نابسامانی قیمت گذاری عطاری‌ها در نبود ‌نظارت

در حالی عطاریها توسعه قارچ‌وار دارند که هیچ نظارتی بر آنها نمی‌شود، به هر کسی پروانه بهره‌برداری می‌دهند، گردانندگان آنها تخصص ندارند و قیمت‌ها را هم روزبه روز بالاتر می‌برند.

امروزه در اکثر عطاری‌های کشور در سایه بی‌نظارتی‌ قیمت‌ها روز به روز بالاتر می‌رود و تخصص هم از این مکان‌ها رخت بربسته است، اغلب کسانی که به عنوان عطاری‌فروش فعالیت می‌کنند، هیچ‌گونه تخصصی در این زمینه ندارند.

گیاهان دارویی از سالهای دور در طب قدیم ایرانی استفاده می‌شده و به دلیل تنوع خاص گیاهان دارویی که در کشور ما وجود دارد و اطباء برجسته‌ای که در ایران وجود داشته، این علم جای خوبی برای خود باز کرده است.

سالهای دور اگر نشانی از طبیبی را که با گیاهان دارویی درمان می‌کرد، می‌پرسیدند، برای همه مفهوم و آشنا بود و همه به راحتی آدرس آن را نشان می‌دادند، اما امروزه در سایه بی‌توجهی‌ها و بی‌نظارتی‌ها، این عطاریها قارچ‌گونه رشد کرده‌اند که دیگر برای مردم قابل شناسایی نیست.

در کنار این بی‌توجهی‌ها افرادی که به این کار مشغولند معمولا تخصص این کار را نداشته و به دلیل بیکاری یا درآمد مناسبی که این شغل برای آنها دارد، به این کار مشغول شده‌اند. اکثر صاحبان عطاری‌های کشور معمولا از شغل‌های دیگری آمده‌اند و یا قبلا بیکار بوده‌اند.

از سوی دیگر اتحادیه خاصی که این گونه شغل‌ها را ساماندهی و نظارت کند، وجود ندارد. اتحادیه عطاران، خوار و بار فروشان و سقط‌فروشان اتحادیه‌ای است که به امور خوار و بار نظارت دارد و در کنار آن شاید نیم نگاهی هم به این شغل داشته باشد.

البته محصولات عرقیات گیاهی و یا گیاهان دارویی که اکثرا به صورت فله‌ای عرضه می‌شوند، هیچ استاندارد و برچسبی که مشخصات محصول را نشان دهد، ندارند.

مشخصاتی از قبیل زمان تولید، میزان ماده موثره، زمان انقضای مصرف و موارد استفاده باید مشخص باشد.

طی چند ماه گذشته قیمت برخی عرقیات گیاهی در بازار تا 60 درصد افزایش یافته است، تفاوت قیمت‌ها نیز در قسمت‌های مختلف شهر معمولا متفاوت است، یک بطری عرق شیرین‌بیان در مرکز شهر تهران به 1800 تومان، اما در منطقه جنوب تهران حتی 2500 تومان نیز عرضه می‌شود.

میزان سود عطاران از محصولات عرقیات گیاهی اگرچه به گفته آنها 15 درصد است، اما بررسی و گزارش میدانی خبرنگار فارس نشان می‌دهد که این افزایش‌ها بیش از ۱۰۰در صد است.

فاکتور یکی از عطاری‌های شهر تهران نشان می‌دهد که عرقیات گیاهی هر بطری کرفس هزار تومان، نسترن 900 تومان، آویشن 900 تومان، خارخسک 850 تومان، گزنه 850 تومان، رازیانه 900 تومان، ده‌گیاه 1200 تومان، زیره سیاه 1200 تومان، کاسنی 850 تومان، شاه‌تره 850 تومان، خارشتر 850 تومان، گل گاو زبان 1500 تومان، از سوی آنها خریداری شده اما قیمت فروش اینگونه محصولات بدون استثناء با صد در صد افزایش به فروش می‌رسد. اگرچه علم استفاده از گیاهان دارویی در کشور ما قدمت دیرینه دارد و جای پای خوبی در بین مردم به ویژه بین قدیمی‌ها برای بهبود ناراحتی‌ها و امراضشان باز کرده است، اما بی‌نظارتی‌ها و قیمت‌های سرسام‌آور و نیز عدم نظارت بر کیفیت محصولات عرضه شده نگرانی از رویگردانی مردم از این طب قدیمی و پذیرفته شده بین پزشکان را بیشتر کرده است.

عطاری‌ها گیاهان دارویی را معمولا از بازار مولوی تهران تهیه می‌کنند و معلوم نیست چه زمانی از سوی کشاورز این محصولات جمع‌آوری شده و به بازار مولوی هدایت شده‌اند.

جود آزمایشگاه‌هایی که حداقل به صورت تصادفی گیاهان دارویی فله‌ای عطاری‌ها را آزمایش کند و از وجود مواد مؤثره آن باخبر باشند، وجود ندارد برخی از گیاهان دارویی عرضه شده در عطاری‌ها سالهاست که در قفسه آنها جا خوش کرده و ماده مؤثره آنها به شدت کاهش یافته و یا اثرگذاری خود را کامل از دست داده‌اند، حداقل انتظار این است که اتحادیه مستقلی برای این صنف که با سلامتی مردم در ارتباط است و هرگونه خطا و اشتباه از سوی صاحبان این عطاری‌ها مستقیما سلامتی مردم را تهدید می‌کند، وجود داشته باشد.