امکان رسیدن به توافق تا قبل از دهم تیر

به گزارش پارسینه ، سید عباس عراقچی سه شنبه شب در برنامه گفت وگوی وی‍ژه خبری شبکه دوم سیما از نیویورک تاکید کرد: ما در مذاکرات پذیرفته ایم که پروتکل الحاقی را اجرا کنیم به شرطی که مجلس شورای اسلامی نیز اجرای آن را بپذیرد لذا تصویب نهایی پروتکل الحاقی در دست دولت نیست بلکه در دست مجلس شورای اسلامی است البته ممکن است دولت برای مقطعی داوطلبانه آن را اجرایی کند که آن هم باز منوط به دیدگاه نمایندگان مجلس شورای اسلامی است.

وی تاکید کرد: پروتکل الحاقی دسترسی های بیشتر و امکان نظارت و اعتماد سازی بیشتری را برای آژانس فراهم می کند و همان طور که گفته شد بیش از 100 کشور دنیا در حال حاضر این پروتکل را اجرا می کنند و با توجه به دغدغه های امنیتی کشورها پروتکل الحاقی به نحوی تنظیم شده که بازرسان آژانس نتوانند از نظارت هایی که انجام می دهند، سوء استفاده کنند.

عراقچی تاکید کرد: ما روی این نکته به شدت حساس هستیم و همه راه هایی که این نظارت ها و بازرسی ها بتواند منجر به سوء استفاده های احتمالی توسط بازرسان آژانس شود را شناسایی کرده و آن ها را بسته ایم لذا برای نظارت هایی که پذیرفته شده است دغدغه های امنیتی درنظر گرفته شده است.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای کشورمان در رد ادعاهای غرب درمورد تلاش ایران برای دستیابی به سلاح کشتار جمعی گفت: ما به عنوان جمهوری اسلامی ایران و براساس فتوای رهبر معظم انقلاب اعتقاد داریم که سلاح های کشتار جمعی خلاف اصول بشریت، اخلاق و بالاتر از آن ها خلاق اعتقاد اسلامی ماست.

وی تصریح کرد: ما بر اساس فتوای مقام معظم رهبری هیچ گاه سراغ این سلاح های نرفته و نخواهیم رفت علی الاصول برای اعتماد سازی و برای شفاف سازی مشکلی نداریم ولی همان طور که بارها گفته شد و توسط مقام معظم رهبری نیز تاکید شده نگرانی ما در این است که از این نظارت ها و شفاف سازی ها سوء استفاده و جاسوسی صورت گیرد و بخواهند به اطلاعاتی از مراکز نظامی و دفاعی ما دست یابند و افراد و دانشمندان ما را شناسایی کنند که ما روی این مسئله به شدت حساس هستیم.

وی در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر این که اگر آژانس درخواست بازدید از یک مرکز نظامی ما را داشته باشد و ما مخالفت کنیم چه اتفاقی خواهد افتاد، اظهار داشت: پروتکل الحاقی در این خصوص سکوت نکرده، بحث، بحث مراکز نظامی نیست بلکه بحث عمومی کل مراکزی است غیر از مراکز هسته ای، چرا که برای مراکز هسته ای ترتیبات بازرسی خاصی پیش بینی شده است .

به گفته وی برای مراکز غیر هسته ای نیز اگر آژانس درخواست بازرسی داشته باشد این گونه نیست که بازرسی سریع و آسان داده شود بلکه آژانس حتما باید دلایل و مدارک خود را ارائه دهد و حتما باید عنوان کند که چرا فکر می کند در فلان نقطه و دقیقا در کجای آن مرکز احتمالا کار غیرقانونی صورت می گیرد و سپس آن کشور مربوطه می تواند نسبت به این خواست آژانس وارد مذاکره با آژانس شود.

عراقچی گفت: در نهایت هم اگر به این نتیجه برسند که دسترسی برای آژانس ایجاد کنند این بازرسی یک بازرسی مدیریت شده است و این طور نیست که آن ها هر جایی که بخواهند بتوانند بازرسی کنند بلکه تحت کنترل شدید و تنها آن نقطه ای که مد نظرشان است و آن هم با یک ترتیبات خاصی که نتوانند به اطلاعات دیگری دست یابند صورت خواهد گرفت.

