شرط عجیب برای ثبت امامزاده‌ها

تابناک: انتشار اظهارات یکی از مدیران سازمان اوقاف و امور خیریه پیرامون پیش نیاز ثبت امامزاده ها توسط این سازمان بسیار حاشیه ساز شده است؛ پیش نیازی که مشخص نیست با چه منطقی در نظر گرفته شده و تاکنون چند امامزاده با تکیه بر این پارامتر، موفق به ثبت در سازمان اوقاف نشده اند و چند امامزاده نیز این گونه تاییدیه دریافت کرده اند!

«امامزاده» لقبی که عموماً برای فرزندان امامان شیعه و همچنین نوادگان ایشان تا چندین نسل کاربرد دارد، در محدوده عراق و ایران بزرگ پراکندگی وسیعی دارند. این پراکندگی در خصوص فرزندان امامان ششم تا یازده شیعه بیشتر می شود، چرا که در دوران این امامان و پس از شهادت شان، حاکمان ظالم آن دوران مامورانی را به قصد شناسایی و قتل فرزندان این امامان گسیل می داشتند و عملاً امکان تمرکز بازماندگان ائمه در یک منطقه جغرافیایی قابل تحقق نبود.

بر اساس برخی آمار منتشر شده تعداد مقبره امامزادگان ایران در اوایل انقلاب اسلامی یک هزار و پانصد مقبره بوده و بنابر آمارهای رسمی تا سال جاری بالغ بر 10 هزار و پانصد مقبره رسیده است و این بدان معناست که طی سی سال گذشته به طور میانگین، سالانه تعداد 300 امامزاده جدید در ایران مورد شناسایی قرار گرفته است!

نکته درخور توجه این جاست که بیش از پنج هزار تن از امامزادگان مدفون در ایران را به نام امام موسی کاظم (ع) نسبت می دهند. این اتفاق ابتداً توسط محمد پورمختار عضو کمیسیون اصل نود قانون اساسی علنی شد و بعدها در نقد این اتفاق سخن ها به میان آمد.

در واقع هرچند پراکندگی امامزاده ها منطقی است اما اینکه اینچنین رشدی داشته باشند، محلی برای تامل و بررسی‌های دقیق‌تر است. حال پس از گذشت ماه ها غلامرضا محمدزاده مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان تهران درباره حوزه استحفاظیه اش و نه کل کشور اظهارنظر کرده و ایجاد امامزاده جدید در این استان را تکذیب کرده اما شبهه عجیب تر را پیش آورده است.

حجت الاسلام محمدزاده یادآور شد: «هم‌اکنون در حال جمع‌آوری آمار امامزادگان استان تهران هستیم و در این باره می‌توان گفت که امامزادگانی در لیست آمار قرار می‌گیرند که میان آنان و مردم ارتباط روحی و معنوی وجود داشته باشد. در غیر این صورت این امامزادگان جزء آمار اداره کل اوقاف و امور خیریه استان تهران قرار نمی‌گیرند!»

این نوع ارزیابی در نوع خود از افزایش تعداد امامزاده ها جالب تر است، چرا که مشخص نیست سازمان اوقاف چه روش های تازه ای را برای شناسایی اصالت نسب این مقبره ها در نظر گرفته و چگونه میزان ارتباط امامزاده ها با مردم اندازه گیری می‌شود؟! آیا هر امامزاده ای که مردم بیشتر حولش جمع شده بودند یا قدمت بالایی داشت، نسبش تثبیت شده و جزو امامزادگان شیعه است یا باید معجزه و کرامتی رخ دهد تا برای مسئولان این نهاد حجت تمام شود؟!

بی شک چنین اظهارنظری تاریخی تر از موضوع افزایش تعداد مقبره های موسوم به امامزاده ها است و چالشی جدی در خصوص نحوه ارزیابی ها است، چرا که در موارد عدم یافت شجرنامه برای امامزاده ها، اگر مبنای ارزیابی ها تاکنون «میزبان ارتباط روحی و معنوی» این مقابر با مردم باشد، یک خطای فاحش رخ داده و می بایست از ابتدا مجدداً ارزیابی صورت پذیرد و امامزاده های فاقد شجره نامه، تخریب و به شکل قبرهای معمول درآیند و خواب و نظایر چنین خرافاتی، حجت تشخیص مقبره امامزاده ای نباشد.