کاهش قیمت محصولات پتروشیمی در راه است

تحریریه پارسینه : همه‌پرسی اتحادیه اروپا در نهایت با خروج انگلستان از اتحادیه اروپا همراه شد. بسیاری از کارشناسان این رای تاریخی را آغازی بر یک دومینو دانسته‌اند که می‌تواند شرایط اقتصادی سیاسی و اجتماعی اتحادیه اروپا و حتی بریتانیای متحد و البته تمام جهان را به چالش بکشد.

کاهش ارزش پوند و یورو، افزایش ارزش دلار آمریکا، ریزش قیمت اغلب بازارهای سهام، سقوط قیمت جهانی نفت خام و افزایش بهای طلا اولین خروجی‌های این اتفاق به شمار می‌آیند، ولی هنوز واقعیت‌های آن به‌صورت کامل خودنمایی نکرده است.

برای پی بردن به پیامدهای خروج انگلستان از اتحادیه اروپا بر اقتصاد ایران، ما نیازمند تمایز بین اثرات کوتاه مدت و طولانی این خروج در ایران هستیم.

در کوتاه مدت، خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، اثر خود را در کاهش قیمت نفت نشان خواهد داد و این موضوع به نوبه خود، موجب پایین آمدن درآمد ایران از فروش نفت به کشورهای عضو اتحادیه اروپا خواهد شد. دلیل اصلی هم تا حد زیادی این واقعیت است که نرخ تسعیر ارز یورو به ریال در حال نوسان است و نوسان ارزش یورو در برابر سایر ارزها نیز یکی از عواملی است که موجب رای موافق مردم بریتانیا برای خروج از اتحادیه اروپا گردید.

خروج بریتانیا اقتصاد اروپا را در میان مدت آسیب پذیرتر می کند. آسیب پذیری نوسان یورو، به نوبه خود باعث افزایش ریسک اقتصادی برای ایران است در همین رابطه، مشاور ماتریس بتا بریتانیا، در مصاحبه ای در رابطه با این موضع گفته، یکی از اثرات عمده خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا بر اقتصاد ایران است زیرا ایران روابط تجاری خود را در مقایسه با مدت مشابه سال قبل با کشورهای اروپایی (از آغاز ۲۰۱۶ ژانویه ۲۰) گسترش داده است.

ازسوی دیگر، سرد شدن روابط بین انگلستان و دیگر کشورهای اروپایی نقش آلمانیها در اتحادیه اروپا را متمایزتر کرده و این موضوع حتی می تواند باعث همکاری بیشتر ایران با دیگر اعضای اتحادیه اروپا گردد زیرا اعضای اتحادیه اروپا تمایل پیدا می کنند با دیگر کشورها از جمله ایران همکاری کنند. دراین بین شرایط پیش بینی نشده اتحادیه اروپا پس از خروج بریتانیا می تواند موجب حذف یا کاهش فشارهای مختلف اتحادیه اروپا بر ایران شود.

درخصوص تاثیرات خروج انگلیس از اتحادیه اروپا و تاثیر این امر بر قیمت مواد اولیه و به‌طور کل صنعت پتروشیمی می توان گفت شرکت‌های پتروشیمی به دلیل توان مالی بالا و نقش موثری که در کسب درآمدهای غیرنفتی و صنعت ایران دارند همیشه خود را در حاشیه امن نگه داشته و قادرند حاشیه سود خود را حفظ کنند.

الزام در عرضه محصولات در داخل کشور از طریق بازار بورس کالا و محدودیت ها و مشکلات آنان در این رابطه موجب شده، برای کسب درآمد تمایل به صدور محصولات خود داشته و انگلیس یکی از بازارهای هدف جدید آنان باشد. بنابراین تبعات شوک‌های ناشی از اتفاق‌های غیر‌مترقبه در صنایع تکمیلی به میزان آشکارتری خود را نشان داده و آسیب‌ها را در قیمت تمام شده محصولات نهائی پتروشیمی نشان می دهد.

در زمینه سیاست‌گذاری‌های کلان کشور می توان گفت تغییرات جهانی و تاثیری که نوسان این امر بر قیمت نفت و در نهایت پتروشیمی‌ها می‌گذارد اتفاق جدیدی نیست و آثار نوسانات دائمی قیمت‌های اولیه مستقیما متوجه تولید‌کننده است و تمام آسیب‌ها به این لایه وارد می‌آید که در نتیجه این امر، ممکن است شاهد تعطیلی یا نیمه تعطیل شدن بنگاه‌های بیشتری در این صنعت بوده و تولیدکنندگان زیادی از گردونه بازی حذف شوند.

در نهایت باید افزود بر اثر وقوع بریگزیت ارزش پوند و به دنبال آن بهای یورو کاهش یافته است. این در حالی است که شاهد تقویت دلار در این شرایط هستیم و این مساله به سود کشورهایی که صادر‌کننده محصولات با ارز دلار هستند منجر خواهد شد .

با رای خروج بریتانیایی ها از اتحادیه اروپا، بریتانیا می تواند به بهانه آغاز دوباره روابط سرد شده قبلی، روابط تجاری خود را با صنایع مختلف ایران از جمله پتروشیمی به عنوان بخش هائی که تشنه سرمایه گذاری خارجی هستند گسترش دهد.

بنابراین در برنامه ریزی توسعه روابط تجاری و اقتصادی با بریتانیا تصمیم به حصول توافق در بخش انرژی می تواند نویدبخش تامین سرمایه مورد انتظار صنایع مختلف کشورمان باشد. اتحادیه اروپا به طور کلی و بریتانیا به طور خاص همچنان بدنبال منابع نفت خام و گاز منطقه خاورمیانه هستند. این در حالی است که آنها از گرایش به سوی روسیه در این رابطه اجتناب دارند. از سال ۲۰۱۴، ترکیه نیز تلاش دارد برای اروپا نقش یک آلترناتیو بجای روسیه بازی کند. در حالی که ایران با توجه به ذخائر و امکانات موجود می تواند مناسب ترین فرصت باشد!

از سوی دیگر از آنجا که پس از چین، کشورهای اتحادیه اروپا شرکای اصلی ایران در تجارت هستند، ممکن است پس از ترک اتحادیه اروپا از سوی بریتانیا اقتصاد اتحادیه اروپا تا حدود زیادی تحت تاثیر قرار گرفته و این موضوع می تواند بازار تقاضای کالا از ایران را تهدید کند. اما از سوی دیگر، چون بسیاری از کالاهای ایرانی با دلار معاوضه می گردد این موضوع می‌تواند قدرت خرید ایران در اروپا تقویت کند.

با توجه به کاهش قیمت نفت خام در بازارهای جهانی و افت بهای بسیاری از محصولات پالایشی و خوراک مایع صنایع پتروشیمی، همچنین قیمت برخی از الفین‌ها، به نظر می‌رسد باید منتظر کاهش قیمت محصولات پتروشیمی باشیم.