پشت‌پرده تهدیدهای نتانیاهو علیه سوریه

«عبدالباری عطوان» تحلیلگر مطرح جهان عرب در سرمقاله روزنامه فرامنطقه‌ای «رای‌الیوم» نوشت: «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر اسرائیل بار دیگر تهدید‌های خود برای به چالش کشیدن روسیه را در روز سه شنبه مطرح کرد و گفت که به «ماکسیم آکیموف» معاون نخست‌وزیر روسیه، که میهمان تل‌آویو بود، ابلاغ کرده است که نیروی هوایی این رژیم اهداف خصمانه در سوریه را به رغم مجهز شدن ارتش این کشور به سامانه پیشرفته اس- ۳۰۰ بمباران خواهد کرد.

این تهدید‌های نتانیاهو با هدف اطمینان بخشیدن به اسرائیلی‌هایی مطرح می‌شود که اولا از بهبود وضعیت سوریه و ثانیا از قدرت فزاینده موشکی حزب‌الله لبنان نگران هستند و سومین نگرانی آن‌ها نیز از مواضع ایران است که که تأکید کرده است به هرگونه تجاوز اسرائیل به نیروهایش در سوریه پاسخ می‌دهد.

اقدام روسیه به تحویل موشک‌های اس- ۳۰۰ جهت تقویت دفاع هوایی سوریه، که می‌تواند هرگونه هواپیمای متجاوز اسرائیل به حریم هوایی سوریه را ساقط کند، رهبری نظامی و سیاسی این رژیم را مضطرب کرده است ولذا از زمان ساقط کردن هواپیمای نظامی «ایلوشین- ۲۰» روسیه در ماه گذشته، هیچ حمله‌ای برای بمباران اهداف ایرانی یا سوریه در عمق سوریه صورت نداده است.

نتانیاهو در حال حرکت در دو مسیر برای مواجهه با بن‌بستی است که خود و کابینه‌اش با آن مواجه هستند:

نخست: تلاش برای ترتیب دادن دیداری دوجانبه با «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهوری روسیه در مسکو با هدف بازگرداندن هماهنگی روسیه- اسرائیل به سطح دوران قبل از بحران، و نیز رفع اختلافات دوجانبه.

دوم: فشار به دولت آمریکا جهت دستیابی به سامانه‌های تسلیحاتی، که بتواند خطر موشک‌های اس- ۳۰۰ را خنثی و حمایت لازم را از هواپیما‌های مهاجم اسرائیل به سوریه فراهم کنند.

در مورد هدف نخست می‌گوییم که اصرار نتانیاهو برای دیدار با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه در مسکو، نشان‌دهنده یاس و سرخوردگی او است. رئیس‌جمهوری روسیه، که دیدار با نتانیاهو را بار‌ها در جریان سه گفت‌وگوی تلفنی رد کرده و حتی «دیمیتری پسکوف» سخنگوی او نیز گفته است که عجله‌ای برای مشخص کردن موعد این دیدار وجود ندارد، حتی اگر این دو با هم دیدار کنند این امر بدان معنا نیست که روسیه به صورت «اتوماتیک» به درخواست نخست‌وزیر اسرائیل پاسخ می‌دهد.

در مورد دومی، که مربوط به تلاش نتانیاهو برای دستیابی به سامانه‌های دفاعی آمریکا است که جنگنده‌های اسرائیل را از موشک‌های اس- ۳۰۰ در امان نگه دارد، می‌توان گفت که بعید است که واشنگتن به این «خواهش‌ها» پاسخ دهد. ولی این امر، به معنای به چالش کشیدن مسکو و شخص پوتین و اقدامی تحریک‌آمیز علیه او است و چالشی است که نمی‌توان از آن به راحتی عبور کرد و لذا بعید نیست که پاسخ مسکو به این چالش، تجهیز ارتش سوریه به موشک‌های بسیار پیشرفته «اس- ۴۰۰» باشد.

هرگونه تجاوز جدید اسرائیل به سوریه چه‌بسا به شعله‌ور شدن فتیله جنگ با ایران منتهی شود. شاید «توصیه» سردار «حسین سلامی» جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به نتانیاهو است، که طی آن از او خواست «شنا کردن در دریای مدیترانه را یاد بگیرد چرا که طی چند روز آینده راهی به جز فرار از طریق دریا ندارد»، توازن وحشتی را تفسیر می‌کند که در منطقه اتفاق می‌افتد و به انواع تکبر‌های اسرائیل پایان می‌دهد.

نمایشی، که نتانیاهو از منبر مجمع عمومی سازمان ملل متحد دو هفته پیش عرضه کرد و طی آن تصاویر و نقشه‌هایی را نشان داد و مدعی شد که آنها، تاسیسات هسته‌ای سرّی در ایران، و دیگری کارخانه موشک‌سازی در سوریه است، نتایج کاملا معکوس داده است به‌ویژه پس از آنکه مشخص شد تصویر نخست مربوط به یک کارگاره فرش‌باقی و دومی مربوط به باشگاهی در شمال سوریه است.

نتانیاهو سرگردان است و برای ابراز ناامیدی و شکستش به تهدید‌های «لفظی»، که فاقد معانی و پیامدهاست، متوسل شده است. اگر نتانیاهو می‌گوید و عمل می‌کند پس هوایپماهایش را فورا به سوریه بفرستد. پس چرا این همه مدت صبر کرده است؟

جواب این است که او از واکنشی، که انتظار آن را ندارد و می‌تواند او و کابینه‌اش را سرنگون کند و مهاجرت معکوس یهودیان را موجب شود، بیمناک است.