صداهای میلیاردی در ایران

در سال های اخیر و با بازتر شدن فضای موسیقی در کشور، این صنعت به یکی از تجارت های پرسود برای فعالان این حوزه تبدیل شده است. اما با وجود ازدیاد خواننده ها و اجراهایشان، هنوز که هنوز است کنسرت رفتن یک تفریح گران قیمت محسوب می شود. تفریحی که در بسیاری از کشورهای جهان با هزینه بسیار پایین تر از آن چیزی که در ایران است، در دسترس مردم قرار دارد.

در این میان سوال اینجاست که چه عواملی دست به دست هم داده اند تا تفریحی ساده، در کشور ما به یک تفریح پرخرج بدل شود؟ به طور میانگین هزینه خرید بلیت یک خانواده چهارنفره، برای 4 صندلی که فقط 2 ساعت روی آن بنشینند و به موسیقی مورد علاقه شان گوش کنند، حدود 400 هزار تومان می شود و این هزینه مسلما برای طبقه متوسط جامعه سرسام آور است. اما مقصر چه کسی است؟ کنسرت گذاران، خواننده ها، دلال های حوزه موسیقی یا مسئولان سالن ها؟ در این گزارش سعی کردیم ریز قیمت ها و هزینه هایی که برای برپایی یک کنسرت صرف می شود را حساب کنیم.

هزینه فعلی سالن های کنسرت

شاید برای شما باورپذیر نباشد که هزینه اجاره سالن های برگزاری کنسرت در همین چند سال اخیر با افزایش بیش از صددرصدی، تهیه کننده های کنسرت را حسابی دست به عصا کرده است. سالن وزارت کشور و سالن میلاد نمایشگاه بین المللی تهران، گران ترین این مکان ها هستند.

صداهای میلیاردی در ایران

سالن وزارت کشور با گنجایش 3 هزار و 600نفر و سالن میلاد با گنجایش 2 هزار نفر به ترتیب در حدود 75 و 60 میلیون تومان برای یک شب اجاره داده می شوند که این قیمت برای پنجشنبه ها و جمعه ها با افزایش 10 درصدی نیز همراه خواهد بود. البته بعد از این دو سالن، سالن همایش های برج میلاد هم که گاهی در اختیار بعضی از خواننده های پاپ قرار می گیرد، از لحاظ قیمت جایگاه سومین سالن گران تهران را دارد.

یکی از تهیه کننده های مطرح موسیقی در همین رابطه به «رو به رو» می گوید: زمانی که کنسرت ها در برج میلاد برگزار می شد، قیمت سالن معقول تر بود ولی بعد از مدتی، با افزایش قیمت عجیب و غریبی مواجه شدیم. باور کنید با این هزینه هایی که تا به حال پرداخت کرده ایم، می توانستیم دو سالن با ظرفیت خیلی بیشتر و با امکانات و کیفیت بسیار بالاتری در تهران بسازیم. خیلی ها از ما می پرسند که چرا خودتان سالن مخصوص کنسرت نمی سازید، جوابش ساده است، این اجازه را به ما نمی دهند. البته این نیست که بگویند مجوز نمی دهیم، می گویند شما سالن را بسازید و پس از آن، برای این که به آن سالن مجوز کنسرت بدهیم یا نه، فکر می کنیم.

خب این اصلا منطقی نیست که بخواهیم سرمایه چند ده میلیاردی را صرف کاری کنیم که از نتیجه اش مطمئن نیستیم. حالا همه این ها یک طرف، هزینه سالن و لابی کردن برای گرفتن یک زمان مناسب هم یک طرف دیگر قضیه است. زمان های خالی سالن ها را باید از ماه ها قبل و با لابی های مختلف رزرو کرد. بسیاری نیز این تاریخ ها را رزرو می کنند و در زمان مناسب تر و به نوعی در بازار سیاه با قیمت بیشتر به شخصی دیگر واگذار می کنند.

