تحقیق و تفحص از مناطق آزاد منتفی شد!

تحریریه پارسینه: ۲۴ بهمن ماه سال گذشته بود که تحقیق و تفحص از مناطق آزاد کلید خورد اما به مرحله تحقیق و تفحص نرسید و در مجلس تصویب نهایی نشد. البته این اتفاق سال ۸۷ نیز رقم خورده بود اما با این تفاوت که تحقیق و تفحص از این مناطق صورت گرفت و سرانجام گزارش آن در مجلس خوانده شد.

امروز محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی گفت که مناطق آزاد نقش بسزایی در توسعه اقتصادی کشور داشته و از اهمیت زیادی برخوردار هستند. بررسی وضعیت واردات کالا در مناطق آزاد، وضعیت صادرات، جذب سرمایه گذاری خارجی در اقتصاد، نحوه برگزاری و بهره برداری از اراضی و ایجاد اشتغال و تولید از محورهای متقاضیان تحقیق و تفحص از عملکرد مناطق آزاد است. اما مجلس به آن رای نداد این طرح با ۸۵ رای موافق ۶۰ رای مخالفت و ۸ رای ممتنع از مجموع ۱۹۵ نماینده حاضر به تصویب نرسید و نمایندگان مجلس با تقاضای تفحص از عملکرد مناطق آزاد مخالفت کردند.

اما چرا پیشنهاد تحقیق و تفحص از این مناطق داده شد؟ با توجه به اهمیت کارکرد مناطق آزاد به منظور توسعه اقتصاد و تسهیل صادرات و حمایت از تولید داخلی این مناطق با پیشنهاد دولت و موافقت مجلس ایجاد می‌شود اما در سال‌های اخیر این مناطق کارکرد اصلی خود را از دست داده و به قطب واردات و گردشگری تبدیل شده است.

بنابراین با این طرح قرار بود عملکرد مناطق آزاد و شخص ترکان دبیر شورای عالی مناطق آزاد ،در سالهای گذشته زیر ذره بین مجلس قرار گیرد تا مشخص شود میزان تاثیرگذاری آن‌ها در رونق اقتصادی به چه میزان بوده؟ در این میان کارشناسان معتقدند که این تحقیقات به دلیل حاشیه سازی بسیار زیاد ترکان و عملکرد او طی سال‌های گذشته بوده است.

هر چند که دولت سعی داشت با مدیریت وزارت اقتصاد بر این مناطق حاشیه‌ها را کمرنگ تر کند اما این تصمیم نیز که مورد مخالفت ترکان نیز قرار گرفت هم نتوانست این سازمان را نجات دهد. البته با توجه به حرف و حدیث هایی که پس از مطرح شدن این موضوع مطرح شد این مصوبه هنوز عملیاتی نشده است. به عنوان مثال برخی کارشناسان می‌گفتند که این مصوبه تکالیف سنگینی را بردوش دولت محول کرده است. و برخی دیگر به سرو سامان رسیدن مناطق آزاد را پس از اجرایی شدن این مصوبه نوید می‌داند.

گفتنی است که مناطق آزاد درسال های گذشته و هم اکنون به مناطق لوکسی تبدیل شده و مامنی برای جولان ماشین های لوکس وارداتی و مراکز خرید بوده که این موضوع باعث شده که این مناطق از هدف اصلی خود که محرومیت زدایی وتوسعه صادرات است،منحرف شود.

به همین خاطر مسئله اساسی مربوط به عدم کارایی این مناطق در راستای رسیدن به اهداف تعیین شده است. علاوه بر آن، علی رغم کتمان ترکان به مسئله قاچاق اما این مناطق از دیرباز تاکنون دروازه ورودی کالای قاچاق به شمار می‌رفتند که همواره موجب نگرانی نمایندگان و برخی مسئولان شده است، به همین لحاظ در پی این مسائل نمایندگان مجلس به دنبال تصویب مصوبه خواهان نظارت بیشتر بر ورود کالا از این مناطق شدند.

بدین ترتیب به نظر میرسید که نمایندگان مجلس قصد دارند علاوه بر محدود کردن مدیریت این مناطق و در تلاشند تا با بررسی عملکرد این مناطق مهر محکمی بر ضعف هایی بزنند که تاکنون ترکان با طور کامل آنان را رد کرده است اما این اتفاق رقم نخورد. اکنون بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند که مناطق آزاد طی سالهای گذشته با رشد قارچ گونه خود از اهداف اصلی دور شده اند و نیاز است که هر چه سریعتر تمهیداتی از سوی دولت و مجلس برای سامان دادن به این مناطق اندیشیده شود.