چگونه به کودک خجالتی خود کمک کنیم تا اجتماعی‌تر شود؟ + راهکارهای عملی

به گزارش پارسینه، والدین می‌توانند با درک عمیق خجالت و به‌کارگیری راهکارهای عملی، به فرزندان خود کمک کنند تا بر این مانع غلبه کرده و مهارت‌های اجتماعی لازم برای موفقیت در زندگی را کسب کنند.

ریشه‌یابی خجالت کودک

شناسایی علائم خجالت:

اجتناب از تماس چشمی

سکوت و انزوا

پنهان شدن پشت والدین یا اشیاء

امتناع از صحبت کردن یا پاسخ دادن به سؤالات

قرمز شدن یا لرزیدن

احساس ناراحتی یا اضطراب در موقعیت‌های اجتماعی

تحلیل علل احتمالی:

ژنتیک: برخی کودکان به‌طور ژنتیکی مستعد خجالت هستند.

تجربیات منفی: تجربه‌های ناخوشایند مانند تمسخر یا طرد شدن می‌تواند باعث ایجاد خجالت شود.

کمبود اعتمادبه‌نفس: کودکانی که احساس می‌کنند توانایی‌هایشان کافی نیست، ممکن است از تعامل با دیگران اجتناب کنند.

محیط ناآشنا: قرار گرفتن در محیط‌های جدید یا ناآشنا می‌تواند برای کودکان خجالتی ترسناک باشد.

حساسیت بالا: کودکان بسیار حساس ممکن است به‌راحتی تحت‌تأثیر محیط اطراف خود قرار بگیرند و احساس خجالت کنند.

سبک فرزندپروری: فرزندپروری بیش‌ازحد محافظه‌کارانه یا انتقادی می‌تواند باعث خجالت در کودکان شود.

پذیرش و همدلی:

به کودک خود نشان دهید که خجالت کشیدن طبیعی است و شما او را درک می‌کنید.

از برچسب زدن به کودک به‌عنوان «خجالتی» خودداری کنید.

به کودک خود اطمینان دهید که شما همیشه در کنار او هستید و از او حمایت می‌کنید.

تقویت اعتمادبه‌نفس و عزت‌نفس

تشویق و تحسین:

هر زمان که کودک شما تلاش می‌کند با دیگران ارتباط برقرار کند، او را تحسین کنید.

به تلاش‌های کودک بیشتر از نتایج توجه کنید.

تشویق‌ها باید واقعی و متناسب با سن کودک باشند.

ایجاد فرصت‌های موفقیت:

کودک را در فعالیت‌هایی شرکت دهید که در آن‌ها استعداد دارد.

به کودک مسئولیت‌های متناسب با سنش بدهید.

موفقیت‌های کوچک کودک را جشن بگیرید.

آموزش مهارت‌های اجتماعی:

به کودک خود نحوه سلام کردن، معرفی خود و شروع مکالمه را آموزش دهید.

با کودک خود نقش بازی کنید و موقعیت‌های اجتماعی مختلف را تمرین کنید.

به کودک خود یاد دهید که چگونه به احساسات دیگران احترام بگذارد.

کمک به شناخت نقاط قوت:

به کودک خود کمک کنید تا نقاط قوت و استعدادهای خود را شناسایی کند.

کودک را تشویق کنید تا در فعالیت‌هایی شرکت کند که نقاط قوتش را به نمایش بگذارد.

از بازگو کردن نقاط ضعف کودک در حضور دیگران خودداری کنید.

ایجاد فرصت‌های اجتماعی کنترل‌شده

بازی با همسالان:

کودک را تشویق کنید تا با همسالان خود بازی کند.

بازی‌های گروهی را انتخاب کنید که به کودک فرصت تعامل با دیگران را بدهد.

در ابتدا، در کنار کودک باشید و به او کمک کنید تا با دیگران ارتباط برقرار کند.

شرکت در فعالیت‌های گروهی:

کودک را در کلاس‌های ورزشی، هنری یا آموزشی ثبت‌نام کنید.

فعالیتی را انتخاب کنید که کودک به آن علاقه دارد.

به کودک کمک کنید تا در فعالیت‌های گروهی مشارکت کند.

ملاقات با دوستان و آشنایان:

کودک را به ملاقات دوستان و آشنایان ببرید.

موقعیت‌هایی را فراهم کنید که کودک بتواند با دیگران تعامل داشته باشد.

مراسم و مهمانی های کوچک ترتیب دهید.

دعوت از دوستان به خانه:

به کودک خود اجازه دهید دوستانش را به خانه دعوت کند.

فضایی امن و راحت برای تعامل کودکان فراهم کنید.

در ابتدا خودتان هم در جمع آنها حضور داشته باشید.

راهکارهای عملی در موقعیت‌های خاص

مدرسه:

با معلم کودک صحبت کنید و او را در جریان خجالت کودک قرار دهید.

از معلم بخواهید که کودک را در فعالیت‌های کلاسی مشارکت دهد.

با والدین همکلاسی‌های کودک ارتباط برقرار کنید.

به کودک کمک کنید تا با معلم و همکلاسی هایش ارتباط موثر برقرار کند.

مهمانی‌ها و جمع‌های خانوادگی:

قبل از مهمانی، کودک را برای ملاقات با افراد جدید آماده کنید.

به کودک وظایف ساده‌ای مانند کمک به چیدن میز یا پذیرایی از مهمانان بدهید.

از کودک بخواهید در بازی های گروهی شرکت کند.

مکان‌های عمومی:

کودک را به مکان‌های عمومی مانند پارک، کتابخانه یا فروشگاه ببرید.

به کودک اجازه دهید در انتخاب فعالیت‌ها یا خرید وسایل مشارکت کند.

از کودک بخواهید که از فروشنده یا مسئول مربوطه سوال بپرسد.

نکات تکمیلی

صبور باشید: تغییر رفتار کودک زمان می‌برد.

به او فشار نیاورید: کودک را مجبور نکنید کاری را انجام دهد که از آن می‌ترسد.

به او الگو دهید: خودتان با دیگران به طور اجتماعی رفتار کنید.

از متخصص کمک بگیرید: اگر خجالت کودک بیش از حد است و مانع رشد طبیعی او می‌شود، از یک متخصص روانشناسی کودک کمک بگیرید.

داستان درمانی: داستان‌هایی که قهرمانانشان بر خجالت غلبه می‌کنند، می‌توانند الهام‌بخش باشند.

هنر درمانی: نقاشی، موسیقی و تئاتر می‌توانند به کودک کمک کنند تا احساسات خود را بیان کند.

بازی درمانی: بازی کردن با کودک می‌تواند به او کمک کند تا مهارت‌های اجتماعی خود را تقویت کند.