ایران پل ارتباطی شرق و غرب در طرح یک کمربند-یک جاده
پارسینه: ایران که به دلیل برخورداری از موقعیت بسیار مهم جغرافیایی و استراتژیک از دیرباز پل ارتباطی شرق و غرب و گذرگاه کلیدی راه ابریشم سابق بود، این بار هم میتواند در برنامه همکاریهای راهبردی جدید با چین نقش به سزایی در اجرایی کردن طرح یک کمربند - یک جاده ایفا کند.
«شی جین پینگ» رییس جمهوری خلق چین که در سال ۲۰۱۶ میلادی به ایران سفر کرد و مبدع راه ابریشم جدید با نام «یک کمربند - یک جاده» محسوب میشود همیشه نقش ایران را به عنوان یک گذرگاه مهم ترانزیتی در این مسیر ستوده و به همین دلیل کارشناسان بر این باورند ایران دارای تواناییهای بالقوهای است که میتواند برای اجرای طرحهای راه ابریشم جدید چین حائز اهمیت باشد و در واقع هیچ بازیگری هم نمیتواند این پل ارتباطی و گذرگاه کلیدی را نادیده بگیرد.
راه ابریشم به عنوان یک طرح جدید از سوی چین که حوزه وسیعی را دربر میگیرد بخشی از همکاریهای راهبردی چین و ایران را در خود جای داده است. افزون بر آن این طرح برای ارتقا جایگاه اقتصادی ایران در جهان هم با اهمیت است.
هرچقدر ایران بتواند در این حوزه فعال شود به همان نسبت فضای بهتری برای حضور در عرصه بین الملل پیدا میکند. از یک طرف همکاریهای خود با چین را ارتقا میدهد از طرف دیگر جایگاه قدیمی خود را به عنوان گذرگاه و پل ارتباطی کلیدی میان شرق و غرب حفظ خواهد کرد.
همکاریهای سیاسی، ارتباطات اقتصادی و تجاری، مراودات انسانی و بسیاری از زمینههای فرهنگی نیز وجود دارد که ایران طبیعتا باید در راستای همکاری در راه ابریشم به آن توجه کند، ضمن اینکه از هر فرصتی هم برای بهبود روابط با چین و دیگر کشورها استفاده کرده و برای از میان برداشتن هر چالشی نیز میتواند از این تواناییها بهره بگیرد.
آنچه بیشتر بین طرفین برای اجرای طرحهای ذی ربط فاصله میاندازد مسایل مالی، بانکی و کانالهای ارتباطی است که ایران و چین لازم است روی آن تمرکز بیشتری داشته باشند. افزون بر این باید طرحها و برنامهها به طور کاملا مشروح در اختیار یکدیگر قرار گیردند تا ایران نیز دقیقا کارکردهای خود را در این جاده مورد توجه قرار دهد و مشخص شود این حوزه به چه شکل و از چه راههایی مسیر توسعه را طی میکند و بازیگران منطقهای چه نقشی در آن دارند.
راه ابریشم نوین که از آن با عنوان «یک کمربند یک جاده» نیز یاد میشود طرحی بزرگ است که بر اساس آن قارههای آسیا، آفریقا و اروپا با شبکههای تجاری ریلی، زمینی و دریایی با یکدیگر مرتبط میشوند. کشورهای اطراف این راه با همکاری چین در حال ساخت و اجرای طرحهای زیربنایی مانند جاده و پل سازی، احداث خطوط آهن و بنادر و توسعه خطوط ارتباطی و مخابراتی هستند.
«یک کمربند - یک جاده» به لحاظ اقتصادی، فنی و سرمایه گذاری کمک بزرگی برای منطقه و جهان است و موجب کاهش مخاطرات امنیتی و تنشها در خاورمیانه میشود. در زمینه مبارزه با تروریسم نیز برای منطقه و کل جهان یک طرح مطلوب به حسای میآید
این طرح که سال ۲۰۱۳ میلادی توسط چین مطرح شد یک طرح جامع اقتصادی، سیاسی و فرهنگی است که به جهانی شدن و توسعه هزاره کمک میکند و طرحهای اقتصادی آن برای همه دنیا از جمله کشورهای فقیر منتفع کننده است.
