"خدای زیرزمینی" اقیانوس زیرزمینی دارد!

این سوال نیز مطرح می‌شود که اگر یک دریای زیرزمینی در پلوتو یا پلوتون وجود دارد، چرا یخ نزده است؟ با توجه به شبیه‌سازی‌های کامپیوتری که توسط محققان دانشگاه هوکایدوی ژاپن طراحی شده است ممکن است به دلیل وجود یک لایه گاز عایق حرارتی در پلوتو یک دریای زیرزمینی در این سیاره وجود داشته باشد.

هنگامی که کاوشگر رباتیک "افق‌های نو" (New Horizons) متعلق به ناسا جدید در ژوئیه ۲۰۱۵ بر فراز پلوتو پرواز کرد، بسیاری از نظرات را در مورد این سیاره کوتوله و همچنین سایر اجرام آسمانی در فضای بیرونی و سرد منظومه شمسی تغییر داد.

یکی از کشف‌های جذاب این کاوشگر، کشف منطقه استوایی پوشیده از یخ به اندازه ایالت تگزاس آمریکا به نام "اسپوتنیک پلانیتیا" (Sputnik Planitia) بود که اکنون محققان می‌گویند ممکن است دارای یک اقیانوس در زیر خود نیز باشد.

این یک خبر جذاب است، اما بلافاصله این سوال مطرح می‌شود که چگونه می‌توان از وجود یک دریا در یک سیاره با چنین فاصله دوری از خورشید صحبت کرد که هم دارای هسته مذاب نیست و هم در مجاورت یک سیاره غول پیکر نیست که بتواند از حرارت نیرو‌های جزر و مدی آن استفاده کند.

طبق ریاضیات، چنین اقیانوسی باید میلیارد‌ها سال پیش یخ زده باشد.

با این حال مطالعه جدیدی از دانشمندان مؤسسه فناوری توکیو، دانشگاه توکوشیما، دانشگاه اوزاکا، دانشگاه کوبه و دانشگاه کالیفرنیا سانتا کروز است نشان می‌دهد که حضور یک لایه هیدرات گازی بین این سطح یخی و دریای زیر آن می‌تواند مانع از منجمد شدن این دریا شده باشد.

هیدرات‌های گازی ترکیبی از گاز‌های سبک مثل متان، اتان یا کربن دی اکسید است که تحت یک شرایط خاص دمایی و فشاری با مولکول‌های آب ترکیب شده و ماده‌ای شبیه به یخ را تشکیل می‌دهد که حجم زیادی از گاز را در خود جای داده است.

چنین هیدرات‌هایی بسیار چسبناک هستند و رسانایی حرارتی کمی دارند. به عبارت دیگر آن‌ها بسیار خوب گرما را حفظ می‌کنند.

هیدرات‌ها در زمین بسیار رایج هستند. ۶.۴ تریلیون تن هیدرات متان در کف اقیانوس‌های زمین وجود دارد.

آنچه که در مطالعه جدید یافت شد این بود که شبیه‌سازی‌های کامپیوتری مدت زمان ۴.۴ میلیارد سال معادل با حدود زمانی تشکیل منظومه شمسی را پوشش دادند نشان داد که بدون وجود یک لایه هیدرات گازی، درون پلوتو صد‌ها میلیون سال قبل باید یخ می‌زد، اما با وجود این لایه گازی، این دریای زیرزمینی می‌تواند مایع بماند.

علاوه بر این، هیدرات‌های گازی یک میلیارد سال است که مانع از ضخیم شدن پوسته یخی پلوتو شده‌اند.

به گفته محققان، شبیه‌سازی‌ها نشان می‌دهد که متان لازم برای هیدرات‌ها از هسته سنگی پلوتو فراهم شده است و احتمالاً یکی از دلایل این است که جو پلوتو دچار فقر متان و غنی از نیتروژن است.

"شونیچی کاماتا" سرپرست این مطالعه از دانشگاه هوکایدو می‌گوید: این کشف می‌تواند به این معنی باشد که اقیانوس‌های بیشتری نسبت به آن چیزی که قبلاً تصور می‌شد در جهان وجود دارد و وجود حیات بیگانه را قابل محتمل‌تر می‌سازد.

پلوتو

پلوتو (Pluto) سیاره کوتوله کمربند کوئیپر در سامانه خورشیدی است که در هنگام کشف آن در سال ۱۹۳۰ تا ۲۴ اوت ۲۰۰۶ نهمین سیاره منظومه شمسی به حساب می‌آمد، اما اکنون بنا بر تعریف نوین انجمن بین‌المللی اخترشناسی از سیاره، پلوتو یک سیاره کوتوله و همچنین به عنوان نخستین نمونه از رده جدید جرم فرانپتونی است.

اگرچه برخی از ستاره‌شناسان با قراردادن پلوتو در رده سیاره‌های کوتوله مخالف هستند و همچنان آن را یک سیاره معمولی می‌دانند.

پلوتو گویش زبان انگلیسی است و در زبان فرانسه به آن پلوتون می‌گویند.

پلوتو در افسانه‌های روم باستان نام خدای زیرزمینی بوده و انگیزه این نام‌گذاری فاصله بسیار دور این جرم آسمانی از خورشید بوده است. پلوتو بزرگترین جسم فضایی در منظومه شمسی است که تا پیش از گذر کاوشگر فضایی "افق‌های نو" از کنار آن در ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵ هیچ‌یک از مأموریت‌های فضایی از سوی زمین به آن نرسیده بودند.

پلوتو ساختاری از سنگ و یخ دارد و کره‌ای کوچک است که جرم آن یک سوم ماه است. قطر پلوتو ۲۳۷۰ کیلومتر است و این سیاره کوتوله می‌تواند گاهی از زمین تا فاصله ۷.۵ میلیارد کیلومتری دور باشد.
پلوتو از نظر میزان جرم و حجم، هجدهمین جسم در منظومه شمسی است.

این تحقیق در مجله Nature Geoscience منتشر شده است.