ریزگردهای سیستان منشأ خارجی دارد

دکتر نیره پور ملائی مدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان گفت: منشأ گردوغبار و ریز گرد در منطقه سیستان صرفاً داخلی نیست.

وی افزود: آنچه در خصوص مشکلات و چالش‌های طبیعی منطقه سیستان مطرح است بر دو محور اصلی موضوع «بی آبی و کم‌آبی» و نیز«ریز گردها و گردوغبار» استوار بوده که این دو موضوع در سطح کلان به‌عنوان علت و معلول یکدیگر بسیار حائز اهمیت است.

اما آنچه اهمیت بیشتر دارد، رسیدن به الگویی در خصوص منشأ ریزگردها و گردوغبار و نیز مدلی برای کاهش اثرات و تعدیل گردوغبار در منطقه سیستان است.

پور ملائی ادامه داد: هر آنچه از آخرین تصاویر ماهواره‌ای دشت سیستان و نیز تجزیه‌وتحلیل نتایج تفسیر تصاویر ماهواره‌ای ادواری به‌ دست‌آمده مبین این است که کانون‌های خارجی منشأ گردوغبار در دشت‌های وسیع کشور افغانستان در همسایگی جنوب شرقی کشور قرار داشته به‌نحوی‌ که از کل مساحت بالغ‌بر ۵۷۰۰ کیلومترمربع تالاب هامون در حدود ۳۸۰۰ کیلومترمربع بستر تالاب در ایران منشأ اصلی و کانون عامل گردوغبار نبوده و تنها به‌عنوان نقاط محلی تشدید گردوغبار محسوب می‌شود.

وی بیان کرد: کانون‌های گردوغبار در سابوری افغانستان در شمال تالاب و کانون دشت پوزک در بخش شمال شرق و اختلاف ارتفاع سیستان ایران که در منحنی‌های گود نقشه توپوگرافی قرارگرفته‌اند، موجب شده است تا شرایط اکولوژیک و اقلیمی تالاب در طول سال به‌خصوص در دوره وزش بادهای ۱۲۰روزه به حالت بحرانی و بسیار ناپایدار مبدل گردد و این مهم در آمار وضعیت کیفی هوا در طول سال‌های مختلف مشهود است.

پور ملائی خاطرنشان کرد: نتایج مطالعات و نیز تفسیر تصاویر ماهواره‌ای به‌صورت دوره‌ای مؤید این واقعیت است که علاوه بر تعدیل کانون‌های تشدید گردوغبار در داخل کشور باید در اقدامی ارجح نسبت به اجرای برنامه مدیریت و کنترل کانون‌های خارجی گرد وغبار و ریز گرد قدم‌های مؤثری برداشته شود و در زمان مناسب در راستای انجام برنامه‌های منطقه‌ای و فراملی اقدام جدی صورت پذیرد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان بیان کرد: همچنین مدیریت سایر کانون‌های گردوغبار در داخل حوزه سیستان (خارج تالاب) نیز همواره باید مدنظر قرار گیرد و در این رابطه طرح اجرایی کنترل کانون‌های بحرانی گردوغبار در منطقه سیستان به همراه برش‌های اجرایی با همکاری دستگاه‌های متولی تهیه و برنامه‌ریزی لازم جهت اجرای آن در دستور کار ستاد استانی مقابله با پدیده گردوغبار قرارگرفته است.