.svg)
خطوط قرمز هسته‌ای ایران همچنان پابرجا
شرق: ایران با بسته پیشنهادی جدید در ژنو حاضر می‌شود و مذاکره با کشورهای 1+5 را انجام می‌دهد اما هدف اصلی تیم ایران در این دور مذاکرات، رسیدن به این هدف است: «به‌رسمیت‌شناخته‌شدن حق غنی‌سازی ایران». ایران در دور جدید مذاکرات هسته‌ای در ژنو پیشنهادی سه‌مرحله‌ای و متفاوت از پیشنهادهای قبلی را روی میز می‌گذارد به‌گونه‌ای که امکان رد آن از سوی 1+5 وجود نداشته باشد.
البته طرف غربی هنوز از بسته پیشنهادی پیشین که در مذاکرات «آلماتی» مطرح شده بود، سخن می‌گوید، در آن پیشنهاد لغو تحریم‌های یکجانبه، از قبیل پتروشیمی و سنگ‌های‌گرانقیمت مطرح شده بود. اما وزیر خارجه ایران می‌گوید که آن پیشنهاد به تاریخ پیوسته است.
در همین راستا، رسانه‌های غربی اعلام کردند، نمایندگان انگلیس و فرانسه در سفری به سرزمین‌های اشغالی پیش از مذاکرات 23 و 24 مهر‌ماه در «ژنو» احتمال رسیدن به یک توافق موقتی با تهران را که به لغو برخی تحریم‌ها علیه ایران در ازای محدودیت‌های قابل‌توجه روی برنامه غنی‌سازی اورانیوم و افزایش نظارت روی تاسیسات هسته‌ای ایران بینجامد، منتفی نمی‌دانند. از سویی برخی معتقدند که لغو تحریم‌های یکجانبه به‌ویژه در زمینه خرید نفت از ایران و تسهیل تعاملات پولی و بانکی طی سه الی شش‌ماه در سطح اروپا امکان‌پذیر است.
دیپلمات‌ها در تهران معتقدند، چنانچه دو طرف روی مرحله اول این پیشنهاد به توافق برسند در عمل فضای جدید و مثبتی در بحث هسته‌ای ایجاد خواهد شد که امیدها برای موفقیت در مذاکرات را افزایش می‌دهد. در مذاکرات قبلی میان ایران و 1+5 (استانبول 2، مسکو، بغداد، آلماتی 1 و2) دو طرف بر سر دو موضوع اساسی به توافق نرسیدند. مساله اول به‌رسمیت‌شناختن حق غنی‌سازی ایران از سوی 1+5 بود و موضوع دیگر گام‌های متقابل و متوازن.
ظاهرا تلاش‌های دیپلماتیک برای عبور از این دو مانع از سوی دو طرف به‌ویژه طرف ایرانی با ارایه پیشنهاد جدید درحال انجام است. ایران برای بازی برد - برد به ژنو می‌رود، اما این به‌معنای امتیاز دادن نیست. ایران آماده است تا نگرانی‌های جدی و فوری 1+5 درباره برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای‌اش را که پایه و اساس منطقی و فنی دارد، برطرف سازد و به همان میزان انتظار دارد آنها نیز با درخواست‌های فوری ایران از جمله اعتراف به حق قانونی و مسلم استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای و غنی‌سازی طبق «ان‌پی‌تی» و لغو تحریم‌های یکجانبه در مرحله اول مذاکرات، موافقت کنند.
اما خطوط قرمز هسته‌ای که از نظر ایران پابرجاست شامل تعلیق‌نکردن غنی‌سازی، عدم انتقال مواد هسته‌ای به خارج، عدم تعطیلی «سایت فردو» و رآکتور آب سنگین و ماهیت تولید آب سنگین اراک می‌شود. شایان ذکر است بخش مهمی از نگرانی‌های 1+5 در رابطه با تعلیق یا تعطیلی فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران در چارچوب سیاست‌ها و برنامه هسته‌ای ایران اکنون کمرنگ یا رفع شده است. مثلا در بحث تولید مواد 20درصدی، میزان ذخایر ایران در حال حاضر کمتر از 200کیلوگرم است و از سویی روند تبدیل این مواد به صفحه سوخت برای تامین سوخت رآکتور تهران ادامه دارد.
