آکنه‌ و روش‌های درمان آن

بیشتر انواع آکنه‌های خفیف با مراقبت‌های خانگی و داروهای بدون نسخه درمان می‌شوند اما افرادی که به آکنه‌های شدید یا طولانی مدت مبتلا هستند باید به پزشک یا متخصص پوست مراجعه کنند.

حدود ۸۰ درصد از نوجوانان و جوانان به آکنه‌ مبتلا هستند و حدود ۴۰ تا ۵۰ میلیون نفر تنها در آمریکا از این عارضه پوستی رنج می‌برند.

از انواع رایج آکنه‌ می‌توان جوش‌های سرسفید، جوش‌های سرسیاه، جوش‌های چرکی که به نام جوشدانه شناخته می‌شوند، سفت دانه (پاپول)، کیست‌ها و گرهک (ندول) را نام برد.

به گزارش مدیکال نیوز تودی، هر نوع ضایعه آکنه‌ای نیاز به درمان متفاوتی دارد. درمان سریع و مناسب این آکنه‌ها می‌تواند خطر عوارض پوستی طولانی مدت مانند لکه‌های تیره و جای جوش را کاهش دهد. ضایعه‌های آکنه بسته به این‌که باعث التهاب پوست در اطراف آکنه بشوند یا نه به دو دسته التهابی و غیرالتهابی تقسیم می‌شوند.

انواع آکنه غیرالتهابی

جوش‌های سرسفید و سرسیاه از انواع آکنه‌های غیرالتهابی هستند. این جوش‌ها از ملایم‌ترین انواع آکنه به حساب می‌آیند. آکنه‌های غیرالتهابی معمولا باعث ورم پوست نشده و دردناک نیستند.

جوش‌های سرسفید: اصطلاح پزشکی برای جوش‌های سرسفید، جوش‌های سرسیاه سربسته است. این جوش‌ها، لکه‌ها یا برآمدگی‌های کوچک، سفید و گوشتی هستند که معمولا از یک مرکز سفید و دایره‌ای شکل که اطراف آن را هاله‌ای قرمز رنگ فراگرفته تشکیل شده‌اند. در برخی موارد یک تار مو کوچک از مرکز سفید رنگ جوش بیرون می‌زند. گاهی نیز ممکن است مو از هاله قرمز رنگ بروید. پوست در اطراف جوش‌های سرسفید به ویژه زمانی که جوش بزرگ است و رشد کرده به نظر سفت و چروکیده می‌آید. جوش‌های سرسفید عموما باعث التهاب نمی‌شود.

جوش‌های سرسیاه: جوش‌های سرسیاه که سر باز هستند، لکه‌های کوچک، سیاه یا تیره‌ای هستند که به شکل برآمدگی‌هایی رشد کرده به نظر می‌آیند. پوست اطراف جوش‌های سرسیاه معمولا طبیعی به نظر می‌رسد در حالی که مرکز جوش تیره‌تر از نواحی اطراف آن است. این رنگ تیره‌تر ناشی از تجمع چرک نیست. جوش‌های سرسیاه همان جوش‌های سرسفیدی هستند که بازتر و گسترده‌تر شده‌اند. هنگامی که محتویات جوش‌های سرسفید در معرض هوا قرار می‌گیرند، تیره‌تر می‌شوند.

گزینه‌های درمانی: بسیاری از ژل‌های شست‌وشو، مرطوب کننده‌ها، ژل‌ها، تونرها و کرم‌های بدون نسخه می‌توانند ضایعه‌های آکنه‌ای غیرالتهابی را درمان کنند. این داروها اغلب شامل ترکیبی از مواد فعال هستند. موادی مانند بنزوئیل پراکسید، اسید سالیسیلیک، گوگرد و "رزورسینول" که در این داروهای بدون نسخه وجود دارند می‌توانند به از بین بردن جوش‌های سرسفید و سرسیاه کمک کنند.