این برنامه که دارای دو مسیر راه ابریشم زمینی و دریایی است سالانه با برخورداری از ۲۱ هزار میلیارد دلار ارزش تولید ناخالص ملی میتواند ۴ میلیارد و ۴۰۰ میلیون نفر معادل ۵۵ درصد از جمعیت جهان را شامل شود.
این طرح دارای چند مسیر است که یکی از آنها شمال چین، آسیای مرکزی، روسیه و اروپا را به یکدیگر مرتبط میسازد. راه جنوبی هم از چین شروع میشود و تا آسیای جنوب شرقی، آسیای جنوبی، پاکستان و اقیانوس هند امتداد مییابد. مسیر مرکزی هم از آسیای مرکزی به سمت ایران و خلیج فارس امتداد مییابد و ترکیه و دریای مدیترانه و در مجموع ۶۵ کشور را در بر میگیرد که با بنادر، راه آهن، خطوط شوسه، فرودگاه و راههای مدرن دریایی و زمینی با یکدیگر مرتبط میشوند.
ایران هرگز هیچ فرصتی را برای حضور در این طرحها و برنامهها از دست نداده و به شکل شفاف اعلام کرده است که همچون گذشته مایل به ایفای نقش خود در این مسیر حیاتی تجاری و اقتصادی است. مقامهای ایران در جریان گفتگوهایی که از زمان سفر «شی جین پینگ» رییس جمهوری چین به ایران داشتند تا همین امروز بارها از برنامه توسعه راه ابریشم نوین استقبال کرده و گفته اند که با چین در این زمینه از نزدیک همکاری میکنند.
پرفسور «هوانگ لو» از اساتید دانشگاه پکن در همین باره میگوید: ایران و چین به عنوان دو دوست در شرایط مختلف زمانی با یکدیگر روابط رو به گسترشی را تجربه کرده اند و از کمکهای هم بهرهمند شده اند.
او به راه اندازی مسیر ریلی و باری میان دو کشور اشاره کرد و گفت که اولین قطار باری راه ابریشم که در ابتدای سال ۲۰۱۶ میلادی از شهر «یی وو» در استان جه جیانگ در شرق چین راهی تهران شد عزم ایران را برای گسترش مناسبات با چین در این مسیر جزمتر کرد.
وی با یاداوری اینکه چین از طریق راه ابریشم که برای تهران هم یادآور تاریخی طولانی است به آسیا و اروپا مرتبط میشود، اظهار داشت که نقش ایران بخصوص بندر چابهار به عنوان یک شاهراه و گذرگاه مهم و بندر دریایی برای راه ابریشم و مرتبط ساختن خطوط دریایی به یکدیگر حیاتی است.
هوانگ مرتبط شدن خطوط دریایی و کشتیرانی نقاط مختلف از طریق بندر چابهار ایران را برای پیشبرد برنامههای راه ابریشم دریایی مهم دانست و گفت: این طرح برای دو کشور مانند یک بازی برد - برد است.
برنامه ایران که مهمترین و کلیدیترین بخش از راه ابریشم و مسیر ترانزیت کالا در این جاده محسوب میشود، این است که از طریق راه آهن و از مسیر ترکمنستان و قزاقستان به چین وصل شود و چین هم میتواند با مشارکت ایران در راه ابریشم یک شبکه بزرگ تولیدی و پشتیبانی در بازارهای خاورمیانه ایجاد کند و از طریق آن به یک بازار با ۴۰۰ میلیون نفری مرتبط شود.
