مسجد سردار ارومیه، بنایی بر جای مانده از دوره قاجار
پارسینه: یکی از مهمترین آثار تاریخی کشور مساجد قدیمی هستند، مساجدی که قدمت آنها به صدها سال قبل برمی گردد با معماری جذاب خود امروز به یکی از تماشاییترین جاذبههای تاریخی تبدیل شده اند. شهر ارومیه در شمال غربی ایران هم تعدادی مساجد تاریخی را در خود جای داده که یکی از آنها مسجد سردار است، مسجدی که امروز بعد از سالها همچنان در گوشهای از شهر خودنمایی میکند.
ارومیه مرکز استان آذربایجان غربی با جاذبههای تاریخی و طبیعی خود گردشگران زیادی دارد. در کنار جاذبههای معروف، در این جاذبههای ناشناخته زیادی هم هست که کافیست کمی با آنها آشنا شوید تا برای بازدید از آنها باروبندیل سفر ببندید. یکی از مهمترین دیدنیهای ارومیه مسجد سردار است، مسجدی تاریخی که قدمت آن به دوره قاجار برمی گردد و معماری خیره کنندهای دارد. میخواهیم درباره مسجد سردار در ارومیه حرف بزنیم، در ادامه ما را همراهی کنید.
یکی از مهمترین آثار تاریخی کشور مساجد قدیمی هستند، مساجدی که قدمت آنها به صدها سال قبل برمی گردد با معماری جذاب خود امروز به یکی از تماشاییترین جاذبههای تاریخی تبدیل شده اند. شهر ارومیه در شمال غربی ایران هم تعدادی مساجد تاریخی را در خود جای داده که یکی از آنها مسجد سردار است، مسجدی که امروز بعد از سالها همچنان در گوشهای از شهر خودنمایی میکند.
برای بازدید از این مسجد باید راهی بافت قدیمی شهر و خیابان امام خمینی، راسته غلام خان شوید، در اینجا مسجدی را میبینید که قدمتش به دوران قاجار برمی گردد و درسته که به نام بانی و سازنده اش، سردار نام گرفته، اما در شهر به مسجد ساعت معروف است. در واقع، وجود ساعت در سردر مسجد باعث شده تا اینجا به مسجد ساعت هم معروف باشد هر چند که این ساعت در جریان مرمتهای اخیر از سردر مسجد برداشته شده است. مسجد سردار دو شبستان بزرگ و کوچک دارد که بارها مورد بازسازی قرار گرفته اند و مهمترین بخشهای مسجد را شکل داده اند.
یکی از مهمترین آثار تاریخی کشور مساجد قدیمی هستند، مساجدی که قدمت آنها به صدها سال قبل برمی گردد با معماری جذاب خود امروز به یکی از تماشاییترین جاذبههای تاریخی تبدیل شده اند. شهر ارومیه در شمال غربی ایران هم تعدادی مساجد تاریخی را در خود جای داده که یکی از آنها مسجد سردار است، مسجدی که امروز بعد از سالها همچنان در گوشهای از شهر خودنمایی میکند.
برای بازدید از این مسجد باید راهی بافت قدیمی شهر و خیابان امام خمینی، راسته غلام خان شوید، در اینجا مسجدی را میبینید که قدمتش به دوران قاجار برمی گردد و درسته که به نام بانی و سازنده اش، سردار نام گرفته، اما در شهر به مسجد ساعت معروف است. در واقع، وجود ساعت در سردر مسجد باعث شده تا اینجا به مسجد ساعت هم معروف باشد هر چند که این ساعت در جریان مرمتهای اخیر از سردر مسجد برداشته شده است. مسجد سردار دو شبستان بزرگ و کوچک دارد که بارها مورد بازسازی قرار گرفته اند و مهمترین بخشهای مسجد را شکل داده اند.
معماری مسجد چگونه است؟
بنای مسجد دو شبستان بزرگ و کوچک دارد که در فاصله مشخصی از هم قرار دارند.
شبستان بزرگ: شبستان بزرگ که مهمترین قسمت مسجد را تشکیل داده ۲۲ در ۱۸ متر است و با ستونهای سنگی جلوهای خاص پیدا کرده است. در بخش جنوب شرقی این شبستان ۱۲ ستون سنگی میبینید که سرستونهای آنها تراش کاریهای جذاب و دیدنی دارند و نمایی خاص به مسجد داده اند. همانند بیشتر مسجدها در شبستان این مسجد هم دیوارها تا ارتفاع یک متر با کاشیهایی سبز رنگ به ابعاد ۲۰ در ۲۰ پوشیده شده اند. برای تزئینات و زیبایی، در اطراف مسجد از کاشیهای هفت رنگ با نقشهای گل و بوته استفاده شده که جذابیت خاصی را به گرداگرد مسجد داده اند. طاقهای سفقف شبستان با رنگ سبز رنگ شده و آجر رواقها با مهارت خاصی چیده شده اند هر چند در مرمتهای اخیر فضای داخلی سقف، سفید کاری شده است.
روشنایی و نور شبستان از بخش شمالی و جنوبی بنا گرفته میشود. تیغهای باریک، طاق را دو نیم کرده و در هر بخش، پنجرهای تعبیه شده است. این پنجرهها در گذشته چوبی بودند و بالای آنها دارای نورگیرهای کوچک بود، اما امروز آن پنجرههای چوبی با پنجرههای آهنی جایگزین شده و دیگر از نورگیرهای قبلی خبری نیست در عوض در طاقهای بخش جنوبی مسجد، نورگیرهای دایرهای شکل به چشم میخورد. قسمت انتهایی این شبستان مورد استفاده بانوان قرار میگیرد، جایی که ظاهری شبیه بالکن چوبی دارد و با نقاشیها و نوشتهها پر شده است.
