کشف روشی موثر برای درمان پوکی استخوان

بر اساس مطالعه مشترکی که توسط Weill Cornell Medicine و محققان NewYork-Presbyterian انجام شده است، پروتئین سلولی که عملکرد طبیعی آن به نظر می‌رسد تشکیل استخوان را سرکوب می‌کند، می‌تواند هدف جدیدی برای درمان پوکی استخوان باشد.

در این مطالعه که ۲۹ ژوئیه در Nature Communications منتشر شد، محققان دریافتند موش‌های فاقد پروتئین سلولی SLITRK۵ که در سطح سلول‌های استئوبلاست استخوان ساز یافت می‌شود، بافت استخوانی بیشتری نسبت به خویشاوندان بیان کننده SLITRK۵ خود دارند. آزمایش‌های آزمایشگاهی روی موش‌ها تایید کرد تفاوت اصلی به دلیل عدم وجود پروتئین سلولی است.

دکتر متیو گرینبلات، استادیار آسیب شناسی در مرکز پزشکی نیویورک-پرسبیتریان/ویل کرنل، می‌گوید: این پروتئین سطح سلولی یک تنظیم کننده منفی جدید برای تشکیل استخوان است. این ژن‌ها واقعا ارزشمندترین ژن‌هایی هستند که ما باید کشف کنیم، زیرا وقتی آن‌ها را با آنتی بادی یا روش‌های دیگر مهار کنیم، می‌توانند تشکیل استخوان را تقویت کرده و اهداف درمانی بالقوه‌ای برای پوکی استخوان و اختلالات مربوط به آن باشند.

پوکی استخوان، یک بیماری سیستمیک است که در آن استخوان‌ها به دلیل تراکم کافی مستعد شکستگی هستند، شایع‌ترین بیماری استخوانی است. این بیماری به ویژه در زنان شایع است، تقریبا ۲۰ درصد از زنان بالای ۵۰ سال مبتلا به پوکی استخوان هستند و بیش از نیمی از آن‌ها شرایط اولیه توده استخوانی پایین را نشان می‌دهند.

گرینبلات گفت: از نظر بالینی، ما روش‌های بسیار کمی برای ساختن استخوان داریم و همه این راه‌ها با اشکال بالقوه همراه است، بنابراین داشتن مسیر‌های اضافی که بتوانیم برای ساختن استخوان جدید هدف قرار دهیم، مدل‌های درمانی جدیدی را نه تنها برای پوکی استخوان بلکه برای سایر اختلالات شکنندگی اسکلت باز می‌کند.

آزمایشگاه گرینبلات مدتهاست به دنبال رفع این نیاز است. در کار جدید، او و همکارانش با جستجوی پروتئین‌های جدیدی که به ویژه در سلول‌های استئوبلاست فعال هستند، شروع کردند.

یک آزمایش غربالگری لیستی طولانی از ژن‌های بیان شده در استئوبلاست‌ها را نشان داد؛ محققان سپس لیست را فیلتر کردند تا محصولات ژنی را که پیش بینی می‌شود ترشح شده یا در سطح سلول نمایش داده می‌شوند، برجسته کنند که راحت‌ترین پروتئین‌هایی هستند که با دارو‌های آنتی بادی مورد هدف قرار می‌گیرند.

گرینبلات می‌گوید آنچه که در صدر لیست قرار گرفت ژنی به نام SLITRK۵ بود که تقریبا هیچ مطالعه قبلی روی آن وجود نداشت، با کمال تأسف، یکی از معدود محققانی که کار خود را در SLITRK۵ منتشر کرده است، دکتر فرانسیس لی، رئیس بخش روانپزشکی در پزشکی ویل کرنل و روانپزشک اصلی در مرکز پزشکی نیویورک-پرسبیتریان/ویل کرنل و نیویورک-پرسبیتری وستچستر بود.

لی گفت: درک اینکه SLITRK۵ در تنظیم تشکیل استخوان نقش دارد، یافته شگفت انگیزی است.

دانشمندان در آزمایشگاه‌های لی و گرینبلات به سرعت با همکاری هم شروع به کالبد شکافی عملکرد‌های مخصوص استئوبلاست SLITRK۵ کرده و عملکرد سرکوب کننده استخوان آن را کشف کردند. کار‌های بیشتر نشان داد که SLITRK۵ به طور خاص با مهار عمل پروتئین سیگنالینگ Hh را که به عنوان «جوجه تیغی» شناخته شده است، مهار می‌کند. هرچند تلاش‌های قبلی برای ترویج تشکیل استخوان با افزایش فعالیت خارپشت شکست خورده است.

به نظر می‌رسد SLITRK۵ بسیار دقیق‌تر است. اگرچه حذف ژن از موش‌ها باعث افزایش میزان تشکیل استخوان آن‌ها می‌شود، اما هیچ نقص آشکار اسکلتی ایجاد نمی‌کند. گرینبلات می‌گوید: آن‌ها استخوان بیشتری می‌سازن، اما شکل استخوان‌های آن‌ها و رشد اسکلت طبیعی است.

عدم وجود عوارض جانبی عمده نشان می‌دهد که دارو‌هایی که SLITRK۵ را هدف قرار می‌دهند، حداقل در رشد اسکلتی مشکلی ایجاد نمی‌کنند.

تیم گرینبلات به همراه لی و همکارانش از دانشگاه شیامن و دانشکده پزشکی دانشگاه ماساچوست، در حال تلاش برای تبدیل یافته‌ها به یک درمان پوکی استخوان هستند.