انتقاد از اجرای قانون اساسی؟

حسین انصاری راد، نماینده ادوار مجلس، در یادداشتی برای روزنامه ایران نوشت:‌ «طبق قانون اساسی رئیس‌جمهوری سوگند یاد می‌کند که پاسدار آن باشد؛ قانونی که مشروعیتش را از رأی مردم گرفته است و خبرگان قانون اساسی نیز نمایندگان مردم بودند که به این قانون رأی دادند تا حاکمیت مردم تجلی پیدا کند. در واقع اصل اول قانون اساسی به ما می‌گوید که تکیه این قانون بر رأی مردم است و در این اصل تصریح می‌شود که قانون اساسی برگرفته از رأی قاطع ۹۸ درصد مردم ایران است.

در نگاهی دیگر باید نگاه مسئولان کشور به قانون در زمان قانونگذاری مورد بررسی قرار بگیرد. بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران از پاریس تا زمانی که قانون اساسی برای تدوین مورد بررسی قرار گرفت، همواره بر حق و حاکمیت مردم تأکید بسیار داشتند. در تمام سال‌هایی که ایشان در قید حیات بودند بر پاسداری از قانون اساسی تصریح داشتند و آن را ضامن بقای کشور می‌دانستند. امام خمینی(ره) در سال ۱۳۶۷ نیز دو مطلب مهم بیان کردند که از دیدگاه نگارنده بر مطالب گذشته ایشان حاکم است.

اول این که در آذرماه ۱۳۶۷ در یکی از سخنرانی‌های خود می‌گویند که همه ما باید به قانون اساسی عمل کنیم. ایشان در ادامه صحبت‌ها هم تصمیمات و اتفاقات پیش از این تاریخ را اقتضای زمان جنگ می‌دانستند و اساس کار را قانون اساسی می‌دانند. رخداد دیگر هم مربوط به پاسخ امام خمینی (ره) به آقای ناطق نوری در همان سال ۱۳۶۷ و در ماجرای معروف به ۹۹ نفر می‌شود. امام در پاسخ به آقای ناطق در آن نامه می‌نویسند که «در جمهوری اسلامی هیچ کس نمی‌تواند رأی خود را بر دیگری تحمیل کند و خدا آن روز را هم نیاورد.» ایشان البته این نکته را هم می‌گویند که جز در مواردی نادر که اسلام و حیثیت نظام در خطر باشد، آن هم با تشخیص موضوع از طرف کارشناسان دانا تصمیمی را نگرفته‌اند. این یعنی این که زیربنا، بنیاد و اصل در جمهوری اسلامی قانون است. قانونی که فصل‌الخطاب است و باید همه اصول آن به مساوات اجرا شود و هیچکدام بر دیگری برتری ندارد.

در چند روز گذشته باز هم رئیس‌جمهوری از قانون اساسی و الزامات اجرای آن سخن گفت اما در کمال شگفتی عده‌ای از این سخنان رنجیدند! سؤال این است که رئیس جمهوری به‌ عنوان حافظ و مجری قسم خورده قانون اساسی وقتی یک بند از قانون اساسی را برای مردم بازخوانی می‌کند و خود را مسئول اجرای قانون اساسی می‌خواند، چرا عده‌ای از این موضوع عصبانی می‌شوند؟ مگر امام راحل ما اصل را قانون اساسی نمی‌دانستند؟ مگر ایشان بارها تأکید نکردند برای حل اختلافات به دور قانون جمع شوید؟ نکته دیگر این که قانون اساسی برآمده از رأی مردم است. اگر امروز همه از قانون اساسی دم می‌زنیم یعنی از حاکمیت مردم سخن می‌گوییم. بنابر این اگر قرار باشد برای حل اختلاف یا موضوعی باز به رأی مردم در قالب همه‌پرسی مراجعه کرد آیا سخن ناروایی است؟

سخن این است که اگر می‌خواهیم نظام، کشور و حکومت دوام پیدا کند راهی جز بازگشت به قانون و اجرای صریح همه اصول قانون اساسی نداریم. اگر رئیس‌جمهوری معتقد است برای حل مشکلات کشور و در راستای اهداف نظام باید به همه‌پرسی تن داد باید همه به او کمک کنیم تا بتواند به اجرای بهتر قانون عمل کند. چرا که او مسئولیت اجرای قانون اساسی را عهده‌دار است. رئیس‌جمهوری تا زمانی رئیس‌جمهوری خواهد ماند که بتواند به سوگند خود پایبند بماند و مجری همه اصول قانون اساسی و حافظ منافع مردم باشد.»