عراقچی در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر این که آیا مجموعه ای موازی با آژانس وجود دارد که بازرسی ها را انجام دهد تا ما شاهد درز اطلاعات خود نباشیم، اظهار داشت: مجموعه موازی با آژانس وجود ندارد و این سازمان مورد قبول سازمان ملل و جامعه بین المللی است.

معاون وزیرامورخارجه کشورمان گفت: برای راست آزمایی و بازرسی از تأسیسات هسته ای ما نیز آژانس بین المللی انرژی اتمی این وظیفه را بر عهده دارد لذا خود ما باید مراقب باشیم و روزنه های نفوذ اطلاعات را ببندیم.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر این که اگر ما مخالف بازدید آژانس از مراکز نظامی خودمان باشیم آن زمان چه اتفاقی خواهد افتاد چرا که راستی آزمایی ها منوط به بازرسی های آژانس است، گفت: همه چیز منوط به راستی آزمایی آژانس شده در رابطه با اقداماتی است که ایران باید در توافق انجام دهد و ربطی به مراکز نظامی ما ندارد.

وی افزود: بر اساس توافقی که ما خواهیم کرد مثلا تعداد دستگاه های سانتریفیوژ باید محدود شود یا این که ما در اراک تغییراتی ایجاد کنیم تا باعث شود پلوتونیوم کمتری تولید شود یا ذخایر مواد غنی شده ما تبدیل به سوخت شود.

عراقچی تصریح کرد: راستی آزمایی که مد نظر شماست ربطی به مراکز نظامی ندارد بلکه در رابطه با اجرای تعهدات ما در توافق آژانس است که نظارت و راستی آزمایی می کند مثلا تعداد سانتریفیوژها به آن تعدادی که باید می رسیده، رسیده است یا خیر لذا ربطی به اجرای توافق نهایی نخواهد داشت.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای با بیان این که اجرای توافق نهایی مراتب خود را دارد، گفت: ممکن است در آینده در راستای بحث شفاف سازی آژانس بنا به هر دلیلی درخواست بازدید از مراکز نظامی ما را داشته باشد و در آینده در راستای پروتکل الحاقی آژانس مدعی می شود که در یکی از مراکز غیر هسته ای ما مثلا اقدام غیرقانونی صورت گرفته که بر اساس پروتکل الحاقی باید درخواست بازرسی را مطرح کند.

به گفته عراقچی، دراین صورت طبق همان پروتکل باید اسناد و مدارک ارائه دهد که چرا گمان می کند کار هسته ای خلافی در فلان نقطه صورت می گیرد و باید مشخصات آن نقطه را بیان کند و آن طور نیست که از هر جایی که بخواهد بازدید داشته باشد بلکه بازرسان آژانس به ترتیب خاصی که نتوانند جای دیگری را ببینند به همان نقطه برده می شوند و از روی خاک آن نقطه و یا دیوار آن نقطه نمونه برداری می کنند و نمونه آن را به مراکز خود می برند و آزمایش می کنند که آیا ذرات اتمی وجود دارد یا نه لذا این بازرسی ها به معنی این نیست که آن ها مراکز نظامی ما و تجهیزات آن را مشاهده کنند.

وی در ادامه در خصوص موضوع پی.ام.دی اظهار داشت: بحث پی.ام.دی مربوط به گذشته می شود اما ادعاهایی وجود دارد از این که در گذشته ایران فعالیت های هسته ای غیرقانونی در راستای ابعاد نظامی داشته، ما این ادعاها را رد کردیم و در طول 10 سال گذشته هم با آژانس همکاری کردیم که ثابت کنیم این سؤالاتی را که عموماً توسط مراجعی که می دانیم چه کسانی هستند طراحی شده ما در پاسخگویی به این سؤالات با آژانس همکاری کردیم البته همکاری ما با آژانس فراتر از پروتکل بوده که آن جاها را ما خودداری کردیم و بعد با آژانس توافقی را دو سال پیش امضا کردیم تا یک چارچوب همکاری جدیدی داشته باشیم لذا این موضوع ربطی به برنامه آینده و همکاری آینده ما نخواهد داشت.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر این که آیا این دور از مذاکرات در نیویورک به اتمام رسیده است، گفت: بله، مذاکرات در این دور به اتمام رسیده است به طوری که چهار روز کامل و فشرده را با طرف مقابل درباره نگارش متن پیش نویس نهایی پشت سر گذاشتیم و دور بعدی مذاکرات سه شنبه هفته آینده در وین ازسر گرفته خواهد شد.

