.svg)
سرگردانی بودجه ای دولت در مدیریت یارانه نقدی
پارسینه: یارانه پر در آمدها در سال جدید حذف می شود یا خیر؟این سوالی است که این روزها بسیاری از مردم و کارشناسان اقتصادی از خود می پرسند.
پارسینه: یارانه پر در آمدها در سال جدید حذف می شود یا خیر؟این سوالی است که این روزها بسیاری از مردم و کارشناسان اقتصادی از خود می پرسند.
سوالی که پاسخ ها و رفتارهای ضد و نقیض دولتی ها پیشبینی آن را سخت کرده است .این در حالی است که با توجه به تجربه بد خوشه بندی مردم و ارسال پیامک حذف یارانه نقدی در دولت محمود احمدی نژاد و بعد از آن هم تجربه اولیه توزیع سبد کالا که با گلایه های مردم همراه بود، افکار عمومی را بیش از پیش نگران کرده که مبادا حذف یارانه نقدی پر در آمدها مساوی شود با حذف یارانه طبقه متوسط.
اتفاقی که در سال های پیش افتاد و دولتی ها را مجبور کرد دوباره از یارانه بگیرها ثبت نام کنند.
در دولت جدید نیز، چالش یارانه نقدی ادامه داشت و دولت یازدهمی ها از همان ابتدای مطرح شدن حذف یارانه پر در آمدها تلاش داشتند تا به نوعی مردم را از دریافت یارانه نقدی منصرف کنند چرا که تجربه های دولت قبل از یاد دولت یازدهمی ها نرفته است و آنها می دانستند اگر خود مردم راضی به حذف یارانه خود نشوند، کار سختی را پیش رو خواهند داشت.
با این حال اما درخواست خود انصرافی دولت یازدهمی از مردم کارگر نیافتاد چرا که تنها نزدیک به 7 درصد مردم از دریافت یارانه نقدی انصراف دادند و حالا هم در حالی که بودجه سال 94 به مجلس رفته اما هنوز هم حذف یا عدم حذف یارانه نقدی در هاله ای از ابهام قرار دارد.
حذف یارانه نقدی مطابق قانون
این در حالی است که طبق بند«و» تبصره 21 قانون بودجه 93 کل کشور ،یارانه نقدی صرفا به سرپرستان خانوارهای متقاضی که به تشخیص دولت نیازمند دریافت یارانه باشند پرداخت می‌گردد.مجموع درآمد سالانه آنها کمتر از رقم تعیین شده توسط دولت باشد و افراد متقاضی دریافت یارانه نقدی باید در موعد تعیین شده به مراکز ثبت نام مراجعه نمایند.
چنانچه پس از تحقیق مشخص شد که اشخاص با درآمد بیشتر از مبلغ فوق اقدام به دریافت یارانه کرده‌اند به میزان سه برابر یارانه دریافتی جریمه می‌شوند.
با این حال اما نگاهی به بودجه سال 94 نشان می دهد این بند از تبصره 21 لایحه بودجه 94 حذف شده است و می‌توان چنین برداشت کرد که دولت هیچ قصدی برای حذف ثروتمندان یارانه بگیر در سال آینده ندارد.
گفتنی است، کلیات طرح حذف یارانه نقدی 30درصد یارانه‌بگیران ، در جلسه علنی چهارشنبه 1 آبان ماه مورد تصویب نمایندگان قرار گرفت به طوری که وکلای ملت با 122 رای موافق، 67 رای مخالف و 10 رای ممتنع از مجموع 213 نماینده حاضر با کلیات این لايحه موافقت کردند.
پس از آن محمدباقر نوبخت در حاشیه این جلسه در پاسخ به پرسش باشگاه خبرنگاران از آغاز شناسایی حذف دهک‌های بالای درآمدی خبر داد و گفت: در حال حاضر کارگروه‌های ما در حال بررسی این موضوع هستند.
اما سرانجام پرونده حذف یارانه نقدی 3 دهک بالای درآمدی در جلسه علنی روز یکشنبه 12 آبان ماه به مسیری رفت که قابل پیشبینی نبود چراکه علی‌رغم تصویب کلیات آن توسط نمایندگان و موافقت دولت، جزئیات آن در غالب تبصره‌های لایحه اصلاح قانون بودجه 92 تصویب نشد تا برای زمان نامعلوم دیگری کلاه‌گردانی دولت برای تامین اعتبار به منظور پرداخت به مردم ادامه داشته باشد و حالا از بودجه سال 94 هم حذف شده است.
دولتی ها چه می گویند؟
این اتفاق اما در حالی رخ می دهد که سخنگوی دولت به تازگی بر اهتمام دولت بر شناسایی افراد پردرآمد تاکید کرده و گفته: ترجیح می‌دهیم برای قطع یارانه اقشار پردرآمد اول منابع اطلاعاتی را تکمیل کنیم ولی در حال حاضر ملاکی در این خصوص تعیین نشده است.
محمدباقر نوبخت توضیح داده: افراد پردرآمد در حال شناسایی هستند و در حال حاضر آمار بخش‌هایی را داریم و آمار بخش‌هایی را هم نداریم و اگر این آمار کامل نشود و اقدام کنیم آثار اجتماعی سوئی دارد. با حذف یارانه افرادی که پردرآمد شناسایی شده‌اند و قطع‌نکردن یارانه شخص دیگری با درآمد بیشتر، نارضایتی و تشویش ایجاد می‌شود.
