اسرائیل چگونه هسته‌ای شد؟

دکترین بن گوریون؛ اولین گام‌های تل‌آویو در راه هسته‌ای شدن از «روز نکبت» یا همان تشکیل این رژیم آغاز می‌شود. بن گوریون، اولین نخست‌وزیر اسراییل با این استدلال که «تنها راه جلوگیری از تکرار فاجعه هولوکاست دستیابی اسراییل به سلاح هسته‌ای است» دستور می‌دهد تا نخستین اقدامات جدی در راه رسیدن به سلاح هسته‌ای انجام شود علاوه بر این بن گوریون معتقد بود از آنجا که همه کشورهای همسایه اسراییل «اعراب دشمن» هستند و عملا متحد استراتژیکی برای تل‌آویو در منطقه وجود ندارد این رژیم باید بکوشد تا آنجا که می‌تواند توان نظامی‌اش را افزایش دهد به این ترتیب برنامه هسته‌ای اسراییل از همان آغاز با چشم داشت به فن‌آوری‌های نظامی آغاز شد.

دکترین بگین: در سال 1981 «مناخیم بگین» نخست‌وزیر وقت اسراییل با وجود مخالفت‌های داخلی و بین‌المللی دستور حمله به رآکتور «اسیراک» عراق را صادر کرد. تنها 13 جنگنده شکاری اسراییلی در هفتم ژوئن همان سال به این رآکتور بغداد حمله کردند. بعدها دستور بگین با همان حمله پیش‌دستانه به رآکتور عراق به «دکترین بگین» شهرت یافت بر مبنای این دکترین حتی امکان دستیابی کشورهای منطقه خاورمیانه به سلاح هسته‌ای به خودی خود تهدیدی جدی برای اسراییل به شمار می‌رود و این کشور باید توانمندی‌های هسته‌ای دولت منطقه را در ابتدایی‌ترین گام‌ها از میان ببرد در سال 2007 هم اسراییل با حمله به رآکتور «برالکبار» سوریه آن را به تلی از خاکستر تبدیل کرد.

تایم لاین اسراییل هسته‌ای
نخستین گام از برنامه هسته‌ای اسراییل در آغاز دهه 50 میلادی با همکاری فرانسه پیموده شد و سپس این برنامه با فروش 3 تن آب سنگین توسط انگلیس در اواخر این دهه توسعه یافت به دلیل وجود معادن اورانیوم در صحرانی نقب اسراییل خیلی زود توانست به اورانیوم کافی برای راه‌آندازی رآکتورهای تأسیسات هسته‌ای‌اش دست یابد احتمالاً در دوم نوامبر 1966 نخستین آزمایش برای شکافت مواد هسته‌ای در صحرای نقب انجام می‌شود این آزمایش کم‌کم نگاه‌های خارجی به برنامه هسته‌ای اسراییل را جلب می‌کند و دو سال بعد سیا در گزارشی تعداد کلاهک‌های هسته‌ای تل‌آویو را 10 تا 20 عدد برآورد می‌کند احتمالاً در سال 1979 آفریقای‌جنوبی که توسط دولت آپارتاید اداره می‌شد در آزمایش‌های هسته‌ای اسراییل مشارکت می‌کند چند سال بعد نخستین گزارش‌ها از برنامه پنهانی اسراییل انتشار یافت «مرد خای وانونو» یکی از کارمندان تأسیسات هسته‌ای «دیمونا» اطلاعاتی از این تأسیسات را به روزنامه «ساندی تایمز» تحویل داد که بر مبنای آنها اسراییل تا سال 1986 بیش از یکصد کلاهک هسته‌ای در اختیار داشته است وانونو بعدها بازداشت و به 18 سال حبس محکوم شد آن‌طور که اخبار نشان می‌دهد تأسیسات دیمونان درسال 1969، رآکتوری 26 مگاواتی بوده اما پس از آن توسعه گسترده‌ای پیدا کرد و به رآکتور 70 تا 150 مگاواتی بدل شد تا سال 2000 اطلاعات دیگری از برنامه هسته‌ای اسراییل وجود ندارد به نظر می‌رسد در این سال از یک سو نخستین زیردریایی اسراییلی مجهز به رآکتور هسته‌ای به آب انداخته می‌شود و از سوی دیگر موشک‌های هاریون با استفاده از کلاهک هسته‌ای بهینه‌سازی می‌شوند.

قطعنامه مجمع عمومی راهگشا می‌شود؟
طبق ماده 10 منشور سازمان ملل متحد قطعنامه‌ مجمع عمومی تنها جنبه توصیه‌ای دارد و برای هیچ یک از اعضا لازم‌الاجرا نیست. اسراییل پس از صدور قطعنامه مجمع عمومی اعلام کرد که نظارت هیچ نهاد بین‌المللی بر فعالیت‌های هسته‌ای‌اش را نمی‌پذیرد. نباید فراموش کرد که قطعنامه‌های مجمع عمومی می‌تواند تبعات سیاسی داشته باشد نکته جالب آن‌که جز آمریکا کانادا و کشورهای ذره‌ای جزایر مارشال، میکرونزی سایر اعضا به قطعنامه نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی فعالیت‌های هسته‌ای اسراییل رأی مثبت دادند.

منبع: هفته نامه متن