وی با اشاره به این که هنوز پرانتزهای زیادی باقی مانده است، تاکید کرد: متن نهایی پیچیده و مفصل است به طوری که همه ابعاد مذاکره را در بر می گیرد.

عراقچی با اشاره به این که قسمتی از مذاکرات مربوط به فعالیت های هسته ای است و بخش دیگری مرتبط با شفافیت ها و نظارت ها است، تصریح کرد: بخش دیگری هم نیز مربوط به برداشته شدن تحریم ها است.

وی با بیان این که متن کاملا مفصل است به طوری که ضمایم زیادی خواهد داشت، افزود: بحث تحریم ها مهم ترین مبحث مذاکرات بوده است بنابراین طبق آن چیزی که مد نظر ماست تحریم ها باید در همان ابتدای شروع توافق برداشته شود.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای با تاکید بر این که باید تمامی تحریم های اقتصادی و مالی در روز اجرایی شدن توافق لغو شود، تاکید کرد: باید قوانین مرتبط با تحریم ها مشخص شود.

وی گفت: در همان روزی که توافق به جمع بندی برسد هر دو طرف باید اقداماتی را برای اجرا انجام دهند.

عراقچی با اشاره به این که کنگره آمریکا در حال تصویب لایحه ای است که ممکن است اجرای توافق را به تعویق بیندازد، افزود: بازده زمانی برای رفع تحریم ها در متن توافق جامع ذکر می شود.

وی با اشاره به این که هر دو طرف باید آماده انجام اقداماتی باشند، اظهار داشت: ما به توافق های خود عمل خواهیم کرد بنابراین برخی اقدامات اولیه باید صورت گیرد.

عراقچی با بیان این که در ابتدای توافق غرب تحریم های خود را لغو می کند، ادامه داد: بر اساس توافق ژنو همه تحریم های هسته ای برداشته می شود.

عراقچی با بیان این که اجرایی شدن لغو تحریم ها در روزی خواهد بود که توافق توسط هر دو طرف انجام شود، تصریح کرد: باید برای انجام اقداماتمان آماده شویم.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای با بیان این که طرف های مقابل در روز توافق اعلام خواهند کرد که تحریم ها را لغو خواهند کرد، گفت: در روز اجرایی شدن تصمیمات هر دو طرف تعهداتشان را انجام خواهند داد.

وی با بیان این که تمامی تحریم های مرتبط با هسته ای لغو خواهد شد، افزود: دسترسی ایران به بازارهای تجاری، مالی، انرژی و فناوری با توافق ایجاد خواهد شد.

عراقچی با اشاره به این که ایران به بازارهای انرژی و تکنولوژی دسترسی پیدا خواهد کرد، اظهار داشت: سوء تفاهمی درباره توافق ژنو و بیانیه سوییس به وجود آمده است به طوری که بیانیه سوییس بسیار مختصر بود.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای با بیان این که در حال تبدیل بیانیه لوزان به متن توافق نامه هستیم، خاطر نشان کرد: در توافق نامه ژنو به تمامی تحریم های چندجانبه و یک جانبه اشاره شده است.

وی تمامی تحریم ها را شامل تحریم های شورای امنیت، آمریکا و اتحادیه اروپا دانست و گفت: همه این تحریم ها باید برداشته شود.

عراقچی با بیان این که بیانیه لوزان بیانیه مطبوعاتی مختصر است، افزود: لغو تمامی تحریم ها در متن نهایی مورد پذیرش است بنابراین تمامی تحریم های اتحادیه اروپا، شورای امنیت و آمریکا باید برداشته شود.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای با اشاره به این که ما به عنوان عضو ان.پی.تی دسترسی آژانس به تأسیسات هسته ای را پذیرفته ایم، گفت: پروتکل الحاقی را پذیرفته ایم که اجرایی کنیم اما این امر منوط به تصمیم مجلس شورای اسلامی است.

