.svg)
آیا با خوردن شیر دچار دل درد و دل‌پیچه می‌شوید؟
پارسینه: اگر شما هم جزو آن گروه افرادی هستید که بعد از خوردن یک لیوان شیر دچار دل درد و دل‌پیچه می‌شوند، جالب است بدانید تنها شما نیستید که دچار این حالت می‌شوید، حدود ۷۰ درصد مردم جهان نمی‌توانند شیر و سایر محصولات لبنی را به راحتی مصرف کنند.
به نظر می‌رسد عدم تحمل لاکتوز وراثتی است. بسیاری از افرادی که مبتلا به این بیماری هستند از مشکل اصلی شان بی‌اطلاع‌اند و برخی هم به اشتباه تصور می‌کنند به بیماری گوارشی دیگری مبتلا هستند…
عدم تحمل لاکتوز، ناتوانی دستگاه گوارش در جذب لاکتوز، قند اصلی موجود در شیر است. قند لاکتوز برای هضم شدن باید به قند ساده تبدیل شود. این کار را آنزیمی به نام لاکتاز که در روده وجود دارد، انجام می‌دهد. اگر آنزیم لاکتاز در بدن فردی کم باشد یا فردی اصلا این آنزیم را نداشته باشد قند لاکتوز شکسته نمی‌شود و توسط باکتری‌های موجود در روده بزرگ تخمیر می‌شود. این فرآیند موجب ایجاد نفخ و افزایش حرکات گوارشی، درد‌های شکمی و اسهال می‌شود. معمولا ۳۰ دقیقه تا ۲ ساعت پس از نوشیدن شیر و یا سایر محصولات لبنی فرد دچار این علایم می‌شود.
چه افرادی در معرض ابتلا به عدم تحمل لاکتوز هستند؟
عدم تحمل لاکتوز به عوامل مختلفی مانند نژاد، سن، تولد زودرس، جراحی گوارشی و یا سایر بیماری‌ها بستگی دارد.
همان‌طور که گفتیم حدود ۷۰ درصد جمعیت جهان دچار این مشکل هستند، اما فراوانی آن در اروپا و آمریکای شمالی کمتر و در آسیا و آفریقا بیشتر است.
عدم تحمل لاکتوز تا قبل از ۲ سالگی شایع نیست و معمولا بعد از ۵ سالگی آغاز می‌شود. با بالا رفتن سن بدن مقدار آنزیم لاکتاز کمتری تولید می‌کند بنابراین برخی افراد در بزرگسالی دچار این مشکل می‌شوند.
آنزیم لاکتاز در سه ماهه سوم بارداری افزایش می‌یابد و به همین دلیل نوزادانی که زود متولد می‌شوند (هفته ۲۸ تا ۳۲ بارداری) ممکن است دچار این مشکل شوند.
افرادی که تحت جراحی‌های گوارشی قرار گرفته‌اند یا بیماری‌های روده‌ای دارند تا زمانی که مشکل اصلی‌شان درمان نشده باشد ممکن است دچار مشکل باشند.
برخی افراد هم چند روز پس از ابتلا به اسهال دچار عدم تحمل لاکتوز می‌شوند که این حالت به علت بیماری است و پس از چند روز برطرف می‌شود.
اگر دچار عدم تحمل لاکتوز هستید، بخوانید
افرادی که مبتلا به عدم تحمل لاکتوز هستند، نمی‌توانند توانایی بدن‌شان را در برابر محصولات غذایی حاوی لاکتوز تغییر بدهند، اما می‌توانند با تغییر رژیم غذایی و استفاده از محصولات غذایی خاص که برای افرادی با این مشکل تهیه شده است، نشانه‌ها و علایم عدم تحمل لاکتوز را کنترل کنند.
