آسیب‌های ناخواسته والدین به کودکان

امروزه در مورد نحوه‌ی نگهداری درست از بچه‌ها توصیه‌های زیاد و متفاوتی وجود دارد؛ اما پزشکان و روانشناس‌ها همچنان طبق آزمایشات و مطالعات، نتایج را بررسی می‌کنند و سپس توصیه‌ها و راهکار‌های جدیدتر را ارائه می‌دهند. در ابتدا شاید این توصیه‌ها عجیب به نظر برسند؛ اما وقتی نسبت به جزئیات آن‌ها آگاه می‌شوید، می‌فهمید که کاملاً درست و منطقی‌اند.

کودکتان را قلقلک می‌دهید

خیلی وقت‌ها افراد بزرگسال می‌خواهند بچه‌ها را بخندانند و برای همین آن‌ها را قلقلک می‌دهند؛ اما محققان سال‌هاست دریافته‌اند قلقلک دادن، آن حس شادی و خوشی را که طنز و شوخی در فرد ایجاد می‌کند، ایجاد نمی‌نماید و فقط تصویری از خندیدن دیده می‌شود. وقتی کودکتان را قلقلک می‌دهید، به طور غیرقابل کنترلی می‌خندد که نتیجه‌ی یک رفلکس طبیعی است. تقریباً همه‌ی افراد وقتی قلقلک داده می‌شوند می‌خندند؛ اما مسئله اینجاست که بچه‌ها حتی اگر از قلقلک متنفر هم باشند باز هم می‌خندند و نمی‌توانند به شما بگویند که از این کارتان خوششان نمی‌آید. از طرفی قلقلک موجب خنده‌های غیرقابل کنترلی می‌شود که باعث می‌شود کودکی که قلقلک داده می‌شود نه بتواند به درستی نفس بکشد و نه بتواند بگوید که در موقعیت خوبی نیست؛ در نتیجه کاری که برای خنده و شوخی شروع شد، می‌تواند موجب عوارض جدی برای فرد شود. یکی از دلایل دیگری که روانشناس‌ها قلقلک دادن کودک را نادرست می‌دانند این است که می‌گویند این کار موجب می‌شود کودک روی بدن خود کنترلی نداشته باشد و این در بعضی بچه‌ها باعث به وجود آمدن حس تحقیرآمیزی می‌شود که ناخواسته این ایده را به او القاء می‌کند که یک بزرگسال این حق را دارد که با بدن او هر کاری می‌خواهد انجام دهد، حتی اگر کودک از او بخواهد این کار را نکند.

در تختخواب کودکتان اسباب‌بازی می‌گذارید

خیلی از پدر و مادر‌ها نمی‌دانند که بچه‌ها برای یک خواب خوب فقط به یک رختخواب راحت نیاز دارند، یک ملافه‌ی نرم و تمیز و یک پتوی کوچک در صورتی که هوای اتاق سرد است برای خواب کودکتان کافی است. البته گاهی می‌توانید از یک بالش کوچک هم استفاده کنید؛ اما دانشمندان می‌گویند بچه‌ها تا پیش از سن خاصی به بالش نیازی ندارند.
همچنین بچه‌ها برای خوابیدن به هیچ دکور و وسیله‌ای نیاز ندارند؛ زیرا این اسباب‌بازی‌های نرم ممکن است کودک را از خواب بیدار کنند یا حتی شاید کودک به طور تصادفی اسباب‌بازی را روی صورتش قرار دهد و مشکل تنفسی برایش ایجاد شود و یا حتی مشکلات آلرژیکی ایجاد کند.

وقتی کودکتان خواب است برایش چراغ‌خواب روشن می‌کنید

تمام شب چراغ‌خواب روشن گذاشتن (حتی بسیار ملایم) در اتاق کودک کار درستی نیست. هورمون رشد زمانی ترشح می‌شود که در خواب هستیم، و این هورمون وقتی به بهترین شکل تولید می‌شود که کاملاً در تاریکی باشیم. خیلی وقت‌ها پدر و مادر‌ها برای راحتی کار خود در اتاق خواب کودک، چراغ‌خواب روشن می‌کنند. بعضی‌ها نیز، چون خودشان از تاریکی می‌ترسند، چراغ خواب را برای کودک نیز روشن می‌گذارند.

کارشناسان توصیه می‌کنند اگر نمی‌توانید از چراغ خواب استفاده نکنید، دست‌کم نوع مناسبی از نور را انتخاب کنید. آزمایش‌ها نشان می‌دهند نور سبز، ساعت بیولوژیک بدن را تقریباً ۹۰ دقیقه و نور آبی آن را تقریباً ۱۸۰ دقیقه به تأخیر می‌اندازد؛ بنابراین به خواب رفتن زیر این نور‌ها بسیار سخت‌تر خواهد شد. نور‌های قرمز و نارنجی، تولید ملاتونین را به اندازه‌ی نور سبز و سفید و آبی سرکوب نمی‌کنند و ساعت بیولوژیک بدن را به هم نمی‌ریزند.

