روزي که در سال‌شمار از آن خبري نيست!

پارسینه: به سال‌شمار شمسي نگاه نکنيد چون به يکي از مهم ترين رويدادهاي امروز اشاره نکرده است. اما خوب است بدانيم که امروز را زادروز حکيم توس، فردوسي بزرگ دانسته اند.

سوم دي ماه روزي بود که فرزندي از ايران اسلامي در ديار خراسان و در روستاي پاژ قدم به عرصه گيتي نهاد تا کاري کند کارستان، داستان او از روزي آغاز شد که پاژ لبخند زد و ايران شکفت. او افق نگاهش را به دوردست کشاند و شکوفايي فرهنگ و زبان فارسي را نشانه رفت. آن روز که سوم دي سيصد و بيست و نه و درست در آغازين روزهاي زمستان بود، بهار را نويد داد و روزها و سال هايي را که ايران بدان افتخار خواهد کرد.

آن روز درخت تنومند زبان فارسي به شکوفه نشست، برگ و بار داد و در روزگاري که «شاهنامه» پديد آمد، زبان فارسي و فرهنگ ايران اسلامي به قامت ايستاد. او در روزگاري که سخن گفتن از «علي» دشوار بود و به قيمت جان، از پهن کشتي نجاتي گفت که محمد(ص) و علي(ع) و خاندانش در آن جاي گرفته اند و اين که راه رستگاري نشستن در اين کشتي است. در روزگاري که مي رفت تاريخ ايران موزه نشين شود دفتر تاريخ ايران و ايراني را گشود تا نشاني از «بودن» و «ماندن» ما را گواه باشد.

در روزگاري که «من»ها حکمراني مي کرد او از «يزدان» گفت و «خداوند» و سراسر شاهنامه اش نشاني از حس توحيد جويي او دارد. او از اخلاق گفت که گوهر و بن مايه فرهنگ اسلامي است و اساس بعثت پيامبر اکرم(ص) بر آن است، درس هاي اخلاقي شاهنامه چنان است که خود مي تواند يک کتاب اخلاقي خوانده شود و در واقع فردوسي از اين منظر نخستين آموزگار اخلاق در شعر فارسي است که کامل و منسجم نکات ظريف اخلاقي را در قالب داستان هاي شاهنامه بيان کرده است. هر ساله در کشورهاي مختلف همزمان با سالروز تولد شخصيت هاي ادبي، برنامه هاي ويژه اي برگزار مي شود.

مثلاً در يکصد و پنجاهمين سال تولد آنتوان چخوف، داستان نويس و نمايشنامه نويس روسي، مدودف رئيس جمهور اين کشور با سفر به زادگاه چخوف بر مزار اين نويسنده حضور يافت. نمايشي از «باغ آلبالو» و چند نمايش نامه ديگر او روي صحنه رفت. علاوه بر جشن هاي متعدد در روسيه در برخي کشورهاي اروپايي نيز جشن هاي سالروز تولد چخوف برگزار شد.

در دويستمين سالگرد تولد چارلز ديکنز ده ها فيلم سينمايي که از روي آثار او ساخته شده است در اروپا به نمايش درآمد. در سالگرد تولد فوئنتس در مکزيک که با حضور رئيس جمهور اين کشور در کاخي تاريخي برگزار شد، همايش، چاپ کتاب و برگزاري نمايشگاه از جمله برنامه هاي اين روز بود. اين اتفاقات به طور معمول در اکثر کشورها خصوصاً کشورهاي غربي در سالروز تولد مشاهيرشان برگزار مي شود که معمولاً همراه با برنامه هايي براي عموم هم هست.

به طور مثال تسهيلات رايگان يا نيم بها براي خدمات عمومي مثل سينما - تئاتر، حمل و نقل عمومي و امثال آن و نيز برگزاري مراسم جشن در سطح شهرها از جمله برنامه هايي است که براي چنين روزهايي تدارک مي بينند تا نام و آوازه نويسنده و شاعر خود را بلندتر از آن چه هست به گوش فرزندان خود و ديگر جوامع برسانند.

اين چند نمونه را فقط نوشتم تا مقايسه کنم با زادروز فردوسي در ايران که دستور رهبر انقلاب را براي احياي مجموعه توس به پشتوانه خود دارد و به ويژه شهر فردوسي يعني مشهد آن هم نه فقط براي امسال که براي همه سال‌هايي که گذشته و خبري نبوده است!

عليرضا حيدري - خراسان