همچنین بسیاری از درمان‌های خانگی و تغییر سبک زندگی می‌تواند به کاهش بیشتر انواع آکنه‌های خفیف و غیرالتهابی کمک کند. موارد زیر از جمله روش‌هایی است که می‌تواند به درمان این نوع آکنه‌ها کمک کند:

_ شست‌وشوی صورت با آب نیمه گرم و صابون روزانه دوبار

_ شست‌وشوی کل بدن هر دو روز یک بار

_ کاهش استرس

_ پیروی از یک رژیم غذایی سالم و متعادل

_ نوشیدن آب کافی

_ اجتناب از شست‌وشوی بیش از حد یا تحریک پوست

_ محدود کردن زمان قرار گرفتن در معرض آفتاب

_ استفاده همیشگی از ضد آفتاب به هنگام قرار گرفتن در معرض آفتاب

افراد مبتلا به آکنه به هیچ عنوان نباید آکنه‌های خود را بترکانند، چرا که انجام این کار می‌تواند منجر به عوارضی همچون گرهک‌ها (ندول‌ها)، کیست‌ها، جای زخم و جوش، لکه‌های تیره و ایجاد چاله‌هایی در پوست شود.

انواع آکنه‌های التهابی

انواع آکنه‌های التهابی عبارتند از سفت دانه‌ها (پاپول‌ها)، جوش‌های چرکی، گرهک‌ها (ندول‌ها) و کیست‌ها. آکنه‌های التهابی از آکنه‌های غیرالتهابی شدیدتر بوده و احتمال بیشتری برای ایجاد عوارضی همچون جای جوش و چاله دارند. ضایعه‌های پوستی که التهاب، قرمزی، ورم و گرمی روی پوست ایجاد می‌کنند می‌توانند منجر به آکنه‌های پوست شوند.

انواع خفیف و ملایم آکنه‌های التهابی

سفت دانه‌ها (پاپول): سفت دانه‌ها برآمدگی‌های زیرسطح پوست هستند. این نوع از آکنه‌ها سفت، شدید و صورتی رنگ بوده و پوست اطرافشان معمولا اندکی متورم و قرمزرنگ است. مرکز سفت دانه‌ها برخلاف جوش‌های سرسفید قابل مشاهده نبوده و منافذ آنها برخلاف جوش‌های سرسیاه گسترش نیافته است. سفت دانه‌ها زمانی ایجاد می‌شوند که جوش‌های سرسفید یا سرسیاه تحریک شوند که باعث آسیب به پوست اطراف جوش و التهاب می‌شود.

جوش‌های چرکی (جوشدانه): جوش‌های چرکی برآمدگی‌هایی بزرگتر هستند که مرکز دایره‌ای مشخصی دارند. مرکز جوش با چرک سفید یا زردرنگ پرشده و برآمدگی پایه‌ای صورتی یا قرمز رنگ دارد. چرک این نوع جوش‌ها را سلول‌های ایمنی و سلول‌های باکتری‌ها تشکیل می‌دهند. جوش‌های چرکی شبیه جوش‌های سرسفید بزرگتر و ملتهب‌تر به نظر می‌رسند.

گزینه‌های درمانی: درمان‌های خانگی و داروهای بدون نسخه متعددی می‌توانند سفت‌دانه‌ها و جوشدانه‌های خفیف و ملائم را معالجه کنند. پیشنهادات زیر می‌توانند به درمان آنها کمک کنند:

_ شست‌وشوی ناحیه تحت تاثیر پوست با آب سرد و صابون و به وسیله دست‌ها یا لیف صورت تمیز و نرم دو نوبت در روز

_ اعمال یک کمپرس آب گرم یا پارچه گرم بر ناحیه تحت تاثیر پوست به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه به منظور تحریک محتویات جوش و خروج آنها به سطح پوست

_ استفاده از محصولات حاوی بنزوئیل پراکسید به منظور مقابله با باکتری‌ها

_ استفاده از محصولات حاوی اسید سالیسیلیک به منظور حذف سلول‌های مرده پوست و سایر بقایای جوش

انواع متوسط و شدید آکنه‌های التهابی

گرهک‌ها (ندول‌ها): گرهک‌ها توده‌های سخت، دردناک و ملتهبی هستند که در عمق پوست قرار گرفته‌اند. این نوع از آکنه شبیه سفت دانه‌های بزرگتر و عمیق‌تر که هیچ مرکز و نوکی ندارند به نظر می‌آیند. این ضایعه‌های پوستی هنگامی ایجاد می‌شوند که منافذ مسدود پوست باعث آسیب رساندن به بافت‌ها و سلول‌های در عمق زیرسطح پوست شوند. گرهک‌ از انواع شدید آکنه بوده و می‌توانند باعث عوارض پوستی همچون لکه‌های تیره یا جای زخم و جوش شوند.