کودکتان را تکان می‌دهید

همه‌ی پدر و مادر‌ها در موقعیت‌هایی قرار گرفته‌اند که نتوانسته‌اند بدون تکان دادن بچه‌ها آن‌ها را بخوابانند. گاهی این پروسه آن‌قدر طول می‌کشد که پدر یا مادر از تکان دادن کودک خسته می‌شوند؛ اما کودک همچنان بیدار است یا بی‌قراری می‌کند. عادت‌های خواب مناسب‌تری برای کودکتان در نظر بگیرید، مثلاً کنار تختش بنشینید و موهایش را نوازش کنید یا برایش قصه بخوانید؛ اما عادتش ندهید که با تکان دادن شما بخوابد. اگر کودکتان بی‌قراری می‌کند سعی کنید علت را پیدا و آن را برطرف کنید. اگر هم واقعاً نمی‌توانید بدون تکان دادن کودک او را بخوابانید، حتماً بسیار کوتاه مدت و ملایم باشد.

به خاطر خرافات، اجازه نمی‌دهید کودک مقابل آینه قرار بگیرد

این خرافات رواج زیادی دارد که نباید کودک را مقابل آینه قرار دهید، زیرا ممکن است مریض شوند؛ اما کارشناسان و متخصصین کودک در تمام دنیا همگی توافق نظر دارند که این باور عجیب و نادرست است. روانشناسان توصیه می‌کنند پدر و مادر با استفاده از آینه با کودک خود بازی کنند، زیرا آینه کمک می‌کند قدرت خودشناسی کودک رشد کند. بچه‌ها در سنین مختلف نسبت به تصویر خود در آینه واکنش‌های متفاوتی دارند؛ اما دیدن تصویر خودشان همیشه برایشان تجربه‌ای جالب و مثبت است.
خیلی خوب است که کودک شما فرصت پابرهنه راه رفتن روی شن و ماسه و چمن را داشته باشد؛ اما پابرهنه راه رفتن روی سنگ و سرامیک‌های کاملاً مسطح کف خانه برای کودکتان چندان مفید نیست. چون عضلات کف پای کودک هنوز کاملاً رشد نکرده‌اند و وزن بدنشان روی تاندون‌ها می‌افتد

محیطی کاملاً بهداشتی برای کودکتان فراهم می‌کنید

ما عادت داریم فکر کنیم تمیزی و بهداشت خیلی اهمیت دارد؛ اما محققان از کشور‌های گوناگون با هم هم‌عقیده‌اند که وقتی محیط کودک بیش از اندازه تمیز و استریل است، به ضرر رشد کودک است. محیط‌های بسیار تمیز، تکامل یک سیستم ایمنی قوی را با کُندی روبرو می‌کند و در نتیجه بدن برای مبارزه با عفونت‌ها آماده نیست. کودکی که همیشه در محیط‌های کاملاً بهداشتی بوده دچار واکنش‌های آلرژیک مانند آسم، رینیت آلرژی و درماتیت آتوپیک می‌شود.

اشتباهی که والدین مرتکب می‌شوند این است که خانه را مرتباً تمیز می‌کنند و اجازه نمی‌دهند کودکانشان با خاک و گِل بازی کنند. در حالی که هرچه کودک زودتر در معرض یک آلرژن بالقوه قرار بگیرد، سیستم ایمنی او زودتر یاد می‌گیرد آلرژن‌ها را عاملی معمولی تلقی کند.

کودک را خیلی زود وادار می‌کنید روی صندلی توالت بنشیند

استفاده از صندلی توالت کودک موضوعی است که بحث‌های زیادی پیرامون آن وجود دارد. مهم‌ترین چیز این است که به حرف‌های کسانی که کارشناس نیستند گوش ندهید. انتظار نداشته باشید کودک شما وقتی یک سال یا یک سال و نیم دارد، روی صندلی توالت یا لگن بنشیند. در این سن او هنوز نمی‌داند چگونه به سیگنال‌هایی که بدنش ارسال می‌کند به درستی جواب دهد. کودک شما دیر یا زود یاد خواهد گرفت چگونه سیگنال‌های بدنش را کنترل کند و این زمانی است که می‌تواند استفاده از گارشو یا لگن را شروع کند. مثانه برای رشد کامل به ۳ تا ۴ سال زمان نیاز دارد.

