.svg)
اسبچه خزر؛ موهبتی ناشناخته برای منطقه آزاد انزلی
پارسینه: اسبچه خزر علاوه بر قدمت و سابقه تاریخی از ارزش بالای زیستی، اقتصادی و فرهنگی برخوردار است، نگهداری و پرورش این اسب نادر و محبوب جهان فرصتی برای صادرات و ارز آوری نیز ایجاد می‌کند
طبیعت سرسبز شمال کشور با حضور حیواناتی نظیر انواع پرندگان، اسبان و گله گوسفندان زیبایی وصف ناپذیری ایجاد می‌کند که می‌تواند چشم هر رهگذری را خیره کند. اگر این طبیعت با حیواناتی پر رمز و راز و منحصر به فرد هم همراه باشد ارزش آن را دو چندان می‌کند.
طبیعت ایران از این نوع جانورانی که زیبایی بی مثال دارند کم نیست. یکی از این انوع اسب خزر است که امروز برای منطقه آزاد انزلی یک موهبت به شمار می‌آید.
زیستگاه اولیه اسب کاسپین که نژاد آن جد اولیه همه اسب‌های خونگرم دنیا است، در خطه شمال و جنگل‌های منطقه خزر یعنی استان‌های مازندران و گیلان است. امکان ندارد خلق و خوی آرام آن و چشمان درشتش شما را به خودش جذب نکند، از آنجایی که این اسب با هوش در حوالی دریای خزر یافت شد نام کاسپین یا اسبچه خزر به آن داده شد.
این اسب مینیاتوری با اندامی کوچک و قدرت زیاد، یک نژاد خالص و قدیمی از نتیجه تکامل نژاد‌های زیبا و برتر است که بر حسب شنیده ها؛ اکنون در جهان هزار و ۳۰۰ راس و در ایران حدود هزار راس از این حیوان موجود است که هرچند این یک تخمین است، اما متاسفانه باید گفت: به عنوان یک نژاد در معرض خطر انقراض شناخته می‌شود.
اسب خزر هوش به‌سزا و قابلیت آموزش پذیری نیز دارد و همین امر بر ارزش آن می‌افزاید و آن را برای آموزش سوارکاری کودکان و نوجوانان مناسب می‌سازد.
از آنجایی که این حیوان نجیب علاوه بر قدمت و سابقه تاریخی از ارزش بالای زیستی، اقتصادی و فرهنگی برخوردار است، نگهداری از نژاد آن و پرورش این اسب نادر و محبوب جهان فرصتی برای صادرات و ارز آوری نیز ایجاد می‌کند.
در همین خصوص و با توجه به اهمیتی که این اسب مینیاتوری با نژاد خاص ایران دارد گفت و گویی با مدیر مجموعه پرورش اسب تک‌تاز داشته ایم تا از احوال این اسب در ایران با خبر شویم.
هوشنگ افشاری، مدیر مجموعه پرورش اسب تک‌تاز در خصوص تاریخچه اسب خزر در ایران گفت: اسبچه خزر ۶ هزار سال قبل از میلاد در ایران باستان و در سواحل دریای خزر کشف و ضبط شده است. شواهدی وجود دارد که اجداد همه اسب‌های شرقی اسبچه خزر است که دارای قدی بین ۹۵-۱۲۵ سانتی متر هستند.
افشاری گفت: بازیابی این نژاد توسط خانم لوئیز فیروز در سال ۱۹۶۶ میلادی انجام گرفت و پیرو آن در سال ۱۹۷۱ میلادی انجمن کاسپین در انگلیس تشکیل شد و پس از انتقال نمونه‌ها به کانادا، اروپا و زلاندنو انجمن کاسپین در آمریکا آغاز به کار کرد و در روز یکشنبه ۱۱ سپتامبر ۱۹۹۹ میلادی اولین کنگره بین المللی اسب خزر با حضور پرورش دهندگانی از استرالیا، انگلیس و ایران در هوستون تگزاس برگزار شد. در این سمینار خانم لوئیز فیروز با ارائه مقاله‌ای درخصوص چگونگی شناسایی و پرورش و توسعه این نژاد پرداخت.
وی گفت: در سال ۱۹۶۵ میلادی برای اولین بار به اسب‌هایی که اکنون کاسپین نامیده می‌شود در شهر کرانه‌ای آمل برخورد کردم، اسب کوچک زیبایی که ارابه‌ای را با توده‌ای از سیمان می‌کشید. از آنجایی که تعداد زیادی از این نوع اسب ریز نقش با ساختار بدنی ظریف در این محل وجود داشت احتمال می‌رفت که این نژاد یک نوع ویژه و کمیاب و مختص به قسمت شمالی ایران باشد. امروزه اکثر باستان شناسان قبول کرده اند که از ۶۰۰۰ سال قبل از میلاد در ایران باستان اسب‌های کوچک وجود داشتند؛ ما حتی شواهد ژنتیکی مبنی بر اینکه کاسپین کنونی همه گونه‌های اسب شرقی است، در دست داریم.