بنای مسجد دو شبستان بزرگ و کوچک دارد که در فاصله مشخصی از هم قرار دارند.
شبستان بزرگ: شبستان بزرگ که مهمترین قسمت مسجد را تشکیل داده ۲۲ در ۱۸ متر است و با ستونهای سنگی جلوهای خاص پیدا کرده است. در بخش جنوب شرقی این شبستان ۱۲ ستون سنگی میبینید که سرستونهای آنها تراش کاریهای جذاب و دیدنی دارند و نمایی خاص به مسجد داده اند. همانند بیشتر مسجدها در شبستان این مسجد هم دیوارها تا ارتفاع یک متر با کاشیهایی سبز رنگ به ابعاد ۲۰ در ۲۰ پوشیده شده اند. برای تزئینات و زیبایی، در اطراف مسجد از کاشیهای هفت رنگ با نقشهای گل و بوته استفاده شده که جذابیت خاصی را به گرداگرد مسجد داده اند. طاقهای سفقف شبستان با رنگ سبز رنگ شده و آجر رواقها با مهارت خاصی چیده شده اند هر چند در مرمتهای اخیر فضای داخلی سقف، سفید کاری شده است.
روشنایی و نور شبستان از بخش شمالی و جنوبی بنا گرفته میشود. تیغهای باریک، طاق را دو نیم کرده و در هر بخش، پنجرهای تعبیه شده است. این پنجرهها در گذشته چوبی بودند و بالای آنها دارای نورگیرهای کوچک بود، اما امروز آن پنجرههای چوبی با پنجرههای آهنی جایگزین شده و دیگر از نورگیرهای قبلی خبری نیست در عوض در طاقهای بخش جنوبی مسجد، نورگیرهای دایرهای شکل به چشم میخورد. قسمت انتهایی این شبستان مورد استفاده بانوان قرار میگیرد، جایی که ظاهری شبیه بالکن چوبی دارد و با نقاشیها و نوشتهها پر شده است.
شبستان کوچک: در قسمت انتهایی شبستان بزرگ، شبستانی کوچک در ابعاد ۱۰ در ۱۲ متر به چشم میخورد که یک ورودی، متصل کنندهی آن به شبستان اصلی است. شبستان کوچک ظاهری شبیه شبستان بزرگ دارد، اما در آن هیچ تزئینی دیده نمیشود و در قسمت جنوبی آن یک محراب ساده و آجری قرار دارد.
مسجد سردار در دوره قاجار توسط عبدالصمد خان، جدعظیم السلطنه سردار بنا شده و امروز از جاذبههای تاریخی شهر ارومیه است. تمامی قسمتهای مسجد به استثنای ستونهای سنگی شبستان اصلی با آجر ساخته شده اند. مسجد سردار در سال ۱۳۳۰ مورد مرمت قرار گرفت و یک سال بعد ساعت بزرگی بر روی سردر آن تعبیه شد. از آن زمان به بعد، اهالی شهر اینجا را به نام مسجد ساعت یا ساعتلو میشناسند. در چند سال اخیر برخی از قسمتهای مسجد دستکاری شده مثلا روی ستونها و سرستونها یک لایه رنگ روغن نقاشی شده، ولی گزندی به بنا وارد نشده است. فاصله مسجد سردار تا مسجد جامع ارومیه ۴۰۰ تا ۵۰۰ متر است و میتوانید بعد از بازدید مسجد سردار از آن هم دیدن کنید.
با سفر به شهر ارومیه به غیر از بازدید از جاذبههای تاریخی حتما سری هم به جاذبههای طبیعی مثل دریاچه ارومیه هم سر بزنید. یکی از جاذبههای طبیعی ارومیه، چشمه آب معدنی کوه زنبیل در نزدیکی دریاچه ارومیه است که حوضچهای زیبا به عمق ۲۵ سانتی متر دارد، حوضچهای که گرداگرد آن سنگ کاری شده و شکل جذابی پیدا کرده است. در اطراف، چشمههای دیگری هم وجود دارد که هر کدام جذابیتهای خاص خود را دارند. از دیگر جاذبههای طبیعی اطراف ارومیه آبشار سوله دوکل است که از مرتفعترین آبشارهای ایران به شمار میرود و چشم اندازهای جذابی دارد. این آبشار در دامنه کوه دالانپر با مناظر بینظیر به مقصد محبوب گردشگری تبدیل شده و به خصوص در ماههای گرم سال گردشگران زیادی دارد.
پیست اسکی خوشاکو هم از مقاصد زمستانی ست و ماجراجویان زیادی برای لذت بردن از تفریحات زمستانی به این پیست بزرگ و زیبا میروند، هر چند که این کوه با طبیعت جذاب خود میزبان گردشگرانی به غیر از اسکی بازها هم هست. این پیست در فصل زمستان پر از برف میشود و هیاهوی خاصی سراسر آن را فرا میگیرد.
دره قاسملو از مهمترین تفرجگاههای ارومیه به شمار میرود و چشم اندازها، چشمههای زلال و باغهای سرسبز آن را به مکانی محبوب برای استراحت تبدیل کرده است به طوری که در روزهای تعطیل و آخر هفتهها خانوادههای زیادی به این منطقه میروند. اگر در فصلهای بهار و تابستان گذرتان به ارومیه افتاد حتما از دره قاسملو دیدن کنید، چون در این فصل از سال دره در اوج طراوت و شادابی ست و درختان سرسبز و چشمههای پرآب، جذابیت حاصی را برای آن رقم زده اند.
منبع:الی گشت
ارسال نظر