کیست‌ها: کیست‌ها توده‌های بسیار بزرگ، نرم، دردناک، قرمز یا سفیدرنگی هستند که در عمق پوست قرار گرفته و از چرک پر شده‌اند. کیست‌ها در عمق بیشتری از پوست نسبت به گرهک‌ها قرار داشته و شدیدترین نوع آکنه‌های پوستی به حساب می‌آیند. کیست‌ها می‌توانند باعث عوارض پوستی از جمله جای زخم و جوش روی پوست شوند.

گزینه‌های درمانی: افراد مبتلا به آکنه‌های متوسط و شدید نمی‌توانند درمان را به شکل خانگی انجام دهند. این ضایعه‌های پوستی نیاز به مراقبت پزشکی و متخصص پوست دارند. پزشک می‌تواند از بسیاری از محصولات و روش‌های درمانی متفاوت برای درمان گرهک‌ها و کیست‌ها بهره بگیرد که موارد زیر از آن جمله‌اند:

_آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند تتراسایکلین، داکسی سایکلین و آموکسی سیلین

_ کورتیکواستروئیدهای موضعی

_ داروهای ضد بارداری خوراکی برای آکنه‌های مرتبط با هورمون‌ها

_ رتینوئیدهای سیستماتیک مانند ایزوترتینوین

_ تزریق استروئیدها

_ لایه بردارهای شیمیایی

_ فوتودینامیک تراپی (PDT) برای مبارزه با باکتری‌ها

_ تخلیه و استخراج برای از بین بردن کیست‌های بزرگ

چه عاملی باعث ایجاد آکنه می‌شود؟

به طور معمول، سلول‌های مرده در منافذ پوست تجمع یافته و سپس به آرامی به سطح پوست رسیده و در نهایت از پوست خارج می شود.

چربی طبیعی بدن به نام سبوم از خشکی پوست جلوگیری می کند. غددی که این چربی را تولید می کنند به منافذ پوست متصل هستند. هنگامی که سبوم بیش از اندازه تولید می شود می تواند باعث چسبیدن سلول های مرده به یکدیگر و به دام افتادن مخلوط این سلول های مرده و چربی در منافذ پوست شود. آکنه هنگامی ایجاد می شود که منافذ پوست با سلول های مرده، چربی طبیعی بدن و نوعی باکتری مسدود شود. این نوع باکتری روی پوست زندگی کرده و پروپیونی باکتریوم آکنه نامیده می‌شود. در صورتی که این باکتری وارد منافذ مسدود شده شود و آنها را عفونی کند، آکنه‌های پوستی ایجاد می‌شوند.

بهترین زمان مراجعه به پزشک

در موارد آکنه‌های خفیف و ملایم معمولا به طور متوسط فرد باید به طور مداوم به مدت چهار تا هشت هفته درمان‌های خانگی و داروهای بدون نسخه را پیگیری کند تا نتیجه بگیرد. موارد شدیدتر آکنه‌های التهابی به زمان بیشتری برای درمان نیاز دارند.

در صورتی که جوش‌های سرسفید، جوش‌های سرسیاه، سفت دانه‌ها یا جوش‌های چرکی بسیار شدید، دردناک و بزرگ بوده، به هیچ یک از داروهای بدون نسخه پاسخ نداده، چرک و خون‌ریزی زیادی داشته، قسمت قابل توجهی از صورت یا بدن را پوشش داده، نزدیک به مناطق حساسی مانند چشم‌ها و لب‌ها ایجاد شده یا باعث پریشانی احساسی می‌شود به پزشک یا متخصص پوست مراجعه کنید.

متخصصین پوست می‌توانند اقدام به حذف ضایعه‌های پوستی بسیار بزرگ و مزمن که به سایر روش‌های درمانی پاسخ نمی‌دهند کنند.

در موارد گرهک‌ها و کیست‌ها همیشه به پزشک متخصص مراجعه کنید چرا که عدم درمان این آکنه‌های پوستی با ترکاندن و حذف خودسرانه باعث ایجاد جای زخم و جوش بسیار شدید می‌شود.