تبلیغات انتخاباتی در نمایشگاه کتاب ممنوع است

سی‌امین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران تا دو روز دیگر به صورت رسمی آغاز به کار می‌کند و میزبان اهالی علم و فرهنگ خواهد بود.

این دورهِ نمایشگاه کتاب تهران با شعار یک کتاب بیشتر بخوانیم از ۱۳ تا ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۶ در مجموعه شهر آفتاب برگزار می‌شود. این دومین میزبانی این مجموعه نمایشگاهی از بزرگ‌ترین رویداد فرهنگی سالیانه کشور خواهد بود.

بر همین اساس به منظور اطلاع از آخرین شرایط برگزاری نمایشگاه کتاب تهران به گفت‌وگو با همایون امیرزاده، سخنگوی شورای سیاست‌گذاری سی‌امین دوره نمایشگاه کتاب تهران نشستیم.

دولت یازدهم به دنبال واگذاری امور به صنوف فرهنگی و هنری است. نقش صنوف در نمایشگاه سی‌ام کتاب تا چه اندازه است؟

تشکل‌های صنفی به خصوص تشکل‌های فراگیر کشور یعنی اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران و اتحادیه تعاونی‌های ناشران کشور متکلف اجرای این نمایشگاه هستند و کلیه فرآیند واگذاری، ثبت نام، تخصیص غرفه‌ها به ناشران امسال از سوی صنف انجام می‌شود.

تحویل غرفه‌ها به ناشران و استقرار و آماده‌سازی اهالی نشر در چه وضعیتی است؟

مجموعه‌هایی که باید فضا را در اختیار قرار دهند، بخش عمده کارهایشان را انجام داد‌ه‌اند و غرفه‌ها به ناشران بزرگ تحویل داده شده و مشغول ساخت دکور هستند. ان‌شاالله روز ۱۳ اردیبهشت که روز اول نمایشگاه خواهد بود طبق زمان‌بندی شاهد گشایش نمایشگاه خواهیم بود.

امسال نمایشگاه کتاب میزبان ۱۰۵ مهمان خارجی خواهد بود، مهمانان این دوره بیشتر از چه کشورهایی هستند؟

در حوزه بین‌الملل میزبان طیف وسیعی از مهمانان خواهیم بود که ایتالیا با ۳۲ عضو، عالی‌ترین هیئت خارجی حاضر در نمایشگاه است و علت آن هم انتخاب این کشور به عنوان کشور مهمان در این دوره است، همچنین هیئتی از کشور چین در این دوره حضور خواهند داشت. ما سال آینده مهمان نمایشگاه کتاب پکن خواهیم بود.

همچنین میزبان شخصیت‌های فرهنگی و ادبی از استانبول که برای اولین بار به عنوان شهر مهمان در نمایشگاه حضور دارد، خواهیم بود. ۱۰ نفر از هشت کشور که به عنوان بورسیه نمایشگاه مورد حمایت قرار گرفته‌اند هم در این دوره حضور خواهند داشت.

در کل طیف متنوعی از ناشران، مدیران، آژانس‌های ادبی، روسای نمایشگاه‌های معتبر جهانی در نمایشگاه حاضر خواهند بود. کتاب ناشران خارجی هم منتشر و تحویل غرفه‌ها داده شده است.

مشکلی برای صدور روادید مهمانان وجود نداشت؟

خوشبختانه با همکاری وزارت امورخارجه و وزارت ارشاد هیچ مشکلی در این زمینه نداشتیم و هیئت‌های مدعو در زمان مقرر حضور پیدا خواهند کرد و برنامه‌هایشان را اجرا می‌کنند. به‌ویژه کشور ایتالیا که جدای از حضور در نمایشگاه، برنامه‌ای در موزه کتابخانه ملی به منظور نمایش کتابخانه آنجلیکا رم خواهد داشت. همچنین برنامه‌ای به اسم روز ایتالیا هم در برج میلاد برگزار خواهد شد.

امسال فهرستی به منظور عدم توزیع کتاب‌های ممنوعه به ستاد برگزاری نمایشگاه ارائه نشده است؟

خیر، امسال هیچ لیستی از جانب هیچ یک از ارگان‌های مربوطه به ستاد برگزاری تحویل داده نشده است.

پارسال بارندگی‌ها باعث بروز مشکلاتی در برخی از فضاهای شهر آفتاب شد. با توجه به اینکه ۴۰ درصد از فضای نمایشگاه در محیط باز به قرار دارد، تغییرات آب و هوایی این چند روز مشکلی به وجود نیاورده است؟

امسال دومین حضور نمایشگاه کتاب در شهر آفتاب است و هم فضای نمایشگاهی و هم محیط باز این مجموعه به مرور درحال آماده شدن برای فضای نمایشگاهی است. بروز باد و باران در این چند روز به دست‌اندرکاران کمک کرد که نقاط ضعف و آسیب‌هایی را که محتمل است متوجه نمایشگاه شود، سریعا شناسایی کنند، قطعا اگر این باد و باران اتفاق نمی‌افتاد شاید یک تست واقعی انجام نمی‌شد. به هر صورت نمایشگاه درحال آماده سازی برای گشایش است و تمام همکاران در تلاش‌اند تا فضای استانداردی را تا روز افتتاحیه مهیا کنند.