اگر شما دچار عدم تحمل لاکتوز هستید، ممکن است لازم نباشد به طور کامل محصولات لبنی را کنار بگذارید. بیشتر افرادی که عدم تحمل لاکتوز دارند، می‌توانند از برخی محصولات لبنی بدون هیچ مشکل خاصی استفاده کنند. برخی هم می‌توانند با افزودن تدریجی مقادیر کم محصولات لبنی به رژیم غذایی‌شان، علایم را کاهش داده و با این مشکل کنار بیایند. استفاده از شیر در رژیم غذایی بسیار مفید است، چون ارزش غذایی بالایی دارد و حاوی کلسیم، ویتامین A. و D، ریبوفلاوین و فسفر و سایر مواد مغذی مورد نیاز بدن است. کنار گذاشتن شیر به طور کامل ممکن است در جذب و تامین کلسیم مورد نیاز استخوان‌ها و دندان‌ها مشکل ایجاد کند. رعایت این نکات به شما کمک می‌کند تا با تغییر رژیم غذایی خود بدون کم کردن میزان کلسیم دریافتی علایم عدم تحمل لاکتوز را کنترل کنید:
۱. مقدار شیر کمتری بخورید: یکی از راه‌های کاهش شدت علایم عدم تحمل لاکتوز این است که در هر بار مصرف مقدار کمی‌شیر بنوشید. با این کار احتمال بروز علایم گوارشی هم کمتر می‌شود.
۲. شیر را با وعده‌های اصلی غذا مصرف کنید: بهتر است به جای اینکه شیر را به تنهایی مصرف کنید آن را همراه با غذا‌های دیگر مصرف کنید. کندتر شدن عمل هضم ممکن است علایم عدم تحمل لاکتوز را کمتر کند.
۳. مصرف انواع محصولا لبنی را تجربه کنید: همه محصولات لبنی میزان لاکتوز یکسانی ندارند. برای مثال برخی انواع پنیر مقدار کمی لاکتوز دارند و علایم و نشانه‌های کمتری ایجاد می‌کنند. همچنین برخی فرآورده‌های لبنی مانند ماست به دلیل باکتری‌هایی که در عمل تخمیر ایجاد می‌شود ممکن است به طور طبیعی آنزیمی تولید کنند که لاکتوز را از بین ببرد.
۴. از محصولات کم لاکتوز و یا بدون لاکتوز استفاده کنید: شما می‌توانید این محصولات را در بیشتر فروشگاه‌ها در کنار سایر محصولات لبنی پیدا کنید. ممکن است کمی‌گران‌تر باشند، اما ارزش غذایی بالایی دارند.
۵. مراقب سایر مواد غذایی حاوی لاکتوز باشید: گاهی ممکن است بدون اینکه متوجه باشید بیش از حد لاکتوز مصرف کنید. اگرچه شیر و محصولات لبنی منبع طبیعی لاکتوز هستند، اما این نوع قند معمولا به غذا‌های دیگر مانند مکمل‌های حاوی غلات، سوپ‌های آماده، سس سالاد، شکلات‌های شیری و سایر محصولات غذایی نیز افزوده می‌شود. قبل از خرید این محصولات اطلاعات روی برچسب آن را به دقت بخوانید و در صورت وجود ترکیباتی مانند شیر، خامه، شیرخشک آن را با احتیاط مصرف کنید. برخی دارو‌ها هم حاوی مقادیر کمی لاکتوز هستند و لازم است هنگام مراجعه به پزشک حتما او را از این مشکل مطلع کنید.
۶. از منابع دیگر کلسیم استفاده کنید: اگر نمی‌توانید به مقدار کافی از محصولات لبنی استفاده کنید از منابع دیگر کلسیم مانند انواع کلم، سبزی‌های برگ‌دار، ماهی سالمون، مغز بادام، مرکبات و شیر سویا استفاده کنید. برای اطمینان از دریافت کلسیم کافی در رژیم غذایی با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.
۷. از قرص آنزیم لاکتوز استفاده کنید: این قرص حاوی آنزیمی‌است که در هضم لاکتوز به شما کمک می‌کند. این دارو پیش از صرف غذا مصرف می‌شود و تاثیر آن در افراد مختلف متفاوت است، اما در بیشتر موارد به بهبود علایم کمک می‌کند.
۸. از مکمل‌های کلسیم استفاده کنید: استفاده از مکمل‌های کلسیم برای بسیاری افراد به ویژه آن‌هایی که عدم تحمل لاکتوز دارند و نمی‌توانند به مقدار کافی از محصولات لبنی استفاده کنند، مفید است.
۹. از پروبیوتیک‌ها کمک بگیرید: پروبیوتیک‌ها باکتری‌های زنده موجود در روده‌ها هستند که به هضم غذا کمک می‌کنند. این باکتری‌ها در برخی محصولات لبنی مانند ماست و در برخی کپسول‌های مکمل موجود است. به‌نظر می‌رسد در برخی موارد پروبیوتیک‌ها هم در هضم لاکتوز موثر باشند.