افشاری با توضیح اینکه اسب خزر دارای گوش‌ها و سم‌های ظریف و پا‌های کوتاه گفت: این اسب‌های کوچک از زمان فتح ایران توسط اعراب در قرن هفتم ناپدید شدند و هیچ علائم و آثاری از آن به بعد دیده نشد اگرچه در نقاشی‌های به جا مانده از دوران مغول در قرن شانزدهم اسب‌های کوچکی که توسط بچه‌ها سواری می‌شدند ترسیم شده اند.
این کارشناس در توصیف این نژاد گفت: یک اسب کاسپین رام، مهربان و خلق و خوی خوش و آرام دارد. همچنین دارای سر کوچک، چشمان بزرگ، گوش‌های کوچک و پا‌های ظریف و خوش فرمی است. این اسب‌های زیبا معمولا دارای رنگ یکپارچه و حرکات نرم هستند.
وی افزود: کاسپین یک حیوان جنگلی است و صرفا چرنده نیست و شباهت‌های زیاد او به آهوی وحشی باعث می‌شود قابلیت‌های زیادی برای پرش داشته باشد.
افشاری تاکید کرد: اسب کاسپین علاوه بر ارزش‌های ورزشی و سوارکاری، جایگاه ویژه‌ای در تاریخ تکاملی اسب نیز دارد، اما متاسفانه شناخت درستی در میان عموم از آن وجود ندارد و این نژاد در حال انقراض است، اما راه نجات کاسپین به عنوان یک ژن موجود روش تولید مثل صحیح است.
وی گفت: گرچه این نژاد اسب در زادگاه خود و از طرف استان‌های مسئول مورد بی مهری قرار گرفته، اما در عوض مورد توجه علاقه‌مندان جهانی از جمله محققان، دانشمندان و تولید کنندگان اسب و ورزش سوارکاری قرار گرفته و به نام اسب کاسپین موجودیت خود را در جهان جزو کشفیات هزاره اخیر به ثب رسانیده است.
مدیر مجموعه پرورش اسب تک‌تاز در پایان افزود: ما در مرکز اصلاح نژاد تک تاز انزلی زمینه‌های لازم برای حفظ و نگهداری این نژاد را فراهم آورده ایم و امیدواریم با حمایت مسئولان استان بتوانیم بازتاب ارزش‌های استثنایی اسب کاسپین را به نمایش بگذاریم.
طبیعت ایران از این نوع جانورانی که زیبایی بی مثال دارند کم نیست. یکی از این انوع اسب خزر است که امروز برای منطقه آزاد انزلی یک موهبت به شمار می‌آید.
زیستگاه اولیه اسب کاسپین که نژاد آن جد اولیه همه اسب‌های خونگرم دنیا است، در خطه شمال و جنگل‌های منطقه خزر یعنی استان‌های مازندران و گیلان است. امکان ندارد خلق و خوی آرام آن و چشمان درشتش شما را به خودش جذب نکند، از آنجایی که این اسب با هوش در حوالی دریای خزر یافت شد نام کاسپین یا اسبچه خزر به آن داده شد.
این اسب مینیاتوری با اندامی کوچک و قدرت زیاد، یک نژاد خالص و قدیمی از نتیجه تکامل نژاد‌های زیبا و برتر است که بر حسب شنیده ها؛ اکنون در جهان هزار و ۳۰۰ راس و در ایران حدود هزار راس از این حیوان موجود است که هرچند این یک تخمین است، اما متاسفانه باید گفت: به عنوان یک نژاد در معرض خطر انقراض شناخته می‌شود.
اسب خزر هوش به‌سزا و قابلیت آموزش پذیری نیز دارد و همین امر بر ارزش آن می‌افزاید و آن را برای آموزش سوارکاری کودکان و نوجوانان مناسب می‌سازد.
از آنجایی که این حیوان نجیب علاوه بر قدمت و سابقه تاریخی از ارزش بالای زیستی، اقتصادی و فرهنگی برخوردار است، نگهداری از نژاد آن و پرورش این اسب نادر و محبوب جهان فرصتی برای صادرات و ارز آوری نیز ایجاد می‌کند.
در همین خصوص و با توجه به اهمیتی که این اسب مینیاتوری با نژاد خاص ایران دارد گفت و گویی با مدیر مجموعه پرورش اسب تک‌تاز داشته ایم تا از احوال این اسب در ایران با خبر شویم.