عراقچی در پاسخ به این سؤال که تیم مذاکره کننده هسته ای در حال حاضر روی متن لوزان کار می کند یا توافق نامه ژنو اظهار داشت: ما در لوزان متنی نداریم بلکه در لوزان تنها یک بیانیه صادر شد در لوزان به یک مجموعه ای از راه حل ها رسیدیم راه حل هایی که در مذاکرات مفصل چند ساعته بین همه وزرای خارجه بحث شد و نهایتا مورد توافق واقع شد.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای خاطر نشان کرد در لوزان به این راه حل ها رسیدیم که در اراک، فردو و نطنز چه اتفاقی قرار است بیفتد و بحث نظارت ها، رفع تحریم ها از جمله تحریم های آمریکا، اتحادیه اروپا و شورای امنیت چگونه خواهد بود و بر سر قطعنامه های شورای امنیت چه خواهد آمد و همه این ها راه حل هایی است که ما در لوزان به آن رسیدیم و الآن در مرحله ای هستیم که این راه حل ها را مکتوب کنیم.

عراقچی گفت: در پایان مذاکرات لوزان یک بیانیه مطبوعاتی دو صفحه ای صادر شد این بیانیه هیچ متن خاصی نیست که بخواهد ملاک ما قرار گیرد بلکه فقط بر اساس آن اعلام شده که این راه حل ها وجود دارد و اشاره به راه حل ها شده است و آنچه ما اکنون روی آن کار می کنیم بر اساس راه حل هایی است که در لوزان به آن رسیدیم و ما اکنون در مرحله ای هستیم که بیانیه لوزان را به متن یک تفاهم نامه تبدیل می کنیم.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر این که همزمان با این دور از مذاکرات هسته ای چند تن از مقام های آمریکایی حرف هایی در خصوص بازرسی ها تا ابد و بازرسی های فراتر از پادمان عنوان کردند آیا قرار است ما فراتر از پروتکل الحاقی کاری را انجام دهیم یا خیر اظهار داشت: من نمی دانم چرا فضاسازی روانی طرف مقابل به خصوص طرف آمریکایی که انجام می دهد این قدر راحت در ایران پذیرفته و منعکس می شود.

عراقچی با بیان این که آن چیزی که جان کری مطرح می کند یک امر بدیهی است و بیش از 10 کشور دیگر هم بر اساس ان.پی.تی و موافقت نامه پادمان این امر را پذیرفته اند و آن را اجرا می کنند اما این که وی یک امر بدیهی را به یک فضای روانی تبدیل می کند و آن قدر این بحث در کشور ما آسان پذیرفته می شود و همه روی آن حساس می شوند این جای تعجب دارد.

وی تاکید کرد: این موضوع چیز عجیبی نیست و این موضوع حتی بدون توافق ژنو نیز وجود داشته و ما به عنوان یک عضو ان.پی.تی وقتی موافقتنامه پادمان را با آژانس بین المللی انرژی اتمی امضا کردیم قبول کردیم که تمام تأسیسات هسته ای خودمان را در معرض بازرسی و بازدیدهای آژانس قرار دهیم تا در مقابل این، حق استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای ایجاد شود.

عراقچی تصریح کرد: این اقدامی نیست که تنها ما آن را انجام داده باشیم بلکه همه کشورهایی که به ان.پی.تی ملحق شدند همه آن ها با این برداشت به ان.پی.تی ملحق شدند که در مقابل برخورداری از حق استفاده صلح آمیز انرژی هسته ای و همکاری که کشورهای دیگر با آن ها خواهند کرد تأسیسات، برنامه های هسته ای خود را در معرض نظارت آژانس قرار دهند و فعالیت خود را شفاف سازی کنند تا از صلح آمیز بودن برنامه هسته ای آن ها اطمینان حاصل شود.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای با بیان این که این صنعت، صنعتی است که می تواند خطرناک باشد، گفت: بنابراین طبق توافق نامه پادمان که ما با آژانس امضا کردیم بازرسی از تأسیسات هسته ای ایران طبق روال مشخص شده است و این بازرسی برای همیشه و تا زمانی که ما عضو ان.پی.تی هستیم خواهد بود.

