چند نکته مهم دربارۀ پیام سال نو رهبر کره شمالی

"مایکل اُهانون" مدیر تحقیقات سیاست خارجی موسسه بروکینگز طی یادداشتی در وب سایت یو اس آ تودی با اشاره به سخنرانی اخیر رهبر کره شمالی می نویسد که وی آماده مذاکره با آمریکا است و در این بین قابلیت تولید اتمی را به عنوان قدرت چانه زنی روی میز مذاکره خواهد آورد. در ادامه بخش هایی از این یادداشت را می خوانید:

کیم جونگ اون نشان داد که می خواهد قابلیت توان اتمی را به عنوان برگ برنده در چانه زنی روی میز مذاکره بگذارد و دونالد ترامپ هم باید این معامله را بپذیرد.

رهبر قدرتمند کره شمالی یعنی کیم جونگ اون در سخنرانی سنتی اخیرش در سال نو پیشنهادی تأکید کرد که اگر آن پیشنهاد جدی باشد، ترامپ فرصتی دارد تا به یک پیشرفت غیرمنتظره تاریخی در حل بحران شبه جزیره کره دست یابد و بزرگترین ماموریتش در سیاست خارجی را به عنوان رئیس جمهور ثبت کند.

سخنرانی های کیم تاکنون به این نرمی و ملایمت نبوده است. او هشدار دارد که صبرش بی پایان نیست و در صورت عدم دستیابی به پیشرفت دیپلماتیک، ممکن است کشورش به تاکتیک هایی تهاجمی دست بزند.

از زمان ملاقات معروف در سنگاپور که در ماه جون برگزار شد، اتفاق خاصی بین کیم و ترامپ نیفتاده است.به نظر می رسد در مقایسه با شش ماه پیش، حتی به توافقی برای تهدیدهای نظامی کره شمالی نزدیک نشده ایم. در این بین کیم این پیام شفاف را ارسال کرد که از تحریم های سخت بین المللی به شدت ناراحت است؛ تحریم هایی که دولت ترامپ با متقاعد کردن سازمان ملل برای تصویب دور تازه آن طی دو سال اخیر، متعاقب آزمایش های موشکی و هسته ای سال 2017 اعمال شد.

کیم با این وجود یک شاخه زیتون را نشان داد. به نظر می رسد که او خواستار یک توافق و دیدار دوجانبه دیگری است. ظاهراً او بیش از هر زمان دیگری درباره آن چه که قصد دارد در ملاقات رو در رو به ترامپ پیشنهاد کند، صریح و قاطع است. تا این لحظه کره شمالی تنها درباره مهلت قانونی فعالیتهای آینده اتمی و موشک های دور برد پیشنهاداتی ارائه کرده است، که از قضا خوب و سازنده هم به نظر می رسد، اما پیونگ یانگ درباره خلع سلاح اتمی موضع نامفهومی داشته و حتی ساخت بمب های را متوقف نکرده است. ظاهرا کیم می خواهد قابلیت توان تولید اتمی را به عنوان قدرت چانه زنی روی میز ببرد.

کارشناسان کره شمالی مانند "جاناتان پولاک" و "جونگ پاک" به طور موثق اعلام کرده اند که بعید است کیم بخواهد قید تمامی بمب های اتمی اش را بزند.( یک مقام اطلاعاتی تخمین زده است که کره شمالی 60 بمب اتمی تا کنون تولید کرده است) آن بمب ها نمایان گر دستاوردهای مشترک والویت بندی شده برنامه پدربزرگ و پدر کیم در زمان رهبریشان بوده است، بنابراین از بین بردن همه آن بمب ها با سرعت، می تواند بی احترامی به یاد و میراث نیاکانش باشد. شاید حتی مهم تر از همه- آن گونه که ژنرال هایش به یاد می آورند- اشتباهی باشد که صدام حسین، معمر قذافی و طالبان مرتکب آن شدند؛ یعنی شکننده و آسیب پذیر کردن کشور در جنگ مقابل آمریکا، به دلیل فقدان بازدارندگی هسته ای.

در این میان چالش اصلی احتمالا می تواند بازرسی هسته ای باشد. ما می دانیم برخی از تاسیسات زیر ساختی اتمی کره شمالی کجا واقع شده اند، اما آدرس تمامی آنها را نداریم. برای مثال باید به بازرسان بین المللی اجازه داده شود که به مقر "یانگ بیون" جایی که قبلا بوده اند بازگردند، جایی که کره شمالی در حال بازطراحی یک راکتور اتمی برای ساخت پلوتونیوم در کنار سایر سانتریفیوژها برای غنی سازی اورانیوم است. این بازرسان همچنین به میزان زیادی از آزادی عمل برای کشف دیگر سایت های مشکوک در اطراف این کشور نیاز دارند. این برنامه ریزی فقط مختص سوی کره شمالی نبود، برای مثال شروط مشابه این مسئله، بخشی از توافق اتمی ایران است. از سویی دیگر کره شمالی در گذشته نگرانی شدیدی نسبت به اینگونه از بازرسی ها نشان داده است.

مشکل احتمالی دیگر اینکه جان بولتون مشاور امنیت ملی کاخ سفید و مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا ممکن است توافقی را در نظر داشته باشند که موجب توقف فعالیت های اتمی کره شمالی به جای حذف آن شود، مثلا بگویند زرادخانه اتمی کره شمالی بر خلاف امنیت آمریکا و متحدانشان است. اما این کافی نیست و باید مورد ارزیابی مجدد قرار گیرد یا اینکه ترامپ آن را نپذیرد.

اگر کره شمالی اراده می کرد تا تأسیسات هسته ای خود را برای همیشه از بین ببرد، این سازش، چیزی فراتر از توفق اتمی ایران می شد. بله، کیم می خواهد تجهیزات اتمی خود را برای مدتی حفظ کند. اما او ظاهراً دلایل محکم اقتصادی و نظامی خودش را دارد. در این صورت، بدست آوردن همین توافق نیم بند خیلی بهتر و ایده آل گرایانه تر از این است که به توافق خلع سلاح کامل هسته ای امید داشته باشیم؛ توافقی که به این زودی ها حاصل نمی شود. ما باید به سرعت وارد مذاکرات جدی شویم تا میزان جدی بودن کیم را درباره پیشنهاد امیدبخش و جالبش ببینیم.