از سویی ایران اعلام کرده است که سوخت 20درصدی را به اندازه نیازش تولید می‌کند، بنابراین با تامین سوخت رآکتور تهران در عمل غنی‌سازی 20درصدی پایان می‌پذیرد و سایت «فردو» که برای تولید سوخت 20درصد در نظر گرفته شده است، فعالیتش کاهش یا به غنی‌سازی 5/3درصد تغییر می‌یابد. همچنین درباره رآکتور آب سنگین و کارخانه تولید آب سنگین می‌توان از مکانیسم‌های بازرسی و نظارت بیشتر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در چارچوبی مشخص بهره برد.
البته طرف غربی هنوز از بسته پیشنهادی پیشین که در مذاکرات «آلماتی» مطرح شده بود، سخن می‌گوید، در آن پیشنهاد لغو تحریم‌های یکجانبه، از قبیل پتروشیمی و سنگ‌های‌گرانقیمت مطرح شده بود. اما وزیر خارجه ایران می‌گوید که آن پیشنهاد به تاریخ پیوسته است.
در همین راستا، رسانه‌های غربی اعلام کردند، نمایندگان انگلیس و فرانسه در سفری به سرزمین‌های اشغالی پیش از مذاکرات 23 و 24 مهر‌ماه در «ژنو» احتمال رسیدن به یک توافق موقتی با تهران را که به لغو برخی تحریم‌ها علیه ایران در ازای محدودیت‌های قابل‌توجه روی برنامه غنی‌سازی اورانیوم و افزایش نظارت روی تاسیسات هسته‌ای ایران بینجامد، منتفی نمی‌دانند. از سویی برخی معتقدند که لغو تحریم‌های یکجانبه به‌ویژه در زمینه خرید نفت از ایران و تسهیل تعاملات پولی و بانکی طی سه الی شش‌ماه در سطح اروپا امکان‌پذیر است.
دیپلمات‌ها در تهران معتقدند، چنانچه دو طرف روی مرحله اول این پیشنهاد به توافق برسند در عمل فضای جدید و مثبتی در بحث هسته‌ای ایجاد خواهد شد که امیدها برای موفقیت در مذاکرات را افزایش می‌دهد. در مذاکرات قبلی میان ایران و 1+5 (استانبول 2، مسکو، بغداد، آلماتی 1 و2) دو طرف بر سر دو موضوع اساسی به توافق نرسیدند. مساله اول به‌رسمیت‌شناختن حق غنی‌سازی ایران از سوی 1+5 بود و موضوع دیگر گام‌های متقابل و متوازن.
ظاهرا تلاش‌های دیپلماتیک برای عبور از این دو مانع از سوی دو طرف به‌ویژه طرف ایرانی با ارایه پیشنهاد جدید درحال انجام است. ایران برای بازی برد - برد به ژنو می‌رود، اما این به‌معنای امتیاز دادن نیست. ایران آماده است تا نگرانی‌های جدی و فوری 1+5 درباره برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای‌اش را که پایه و اساس منطقی و فنی دارد، برطرف سازد و به همان میزان انتظار دارد آنها نیز با درخواست‌های فوری ایران از جمله اعتراف به حق قانونی و مسلم استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای و غنی‌سازی طبق «ان‌پی‌تی» و لغو تحریم‌های یکجانبه در مرحله اول مذاکرات، موافقت کنند.
اما خطوط قرمز هسته‌ای که از نظر ایران پابرجاست شامل تعلیق‌نکردن غنی‌سازی، عدم انتقال مواد هسته‌ای به خارج، عدم تعطیلی «سایت فردو» و رآکتور آب سنگین و ماهیت تولید آب سنگین اراک می‌شود. شایان ذکر است بخش مهمی از نگرانی‌های 1+5 در رابطه با تعلیق یا تعطیلی فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران در چارچوب سیاست‌ها و برنامه هسته‌ای ایران اکنون کمرنگ یا رفع شده است. مثلا در بحث تولید مواد 20درصدی، میزان ذخایر ایران در حال حاضر کمتر از 200کیلوگرم است و از سویی روند تبدیل این مواد به صفحه سوخت برای تامین سوخت رآکتور تهران ادامه دارد.
از سویی ایران اعلام کرده است که سوخت 20درصدی را به اندازه نیازش تولید می‌کند، بنابراین با تامین سوخت رآکتور تهران در عمل غنی‌سازی 20درصدی پایان می‌پذیرد و سایت «فردو» که برای تولید سوخت 20درصد در نظر گرفته شده است، فعالیتش کاهش یا به غنی‌سازی 5/3درصد تغییر می‌یابد. همچنین درباره رآکتور آب سنگین و کارخانه تولید آب سنگین می‌توان از مکانیسم‌های بازرسی و نظارت بیشتر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در چارچوبی مشخص بهره برد.
ارسال نظر