۱۰. از دارو کمک بگیرید: برخی دارو‌های ضداسهال در کاهش علایم عدم تحمل لاکتوز موثرند و مصرف آن‌ها به افرادی که دچار این مشکل هستند، توصیه می‌شود. این دارو‌ها حتما باید با مشورت و طبق دستور پزشک مصرف شوند.
عدم تحمل لاکتوز، ناتوانی دستگاه گوارش در جذب لاکتوز، قند اصلی موجود در شیر است. قند لاکتوز برای هضم شدن باید به قند ساده تبدیل شود. این کار را آنزیمی به نام لاکتاز که در روده وجود دارد، انجام می‌دهد. اگر آنزیم لاکتاز در بدن فردی کم باشد یا فردی اصلا این آنزیم را نداشته باشد قند لاکتوز شکسته نمی‌شود و توسط باکتری‌های موجود در روده بزرگ تخمیر می‌شود. این فرآیند موجب ایجاد نفخ و افزایش حرکات گوارشی، درد‌های شکمی و اسهال می‌شود. معمولا ۳۰ دقیقه تا ۲ ساعت پس از نوشیدن شیر و یا سایر محصولات لبنی فرد دچار این علایم می‌شود.
چه افرادی در معرض ابتلا به عدم تحمل لاکتوز هستند؟
عدم تحمل لاکتوز به عوامل مختلفی مانند نژاد، سن، تولد زودرس، جراحی گوارشی و یا سایر بیماری‌ها بستگی دارد.
همان‌طور که گفتیم حدود ۷۰ درصد جمعیت جهان دچار این مشکل هستند، اما فراوانی آن در اروپا و آمریکای شمالی کمتر و در آسیا و آفریقا بیشتر است.
عدم تحمل لاکتوز تا قبل از ۲ سالگی شایع نیست و معمولا بعد از ۵ سالگی آغاز می‌شود. با بالا رفتن سن بدن مقدار آنزیم لاکتاز کمتری تولید می‌کند بنابراین برخی افراد در بزرگسالی دچار این مشکل می‌شوند.
آنزیم لاکتاز در سه ماهه سوم بارداری افزایش می‌یابد و به همین دلیل نوزادانی که زود متولد می‌شوند (هفته ۲۸ تا ۳۲ بارداری) ممکن است دچار این مشکل شوند.
افرادی که تحت جراحی‌های گوارشی قرار گرفته‌اند یا بیماری‌های روده‌ای دارند تا زمانی که مشکل اصلی‌شان درمان نشده باشد ممکن است دچار مشکل باشند.
برخی افراد هم چند روز پس از ابتلا به اسهال دچار عدم تحمل لاکتوز می‌شوند که این حالت به علت بیماری است و پس از چند روز برطرف می‌شود.
اگر دچار عدم تحمل لاکتوز هستید، بخوانید
افرادی که مبتلا به عدم تحمل لاکتوز هستند، نمی‌توانند توانایی بدن‌شان را در برابر محصولات غذایی حاوی لاکتوز تغییر بدهند، اما می‌توانند با تغییر رژیم غذایی و استفاده از محصولات غذایی خاص که برای افرادی با این مشکل تهیه شده است، نشانه‌ها و علایم عدم تحمل لاکتوز را کنترل کنند.
اگر شما دچار عدم تحمل لاکتوز هستید، ممکن است لازم نباشد به طور کامل محصولات لبنی را کنار بگذارید. بیشتر افرادی که عدم تحمل لاکتوز دارند، می‌توانند از برخی محصولات لبنی بدون هیچ مشکل خاصی استفاده کنند. برخی هم می‌توانند با افزودن تدریجی مقادیر کم محصولات لبنی به رژیم غذایی‌شان، علایم را کاهش داده و با این مشکل کنار بیایند. استفاده از شیر در رژیم غذایی بسیار مفید است، چون ارزش غذایی بالایی دارد و حاوی کلسیم، ویتامین A. و D، ریبوفلاوین و فسفر و سایر مواد مغذی مورد نیاز بدن است. کنار گذاشتن شیر به طور کامل ممکن است در جذب و تامین کلسیم مورد نیاز استخوان‌ها و دندان‌ها مشکل ایجاد کند. رعایت این نکات به شما کمک می‌کند تا با تغییر رژیم غذایی خود بدون کم کردن میزان کلسیم دریافتی علایم عدم تحمل لاکتوز را کنترل کنید:
۱. مقدار شیر کمتری بخورید: یکی از راه‌های کاهش شدت علایم عدم تحمل لاکتوز این است که در هر بار مصرف مقدار کمی‌شیر بنوشید. با این کار احتمال بروز علایم گوارشی هم کمتر می‌شود.