هوشنگ افشاری، مدیر مجموعه پرورش اسب تک‌تاز در خصوص تاریخچه اسب خزر در ایران گفت: اسبچه خزر ۶ هزار سال قبل از میلاد در ایران باستان و در سواحل دریای خزر کشف و ضبط شده است. شواهدی وجود دارد که اجداد همه اسب‌های شرقی اسبچه خزر است که دارای قدی بین ۹۵-۱۲۵ سانتی متر هستند.
افشاری گفت: بازیابی این نژاد توسط خانم لوئیز فیروز در سال ۱۹۶۶ میلادی انجام گرفت و پیرو آن در سال ۱۹۷۱ میلادی انجمن کاسپین در انگلیس تشکیل شد و پس از انتقال نمونه‌ها به کانادا، اروپا و زلاندنو انجمن کاسپین در آمریکا آغاز به کار کرد و در روز یکشنبه ۱۱ سپتامبر ۱۹۹۹ میلادی اولین کنگره بین المللی اسب خزر با حضور پرورش دهندگانی از استرالیا، انگلیس و ایران در هوستون تگزاس برگزار شد. در این سمینار خانم لوئیز فیروز با ارائه مقاله‌ای درخصوص چگونگی شناسایی و پرورش و توسعه این نژاد پرداخت.
وی گفت: در سال ۱۹۶۵ میلادی برای اولین بار به اسب‌هایی که اکنون کاسپین نامیده می‌شود در شهر کرانه‌ای آمل برخورد کردم، اسب کوچک زیبایی که ارابه‌ای را با توده‌ای از سیمان می‌کشید. از آنجایی که تعداد زیادی از این نوع اسب ریز نقش با ساختار بدنی ظریف در این محل وجود داشت احتمال می‌رفت که این نژاد یک نوع ویژه و کمیاب و مختص به قسمت شمالی ایران باشد. امروزه اکثر باستان شناسان قبول کرده اند که از ۶۰۰۰ سال قبل از میلاد در ایران باستان اسب‌های کوچک وجود داشتند؛ ما حتی شواهد ژنتیکی مبنی بر اینکه کاسپین کنونی همه گونه‌های اسب شرقی است، در دست داریم.
افشاری با توضیح اینکه اسب خزر دارای گوش‌ها و سم‌های ظریف و پا‌های کوتاه گفت: این اسب‌های کوچک از زمان فتح ایران توسط اعراب در قرن هفتم ناپدید شدند و هیچ علائم و آثاری از آن به بعد دیده نشد اگرچه در نقاشی‌های به جا مانده از دوران مغول در قرن شانزدهم اسب‌های کوچکی که توسط بچه‌ها سواری می‌شدند ترسیم شده اند.
این کارشناس در توصیف این نژاد گفت: یک اسب کاسپین رام، مهربان و خلق و خوی خوش و آرام دارد. همچنین دارای سر کوچک، چشمان بزرگ، گوش‌های کوچک و پا‌های ظریف و خوش فرمی است. این اسب‌های زیبا معمولا دارای رنگ یکپارچه و حرکات نرم هستند.
وی افزود: کاسپین یک حیوان جنگلی است و صرفا چرنده نیست و شباهت‌های زیاد او به آهوی وحشی باعث می‌شود قابلیت‌های زیادی برای پرش داشته باشد.
افشاری تاکید کرد: اسب کاسپین علاوه بر ارزش‌های ورزشی و سوارکاری، جایگاه ویژه‌ای در تاریخ تکاملی اسب نیز دارد، اما متاسفانه شناخت درستی در میان عموم از آن وجود ندارد و این نژاد در حال انقراض است، اما راه نجات کاسپین به عنوان یک ژن موجود روش تولید مثل صحیح است.
وی گفت: گرچه این نژاد اسب در زادگاه خود و از طرف استان‌های مسئول مورد بی مهری قرار گرفته، اما در عوض مورد توجه علاقه‌مندان جهانی از جمله محققان، دانشمندان و تولید کنندگان اسب و ورزش سوارکاری قرار گرفته و به نام اسب کاسپین موجودیت خود را در جهان جزو کشفیات هزاره اخیر به ثب رسانیده است.
مدیر مجموعه پرورش اسب تک‌تاز در پایان افزود: ما در مرکز اصلاح نژاد تک تاز انزلی زمینه‌های لازم برای حفظ و نگهداری این نژاد را فراهم آورده ایم و امیدواریم با حمایت مسئولان استان بتوانیم بازتاب ارزش‌های استثنایی اسب کاسپین را به نمایش بگذاریم.
جایگاه علمی و اقتصادی این ذخیره ژنتیکی با ارزش، می بایست با مدیریت صحیح، شناخت درست، انجام تحقیقات کاربردی و حفظ ذخایر ژنتیکی در معرض خطر آن ارتقاء یابد و راندمان تولید مثلی در راستای توسعه این نژاد افزایش یابد.
اسبچه کاسپین نه خزر