مراحل شکایت از کارفرما بابت حقوق | راه‌های قانونی دریافت مطالبات از کارفرما!

روابط کاری کارفرما و کارگر یکی از موضوعات مهم و اساسی در جامعه محسوب می‌شود. ایجاد روابط کاری میان کارگر و کارفرما حقوق و تعهداتی را برای هر یک از طرفین ایجاد می‌کند. عدم ایفای تعهدات توسط کارفرما یا کارگر منشا ایجاد چالش‌ها و اختلافات زیادی خواهد شد.

یکی از تکالیف قانونی کارفرما مطابق قانون کار، پرداخت حقوق  کارپذیر مطابق مصوبه شورای عالی کار است. اگر کارفرما این تکلیف قانونی خود را انجام ندهد، در این ‌صورت کارگر می‌تواند از طریق شکایت از کارفرما بابت حقوق کم برای پیگیری حقوق قانونی خود، اقدامات لازم را انجام دهد.

آیا بدون قرارداد کتبی شکایت از کارفرما برای حقوق امکان‌پذیر است؟

یکی از حیاتی‌ترین و پرکاربردترین قراردادها در جامعه، قرارداد کار است. زمانی ‌که کارفرما قصد دارد نیرو یا نیروهایی را استخدام کند تا در راستای اهداف و انتظارات او وظایفی را به ‌عهده بگیرند، لازم است کارفرما با کارگر خود، قرارداد کار موقت را امضا کند. مطابق این قرارداد، شرح حقوق و وظایف کارگر به‌ همراه تعهدات کارفرما به ‌صورت دقیق مشخص می‌شود.

با امضای یک قرارداد کار مکتوب میان کارپذیر و کارفرما، نیروی کار انسانی از زمان انعقاد قرارداد، در جریان حقوق و تعهدات خود قرار می‌گیرد و مطابق توافقات اولیه، در ساعات مشخصی مطابق خواست کارفرما، وظایفی که به او محول شده است را انجام می‌دهد.

در صورتی ‌که بابت عدم پرداخت حقوق، اختلافی میان کارفرما و کارگر ایجاد شود، کارگر با استناد به متن قرارداد، برای شکایت از کارفرما بابت حقوق و مزایا اقدام می‌کند.

باید به این موضوع توجه داشته باشید که شکایت از کارفرما بابت حقوق بدون قرارداد نیز امکان‌پذیر است. یعنی اگر کارفرما برای رابطه کاری با کارگر قرارداد کتبی منعقد نکرده باشد و حقوق و مزایای قانونی کارگر را نیز پرداخت نکند، در این‌ صورت بدون وجود قرارداد کتبی نیز، باز هم کارگر امکان مطالبه حقوق خود را از طریق راه‌های قانونی خواهد داشت.

آیا در دوره کار آزمایشی امکان شکایت از کارفرما برای عدم پرداخت حقوق وجود دارد؟

قرارداد کار آزمایشی از قراردادهایی محسوب می‌شود که قانون کار از آن نام ‌برده و شرایط آن را شرح داده است. در شیوه کار آزمایشی، کارفرما و کارگر برای طول مدت مشخصی که حداکثر آن تا سه ماه باید باشد، امکان ارزیابی شرایط همکاری با یکدیگر را دارند. یعنی می‌توانند در این دوره تصمیم‌گیری کنند که امکان ادامه همکاری با یکدیگر را خواهند داشت یا اینکه تصمیم بگیرند همکاری خود را پس از طی دوره آزمایشی، خاتمه دهند.

ممکن است کارفرما و کارگر اینطور توافق کنند که مدت یک ماه به‌ صورت آزمایشی با یکدیگر همکاری داشته باشند. در این‌ صورت کارفرما ملزم می‌شود که حقوق و مزایای قانونی نیروی کار آزمایشی را پرداخت و او را بیمه کند. در غیر این صورت نیروی کار آزمایشی امکان شکایت علیه کارفرما برای حقوق را خواهد داشت.