۲. شیر را با وعده‌های اصلی غذا مصرف کنید: بهتر است به جای اینکه شیر را به تنهایی مصرف کنید آن را همراه با غذا‌های دیگر مصرف کنید. کندتر شدن عمل هضم ممکن است علایم عدم تحمل لاکتوز را کمتر کند.
۳. مصرف انواع محصولا لبنی را تجربه کنید: همه محصولات لبنی میزان لاکتوز یکسانی ندارند. برای مثال برخی انواع پنیر مقدار کمی لاکتوز دارند و علایم و نشانه‌های کمتری ایجاد می‌کنند. همچنین برخی فرآورده‌های لبنی مانند ماست به دلیل باکتری‌هایی که در عمل تخمیر ایجاد می‌شود ممکن است به طور طبیعی آنزیمی تولید کنند که لاکتوز را از بین ببرد.
۴. از محصولات کم لاکتوز و یا بدون لاکتوز استفاده کنید: شما می‌توانید این محصولات را در بیشتر فروشگاه‌ها در کنار سایر محصولات لبنی پیدا کنید. ممکن است کمی‌گران‌تر باشند، اما ارزش غذایی بالایی دارند.
۵. مراقب سایر مواد غذایی حاوی لاکتوز باشید: گاهی ممکن است بدون اینکه متوجه باشید بیش از حد لاکتوز مصرف کنید. اگرچه شیر و محصولات لبنی منبع طبیعی لاکتوز هستند، اما این نوع قند معمولا به غذا‌های دیگر مانند مکمل‌های حاوی غلات، سوپ‌های آماده، سس سالاد، شکلات‌های شیری و سایر محصولات غذایی نیز افزوده می‌شود. قبل از خرید این محصولات اطلاعات روی برچسب آن را به دقت بخوانید و در صورت وجود ترکیباتی مانند شیر، خامه، شیرخشک آن را با احتیاط مصرف کنید. برخی دارو‌ها هم حاوی مقادیر کمی لاکتوز هستند و لازم است هنگام مراجعه به پزشک حتما او را از این مشکل مطلع کنید.
۶. از منابع دیگر کلسیم استفاده کنید: اگر نمی‌توانید به مقدار کافی از محصولات لبنی استفاده کنید از منابع دیگر کلسیم مانند انواع کلم، سبزی‌های برگ‌دار، ماهی سالمون، مغز بادام، مرکبات و شیر سویا استفاده کنید. برای اطمینان از دریافت کلسیم کافی در رژیم غذایی با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.
۷. از قرص آنزیم لاکتوز استفاده کنید: این قرص حاوی آنزیمی‌است که در هضم لاکتوز به شما کمک می‌کند. این دارو پیش از صرف غذا مصرف می‌شود و تاثیر آن در افراد مختلف متفاوت است، اما در بیشتر موارد به بهبود علایم کمک می‌کند.
۸. از مکمل‌های کلسیم استفاده کنید: استفاده از مکمل‌های کلسیم برای بسیاری افراد به ویژه آن‌هایی که عدم تحمل لاکتوز دارند و نمی‌توانند به مقدار کافی از محصولات لبنی استفاده کنند، مفید است.
۹. از پروبیوتیک‌ها کمک بگیرید: پروبیوتیک‌ها باکتری‌های زنده موجود در روده‌ها هستند که به هضم غذا کمک می‌کنند. این باکتری‌ها در برخی محصولات لبنی مانند ماست و در برخی کپسول‌های مکمل موجود است. به‌نظر می‌رسد در برخی موارد پروبیوتیک‌ها هم در هضم لاکتوز موثر باشند.
۱۰. از دارو کمک بگیرید: برخی دارو‌های ضداسهال در کاهش علایم عدم تحمل لاکتوز موثرند و مصرف آن‌ها به افرادی که دچار این مشکل هستند، توصیه می‌شود. این دارو‌ها حتما باید با مشورت و طبق دستور پزشک مصرف شوند.
منبع:ایران ناز
شیر واسه کودکانه چرا در بزرگسالی شیر میخورین باور کنین براتون فرقی با کافی میکس نداره بجاش از پنیر و ماست و دوغ استفاده کنین