با توجه به اینکه نزدیک به ۱۰۰ کشور دنیا برای ترانزیت و انتقال کالاهای خود از ایران استفاده میکنند راه اندازی مراکز تولید و پشتیبانی، خطوط آهن، استفاده از بنادر مشترک و ترانزیت کالا از جمله برنامههای ایران برای همکاری با چین در راه ابریشم جدید است.
کارشناسان معتقدند تهران میتواند از طریق دریای خزر و خلیج فارس نیز در مسیر راه ابریشم دریایی با چین مشارکت کند. از نگاه آنها در واقع ایران یک نقطه مهم در راه ابریشم زمینی و مسیر دریایی است.
سرمایه گذاری مشترک در ساخت خط لولههای گاز و نفت، راه اندازی کریدورهای اقتصادی بین ایران و چین و آسیای میانه، ساخت جاده، بندر و راه آهن، ترانزیت کالا از مرزهای ایران، مرتبط شدن چین با خاورمیانه و آسیای مرکزی و افغانستان با استفاده از ترانزیت کالا از ایران از دیگر زمینههای همکاری میان دو کشور در راه ابریشم جدید یا همان «یک کمربند - یک جاده» است.
«محمد کشاورز زاده» سفیر جمهوری اسلامی ایران در چین هم در مورد اهمیت این طرح معتقد است از آنجایی که روابط تهران و پکن از سالیان قدیم برقرار بوده و ملتهای دو کشور از طریق جاده ابریشم با هم در ارتباط داشتند اکنون نیز طرح «یک کمربند - یک جاده» باعث تحکیم دوستی میان ملت دو کشور شده است.
وی از این طرح به عنوان فرصتی برای ایجاد روابط دوستانه میان ملتها یاد کرد و گفت: این طرح فرصت مناسبی است تا ایران و چین بتوانند از همه راهها و ظرفیتهای موجود یکدیگر استفاده کنند.
جاده ابریشم جدید به هر حال فرصت بزرگی برای سرمایه گذاری و همکاریهای مشترک میان کشورهای عضو این مسیر است، به طوری که در دومین اجلاس بین اللملی راه ابریشم جدید که اردیبهشت سال گذشته با حضور مقامات جمهوری اسلامی ایران در پکن برگزار شد، ۲۸۳ قرارداد و تفاهم نامه به ارزش ۶۴ میلیارد دلار میان چین و کشورهای دیگر امضا شد که اختصاص سهمی از این مبلغ به ایران میتواند جان تازهای به شریان اقتصادی کشور بدمد.
راه ابریشم به عنوان یک طرح جدید از سوی چین که حوزه وسیعی را دربر میگیرد بخشی از همکاریهای راهبردی چین و ایران را در خود جای داده است. افزون بر آن این طرح برای ارتقا جایگاه اقتصادی ایران در جهان هم با اهمیت است.
هرچقدر ایران بتواند در این حوزه فعال شود به همان نسبت فضای بهتری برای حضور در عرصه بین الملل پیدا میکند. از یک طرف همکاریهای خود با چین را ارتقا میدهد از طرف دیگر جایگاه قدیمی خود را به عنوان گذرگاه و پل ارتباطی کلیدی میان شرق و غرب حفظ خواهد کرد.
همکاریهای سیاسی، ارتباطات اقتصادی و تجاری، مراودات انسانی و بسیاری از زمینههای فرهنگی نیز وجود دارد که ایران طبیعتا باید در راستای همکاری در راه ابریشم به آن توجه کند، ضمن اینکه از هر فرصتی هم برای بهبود روابط با چین و دیگر کشورها استفاده کرده و برای از میان برداشتن هر چالشی نیز میتواند از این تواناییها بهره بگیرد.
