تحولات افغانستان چه تاثیری بر بازار ارز ایران دارد؟

تحریریه پارسینه - گروه اقتصادی : افغانستان به عنوان یکی از پنج شریک بزرگ تجاری ایران در اختیار طالبان قرار گرفته است.و حالا این پرسش مطرح می‌شود که تحولات افغانستان چه تاثیری بر بازار ارز ایران دارد؟

افغانستان همواره برای ایران یک شریک تجاری به حساب آمده است. تجارت غیر نفتی ایران با افغانستان حدود ۳ میلیارد دلار گزارش شده است. گفته می‌شود بخشی از ارز موردنیاز کشور ما از هرات به خراسان ارسال می‌شود. عمده تجارت کالایی با افغانستان در دو استان خراسان رضوی و جنوبی از دم گمرک ماهی‌رود و دوغارون صورت می‌گیرد.

در همین حال، سیده فاطمه مقیمی، عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی تهران، در گفتگو با پارسینه درباره روند نرخ ارز پس از سقوط کابل می‌گوید: لازم شورای پول و اعتبار و بانک مرکزی، اقدام جهشی در راستای ثابت نگهداشتن نرخ ارز در نظر بگیرند. متاسفانه در کشور ما نرخ‌های متعددی از قبیل نرخ ارز در امارات، افغانستان و استانبول وجود دارد و همین عدم وجود نرخ ارز ثابت باعث ایجاد نگرانی‌ها در مورد سقوط کابل و تاثیر آن بر نرخ ارز درکشور ما می‌شود.

وی تاکید کرد: در ادامه ناآرامی‌ها در افغانستان قطعا شاهد قاچاق ارز و کالا، همانند حضور غیر مجاز افغانی‌ها در ایران خواهیم بود. در این شرایط لازم، امنیت تبادل کالا در مرز‌های ما در نظرگرفته شود، زیرا در غیر این صورت، نرخ ارز به بهای واقعی می‌تواند منظور شود و نه کنترل نرخ ارز. ضمن اینکه تجربیات فروپاشی شوروی و عراق در گذشته، کشور ما را با زیان‌هایی روبرو کرده که لازم است از آن تجارب درس بگیریم و هرچه سریع‌تر اقدامات لازم برای امنیت مرزی و نرخ ثابت ارز را درنظربگیریم.

عباس آرگون، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران می‌گوید: امیدواریم شاهد ایجاد آرامش در افغانستان باشیم، زیرا در غیر این صورت، حتما شاهد کاهش صادرات غیر نفتی کشور به افغانستان و کمبود عرضه دلار خواهیم بود. در عین حال، در شرایط تحریمی کشور، بخشی از صادرات ما به افغانستان انجام می‌شود؛ بنابراین امیدواریم در آینده شاهد تداوم روابط تجاری با افغانستان باشیم، زیرا در غیر این صورت و با عدم ثبات نرخ ارز شاهد جهش قیمت در سایر بازارها خواهیم بود.

با این وجود، جمشید عدالتیان شهریاری، عضو سابق اتاق بازرگانی ایران معتقد است: افغانستان یکی از دروازه‌هایی است که کشور ما هم صادرات غیر نفتی و هم تزریق ارز از هرات و چندشهر دیگر را توسط آن انجام می‌دهد؛ بنابراین با ادامه ناآرامی‌ها شاهد کاهش مبادلات بازرگانی و تبادل دلار خواهیم بود. این موضوع ممکن است در کوتاه مدت با شیب ملایم بر نرخ ارز تاثیرگذار باشد، ولی با طولانی شدن این روند تاثیر نامطلوب در اقتصاد ما خواهد داشت.

به گفته وی، کاهش حدود ۴ میلیارددلار صادرات غیر نفتی ما از افغانستان اگرچه نسبت به ۳۰ الی ۴۰ میلیارد ارز موردنیاز کشور رقم قابل توجهی نیست، ولی در دراز مدت تاثیرگذارخواهدبود.

* گزارش از سمانه مزینانی