چگونه با کودکان در مورد طلاق صحبت کنیم؟

گاهی زندگی با کسی که آدمی را درک نمی‌کند آن قدر سخت می‌شود که تنها راه باقی مانده جدایی از او است و متاسفانه در سال‌های اخیر آمار طلاق رو به افزایش بوده است اما در این میان نه تنها آسیب جدی‌ای به کودکان زده می‌شود بلکه ممکن است این جدایی در ارتباط آنها با خواهر و یا برادرشان نیز اثر خوبی نگذارد. در این گفتگو، دکتر حامد محمدی کنگرانی، روانپزشک به ما می‌گویند چطور می‌توانیم در عین جدایی رابطه خواهر و برادری را حفظ کنیم.


در ابتدا بگویید طلاق چه آسیبی برای کودکان در پی دارد؟
قطعا اثرات جبران‌ناپذیری خواهد داشت و کودکی که در خانواده رشد می‌کند محبت بیشتری را دریافت می‌کند. اما نباید این را فراموش کنیم کودکی هم که در معرض دعوای والدینش است بیشتر آسیب می‌بیند تا کودکی که تک والد است. اما بهتر است والدین قبلا از جدایی به این فکر کنند که چه آسیبی به فرزندانشان می‌زنند و چه آینده‌ای را برای آنها رقم می‌زنند.


چطور والدین باید فرزندان‌شان را از طلاق خود مطلع کنند؟
اگر والدین می‌خواهند فرزندان‌شان را از جدایی خود باخبر کنند باید صادقانه و به زبان ساده واقعیت را برای آنها مطرح کنند. پدر و مادر بعد از بیان علت طلاق باید به فرزندشان ابراز محبت کنند و به آنها بفهمانند که طلاق‌شان هیچ خدشه‌ای به علاقه آنها نسبت به فرزندشان وارد نمی‌کند، این موضوع از اهمیت بسیاری برخوردار است. والدین باید با فرزندان‌شان صادق باشند و کسی را برای چنین اتفاقی سرزنش نکنند. والدین باید قبل از طلاق، آمادگی‌های لازم را با کودکان انجام دهند و هنگام بیان توضیحات حتما در مورد همسرشان با احترام صحبت کنند. این مساله را نیز باید خاطرنشان شوم که سن فرزندان هم در نظر گرفته شود، کودکان کم سن‌وسال نیاز به توضیحات کمتر و ساده‌تری دارند ولی کودکان بزرگ‌تر احتیاج به توضیحات بیشتری دارند. والدین باید در مورد یک‌سری تغییرات احتمالی در زندگی آینده فرزندان‌شان با آنها صحبت کنند، با توجه به این شکل مسایلی که مطرح می‌کنند حتما واقعی باشد و از داستان‌سرایی پرهیز کنند. والدین می‌توانند اتفاقاتی را که پیش آمده به زبان ساده را برای فرزندان‌شان‌ تعریف کنند و به آنها اجازه دهند تا احساسات‌شان را در این مورد بیان کنند و والدین هم باید با دل‌وجان به حرف‌های آنها گوش کنند. اطمینان‌بخشی و از بین بردن ترس و سوءتفاهم در درجه بعدی از اهمیت شایانی برخوردار است و البته محبت غیرشرطی را نیز نباید فراموش کرد. والدین باید به کودکان اطمینان دهند که به هیچ عنوان آنها علت طلاق نیستند.


چگونه می‌توان حس اطمینان را در کودک ایجاد کرد؟
در مورد بیان احساس کودکان باید به آنها کمک کرد چون آنها نمی‌توانند از طریق کلمات، احساسات واقعی‌شان را ابراز کنند، بنابراین والدین باید آنها را یاری کنند تا حرف‌هایشان را صادقانه و بدون ترس بیان کنند و از اینکه شما را با حرف‌هایشان برنجانند بیمی نداشته باشند. حمایت و محبت به فرزند، او را در مقابل این‌گونه حوادث بیمه می‌کند و این اطمینان‌بخشی، استرس را از کودک دور می‌کند. کودک باید از ادامه یافتن ارتباط با پدر و مادر اطمینان خاطر داشته باشد و بداند که هر دو والدین به همان اندازه قبل به او علاقه دارند و در صورت بروز مشکل همه خانواده با کمک هم از پس آن برخواهند آمد.


اگر خواهر و برادر مجبور شدند به دلیل جدایی والدینشان از یکدیگر جدا شوند در این شرایط چه باید کرد؟
این مساله یکی از اتفاقات مهم در پی جدایی والدین از یکدیگر است اما در نهایت اگر این کار صورت گرفت باید به بچه‌ها اطمینان بدهیم که خدشه‌ای در ارتباط آنها به عنوان خواهر و برادر نخواهد افتاد آنها می‌توانند یکدیگر را ببینند و تماس تلفنی نیز داشته باشند و در این میان بهتر است والدین حتما کودکانشان را نزد یک مشاور ببرنند تا به راه‌حل‌های مناسب‌تری دست پیدا کنند. معمولا چه اتفاقی برای کودکانی که از خواهر ویا برادر خود جدا می‌شوند می‌افتد؟ بیشتر آنها دچار علائم اضطرابی مانند سردرد، افت تحصیلی، اختلال خواب، پرخاشگری و... می‌شوند و یا به طرف جنس مخالف خود کشیده می‌شوند بنابراین حتما باید با یک مشاور در این مورد صحبت کرد وگرنه ممکن است این کودکان به افسردگی مبتلا شوند.

منبع: سیمرغ