آنچه بیشتر بین طرفین برای اجرای طرحهای ذی ربط فاصله میاندازد مسایل مالی، بانکی و کانالهای ارتباطی است که ایران و چین لازم است روی آن تمرکز بیشتری داشته باشند. افزون بر این باید طرحها و برنامهها به طور کاملا مشروح در اختیار یکدیگر قرار گیردند تا ایران نیز دقیقا کارکردهای خود را در این جاده مورد توجه قرار دهد و مشخص شود این حوزه به چه شکل و از چه راههایی مسیر توسعه را طی میکند و بازیگران منطقهای چه نقشی در آن دارند.
راه ابریشم نوین که از آن با عنوان «یک کمربند یک جاده» نیز یاد میشود طرحی بزرگ است که بر اساس آن قارههای آسیا، آفریقا و اروپا با شبکههای تجاری ریلی، زمینی و دریایی با یکدیگر مرتبط میشوند. کشورهای اطراف این راه با همکاری چین در حال ساخت و اجرای طرحهای زیربنایی مانند جاده و پل سازی، احداث خطوط آهن و بنادر و توسعه خطوط ارتباطی و مخابراتی هستند.
«یک کمربند - یک جاده» به لحاظ اقتصادی، فنی و سرمایه گذاری کمک بزرگی برای منطقه و جهان است و موجب کاهش مخاطرات امنیتی و تنشها در خاورمیانه میشود. در زمینه مبارزه با تروریسم نیز برای منطقه و کل جهان یک طرح مطلوب به حسای میآید
این طرح که سال ۲۰۱۳ میلادی توسط چین مطرح شد یک طرح جامع اقتصادی، سیاسی و فرهنگی است که به جهانی شدن و توسعه هزاره کمک میکند و طرحهای اقتصادی آن برای همه دنیا از جمله کشورهای فقیر منتفع کننده است.
این برنامه که دارای دو مسیر راه ابریشم زمینی و دریایی است سالانه با برخورداری از ۲۱ هزار میلیارد دلار ارزش تولید ناخالص ملی میتواند ۴ میلیارد و ۴۰۰ میلیون نفر معادل ۵۵ درصد از جمعیت جهان را شامل شود.
این طرح دارای چند مسیر است که یکی از آنها شمال چین، آسیای مرکزی، روسیه و اروپا را به یکدیگر مرتبط میسازد. راه جنوبی هم از چین شروع میشود و تا آسیای جنوب شرقی، آسیای جنوبی، پاکستان و اقیانوس هند امتداد مییابد. مسیر مرکزی هم از آسیای مرکزی به سمت ایران و خلیج فارس امتداد مییابد و ترکیه و دریای مدیترانه و در مجموع ۶۵ کشور را در بر میگیرد که با بنادر، راه آهن، خطوط شوسه، فرودگاه و راههای مدرن دریایی و زمینی با یکدیگر مرتبط میشوند.
ایران هرگز هیچ فرصتی را برای حضور در این طرحها و برنامهها از دست نداده و به شکل شفاف اعلام کرده است که همچون گذشته مایل به ایفای نقش خود در این مسیر حیاتی تجاری و اقتصادی است. مقامهای ایران در جریان گفتگوهایی که از زمان سفر «شی جین پینگ» رییس جمهوری چین به ایران داشتند تا همین امروز بارها از برنامه توسعه راه ابریشم نوین استقبال کرده و گفته اند که با چین در این زمینه از نزدیک همکاری میکنند.
پرفسور «هوانگ لو» از اساتید دانشگاه پکن در همین باره میگوید: ایران و چین به عنوان دو دوست در شرایط مختلف زمانی با یکدیگر روابط رو به گسترشی را تجربه کرده اند و از کمکهای هم بهرهمند شده اند.
او به راه اندازی مسیر ریلی و باری میان دو کشور اشاره کرد و گفت که اولین قطار باری راه ابریشم که در ابتدای سال ۲۰۱۶ میلادی از شهر «یی وو» در استان جه جیانگ در شرق چین راهی تهران شد عزم ایران را برای گسترش مناسبات با چین در این مسیر جزمتر کرد.
