آلمان میزبان «کیارستمی» شد

او در نمایشگاه «سفید برفی» که تا ۳۱ فروردین در تهران ادامه دارد، ۵۲ عکس و یک ویدیوآرت با عنوان «جاده» را به نمایش گذاشته که کار روی آنها را از سال‌ها قبل آغاز کرده است که تاکنون به معرض دید عموم نگذاشته بود.



کیارستمی سال‌هاست که در کنار ساخت فیلم‌های کم‌نظیری چون طعم گیلاس که برنده مهم‌ترین جایزه سینمایی جهان یعنی نخل زرین کن شده بود،به هنرهای دیگر از جمله عکاسی، ویدیو آرت و چیدمان نیز علاقه و تمایل فراوانی دارد. عکس‌های وی همواره معطوف به طبیعت و چشم‌اندازهای زیبای طبیعی است.


اصول سینمایی وی با نگاه عکاسانه‌اش در بسیاری از موارد شباهت‌هایی دارد. زبان و ساختار عکس‌های کیارستمی ساده، بی‌آلایش و آرام است. او عکاسی مستندنگار و ثبت‌کننده کنش‌های اجتماعی نیست و کمتر انسان‌ها در کادرهایش جایی دارند.



عکاسی او هنری کاملا شاعرانه است. افق‌های باز و سکوت درون عکس‌هایش بدون شک مخاطب را به تامل و بازنگری در زاویه‌های مخفی طبیعت دعوت می‌کند. در بیشتر عکس‌های کیارستمی می‌توان مکالمه‌ای پویا را میان خطوط عمودی و افقی در چشم‌اندازها مشاهده کرد.



خطوطی ظریف و متحرک که از سمتی به سمت دیگر رفته‌اند یا خطی عمودی مانند نهال یک درخت که خطوط افقی را قطع می‌کنند. این مکالمه بین خطوط در برخی از آثار سینمایی او نیز به سهولت دیده می‌شود. فلسفه این هنرمند، نمایان ساختن تضاد‌هاست. تضادهایی میان چیزهایی که متحرکند و چیزهایی که ایستا هستند. این دیدگاه زیباشناختی با بخشی از فلسفه ذن ژاپنی در زمینه نمایان ساختن تضادها شباهت‌هایی دارد.



در بسیاری از اشعار ۱۷ هجایی ژاپنی که به هایکو معروف است نیز می‌توان این به صحنه آوردن لطیف و شکننده پدیده‌های متضاد را مشاهده کرد. این نوع نگرش در بخشی از نقاشی‌های آیینی ژاپنی دیده می‌شود.



کیارستمی در عکاسی‌اش آنچنان محیط را آرام و بی‌آلایش می‌کند که در نهایت اثر عکاسانه‌اش تبدیل به نوعی نقاشی می‌شود. اثری که با نور و تاریکی، سایه‌ها و روشنایی‌ها، نظم و بی‌نظمی، سکوت و صدا در پیوندی عمیق قرار گرفته است. جالب اینکه کیارستمی از سال‌ها پیش درگیر ادبیات منظوم به‌ویژه سبک هایکو است و چند سال پیش نیز کتابی از او تحت عنوان «همراه با باد» به زبان آلمانی ترجمه و راهی بازار نشر در این کشور شده بود. شاید به دلیل همین تمایلات زیباشناختی است که عکاسی و اشعار وی در یک راستا قرار می‌گیرند.



عناصر انضمامی و الحاقی در عکس‌های او دیده نمی‌شوند تا موضوع اصلی یعنی نمایش تضادها در زمینه خلوت و در سکوت خود را به مخاطب بهتر نشان دهد. کیارستمی قبل از این در موزه‌ها و مراکزی چون موزه ویکتوریا و آلبرت لندن (۲۰۰۷)، مرکز فرهنگی ژرژ پمپیدو (۲۰۰۸-۲۰۰۷) و موزه هنرهای مدرن نیویورک (۲۰۰۷) آثار متنوعی را به نمایش گذاشته است اما این نخستین‌باری است که آلمان و موزه معتبری در آلمان میزبان دستاوردهای بصری کیارستمی شده است.



نمایشگاه «تصاویر متحرک و ایستا» از روز پنجشنبه بیست‌ودوم فروردین آغاز و تا بیست‌وششم خرداد در «ویس بادن» ادامه دارد.



منبع:افکار نیوز