ورشکستگی در کمین اقتصاد جهان

تحریریه پارسینه ، بیماری کووید ۱۹ در سراسر دنیا موج جدیدی از نگرانی را به دنبال داشته است تاکنون تحلیل‌های مختلفی در مورد این بیماری شنیدیم که این بیماری فرصت است یا تهدید؟ کارشناسان نوید فرصت سازی می‌دهند، اما از سویی دیگر اخبارجهانی که به گوش می‌رسد بیان گر ورشکستگی جهانی است. بازار‌های مالی جهان با نزول بی سابقه‌ای همراه بوده است که می‌توان به سقوط بازار‌های جهانی نفت و سهام و بیت کویین و طلا که در نوسانات شدید و بی سابقه‌ای نسبت به ۱۰۰ سال اخیر بوده اشاره کرد. تبعات اقتصادی این بیماری محدود به یک کشور نمی‌باشد و در سطح دنیا گسترش یافته است. در این گزارش به برسی تبعات این ورشکستگی جهانی بپردازیم.
برسی پاندمی‌های نظیر آنفلونزای آسیاسی و آنفلونزای هنگ کنگ و آنفلونزای خوکی، سندروم حاد تنفسی و سندروم تنفسی خاورمیانه، از سویی دیگر بیماری ابولا که از از سال ۱۹۵۷ شروع شد تا سال ۱۹۷۶ ادامه داشت بیان کننده این موضوع است که شوک اقتصادی حاصل بیماری کووید ۱۹ از نظر اقتصادی تبعات گسترده تری نسبت به سایر پاندمی‌های قبل دارد. این بیماری نه تنها تعداد بیشتری از افراد جهان را دربرگرفته است بلکه این بار پای کشور‌های G. ۷ و چین در میان است. ایالات متحده، چین، ژاپن آلمان وانگلیس و فرانسه و ایتالیا کشور‌هایی که اقتصاد بزرگ جهان را تشکیل داده اندبا توجه به اینکه تولید کالا به تعویق افتاده است شاهد افت شدید تقاضا و همان رکود اقتصادی خواهیم بود.
برسی‌ها نشان می‌دهد کووید ۱۹ بین دو ویروس سارس و آنفلونزا قراردارد که کرونا کشنده‌تر و قابل انتقال‌تر از سارس است.
اقتصاد کشور‌ها با حمل و نقل بین مرزی کالا، خدمات، دانش، افراد، سرمایه، مالی، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، بانکداری بین المللی و نرخ ارز نمود پیدا می‌کند. از طرفی بانک‌ها مراکز مناسبی برای همه گیری بحران سرمایه مالی بحران بانکداری بین المللی هستند.
بعد از بحران مالی و توقف درآمد در نهایت عدم پرداخت بدهی به بانک‌ها شاهد ورشکستگی جهانی خواهیم بود. تقریبا همه کسب و کار‌ها وام می‌گیرند و به منظور پرداخت بدهی به دنبال خلق درآمد هستند اگر شوک کوروید ۱۹ منجر به توقف درآمد جهانی شود احتمال ورشکستگی جهانی وجود دارد.
تجارت بین المل موضوع دیگری است که کووید ۱۹ روند اجرایی شدن آن را مختل کرده است. تجارت با تولید کالایی در یک کشور و فروش یا عرضه آن در کشوری دیگر ایجاد می‌شود، بنابرین با شوک‌های تقاضا و عرضه در جهان روند تجارت متوقف می‌شود.
سه کشور تولید کننده در آسیای شرقی چین، کره جنوبی و ژاپن بیش از ۲۵ درصد واردات آمریکا و بیش از ۵۰ درصد محصولات الکترونیکی و کامپیوتری آمریکا را تشکیل می‌دهند. مجله اکونومیست به آسیب پذیری صنایع الکترونیکی اشاره می‌کند که کمترین میزان تولید روبرو هستند.
از سویی دیگر بخش خودروسازی آسیای شرقی به دلیل اختلال در زنجیره بین الملل به طور قابل توجهی با مشکل روبرو شده است. به عنوان مثال شرکت خودروسازی نیسان در ژاپن تعطیل است. این شوک به اروپا هم رسیده است.
به طور کلی با کاهش تقاضا و کاهش تولید که کووید ۱۹ ایجاد کرده است ضربه قابل توجهی به شرکت‌های تجاری در سراسر جهانی وارد شده است. این شوک زنجیره عرضه و تقاضا رادر جهان را مختل کرده است و نوید ورشگستگی جهانی را می‌دهد.
در بحران‌های مالی نرخ ارز در انتقال بحران نقش کلیدی دارد. در بحران‌هایی نظیر بحران آسیا کشور‌هایی متضرر شدند که پول رایج را قرض گرفته و کسب درآمدشان با واحد پول دیگری است. کاهش ارزش پولی بعضی کشور‌ها سبب می‌شود تا نتوانند نرخ بهره پولی را که گرفته اند پرداخت کنند.. بیماری کووید ۱۹ با تاثیربر نرخ ارز موجب ورشکستگی کشور‌هایی می‌شود که وام‌های خارجی گرفته اند.
توقف ناگهانی جریان سرمایه بحران دیگری است که می‌توان پیشبینی کرد؛ بعنوان مثال بحران منطقه یورو موجب توقف ناگهانی وام در منطقه یورو و بروز مشکل در سایر کشور‌ها در اواخر دهه ۱۹۹۰ شد.
از سویی دیگر شوک منفی قیمت نفت برای خاورمیانه بزرگ‌ترین شوک نفتی بوده است که جهان تجربه کرده است که دود این شوک منفی بیشتر به چشم خاورمیانه می‌رود. این بحران مشکلات عدیده‌ای برای روند اجرایی کردن بودجه کشور‌های صادرکننده نفت به وجود می‌آورد.
واقعیت تلخ این است که درمان قطعی یا واکسنی برای مهار این بیماری نداریم و تنها چیزی که داریم همان درمان‌های قابل استفاده برای کنترل سایر اپیدمی‌ها است که استفاده میکردیم.
در نهایت با بسته شدن مرز‌های کشور‌های مختلف، ورود و خروج کالا‌ها و انسان‌ها محدود گردیده که این امر می‌تواند موجب فروپاشی جهانی شود.
با این اوصاف؛ اهمیت نحوه برخوردکشور‌های مختلف که با کووید ۱۹ و تبعات منفی آن چگونه برخورد می‌کنند. به طور کل پیش بینی‌ها نوید بحران اقتصادی جهانی با ماندگاری طولانی مدت می‌دهند.

سمانه مزینانی