عراقچی اظهار داشت: بحث دسترسی به مراکز نظامی به این شیوه که در جامعه ما مطرح شده اصلاً مطرح نیست و قطعاً هیچ کسی در این کشور به هیچ فرد خارجی اجازه دسترسی به مراکز نظامی خود را نخواهد داد.

وی اظهارداشت : اما در چارچوب پروتکل الحاقی که یک قانون شناخته شده در سطح بین المللی و برای اطمینان سازی بیشتر راه هایی به مراکزی که آژانس ممکن است مدعی شود که در آن فعالیت های غیرقانونی وجود دارد پیش بینی شده که این راه ها هیچ خطرات امنیتی را برای آن کشورها فراهم نمی کند.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای خاطر نشان کرد: دسترسی ها به نحوی تنظیم شده که تبعات و تهدیدات امنیتی آن پوشش داده شود و ما اگر در گذشته به شکلی عمل کردیم که ممکن است اطلاعات درز پیدا کرده باشد شاید این ناشی از این بوده که ما درست عمل نکردیم و نتوانستیم به گونه ای عمل کنیم که این اطلاعات درز پیدا نکند.

وی با بیان این که بازرسی ها راه و شیوه های مربوط به خود را دارد، گفت: همه کشورهایی که پروتکل را اجرا می کنند به این شیوه ها آشنا هستند و از این طریق عمل می کنند و انشاالله در آینده هم به نحوی عمل خواهد شد که هیچ دغدغه ای از نظر امنیتی و نظامی پیش نیاید و آن خطوطی که مقام معظم رهبری ترسیم کردند که اصل آن حس مسائل امنیتی، دفاعی و نظامی کشور و عدم دسترسی به این مراکز است، حتماً رعایت شود.

عراقچی در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر این که آیا قرار است در خصوص پروتکل الحاقی کمیته هایی تشکیل شود یا خیر گفت: هیچ کمیته و نهادی که فراتر از آژانس بین المللی انرژی باشد از ما پذیرفته نخواهد شد.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر این که اگر مجلس شورای اسلامی ان.پی.تی پروتکل الحاقی را رد کند چه اتفاق خواهد افتاد گفت: ما تابع نظر مجلس شورای اسلامی هستیم و اگر مجلس شورای اسلامی تصمیم بگیرد که به هر گونه فعالیتی خاتمه دهد و صلاح دید کشور را این گونه تشخیص دهد همه طبق آن صلاح دید حرکت خواهیم کرد.

وی افزود: ممکن است مجلس تشخیص دهد که اصولا توافقی که به آن می رسیم اصلاً اجرایی نشود و ما همکاری هایمان را در برخی موارد محدود کنیم لذا تشخیص، تشخیص مجلس است که در رأس امور قرار دارد و ما به عنوان دولت مجری نظرات مجلس هستیم.

عراقچی در ادامه در پاسخ به این سؤال که افق مذاکرات وین را چه طور می بینید گفت: سه شنبه آینده مذاکرات را در وین شروع خواهیم کرد و تا روز جمعه یک جمع بندی صورت خواهیم داد.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای ادامه داد: گمان می کنم ما تا اواخر هفته آینده بتوانیم به متنی برسیم که میزان پرانتزها به حداقل ممکن رسیده باشد.

وی در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر این که آیا ما اصراری داریم که تا دهم تیر ماه به توافق برسیم یا خیر اظهار داشت: اصولاً ما اصراری نداریم به توافقی برسیم که آن توافق، توافق خوبی نباشد لذا قطعاً ما دنبال توافق خوب هستیم و این توافق خوب باید به دست آید.

عراقچی با بیان این که حتی تلاش خواهیم کرد که زودتر هم به نتیجه برسیم گفت: گمان می کنم با چشم اندازی که از نحوه مذاکرات می بینم امکان رسیدن به توافق تا قبل از دهم تیرماه وجود دارد.

عراقچی درخصوص جو مذاکرات نیز گفت فضای مذاکرات خوب است و ما در لوزان سوییس به راه حل ها رسیده ایم و اکنون باید راه حل ها را روی کاغذ بیاوریم که کار سختی هم هست که با توجه به زیاده خواهی های طرف مقابل، آهسته ولی پیش می رویم.