پیشنهاد اضافه کردن ۱.۵ ماه به طول سال تحصیلی

مسعود کبیری در نشست بررسی موضوع "زمان آموزش در آموزش و پرورش ایران" که در پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش برگزار شد، به سند برنامه درس ملی اشاره کرد و گفت: طبق این سند، زمان آموزش برای دوره ابتدایی ۹۲۵ ساعت است.

وی افزود: اما درباره تعداد روزهای آموزشی، مصوبه مشخصی وجود ندارد. ولی به نظر می‌رسد روزهای آموزشی باید ۱۸۵ روز باشد.

این عضو هیئت علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با اشاره به تفاوت های زمان آموزش رسمی و واقعی گفت: سال تحصیلی گذشته دانش آموزان ۱۵۵ روز به مدرسه رفتند، البته در سال قبل تعطیلی به دلیل آلودگی هوا نداشتیم و به روال معمول۳۱ اردیبهشت پایان فعالیت مدارس ابتدایی بود.

کبیری با بیان اینکه در سال تحصیلی گذشته دانش‌آموزان ابتدایی حداکثر ۱۵۵ روز به مدرسه رفتند که در مجموع ۴۶۵۰ ساعت آموزش می‌شود اظهار کرد: این میزان، ۱۰۰۰ ساعت از زمان تعیین‌شده آموزش کمتر است.

هیچ تردیدی وجود ندارد که دانش‌آموزان دوره ابتدایی کمترین میزان آموزش در مدرسه را در میان کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته طی می‌کنند. ابتدایی ها در طول هفته ۲۱ ساعت آموزش واقعی دریافت می‌کنند.

این عضو هیئت علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش ادامه داد: در ایران در طول سال تحصیلی ۳۴ هفته داریم و ایران جزو کشورهایی است که تعداد هفته‌های تحصیل در آن به شدت اندک است به عنوان مثال دانش آموزان در ژاپن ۴۰ هفته طی یک سال تحصیلی به مدرسه می‌روند.

کبیری با اشاره به اینکه تنها کشوری هستیم که بین سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵ کاهش بسیار شدیدی در زمان آموزش داشتیم گفت: قبل از سال ۲۰۱۱ بین ۱۹۰ تا ۲۰۰ روز آموزش در مدارس داشتیم و بعد از آن با تعطیلی ۵شنبه‌ها و اضافه شدن یک ساعت به زمان آموزش هر روز، کاهش بسیار شدیدی در نمودار ایران مشاهده می‌شود.

وی افزود: در حال حاضر بیشترین زمان آموزش دوره ابتدایی را در مدارس شاهد داریم. مدارس غیردولتی نیز کمترین زمان آموزش را دارند زیرا بیشتر در مراکز شهرها قرار دارند و عواملی چون آلودگی هوا منجر به تعطیلی مدارس می شود.

کبیری اضافه کرد: در استان‌ها نیز به لحاظ زمان آموزش تفاوت‌هایی وجود دارد. به عنوان مثال زمان آموزش سالانه دانش‌آموزان ابتدایی در شهر تهران ۵۹۰ ساعت، در شهر اصفهان ۶۶۰ ساعت است و گاه ۷۰ ساعت فاصله زمان آموزش را در بین شهرهای مختلف مشاهده می‌کنیم.

این عضو هیئت علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با بیان اینکه کل ساعت آموزش دوره ابتدایی ۶۴۵ ساعت است که در مطالعات پرلز این میزان ۶۲۷ ساعت به دست آمده است اظهار کرد: ۳۵ درصد دانش آموزان ۱۰ درصد از روزهای آموزش را غیبت می‌کنند و به این نتیجه رسیدیم که به طور متوسط دانش آموزان ۱۹ ساعت در طول سال تحصیلی از مدرسه غایب هستند.

کبیری به مقررات نوشته و نانوشته‌ موثر بر کاهش زمان آموزش گفت: تعطیلی پنج شنبه‌ها، بخشنامه کاهش ساعت کار آموزگاران بالای ۲۰ سال سابقه و برگزاری جلسات شورای معلمان در ساعات آموزشی از جمله این موارد است. طبق تحقیقی در سال ۹۲ مشخص شد که دو سوم زمان معلمان صرف آموزش و آماده سازی و یک سوم صرف آموزش واقعی می‌شود.

وی همچنین افزود: در خوشبینانه‌ترین حالت از ۵۷۶ ساعت آموزشی که تصور می‌کنیم وجود دارد ۱۷۰ ساعت آن تشکیل نمی‌شود و ۱۳۰ ساعت صرف استراحت درون مدرسه می‌شود و عملا دانش آموزان ۷۵ درصد از زمان کلاس درس را آموزش واقعی دریافت می‌کنند.

این عضو هیئت علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با بیان اینکه استاندارد و توصیه یونسکو ۱۰۰۰ ساعت آموزش طی ۲۰۰ روز است و ما باید ۳۰ روز یا ۱.۵ ماه را به زمان آموزش اضافه کنیم گفت: این امر باعث ارتقای کیفیت یادگیری می‌شود. از سوی دیگر معلمان از حجم کتاب‌های درسی گلایه دارند و اگر زمان تدریس را افزایش دهیم مشکل حجم زیاد کتاب‌های درسی نیز حل می‌شود.

کبیری با بیان اینکه پیشنهاد ما برای اضافه کردن ۱.۵ ماه به طول سال تحصیلی و ادامه فعالیت مدارس تا پایان خرداد و آغاز فعالیت آنها از ۱۵ شهریور است اظهار کرد: از سوی دیگر اکثر کشورها ۵ تا ۱۳ هفته تعطیلات آخر سال دارند که در ایران این میزان ۱۲ هفته است و می‌توانیم زمان تعطیلات پایان سال تحصیلی را نیز کمتر کنیم و تعطیلات را در وسط سال قرار دهیم به عنوان مثال بیشتر کشورها تعطیلات پاییزی، زمستانی و بهاری دارند و از سوی دیگر تعطیلات تابستانی را کم می‌کنند.

وی افزود: برای آغاز سال تحصیلی از ۱۵ شهریور اختلاف نظرهایی است از جمله اینکه در استان‌های گرمسیر این امکان وجود ندارد اما در آنجا می‌توان با دایرکردن مدارس در روزهای پنج شنبه میزان زمان آموزش را افزایش داد و باید در این رابطه تمرکززدایی انجام شود تا مدارس حداقل ۱۸۵ روز برای آموزش داشته باشند.