‌است) را به دی‌ان‌ای متصل می‌کنند و موجب کاهش قابلیت بازخوانی ژن‌ها شده یا بر این قابلیت اثر می‌گذارند. اپی ژنیک به تغییرات خارجی دی‌ان‌ای اشاره دارد که ژن را خاموش یا روشن می کنند. این تغییرات توالی دی‌ان‌ای را تغییر نمی دهند، بلکه بر نحوه بیان ژن تاثیر می گذارند.

نتایج این تحقیقات نشان داد این پدیده در قسمت چپ و راست نخاع به اشکال متفاوتی به‌وقوع می‌پیوندد و در نتیجه فعالیت ژن‌ها در دو طرف نخاع با یکدیگر متفاوت است.

گزارش کامل این تحقیقات در نشریه eLife‌ منتشر شده است.