همایون امیرزاده، سخنگوی شورای سیاست‌گذاری نمایشگاه کتاب

با توجه نزدیکی زمان نمایشگاه با انتخابات ریاست جمهوری و ممنوعیت تبلیغات سیاسی در نمایشگاه، برخورد کمیته نظارت و ارزیابی با متخلفان چگونه خواهد بود؟

نمایشگاه به عنوان بزرگ‌ترین رویداد فرهنگی کشور نمی‌تواند به بزرگ ترین رخداد سیاسی یعنی انتخابات بی‌اعتنا باشد، ما با تصویب و ارائه بسته مشخصی تحت عنوان بسته انتخاباتی نمایشگاه کتاب و تشکیل کارگروهی به منظور اجرایی کردن شیوه‌نامه آن که به تصویب عالی ترین مقام نمایشگاه یعنی شورای سیاست گذاری رسیده است، در این باره برنامه‌ ریزی کرده‌ایم. این کارگروه فعالیت خود را آغاز کرده است و به تبیین باید و نبایدهای انتخاباتی در این دوره پرداخته. بر این اساس تبلیغات له یا علیه هریک از نامزدها جزو مصادیق بازدارنده این شیوه‌نامه است.

تلاش ستاد برگزاری بر این است که با در اختیار گرفتن فضای محیطی نمایشگاه، فضاهای تبلیغاتی موجود صرفا در اختیار ستاد نمایشگاه خواهد بود و در این فضای موجود بدون اشاره به فرد یا گروه سیاسی برای حضور حداکثری مردم در این رویداد سیاسی تبلیغ انجام خواهد شد. تمام تلاش خود را خواهیم کرد تا فضای فرهنگی نمایشگاه حفظ شود.

مطابق هر سال، بخشی از ناشران به دلایلی از حضور در نمایشگاه سال آینده محروم می‌شوند، در این دوه چه تعداد ناشر محروم وجود دارد و علت تخلفات چه بوده است؟

حدود ۵۰ ناشر امسال محروم هستند، تقریبا تمامی تخلفاتی که سال گذشته منجر به محرومیت تعدادی از ناشران برای حضور در این دوره شد، مسایل انضباطی بوده است که به قواعد، دستورالعمل‌ها، قوانین و آیین‌نامه‌ها مانند نقد کردن بن کارت‌های الکترونیک و ارائه کتاب غیر، واگذاری غرفه و ... مربوط بوده است.

طبق آمار و آنچه در دورهای گذشته مشاهده شده است، بیشترین تخلفی که صورت می‌گیرد، فروش کتاب غیر است، چه تدابیری برای جلوگیری از این معضل اندیشیده شده است؟

ما یک نظارت درون صنفی را از سال گذشته آغاز کردیم، این نظارت در شناسایی برخی از افراد اخلال‌گر در برگزاری نمایشگاه، حفظ حقوق شهروندی و برگزاری مناسب نمایشگاه به ما کمک می‌کند. مجموعه این عوامل باعث شده تا خیلی از افرادی که احتمال می‌رود تخلف کنند، شناسایی شوند و مورد توجه باشند.

از طرفی اقدامات بازدارنده بوده است و تعداد متخلفین به مرور کاهش پیدا کرده است، این نشانگر نظارت درست و وضع قوانین جامع است که باعث سالم‌سازی محیط نمایشگاه شده.

ارائه کتاب‌های غیر، تجاوز به حقوق دیگر ناشران و مخاطبین است و حاضران حق دارند شاهد تکرار عناوین نباشند، زیرا که این تکرار برایشان ملال آور است. هیئت مربوطه در حال نظارت بر این امر است تا حرمت مخاطبان و دیگر ناشران حفظ شود.

طبق اخبار معاونت فرهنگی، وزارت ارشاد امسال اقدام به خرید ۱۵ میلیارد ریالی کتاب از ناشران کرده است، این خرید به چه نحوی صورت می‌گیرد و از کتاب‌های خریداری شده در کجا استفاده می‌شود؟

از سال گذشته با توجه به وضعیت نشر و حمایت از حضور ناشرانی که با توجه به مشکلاتی که دارند بازهم در برای رونق نمایشگاه تلاش می‌کنند، در یک اقدام داوطلبانه معاونت فرهنگی در جهت جبران بخشی از هزینه‌های ناشران اقدام به خرید کتاب از آن‌ها کرده است که این کتاب‌ها بنابر نیاز پس از خریداری به مناطق محروم ارسال خواهد شد تا به بهانه نمایشگاه کتاب، هموطنانی که دسترسی به خرید کتاب ندارند، بتوانند کتاب مورد نیاز خود را تهیه کنند و این مسئله زمینه ساز ایجاد نمایشگاهی به وسعت کل ایران می شود.

این خرید بیشتر به ناشران شهرستانی و همچنین ناشرانی که غرفه‌های کوچک با متراژ زیر ۱۰۰ متر دارند، تعلق می‌گیرد.

با توجه به استقبال همیشگی مردم، برای رفت و آمد راحت‎تر مراجعان، چه تمهیدی اندیشیده‌اید؟

سال گذشته این حجم جمعیت استقبال کننده از نمایشگاه غیرقابل انتظار برای ناشران و دست اندرکاران بود، این استقبال یک سرمایه بزرگ اجتماعی محترم به شمار می‌رود و ما هر کاری برای سهولت رفت و آمد این مردم انجام دهیم کم است و حتما باید این امکانات توسعه بیشتری پیدا کند.

به همین منظور ظرفیت وسایل نقلیه افزایش پیدا کرده است، فضای گسترده‌تری به پارکینگ ها اضافه شده است، همچنین فضای مترو تا نمایشگاه مسقف شده است. همچنین فضای رفاهی و ناوگان تردد درون نمایشگاه هم هدفمند شده است.