وی با یاداوری اینکه چین از طریق راه ابریشم که برای تهران هم یادآور تاریخی طولانی است به آسیا و اروپا مرتبط میشود، اظهار داشت که نقش ایران بخصوص بندر چابهار به عنوان یک شاهراه و گذرگاه مهم و بندر دریایی برای راه ابریشم و مرتبط ساختن خطوط دریایی به یکدیگر حیاتی است.
هوانگ مرتبط شدن خطوط دریایی و کشتیرانی نقاط مختلف از طریق بندر چابهار ایران را برای پیشبرد برنامههای راه ابریشم دریایی مهم دانست و گفت: این طرح برای دو کشور مانند یک بازی برد - برد است.
برنامه ایران که مهمترین و کلیدیترین بخش از راه ابریشم و مسیر ترانزیت کالا در این جاده محسوب میشود، این است که از طریق راه آهن و از مسیر ترکمنستان و قزاقستان به چین وصل شود و چین هم میتواند با مشارکت ایران در راه ابریشم یک شبکه بزرگ تولیدی و پشتیبانی در بازارهای خاورمیانه ایجاد کند و از طریق آن به یک بازار با ۴۰۰ میلیون نفری مرتبط شود.
با توجه به اینکه نزدیک به ۱۰۰ کشور دنیا برای ترانزیت و انتقال کالاهای خود از ایران استفاده میکنند راه اندازی مراکز تولید و پشتیبانی، خطوط آهن، استفاده از بنادر مشترک و ترانزیت کالا از جمله برنامههای ایران برای همکاری با چین در راه ابریشم جدید است.
کارشناسان معتقدند تهران میتواند از طریق دریای خزر و خلیج فارس نیز در مسیر راه ابریشم دریایی با چین مشارکت کند. از نگاه آنها در واقع ایران یک نقطه مهم در راه ابریشم زمینی و مسیر دریایی است.
سرمایه گذاری مشترک در ساخت خط لولههای گاز و نفت، راه اندازی کریدورهای اقتصادی بین ایران و چین و آسیای میانه، ساخت جاده، بندر و راه آهن، ترانزیت کالا از مرزهای ایران، مرتبط شدن چین با خاورمیانه و آسیای مرکزی و افغانستان با استفاده از ترانزیت کالا از ایران از دیگر زمینههای همکاری میان دو کشور در راه ابریشم جدید یا همان «یک کمربند - یک جاده» است.
«محمد کشاورز زاده» سفیر جمهوری اسلامی ایران در چین هم در مورد اهمیت این طرح معتقد است از آنجایی که روابط تهران و پکن از سالیان قدیم برقرار بوده و ملتهای دو کشور از طریق جاده ابریشم با هم در ارتباط داشتند اکنون نیز طرح «یک کمربند - یک جاده» باعث تحکیم دوستی میان ملت دو کشور شده است.
وی از این طرح به عنوان فرصتی برای ایجاد روابط دوستانه میان ملتها یاد کرد و گفت: این طرح فرصت مناسبی است تا ایران و چین بتوانند از همه راهها و ظرفیتهای موجود یکدیگر استفاده کنند.
جاده ابریشم جدید به هر حال فرصت بزرگی برای سرمایه گذاری و همکاریهای مشترک میان کشورهای عضو این مسیر است، به طوری که در دومین اجلاس بین اللملی راه ابریشم جدید که اردیبهشت سال گذشته با حضور مقامات جمهوری اسلامی ایران در پکن برگزار شد، ۲۸۳ قرارداد و تفاهم نامه به ارزش ۶۴ میلیارد دلار میان چین و کشورهای دیگر امضا شد که اختصاص سهمی از این مبلغ به ایران میتواند جان تازهای به شریان اقتصادی کشور بدمد.
منبع:
خبرگزاری ایرنا
ارسال نظر