عباد الرحمن چه کسانی هستند؟
پارسینه: خداوند متعال در سوره فرقان (سوره ۲۵، آیات ۷۵ - ۶۳) ویژگىهاى بندگان ممتاز خود (عباد الرحمن) را - که دوازده خصلت است بر شمرده، و در آخر مىفرماید: اگر بندگان خدا داراى این ویژگىها باشند، قطعاً هدایت یافته و به پاداش عظیم الهى خواهند رسید.
همه انسانها بندگان خدایند. اکنون با لحاظ این مطلب، پرسشی پیش میآید که چگونه از یک سو همه انسانها، بلکه تمامی موجودات بندگان خدا هستند و از دیگر سو، به مقتضای آیات محل بحث، بندگان خدا واجد نشانههای خاص و مزایا و مشخصات ویژهای میباشند؟ در ادامه این مطلب را به نقل از سایت تبیان میخوانیم.
عباد الرحمن چه کسانی هستند؟
عباد جمع «عبد» به معنی بندگان است و «رحمان» کلمهای است مبارک که در قرآن کریم مکررا ذکر شده است. ۱۱۳ مرتبه در بسم الله آغاز سورهها آمده و ۵۶ بار در آیات داخل سورههای قرآن مجید که پنج مورد آن در سوره فرقان است. انتخاب لفظ رحمان بجای الله و اضافه لفظ عباد به آن، ممکن است به این دلیل باشد که سخن از بندگانی است که مشمول رحمت واسعه الهی قرار گرفته اند، به سوی کانون رحمت سیر میکنند، رحمت فراگیر الهی در دنیا و رحمت خاص الهی در آخرت، آنان را فرا گرفته و خداوند عالیترین درجات و مقامات را به آنان خواهد داد؛ چنانکه در پایان این آیات کریمه میخوانیم: اولئک یجزون الغرفة بما صبروا و یلقون فیها تحیة و سلاما; «غرفه بهشتی به آنان جزا داده خواهد شد بخاطر آن صبر و پایمردی که نمودند و در آنجا تحیت و سلام نثار آنان خواهد گردید.»
چنانچه میدانیم همه انسانها بندگان خدایند. اکنون با لحاظ این مطلب، پرسشی پیش میآید که چگونه از یک سو همه انسانها، بلکه تمامی موجودات بندگان خدا هستند و از دیگر سو، به مقتضای آیات محل بحث، بندگان خدا واجد نشانههای خاص و مزایا و مشخصات ویژهای میباشند؟
در پاسخ به این پرسش میگوییم: عبودیت به معنی تذلل به دو گونه است: ۱- قهری و طبیعی ۲- ارادی و اختیاری
اصطلاح عبد به این معناست که همه موجودات بطور قهری متواضعند؛ ولی نوع دیگری از عبودیت و فرمانبرداری اضطراری نیست؛ بلکه اختیاری و ارادی است و ویژه گروه و جمعیت مخصوصی است و آیات محل بحث، ناظر به حال آنان میباشد.
خداوند متعال در سوره فرقان (سوره ۲۵، آیات ۷۵ - ۶۳) ویژگىهاى بندگان ممتاز خود (عباد الرحمن) را - که دوازده خصلت است بر شمرده، و در آخر مىفرماید: اگر بندگان خدا داراى این ویژگىها باشند، قطعاً هدایت یافته و به پاداش عظیم الهى خواهند رسید.
قرآن در سوره فرقان به طور شفاف، نشانههاى بندگان ممتاز خدا را بیان مىکند و با ارائه طریق، پیروان خود را به انسان سازى در پرتو دوازده ویژگى فرا مىخواند و در حقیقت، مسأله شایسته سالارى را عنوان کرده و معیار برترى را در دوازده خصلت، که بعضى تحصیل ارزشها و بعضى پرهیز از ضد ارزشها دارد، مطرح مىکند، که هر کدام اساس و کلید شایستگىهاى دیگر و موجب سعادت همه جانبه انسان است.
سیر این آیات از اثبات به نفى و از نفى به اثبات است و نشان مىدهد که محور رستگارى انسان در تخلیه و تحلیه (پاک سازى و بهسازى) است و باید در هر دو جنبه (نفى ضد ارزشها، و کسب ارزشها) قوى و توانمند بود و جالب این که این صفات دوازده گانه، در این آیات به همراه تکرار هشت موصول «الذین» ذکر شده، با این که شاید ذکر یک بار کافى بود و این بیانگر اهمیت هر یک از این خصال است که به ترتیب عبارتند از:
۱ و ۲. تواضع و حلم (آیه ۶۳)؛
۳. شب زنده دارى (آیه ۶۴)؛
۴. خوف از عذاب الهى و ابراز آن در دعا (آیات ۶۵ و ۶۶)؛
۵. انفاق عادلانه، به دور از اسراف و سخت گیرى (آیه ۶۷)؛
۶. اخلاص در توحید و یکتا پرستى (آیه ۶۸)؛
۷ و ۸. پرهیز شدید از آدم کشى و بى عفتى (آیه ۶۸)؛
۹. پرهیز از امور باطل و بیهوده، و دورى از صحنههاى باطل (آیه ۷۲)؛
۱۰. عبور کریمانه و معترضانه از کنار هر گونه لغو و پوچى (آیه ۷۲)؛
۱۱. تدبر در آیات قران برداشت صحیح از آنها (آیه ۷۳)؛
۱۲. دعا و در خواست فرزندان شایسته و امامت و رهبرى پرهیزکاران (آیه ۷۴).
