نامه مهم ۳ مقام ارشد دولت به لاریجانی

بنزین های پتروشیمی با روی کار آمدن دولت یازدهم سرنوشت دیگری پیدا کردند. درست زمانی که مسوولان وزارت نفت و وزارت بهداشت در دولت تدبیر و امید از وجود دو فرآورده رفورمیت و بنزین پیرولیز در این نوع بنزین ها خبر دادند. بنزین هایی که به نوعی موجبات افتخار دولت دهم را نیز فراهم کرده بودند. بنزینی که حتی مسعود میرکاظمی، وزیر نفت وقت را در شهریورماه سال‌جاری به دادسرای کارکنان دولت احضار کرد تا پاسخگوی سخنان ضدو نقیض خود باشد.

موافقان بنزین پتروشیمی اسناد و مدارک را رد کرده و برچسب آلوده بودن بنزین را برعکس به بنزین وارداتی زدند. تا اینکه کمیته ای هم در مجلس برای بررسی آلودگی بنزین تولید داخل و بنزین وارداتی تشکیلی شد و نتیجه ای در پی نداشت جز اینکه: «علی‌رغم ادعای برخی مسوولین از جمله سازمان محیط زیست در ارتباط با سرطان‌زا بودن بنزین تولید شده در پتروشیمی‌ها کمیسیون بهداشت پس از جلسات متعدد با مسئولان ذیربط و انجام بررسی‌های لازم ادعای آلایندگی و سرطان‌زا بودن بنزین‌های پتروشیمی‌ها را رد کرد.»

این نتیجه کمیته مجلس برای بررسی آلودگی بنزین پتروشیمی، درحالی اعلام شد که اسناد و مدارک درباره آلودگی بنزین پتروشیمی حرف دیگری می زد.

حالا دوباره 3 عضو کابینه حسن روحانی به همراه رئیس سازمان ملی استاندارد با تاکید دوباره بر آلایندگی بنزین پتروشیمی‌ (ریفرمیت)نامه ای را به مجلس ارائه کرده اند. نامه ای که سازمان محیط زیست آن را تنظیم کرده است و وزیر بهداشت، وزیر نفت و رییس سازمان ملی استاندارد آن را امضا کرده اند.

مشروح این نامه که تاریخ ۱۴ آبان‌ماه ۹۳ را برخود دارد و تحت عنوان شورای عالی حفاظت محیط زیست خطاب به رییس مجلس شورای اسلامی نوشته شده، آمده است؛

جناب آقاي دكتر لاريجاني

رياست محترم مجلس شوراي اسلامي

سلام عليكم

با احترام، ‌آلودگي هوا در دهه‌هاي اخير به عنوان يكي از مهم‌ترين مشكلات زيست محيطي، خصوصاً در محيط‌هاي شهري، پديدار گشته و با افزايش آگاهي عممي و ارتقاي فرهنگ زيست‌محيطي در جامعه و حساسيت اقشار مختلف، موضوع اخير علاوه بر اثرات سوء بهداشتي و زيستي، جنبه جهاني و مطالبات اجتماعي نيز پيدا كرده است. بر اساس گزارش مؤسسه بين‌المللي تحقيقات سرطان وابسته به سازمان جهاني بهداشت در سال 2013 آلودگي هوا و ذرات معلق هوا به عنوان گروه يك تركيبات سرطان زا طبقه‌بندي شده و به طور قطع و يقين اين مواد نقش بسيار مهمي در تشديد و بروز سرطان ايفا مي‌نمايند.

از مهم‌ترين منابع توليد آلودگي هوا در شهرها مي‌توان به احتراق ناشي از سوخت در خودروها،‌ صنعت و فعاليت‌هاي تجاري و خانگي اشاره كرد كه در صورت پاك‌ نبودن سوخت مصرفي در اين منابع،‌ شدت آلودگي و خطرزايي آن براي انسان چندين برابر مي‌شود. سوخت مصرفي در خودروها حاوي تركيبات ويژه‌اي است كه در صورت عدم رعايت استاندارد تركيبات متعددي از مواد سرطان‌زا و سمي از قبيل بنزن، فلزات سنگين و تركيبات آروماتيك را در هوا منتشر مي‌كند. اصلي‌ترين پارامترهاي موجود در بنزين كه به لحاظ زيست‌محيطي داراي اهميت ويژه‌اي مي‌باشد، تركيبات آروماتيك و بنزن مي‌باشند.

متأسفانه بالا بودن ميزان آروماتيك‌ها در سوخت در سال‌هاي گذشته و به تبع آن بالا بودن غلظت بنزن سبب شده كه در هواي شهرها همچنان شاهد غلظت بالاي بنزن باشيم. در اين خصوص براساس گزارش سازمان حفاظت محيط زيست بعضا مشاهده شده ميزان اين پارامتر 100 تا 1000 برابر حد استانداردهاي زيست محيطي در نزديكي جايگاه‌هاي سوخت‌رساني و مناطق پرترافيك بوده است. افزايش محصولات پتروشيمي تحت عنوان رفرميت، بنزن، پيروليز و اكتان‌افزا در سال‌هاي گذشته علي الخصوص سال‌هاي 92-89 وضعيت را بغرنج‌تر هم نموده است. اصلي‌ترين عوامل انتشار بنزن در هواي آزاد، تبخير بنزين از ذخيره‌گاه‌هاي بنزين (پمپ بنزين)، ‌تبخير و احتراق سوخت در خودروهاي در حال حركت و خارج از استاندارد است.