دستمزد خواننده و ارکستر

تحقیقات میدانی نشان داد خواننده های طراز اول موسیقی پاپ برای یک سانس اجرا در سالن میلاد نمایشگاه بین المللی برای هر سانس اجرا حدود 70 میلیون تومان دستمزد می گیرند (البته این رقم بین خواننده و ارکسترش تقسیم می شود اما درصد زیادی از این پول تنها به خواننده می رسد.) این رقم در دو سانس و در کنار قیمت سالن، به عددی حدود 200 میلیون تومان می رسد. با این حساب تهیه کننده برای هر دو سانس کنسرت باید حداقل 220 میلیون تومان درآمد داشته باشد که حسابش تازه صفر شود.

اگر این رقم را به 4 هزار نفر (تعداد صندلی های سالن میلاد در دو سانس) تقسیم کنیم، برای هر بلیت به طور میانگین باید 55 هزار تومان در نظر گرفت. تهیه کننده برای اینکه متضرر نشود، میانگین قیمت بلیت را به 65 الی 70 هزار تومان افزایش می دهد که در صورت فروش بالای 70 درصد، سودی نصیبش شود. اینکه این سود با این سرمایه گذاری، منطقی است یا نه، به آن شخص و هدفش بر می گردد.

صداهای میلیاردی در ایران

هزینه سالن و بلیت در کشورهای دیگر

قطعا می دانید که سالن کنفرانس و همایش با سالن کنسرت زمین تا آسمان توفیر دارد. از چینش صندلی گرفته تا سیستم نور و صوتی که هر کدام تخصص خود را می طلبد. شاید برای شما جالب باشد که از هزینه های این کنسرت ها مطلع شوید.

پیام تقوی کیش که سابقه برگزاری کنسرت در کشورهای حاشیه خلیج فارس، مالزی و ترکیه را در کارنامه خود دارد، در گفت و گو با «رو به رو» هزینه سالن ها را این گونه شرح می دهد: برگزاری کنسرت در کشورهای دیگر همانند ایران با قوانین خاص خود همراه است. اما هزینه اجاره سالن ها با ایران اصلا قابل قیاس نیست. برای مثال چند سال پیش ما سالن Conversation Center یا همان KLCC را در مالزی با قیمت 20 هزار رینگت برای یک شب اجاره کردیم، اگر رینگت را حدود 900 تومان در نظر بگیریم، می شود 18 میلیون تومان که برابر با یک سالن 700 نفری در ایران است.

گنجایش آن سالن 2 هزار و 890 نفر است و این تعداد در 8 جایگاه مختلف قرار می گیرند که دید استیج در تمام جایگاه ها، بسیار مناسب است. یک سالن دیگر در مالزی با ظرفیت 3 هزار نفر به قیمت 15 هزار رینگت بود و حتی تمامی هزینه های جانبی را نیز خود سالن متقبل می شد.

تقوی، قیمت سالن در کشورهای دیگر را هم در همین حدود می داند و می گوید: در دبی و ترکیه قیمت ها در همین حدود بود. سالن های با کیفیت در دبی را می توان با حدود 5 هزار درهم اجاره کرد. حتی یک سالن معروف در دبی که گنجایش حدود 25 هزار نفر دارد، حدود 30 هزار درهم بود که برابر یک سالن 2 هزار نفره بی کیفیت در تهران هم نیست.

او همچنین قیمت بلیت کنسرت در کشورهای دیگر را هم رده با ایران می داند: قیمت بلیت در کشورهای دیگر شاید با تبدیل ارزی، عدد بالایی را نشان دهد ولی این عدد در آن کشورها بسیار عادی بوده و حتی افرادی با وضعیت اقتصادی متوسط هم می توانند از آن بهره ببرند. البته باید به این نکته اشاره کنم که بهای بلیت مثلا 200 رینگتی (واحد پول مالزی) برای کنسرت یک خواننده طراز اول اروپایی، قطعا با خواننده های داخلی قابل مقایسه نیست