.svg)
چطور از هفت خوان سکته قلبی فرار کنیم؟
پارسینه: ما در بیماریهای قلبی و در بروز سکته های قلبی چند ریزفاکتور داریم؛ ازجمله زمینه های خانوادگی و ارثی؛ یعنی در کسانی که در خانواده هایشان بیماریهای قلبی و سکته های قلبی دیده شده، احتمال بروز این بیماریها نسبت به افراد دیگر بیشتر است.
می گویند بیماریهای قلبی و بروز سکتههای قلبی دومین عامل مرگ و میر در کشور ماست. در این میان، متخصصان قلب و عروق مهمترین عامل بروز سکته های قلبی را تجربه انواع استرس ها، نحوه بد تغذیه، بی تحرکی و افزایش فشار خون می دانند ولی در این میان عدهای نیز تاکید می کنند بخش بزرگی از اختلالات قلبی ـ همانند بیماریهای عروق کرونر که به سکته قلبی می انجامد ـ بی نظمیهای تپش قلب و انواع اختلالات عضلات قلب واجد زمینه ژنتیکی است.
اما جای نگرانی نیست؛ چون به گفته متخصصان، نه تنها امکان شناسایی دقیق این اختلالات و تعیین علت بروز در فرد مبتلا وجود دارد، بلکه می توان با شناسایی انواع اختلالات ژنتیکی ظهور بیماری در نسلهای بعدی را پیش بینی و از آن جلوگیری کرد.
چکاپ، شرط اول پیشگیری
«ما در بیماریهای قلبی و در بروز سکته های قلبی چند ریزفاکتور داریم؛ ازجمله زمینه های خانوادگی و ارثی؛ یعنی در کسانی که در خانواده هایشان بیماریهای قلبی و سکته های قلبی دیده شده، احتمال بروز این بیماریها نسبت به افراد دیگر بیشتر است.»
اینها جملات دکتر عبدالحمید باقری، متخصص قلب و عروق و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی است.
در حالی که مطالعات جدید نشان می دهد ژنها در بروز اختلالات و سکته های قلبی تاثیر دارد تا به حال 300 ژن جدید نیز در بروز بیماریها و سکته های قلبی شناسایی شده است.
این متخصص قلب و عروق در گفت وگو با جام جم تاکید می کند: برای همین، توصیه همیشگی ما این است که همه افراد بالای 20 سال از نظر ابتلا به سکته های قلبی و تنگی عروق کرونر باید چکاپ شوند، ولی افرادی که زمینه خانوادگی این بیماریها را دارند، باید از چهارده سالگی چکاپ را شروع کنند. چون حتی روند شروع تصلب شرائین یا پلاکهایی که منجر به سکته قلبی می شود، از مراحل جنینی است. وقتی این تنگی تصلب شرائین به 75 درصد رسید سکته قلبی ایجاد می شود.
مادران باردار هم تحت نظر باشند
اما توصیه دکتر باقری علاوه بر توصیه به خانوادههای با ریسک بالای ابتلا به سکته قلبی، خطاب به مادران باردار هم می گوید: یک مادر باردار هم از نظر ابتلا به این بیماریها باید مورد بررسی قرار گیرد تا این روند را بتوان در کودک او هم متوقف کرد، اما به طور کلی الان یکی از کارهای مهم در پیشگیری از بیماریهای قلبی، چکاپ به صورت روتین برای همه افراد جامعه است.
این چکاپ هم شامل اندازه گیری فشار خون، بررسی میزان چربی خون، کنترل وزن، تغذیه مناسب، فعالیت فیزیکی متناسب و لازم و بررسی بیماریهای قند در خود و در خانواده است.
چکاپ فقط یک بار نیست!
اما فراموش نشود بعد از چکاپ اولیه، هر دو سال یکبار این کار باید تکرار شود. چون به عقیده دکتر باقری، درصد قابل ملاحظه ای از بیماریهای قلبی ممکن است اصلا بدون علامت باشند. آمارها هم نشان می دهند یک پنجم افرادی که به دنبال سکته قلبی به بیمارستان مراجعه می کنند، قبل از آن علامتی نداشته اند.
برای همین اگر فرد چکاپ نکرده باشد، اولین مواجهه وی با بیماری قلبی ممکن است به صورت یک حادثه شدید مثل سکته قلبی یا آنژین قلبی شدید باشد؛ ولی اگر از قبل پیشبینی لازم انجام شده باشد، می توان با کنترل خیلی از عوامل مثل اصلاح نوع زندگی، فعالیت فیزیکی و کنترل قند خون از این اتفاق پیشگیری کرد.
ریزفاکتورهای سرشتی را نمی توان دستکاری کرد
«بخش عمدهای از ریز فاکتورها به صورت تجمعی است. به عنوان مثال در فردی که سابقه ابتلا به بیماریهای قلبی در خانوادهاش دارد، اگر این فرد دچار فشار خون شود، به مراتب احتمال ابتلا به سکته قلبی در او نسبت به کسی که فشار خون بالا دارد، ولی زمینه خانوادگی سکته قلبی را ندارد، بیشتر است.»
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به این عبارات اشاره می کند و توضیح می دهد: یکسری از ریزفاکتورها البته به صورت سرشتی در این افراد است. مثلا زمینه خانوادگی ابتلا به سکته قلبی را زیاد نمی توان دستکاری کرد یا مثلا در مردها احتمال بروز سکته قلبی خیلی بیشتر است ولی با این حال، جنس را هم نمی توان تغییر داد. به طوری که هورمون های جنسی زنان تا پنجاه سالگی به عنوان یک عامل حفاظتی در برابر سکته قلبی عمل می کند، همین طور در برابر بروز چهار سکته قلبی در مردان، یک زن دچار سکته قلبی می شود.
به گفته دکتر باقری، افراد دارای زمینه خانوادگی سکته مطلقا نباید سراغ سیگار بروند؛ چون شانس خطر را چندبرابر می کند یا اگر این فرد وزنش اضافه شود هم همین حالت را دارد. در مورد چاقی و تغذیه نامناسب هم وضع همین طور است. پس احتمال از بین بردن زمینه ژنتیک وجود ندارد و فقط باید از ریزفاکتورهای قابل دسترس دوری کرد.
منبع:
جام جم
ارسال نظر