مقايسه‌ آمار و مستندات كيفي هوا نشان مي‌دهد طي ساليان 1379 تا 1384 با اجراي اولين برنامه جامع كاهش آلودگي هوا، شرايط كيفي هوا در شهر تهران رو به بهبود قرار گرفت و در ادامه با توجه به توقف برنامه‌هاي اجرايي كاهش آلودگي هوا و از همه مهم‌تر با توليد و توزيع سوخت باكيفيت پايين و به خصوص توليد و توزيع اكتان‌افزا پتروشيمي در سال 1389 روند افزايشي تعداد روزهاي ناسالم و رشد بيماري‌هاي تنفسي منتسب به آلودگي هوا را شاهد بوديم.

دولت تدبير و اميد و در رأس آن رياست محترم جمهوري از همان ابتداي شروع به كار دولت موضوع محيط زيست را كه تأمين‌كننده محيط زيست سالم و تضمين‌كننده سلامت عموم مردم مي‌باشد را در رأس برنامه‌هاي اجرايي خود قرار داده و از هرگونه اقدامي جهت بهبود شرايط موجود دريغ نخواهد كرد. از ميان چالش‌‌هاي زيست‌محيطي موجود آلودگي هوا جايگاه ويژه داشته و به دليل اهميت موضوع در اولويت برنامه‌هاي اجرايي قرار گرفته است. ايجاد هماهنگي لازم ميان ارگان‌هاي مرتبط و تشكيل جلسات هماهنگي و عقد تفاهم‌نامه‌هايي كه مي‌تواند شرايط مناسبي را براي اجراي برنامه‌هاي مهيا نمايد از ابتداي كار مورد توجه قرار گرفته است.

عزم دولت در اجراي برنامه‌هاي كاهش آلودگي هوا بسيار جدي است و فعاليت يكپارچه‌‌اي را با هماهنگي كليه ارگان‌هاي مرتبط آغاز نموده است. به همين منظور نيز برنامه راهكارهاي كاهش آلودگي هوا در تاريخ 10/2/93 به تصويب رسيد كه شامل 9 محور به ترتيب سوخت، خودروهاي در حال حركت، منابع ساكن، خودروهاي نو، نيروگاه‌ها، ‌مديريت حمل و نقل و تقاضاي سفر، ‌پايش و پيش‌بيني هوا، آموزش و اطلاع‌رساني و زيرساخت‌هاي شهري تنظيم شده است.

دربند يك مصوبه بر توقف افزودن حلال‌هاي صنعتي توليدي واحدهاي پتروشيمي تحت عنوان اكتان افزا و پتروبنزين توسط وزارت نفت تأكيد شده است و تجزيه و تحليل مستمر سوخت مصرفي كشور نيز به سازمان حفاظت محيط زيست محول شده است. در اين محور به توزيع سوخت استاندارد مطابق با استاندارد يورو 4 تأكيد شده است. در اين استاندارد ميزان بنزن يك درصد، ميزان تركيبات آروماتيك 35 درصد و ميزان اولفين‌ها 18 درصد مي‌باشد.

در سال جاري با اجراي مصوبه فوق‌الذكر و حذف اكتان افزا پتروشيمي و ارتقاي كيفي بنزين مصرفي به ويژه در تهران شرايط كيفي هوا نسبت به دوره مشابه سال گذشته داراي شرايط بهتري بوده است. مقايسه شش ماهه سال جاري با سال 1392 حاكي از آن است، تعداد روزهاي پاك از 2 روز به 6 روز افزايش و تعداد روزهاي سالم از 128 به 139 روز افزايش و تعداد روزهاي ناسالم نيز از 56 روز به 41 روز كاهش يافته است.

از آنجايي كه ارتقاي سطح كيفي فرآورده‌هاي نفتي نقش مؤثر و به‌سزايي در تأمين انتظارات اجرايي استاندارد و مقررات آلايندگي زيست محيطي دارد، لذا بي‌شك مي‌‌توان اذعان نمود كه توليد، واردات و عرضه انواع‌ فرآورده‌هاي نفتي متناسب با استانداردهاي زيست محيطي از سوي تمامي كارشناسان و متخصصان مورد تأييد و تأكيد مي‌باشد، به همين دليل اينجانبان امضا‌كنندگان زير به همراه تمامي مسئولان و تصميم‌گيرندگان حوزه‌هاي سوخت و سلامت موضع مشترك خود را مبني بر توليد و عرصه انواع فرآورده‌هاي نفتي علي‌الخصوص بنزين منطبق با استاندارد و ضوابط مصوب و حذف كامل بنزين پتروشيمي اعلام داشته و تأكيد مي‌گردد، عرصه بنزين باكيفيت مطلوب و استاندارد علاوه بر اثرات غيرقابل انكار در بهبود كيفيت محيط زيست و كاهش قابل ملاحظه آلاينده‌هاي منتشره داشته اثربخشي مطلوبي نيز در جلوگيري از تنزل سطح بهداشت و سلامت عمومي جامعه به همراه خواهد داشت.

بيژن زنگنه- وزير نفت

معصومه ابتكار- رئيس سازمان حفاظت محيط زيست

سيدحسن هاشمي- وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي

نيره پيروز‌بخت- رئيس سازمان ملي استاندارد