آرى، بندگان ممتاز و صالح باید داراى این صفات باشند، تا بر قله کمالات دست یابند، و ما که هر روز در پنج نوبت نماز واجب، بر بندگان صالح، سلام مىکنیم و مىگوییم: السلام علینا و على عبادالله الصالحین؛ سلام بر ما و بر بندگان شایسته خدا این تلقین همیشگى مسلمانان است که در صف بندگان صالح خدا در آیند، و بدانند بنده صالح خدا بودن، داراى ویژگىهایى است، که با تحصیل آنها، مشمول سلام و درود خود و همه نماز گزاران مىگردند.
عباد الرحمن چه کسانی هستند؟
عباد جمع «عبد» به معنی بندگان است و «رحمان» کلمهای است مبارک که در قرآن کریم مکررا ذکر شده است. ۱۱۳ مرتبه در بسم الله آغاز سورهها آمده و ۵۶ بار در آیات داخل سورههای قرآن مجید که پنج مورد آن در سوره فرقان است. انتخاب لفظ رحمان بجای الله و اضافه لفظ عباد به آن، ممکن است به این دلیل باشد که سخن از بندگانی است که مشمول رحمت واسعه الهی قرار گرفته اند، به سوی کانون رحمت سیر میکنند، رحمت فراگیر الهی در دنیا و رحمت خاص الهی در آخرت، آنان را فرا گرفته و خداوند عالیترین درجات و مقامات را به آنان خواهد داد؛ چنانکه در پایان این آیات کریمه میخوانیم: اولئک یجزون الغرفة بما صبروا و یلقون فیها تحیة و سلاما; «غرفه بهشتی به آنان جزا داده خواهد شد بخاطر آن صبر و پایمردی که نمودند و در آنجا تحیت و سلام نثار آنان خواهد گردید.»
چنانچه میدانیم همه انسانها بندگان خدایند. اکنون با لحاظ این مطلب، پرسشی پیش میآید که چگونه از یک سو همه انسانها، بلکه تمامی موجودات بندگان خدا هستند و از دیگر سو، به مقتضای آیات محل بحث، بندگان خدا واجد نشانههای خاص و مزایا و مشخصات ویژهای میباشند؟
در پاسخ به این پرسش میگوییم: عبودیت به معنی تذلل به دو گونه است: ۱- قهری و طبیعی ۲- ارادی و اختیاری
اصطلاح عبد به این معناست که همه موجودات بطور قهری متواضعند؛ ولی نوع دیگری از عبودیت و فرمانبرداری اضطراری نیست؛ بلکه اختیاری و ارادی است و ویژه گروه و جمعیت مخصوصی است و آیات محل بحث، ناظر به حال آنان میباشد.
خداوند متعال در سوره فرقان (سوره ۲۵، آیات ۷۵ - ۶۳) ویژگىهاى بندگان ممتاز خود (عباد الرحمن) را - که دوازده خصلت است بر شمرده، و در آخر مىفرماید: اگر بندگان خدا داراى این ویژگىها باشند، قطعاً هدایت یافته و به پاداش عظیم الهى خواهند رسید.
قرآن در سوره فرقان به طور شفاف، نشانههاى بندگان ممتاز خدا را بیان مىکند و با ارائه طریق، پیروان خود را به انسان سازى در پرتو دوازده ویژگى فرا مىخواند و در حقیقت، مسأله شایسته سالارى را عنوان کرده و معیار برترى را در دوازده خصلت، که بعضى تحصیل ارزشها و بعضى پرهیز از ضد ارزشها دارد، مطرح مىکند، که هر کدام اساس و کلید شایستگىهاى دیگر و موجب سعادت همه جانبه انسان است.
سیر این آیات از اثبات به نفى و از نفى به اثبات است و نشان مىدهد که محور رستگارى انسان در تخلیه و تحلیه (پاک سازى و بهسازى) است و باید در هر دو جنبه (نفى ضد ارزشها، و کسب ارزشها) قوى و توانمند بود و جالب این که این صفات دوازده گانه، در این آیات به همراه تکرار هشت موصول «الذین» ذکر شده، با این که شاید ذکر یک بار کافى بود و این بیانگر اهمیت هر یک از این خصال است که به ترتیب عبارتند از:
۱ و ۲. تواضع و حلم (آیه ۶۳)؛
۳. شب زنده دارى (آیه ۶۴)؛
۴. خوف از عذاب الهى و ابراز آن در دعا (آیات ۶۵ و ۶۶)؛
۵. انفاق عادلانه، به دور از اسراف و سخت گیرى (آیه ۶۷)؛
۶. اخلاص در توحید و یکتا پرستى (آیه ۶۸)؛
۷ و ۸. پرهیز شدید از آدم کشى و بى عفتى (آیه ۶۸)؛
۹. پرهیز از امور باطل و بیهوده، و دورى از صحنههاى باطل (آیه ۷۲)؛
۱۰. عبور کریمانه و معترضانه از کنار هر گونه لغو و پوچى (آیه ۷۲)؛
۱۱. تدبر در آیات قران برداشت صحیح از آنها (آیه ۷۳)؛
۱۲. دعا و در خواست فرزندان شایسته و امامت و رهبرى پرهیزکاران (آیه ۷۴).
آرى، بندگان ممتاز و صالح باید داراى این صفات باشند، تا بر قله کمالات دست یابند، و ما که هر روز در پنج نوبت نماز واجب، بر بندگان صالح، سلام مىکنیم و مىگوییم: السلام علینا و على عبادالله الصالحین؛ سلام بر ما و بر بندگان شایسته خدا این تلقین همیشگى مسلمانان است که در صف بندگان صالح خدا در آیند، و بدانند بنده صالح خدا بودن، داراى ویژگىهایى است، که با تحصیل آنها، مشمول سلام و درود خود و همه نماز گزاران مىگردند.
منبع: تبیان
ارسال نظر