مثالی در مورد شیوه کار آزمایشی و شکایت نیرو در این دوره

تصور کنید کارفرمایی که مالک یک فست ‌فود است، شخصی را به ‌عنوان کارگر فست فود استخدام می‌کند. آن‌ها با یکدیگر توافق می‌کنند که در دوره کار آزمایشی به مدت یک ماه شیوه کار را ارزیابی کنند و چنانچه پس‌ از پایان مدت یک‌ ماهه مایل به ادامه همکاری بودند، قرارداد کار جدیدی با یکدیگر امضا کنند. نیروی کار باید در دوره کار آزمایشی توانمندی‌های خود را در خصوص این شغل ارائه دهد و کارفرما نیز متعهد می‌شود که از تاریخ شروع به‌ کار این نیرو را بیمه کند و حقوق و مزایای قانونی او را بپردازد.

چنانچه کارفرما علی‌رغم توافقاتی که انجام‌ شده است و برخلاف وظایف قانونی خود، از پرداخت کردن حقوق و مزایای قانونی نیروی کار آزمایشی، خودداری کند، در این‌ صورت، کارگر این امکان را دارد که از کارفرما بابت پرداخت نکردن حقوق و مزایا یا عدم پرداخت بیمه شکایت کند.

چگونه برای عدم پرداخت بیمه از کارفرما شکایت کنیم؟

شکایت از کارفرما بابت حقوق و بیمه یکی از چالش‌های مستمر در روابط کاری کارگر و کارفرما محسوب می‌شود. تعداد زیادی از کارفرماهایی که نیروهای شاغل در کارگاه خود را بیمه نمی‌کنند، سبب تضییع حقوق کارگر می‌شوند. به‌ همین دلیل قانونگذار با هدف حمایت از نیروی کار انسانی، امکان شکایت از کارفرما برای پرداخت نکردن حقوق را فراهم کرده ‌است.

بیمه کردن نیروی کار از تاریخ شروع به ‌کار او، به‌ عنوان یک تکلیف قانونی برای کارفرما محسوب می‌شود.

پرداخت شدن بیمه برای کارگر امتیازاتی در جهت درمان، بازنشستگی، بیمه بیکاری و مواردی از این قبیل به ‌همراه دارد. چنانچه کارفرما تکلیف قانونی خود را در خصوص بیمه کردن نیروی کار به ‌درستی انجام ندهد، این اقدام تبعاتی را برای او به ‌همراه خواهد داشت. معمولا بیمه نکردن نیروی کار، سبب تعیین جریمه‌های سنگین مالی برای کارفرما می‌شود.

چه راه‌هایی برای شکایت علیه کارفرما وجود دارد؟

کارگری که به ‌دلیل عدم دریافت حقوق و مزایای خود، قصد دارد علیه کارفرما شکایت کند، می‌تواند از طریق مراجعه حضوری به اداره کار حقوق و مطالبات معوقه خود را درخواست کند. برای این موضوع ارائه مدارک اثبات ‌کننده وجود رابطه کاری میان کارگر و کارفرما ضروری خواهد بود.

در سال‌های اخیر به ‌منظور حمایت هر چه بیشتر از کارگر و تسریع در فرآیند ثبت شکایت از کارفرما بابت حقوق و سنوات امکان پیگیری و طرح شکایت به‌ صورت اینترنتی نیز فراهم شده‌ است. کارگر با مراجعه به سامانه جامع روابط کاری، شکایت خود را علیه کارفرما ثبت می‌کند. سپس زمان رسیدگی و جلسات به طرفین اطلاع داده می‌شود.

نحوه و مراحل شکایت از کارفرما بابت حقوق

زمانی که کارفرما تعهدات خود را در قبال کارگر انجام ندهد و کارگر قصد داشته باشد به‌ صورت اینترنتی علیه کارفرما شکایت کند، باید وارد سامانه جامع روابط کار ‌شود.

مرحله اول جهت ثبت شکایت از کارفرما برای حق ‌و حقوق به احراز هویت نیروی کار اختصاص دارد. یعنی در این مرحله لازم است که نیروی کار مشخصات هویتی خود را وارد و رمز عبور نام کاربری را دریافت کند.

پس از آن کارگر باید ثبت دادخواست بدوی در سامانه را انجام دهد. در این مرحله کارگر بابت حقوق و دستمزد معوقه از کارفرما، شکایت خود را ثبت می‌کند.

