خروج از باتلاق یارانه

سال ۱۳۸۹ بود که دولت نهم دو طرح مسکن مهر و سهام عدالت را با تبلیغات عجیب و غریبی اجرایی کرده بود و حالا نوبت آن بود که «پولی در جیب مردم برود.» ۲۸ آذر ماه سال ۱۳۸۹ محمود احمدی نژاد در مقابل دروبین های تلویزیونی با اشتیاق خبر از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها داد و وعده کرد این پول در یک بازه ۵ ساله ثروت عظیمی برای ایرانیان می شود.

اما این گونه که پیش بینی می شد، طرح هدفمندی یارانه ها پیش نرفت. طرح هدفمندی یارانه به جای آنکه به توسعه زیرساخت های تولید بیانجامد، به دست انداز پرداخت های نقدی افتاد.

به همین ترتیب، دولت روحانی از حدود ۵ سال گذشته برای هدفمندی این یارانه ها دست به حذف یک سری افراد پردرآمد زده، اما جمعی اندک، که شاید شمارشان به کمتر از ۴ میلیون نفر برسد، یارانه دریافت نمی کنند و همچنان ۷۶ میلیون ایرانی در فهرست یارانه بگیران جای دارند.

اما دولت دوم روحانی، با انتشار لایحه بودجه سال ۹۷ دست به اقدام بزرگی زد. در اولین قدم، براساس لایحه بودجه سال ۹۷ کل کشور، پیشنهاد شده تا از ابتدای سال ۱۳۹۷ سازمان هدفمندسازی یارانه ها ضمن تغییر نام به صندوق رفاه اجتماعی و اصلاح اساسنامه به منظور انجام ماموریت جدید تحت نظر وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قرار بگیرد.

از سوی دیگر، با توجه به این اعداد و ارقام و سایر مواردی که در بودجه سال آینده پیش بینی شده است، دولت در نظر دارد میزان یارانه بگیران را حدود ۳۱ میلیون کم کند؛ یعنی یک‌سوم یارانه‌بگیران از دریافت یارانه حذف خواهند شد و به این ترتیب تعداد یارانه بگیران در بودجه سال آینده ۴۵ میلیون نفر خواهد بود.

آن‌طور که در لایحه بودجه سال ۹۷ آمده است، دولت در اجرای قانون هدفمند کردن یارانه‌ها و با هدف تحقق عدالت، کاهش فقر مطلق و توسعه بهداشت و سلامت مردم و همچنین معطوف کردن پرداخت یارانه نقدی به خانوارهای نیازمند، این اجازه را دارد که در سال آینده از محل منابع سازمان هدفمند کردن یارانه‌ها تا مبلغ ۳۷ هزار میلیارد تومان هزینه کند. این در حالی است که این رقم در قانون بودجه سال ۹۶ حدود ۴۸ هزار میلیارد تومان تعیین شده بود. به این ترتیب، بنا به لایحه بودجه سال ۹۷، این بخش با کاهش حدود ۱۱ هزار میلیارد تومانی مواجه شده است.
چه کسانی ماندند و چه کسانی حذف شدند؟



در هیمن راستا، محمدباقر نوبخت، رییس سازمان برنامه و بودجه گفت: «هیچ نیازمندی از پرداخت یارانه ها حذف نمی شود و همه نیازمندان چه افرادی که شناسایی شده اند و چه کسانی که خود اعلام می کنند مشمول پرداخت یارانه ها خواهند بود.»

نوبخت با بیان اینکه امسال مستمری افراد تحت پوشش نهادهای حمایتی سه و چهار دهم برابر افزایش یافته است، افزود: «تا ۷۰۰ هزار تومان به خانواده های ۵ نفر به بالا پرداخت می شود.»

از طرف دیگر، نتیجه آخرین نشست ها در سازمان برنامه و بودجه حکایت از آن دارد که در پروسه قطع یارانه های فراگیر ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان، سال آینده یارانه کسانی که تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی قرار دارند، برقرار مانده در این پروسه افزایشی را نیز تجربه خواهد کرد. در عین حال مقرر است یارانه بازنشستگانی و مستمری بگیرانی که تا سقف دو میلیون تومان حقوق دریافت می کنند نیز همچنان برقرار باقی بماند.
دیدگاه مردم برای هدفمندسازی یارانه

در این شرایط، این سوال مطرح است که برای شناسایی درست و دقیق غیرنیازمندان از گروهی که در طبقات ضعیف جامعه هستند، چه باید کرد؟

کاربران خبرآنلاین در این خصوص دیدگاه جالبی داشتند. یکی از کاربران در این خصوص در نظرسنجی خبرآنلاین نوشته است: «یارانه متعلق به همه مردم است؛ فرقی هم نمی‌کند که طرف متمول باشد یا فرودست. با قطع کردن یارانه‌ها فقط در این کشور تر و خشک با هم می‌سوزند و پولش هم معلوم است که کجاها هزینه خواهد شد. با قطع یارانه حتی یک نفر مخالفم.»

«حقیقت» یکی دیگر از کاربران خبرآنلاین عنوان کرده است: «خداوکیلی این یارانه را برای همه قطع کنید. یارانه چند ساله ۴۵ هزار تومانه. حامل‌های انرژی چند درصد افزایش داشته است. تو این چند سال ۴۵ هزار تومان می‌دید، چقدر از مردم می‌گیرید.»

یکی دیگر از کاربران خبرآنلاین تصریح کرده است: «معیار نیاز و نیازمندی از فردی به فرد دیگر فرق می‌کند. یارانه سهم هر ایرانی از به اصطلاح هدفمندی است. اگر می‌توانند بدهند، باید به همه بدهند. اگر هم نه، لااقل شهامت اعتراف به اشتباه داشته باشند و قیمت‌ها را به قیمت سابق برگردانند.»