هر ایرانی چقدر در بانک پول دارد؟

سپرده‌های بخش غیردولتی در بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی به 445 هزار میلیارد تومان رسیده است. این آمار اعلام شده توسط بانک مرکزی برای بهار سال 1392 در حالی است که بر اساس گزارش دیگر بانک مرکزی هر خانوار ایرانی ماهانه 62 هزار تومان در دخل و خرج خود کسری دارد.

آن طور که پیش از این بانک مرکزی گزارش داده بود در سال گذشته هر خانوار ایرانی در حالی که به صورت متوسط ماهانه یک میلیون و 742 هزار تومان درآمد کسب می‌کند اما 62 هزار تومان بیشتر یعنی یک میلیون و 804 هزار تومان هزینه دارد.

البته این آمار بانک مرکزی با آمارهای مرکز آمار ایران کمی تفاوت دارد. چرا که براساس آخرین اعلام مرکز آمار ایران هر خانوار ایرانی در دخل و خرج خود کسری ندارد. بر این اساس مرکز آمار ایران اعلام کرده است که در سال گذشته هر خانوار ایرانی 24 هزار تومان بیشتر از هزینه‌های خود درآمد داشته است. چرا که میزان هزینه هر خانوار ماهانه یک میلیون و 369 هزار تومان و میزان درآمد ماهانه هر خانوار یک میلیون و 393 هزار تومان بوده است.

با وجود این اختلاف در آمارهای مرکز آمار ایران در خوشبینانه‌ترین حالت اگر آمارهای مرکز آمار ایران را هم که مبنا قرار دهیم هر خانوار ایرانی تنها می‌تواند 24 هزار تومان پس‌انداز کند که ممکن است این پس‌انداز به شکل‌های مختلف از جمله خرید طلا یا سپرده‌گذاری در بانک‌ها باشد.

هر ایرانی 5 میلیون سپرده بانکی دارد
در این شرایط که به نظر می‌رسد خانوار ایرانی چندان قدرت پس‌انداز ندارد بانک مرکزی ایران اعلام کرده است که تا پایان بهار امسال بیش از 445 هزار میلیارد تومان توسط بخش‌های غیردولتی در بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی سپرده‌گذاری شده است. با توجه به جمعیت 77 میلیون نفری ایران به نظر می‌رسد به صورت میانگین هر ایرانی بیش از 5.7 میلیون تومان در بانک‌ها سپرده دارد.

مقایسه این رقم با مقاطع زمانی گذشته نیز نشان می‌دهد که همواره این میزان روند صعودی داشته است. بر این اساس در سال گذشته میزان سپرده‌های بخش غیردولتی در بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی بیش از 427 هزار میلیارد تومان بود. پیش از آن نیز در بهار سال گذشته این رقم 353 هزار میلیارد تومان بود که در یک سال و تا بهار امسال بیش از 92 هزار میلیارد تومان افزایش یافت.

در بهار سال گذشته نیز این روند نسبت به مدت مشابه سال قبل خود روندی صعودی داشت و افزایش 70 هزار میلیارد تومانی را تجربه کرده بود. این میزان در بهار و اسفند ماه سال 1390 به ترتیب 283 هزار میلیارد و 330 هزار میلیارد تومان بود.

بیشترین سپرده‌ها غیرجاری هستند
بررسی بیشتر آمارهای اعلامی بانک مرکزی نشان می‌دهد که از کل سپرده‌های بخش غیردولتی در بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی سپرده‌های مدت‌دار بیشترین سهم را دارند. این سپرده‌های بانکی، سپرده‌هایی غیرجاری هستند که معمولا برای مدت زمانی در بانک‌ها می‌مانند و مدت ماندگاری آنها در بانک‌ها معمولا بیشتر از سپرده‌های دیداری یا جاری است. بر این اساس در بهار امسال از کل سپرده‌های غیردولتی در بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی بیش از 326 هزار میلیارد تومان معادل 73 درصد از کل این سپرده‌ها مربوط به سرمایه‌گذاری مدت‌دار بوده است.

بعد از این بخش، سپرده‌های دیداری بیشترین سهم را دارند. از کل 445 هزار میلیارد تومان سپرده‌گذاری بیش از 79 هزار میلیارد تومان معادل 18 درصد مربوط به سپرده‌های دیداری است. سپرده دیداری یا جاری به سپرده‌ای گفته می‌شود که بانک متهد است به محض تقاضای صاحب آن، وجه سپرده شده را بازگرداند.

به جز این دو بخش، قرض‌الحسنه نیز سهم هفت درصدی از کل این سپرده‌های غیربانکی دارد که میزان آن به بیش از 28 هزار میلیارد تومان می‌رسد. بیش از 10 هزار میلیارد تومان نیز در بخشی است که بانک مرکزی از آن با عنوان سایر نام برده است. این بخش هم در مجموع دو درصد از کل سپرده‌های بخش غیردولتی در بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی سهم دارد.