بعد از تکمیل مراحل و ثبت دادخواست، زمان رسیدگی به شکایت کارگر از طریق پیامک به کارفرما و نیروی کار اطلاع‌رسانی می‌شود.

در گذشته که شیوه شکایت علیه کارفرما بیشتر به‌ صورت حضوری رواج داشت، کارگر متن شکایت از کارفرما بابت حقوق را به اداره کار محل اشتغال خود ارائه می‌داد.

در حال حاضر شکایت از کارفرما بیشتر به ‌صورت اینترنتی و از طریق سامانه ای که معرفی شد، انجام می‌شود.

آیا نیروی کار پاره‌ وقت امکان شکایت از کارفرما بابت حقوق کم را دارد؟

قرارداد کار پاره‌ وقت یا کار ساعتی به‌ عنوان یکی از قراردادهای استخدامی در قانون کار معرفی شده‌ است. کار پاره ‌وقت یا کار ساعتی یکی از شیوه‌های کاری محسوب می‌شود که در جامعه ما رواج دارد.

نیروی کاری که در هفته کم‌تر از ۴۴ ساعت مشغول به‌ کار باشد، به‌ عنوان نیروی پاره ‌وقت محسوب می‌شود. مطابق قانون کار، کارفرما باید به نسبت ساعات کاری، حقوق، مزایا و حق بیمه نیروی کار پاره‌ وقت را بپردازد. با این حال بعضی از کارفرمایان به‌ دلیل پاره ‌وقت بودن این شیوه از همکاری، از پرداخت حقوق متناسب با ساعات کار نیرو خودداری می‌کنند. همچنین در موارد زیادی مشاهده شده ‌است که کارفرما تکلیف خود را در خصوص بیمه کردن نیروی کار انجام نمی‌دهد.

مطابق قانون، کارفرما وظیفه دارد برای کارگری که با انعقاد قرارداد کار پاره ‌وقت مشغول به‌ کار می‌شود، از تاریخ شروع به کار بیمه رد کند و به نسبت ساعات کار، حقوق و مزایای قانونی او را بپردازد. در غیر این صورت نیروی کار پاره ‌وقت امکان شکایت از کارفرما برای ندادن حقوق خود را دارد.

مثالی درباره شکایت از کارفرما حقوق کم در کار پاره وقت

تصور کنید شخصی به‌ عنوان مدرس زبان انگلیسی در یک آموزشگاه خصوصی هفته‌ای ۲۰ ساعت مشغول به تدریس است. در این زمان، مدرس باید توسط آموزشگاه بیمه شود و به نسبت ساعات کار خود، حقوق و مزایا دریافت کند. چنانچه کارفرما برای این مدرس بیمه رد نکند و حقوق و مزایای قانونی او را متناسب با ساعات کار نپردازد، مدرس می‌توانند علیه کارفرما شکایت کند.

در آخر...

همانطور که تا اینجا توضیح دادیم، انعقاد قراردادهای کاری اهمیت ویژه‌ای دارد. اگر کارفرما و نیروی کار از زمان شروع به همکاری قراردادی مستحکم داشته باشند، هر کدام از آن‌ها ملزم به انجام تعهدات قانونی و قراردادی خود خواهند شد. حتی اگر کارفرما تعهدات خود را در قبال نیروی کار انجام ندهد و حقوقی کم‌تر از پایه حقوق اداره کار به نیرو پرداخت کند، در این ‌صورت امکان شکایت کارگر از کارفرما بابت حقوق وجود دارد.

علاوه‌ بر این موضوع، پیگیری شکایت علیه کارفرما و مطالبه حقوق و مزایا یکی از موضوعات پیچیده محسوب می‌شود که نیازمند مشاوره با کارشناسان و مشاوران حقوقی است.

با توجه به این موارد، اگر قصد پیگیری حقوق و مطالبات خود را دارید یا چنانچه در آغاز کار مایل هستید با داشتن قراردادی کامل و کاربردی رابطه کاری خود را در چهارچوب قراردادی قانونی پیش ببرید، پیشنهاد می‌کنیم از متخصصان و کارشناسان حوزه تنظیم قراردادها کمک بگیرید.