کودکتان را مجبور می‌کنید غذایش را تمام کند

خیلی از پدر و مادر‌ها وقتی کودکشان تمایلی به تمام کردن غذایش ندارد، ناراحت می‌شوند و شروع می‌کنند به متقاعد کردن کودک که باید حتماً غذایش را تا آخر بخورد یا حتی او را تهدید می‌کنند؛ اما در پایان تنها کسانی که خوشحال و راضی‌اند پدر و مادر هستند نه کودک! این رفتار شما باعث عادت‌های غذایی نادرست در کودک می‌شود و او راه و فرصتی ندارد تا بدنش را درک کند و یاد بگیرد چطور پُرخوری نکند. ضمناً واقعاً نیازی نیست کودکتان به یک باره خیلی غذا بخورد؛ زیرا به گوارش او فشار وارد خواهد شد.

غذا در دهان کودکتان می‌گذارید

وقتی کودکتان بلد است خودش از قاشق استفاده کند شما نباید غذا دهانش بگذارید. بچه‌هایی که پدر و مادر به آن‌ها غذا می‌دهند خیلی بیشتر ممکن است در آینده دچار اضافه وزن شوند. وقتی کودک خودش غذایش را به دهان می‌برد می‌تواند با سرعت مناسب خودش غذا بخورد و مزه‌ی غذا‌ها را بهتر می‌فهمد.

کودکتان را در معرض آلرژن‌ها قرار نمی‌دهید

خیلی از کارشناسان توصیه می‌کنند برای اینکه ریسک ابتلا به آلرژی غذایی در کودکتان را کاهش دهید، باید تا جایی که ممکن است تنوع تغذیه‌ی او را محدود کنید. اما اخیراً دانشمندان دریافته‌اند دادن غذا‌های آلرژن‌دار در سنین پایین به کودک نه تنها مضر نیست بلکه مفید هم هست. چون سیستم ایمنی یاد می‌گیرد به خوبی به آن‌ها واکنش نشان دهد.

اجازه می‌دهید کودکتان پابرهنه روی کف‌پوش مسطح خانه راه برود

بچه‌ها به طور متوسط از یک سالگی شروع به راه رفتن می‌کنند. وقتی این اتفاق می‌افتد، بعضی از پدر و مادر‌ها فوراً برای کودک پاپوش تهیه می‌کنند که در خانه بپوشد و برخی دیگر نیز اجازه می‌دهند کودک پابرهنه در خانه راه برود. محققان هنوز در مورد بهترین شیوه به توافق نرسیده‌اند، اما بر سر این موضوع توافق دارند که همه‌ی سطوح برای پابرهنه راه رفتن مناسب نیستند.
خیلی خوب است که کودک شما فرصت پابرهنه راه رفتن روی شن و ماسه و چمن را داشته باشد؛ اما پابرهنه راه رفتن روی سنگ و سرامیک‌های کاملاً مسطح کف خانه برای کودکتان چندان مفید نیست. چون عضلات کف پای کودک هنوز کاملاً رشد نکرده‌اند و وزن بدنشان روی تاندون‌ها می‌افتد و این اتفاق می‌تواند منجر به مشکلاتی در رشد پای کودک شود.

کودک را مجبور می‌کنید اسباب‌بازی‌اش را با بچه‌های دیگر شریک شود

بچه‌ها از دو سالگی حس مالکیت پیدا می‌کنند و به همین دلیل اگر کسی سعی کند به وسایلشان دست بزند با تندی با او برخورد می‌کنند. متأسفانه کمتر والدینی هستند که این مسئله را واقعاً درک کنند. پدر و مادر‌ها دوست ندارند فرزندشان آدم خسیس و خودخواهی جلوه کند و به همین دلیل او را وادار می‌کنند اسباب بازی یا غذایش را با دیگران شریک شود. اجازه دهید کودک خواسته‌ها و غریزه‌اش را بشناسد و هر وقت لازم شد «نه» بگوید.

وقتی دست و پای کودکتان سرد است، لباس زیادی تنش می‌کنید یا در پتو می‌پیچید

اگر دست و پا و بینی کودکتان سرد است به این معنی نیست که کودکتان سردش است. به دلیل ویژگی‌های خاص سیستم گردش خون و رگ‌ها در کودکان، اشکالی ندارد که این قسمت‌ها از بدن او سردتر از سایر قسمت‌ها باشند. دمای اتاق کودک باید بین ۶۸ تا ۷۲ درجه فارنهایت (۲۰ تا ۲۲ درجه‌ی سانتی‌گراد) باشد. در این شرایط، کودک نیازی به جوراب و کلاه و دستکش ندارد. پوست کودک شما باید بتواند تنفس کرده و با هوا تماس داشته باشد.

منبع:تبیان