دلار با بازار مسکن چه کرد؟

با وجودی که آخرین آمار از افزایش ۳۴ درصدی صدور پروانه‌های ساختمانی نسبت به زمان مشابه سال قبل خبر می‌دهد، تورم مصالح ساختمانی و افت ۵۴ درصدی معاملات احتمالا اثر منفی در تولید مسکن خواهد داشت. بانک مرکزی مهرماه امسال گزارش داد که طی شش ماهه ابتدای سال جاری ۳۲ هزار پروانه ساختمانی در کل کشور و ۳۰۰۰ پروانه در شهر تهران صادر شده که نسبت به ماه مشابه سال قبل به ترتیب رشد ۷.۵ و ۳۴ درصدی را نشان می‌دهد.

با این‌که صدور پروانه‌های ساختمانی در ماه‌های مختلف از روند ثابتی برخوردار نیست، اگر میانگین ۶.۲ واحد مسکونی برای هر یک از ۳۰۰۰ پروانه صادر شده در شهر تهران را ملاک قرار دهیم تا پایان سال جاری حدود ۳۷ هزار واحد مسکونی تولید می‌شود. با احتساب نصف شدن تعداد معاملات احتمالا نیمی از این واحد‌ها روی دست صاحبانشان می‌ماند و به ۴۹۰ هزار واحد خالی از سکنه تهران اضافه خواهد شد. عدم توان طرف تقاضا در شرایطی به رکود معاملاتی منجر شده که با توجه به حدود ۷۰۰ هزار ازدواج سالیانه در کشور، تقاضای مطلق در حال انباشته شدن است.

افزایش تا ۱۵۱ درصدی قیمت برخی مصالح ساختمانی

به دنبال نوسانات نرخ ارز که از پایان سال گذشته رقم خورد، اغلب مصالح ساختمانی با رشد قیمت مواجه شده که می‌تواند به فاصله‌ی زمانی، اثر منفی در تولید و عرضه مسکن بگذارد. طبق آمار در شش ماهه ابتدای سال ۱۳۹۷ گروه لوله و پروفیل‌های فولادی از ۲۶ تا ۱۵۱ درصد، گروه میلگرد از ۹۸ درصد تا ۱۴۶ درصد، گروه ورق‌های گالوانیزه از ۵۴ تا ۹۳ درصد و گروه سنگ‌های تخت پلاک از ۷ تا ۵۶ درصد افزایش قیمت داشته‌اند. رشد عجیب و غریب مصالح ساختمانی در حالی رقم خورده که عمده این مصالح در داخل کشور تولید می‌شود و نمی‌تواند تاثیرپذیری چندانی از جهش نرخ ارز داشته باشد.

توهم فروشندگان در شرایط رکود

با وجودی که آمار از رکود تورمی بازار مسکن حکایت می‌کند بررسی‌های میدانی از مناطق مختلف نشان می‌دهد فروشندگان واحد‌های نوساز به طور مرتب قیمت‌های پیشنهادی را بالا می‌برند. در ماه‌های اخیر در شهر تهران شاهد تورم ماهیانه بوده‌ایم و بنا بر آمار، این رشد در واحد‌های کلیدنخورده بیشتر بوده است. حتی واحد‌هایی که چهار پنج سال از ساخت آن‌ها می‌گذرد، تنها با توجیه کلیدنخورده بودن با نرخ واحد‌های نوساز به فروش می‌رسد. با این حال پیش‌بینی می‌شود که سرعت رشد ماهیانه قیمت مسکن شهر تهران در ماه‌های آینده کاهش می‌یابد.

رشد ۹۱ درصدی قیمت مسکن در پایتخت

بررسی‌ها نشان می‌دهد با فروکش کردن التهاب بازار‌های ارز و طلا، سرمایه‌گذاران این بازار‌ها به بخش مسکن شیفت شده‌اند و عمده خرید و فروش ملک در بخش تقاضای سوداگرانه انجام می‌شود. پارادوکس موجود از افت شدید معاملات در برابر رشد قیمت‌ها به این مفهوم است که فروشندگان حرفه‌ای تورم ماهیانه مسکن را رقم می‌زنند. معدود متقاضیان مصرفی نیز به خرید آپارتمان‌های ۱۶ سال به بالا روی آورده‌اند که سهم معاملات این گروه از کل معاملات را نسبت به زمان مشابه سال قبل چهار درصد افزایش داده‌اند. بر اساس رفتار معمول بازار مسکن طی ادوار گذشته این بازار پس از یک دوره رکود ۱۰ تا ۱۲ فصلی وارد رونق می‌شود. محاسبه ورود به دوره رکود از زمان ثبات قیمت‌ها صورت می‌گیرد وزمان ورود به دوره رونق بازار مسکن به طول رکود غیرتورمی بستگی دارد.

بر اساس تازه‌ترین گزارش بانک مرکزی از بازار مسکن تهران در آبان ۱۳۹۷، متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع واحد مسکونی در شهر تهران به ۹۱.۸ میلیون ریال رسیده که نسبت به ماه مشابه سال قبل ۹۱.۵ درصد افزایش نشان می‌دهد. همچنین تعداد معاملات انجام شده طی این ماه ۶۹۰۰ فقره بود که نسبت به آبان ماه سال گذشته کاهش ۵۳.۶ درصدی و نسبت به ماه گذشته نیز کاهش ۲۶.۷ درصدی را نشان می‌دهد.