پیش از این نیز،وزير اقتصاد در مرداد ماه از شناسايي 10ميليون نفر ايراني پردرآمد خبر داده بود و تأكيد كرده بود كه به‌زودي و آرام آرام از فهرست يارانه‌بگيران حذف مي‌شوند.
علي طيب نيا كه در اصفهان سخن مي‌گفت با بيان اينكه به‌زودي فهرست جديد يارانه‌بگيران اعلام مي‌شود، گفته بود:عدالت نيست به همه افراد كشور يارانه تعلق گيرد. وزير اقتصاد همچنين تاکید کرده بود: درپي اجراي گام دوم قانون هدفمندسازي يارانه‌ها 9هزار ميليارد تومان در 3 بخش اقشاركم درآمد، بهداشت عمومي و توليد اختصاص يافت و این در حالی است که درآمد حاصل از افزايش حامل‌ها در مرحله نخست اجراي طرح هدفمندي يارانه‌ها 27هزار ميليارد تومان بود.
در هر حال با وجود این سخنان هنوز اقدام عملی از سوی دولتی ها برای حذف یارانه نقدی صورت نگرفته است.
کارشناسان چه می گویند؟
مهدی تقوی، کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه در خصوص حذف یارانه پر درآمدها به شهر خبر می گوید: قطعا دولت روحانی بیشتر از هر کس دیگری علاقه دارد تا یارانه پر در آمدها را حذف کند تا از این طریق درآمد دولت با این اوضاع نابسامان نفت بیشتر شود اما در هر حال دولت یازدهم نمی خواهد مانند دولت دهم عمل کند.
این کارشناس اقتصادی ادامه می دهد: پیدا کردن راه حلی برای حذف افراد پر درآمد آنهم بدون تفحص در زندگی خصوصی آنها مهم ترین چالش دولت روحانی است و برای همین حذف یارانه بگیرها طولانی شده است.
تقوی تاکید می کند: دولت با مساله حذف دهک‌های بالا با احتیاط برخورد کرد و بدون اینکه سقف درآمدی برای حذف افراد از دریافت یارانه نقدی اعلام کند، خواستار انصراف اختیاری خانواده‌ها شد که متاسفانه نتیجه‌بخش نبود و اگر دولت سقف درآمدی برای انصراف خانوارها اعلام کرده بود، بهتر به نتیجه می‌رسید.
مهدی تقوی در پایان در پاسخ به این سوال شهر خبر که چرا در بودجه سال 94 حذف پر درآمدها در نظر گرفته نشده است گفت: شاید این هم از احتیاط بیش از حد دولت در خصوص حذف یارانه بگیرها باشد چرا که دولت نمی خواهد اعتماد مردم را از دست بدهد.در هر حال، دولت باید در بودجه امسال راهکاری برای اجرای دقیق قانون هدفمندی بیندیشد زیرا اصل در این قانون، پرداخت یارانه نقدی به افراد نیازمند است.
اسماعیل جلیلی نماینده مسجد سلیمان و عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس هم در این خصوص به شهر خبر گفت: بی تردید دولت راه سختی برای حذف یارانه نقدی در پیش دارد و شاید بهتر باشد اقتصادی های دولت روش تعدیل گام‌به‌گام در حذف دهک‌های پردرآمد را در دستور کار خود قرار دهد.
این نماینده مجلس درباره شرایط اجتماعی تاثیرگذار بر عدم حذف دهک‌های پردرآمد از سوی دولت گفت: در حوزه اجتماعی هر اقدامی که در مسیر حذف دهک‌ها با رویکرد عدم همراهی داوطلبانه باشد، می‌تواند تبعات اجتماعی فراوانی را متوجه دولت کند اما در هر حال این راهی است که بر طبق قانون دولت باید برود و نباید از آن شانه خالی کند.
این عضو کمیسیون برنامه و بدجه مجلس در خصوص بودجه سال 94 نیز گفت: تفاوت این بودجه با سایر بودجه‌ها در بحث درآمدهای پایدار و کمتر ریسک‌پذیر است که یعنی درآمدهای مالیاتی غیرنفتی را افزایش داده است که مرز آن از 50 درصد هم گذشته است و به 57.3 درصد رسیده است. این ویژگی بسیار مثبت است که رعایت بند18 سیاست‌های اقتصاد مقاومتی ابلاغی مقام معظم رهبری است و بی تردید در خصوص حذف پر درآمدها به دولت تذکرات لازم در بودجه داده خواهد شد.
سوالی که پاسخ ها و رفتارهای ضد و نقیض دولتی ها پیشبینی آن را سخت کرده است .این در حالی است که با توجه به تجربه بد خوشه بندی مردم و ارسال پیامک حذف یارانه نقدی در دولت محمود احمدی نژاد و بعد از آن هم تجربه اولیه توزیع سبد کالا که با گلایه های مردم همراه بود، افکار عمومی را بیش از پیش نگران کرده که مبادا حذف یارانه نقدی پر در آمدها مساوی شود با حذف یارانه طبقه متوسط.
اتفاقی که در سال های پیش افتاد و دولتی ها را مجبور کرد دوباره از یارانه بگیرها ثبت نام کنند.
در دولت جدید نیز، چالش یارانه نقدی ادامه داشت و دولت یازدهمی ها از همان ابتدای مطرح شدن حذف یارانه پر در آمدها تلاش داشتند تا به نوعی مردم را از دریافت یارانه نقدی منصرف کنند چرا که تجربه های دولت قبل از یاد دولت یازدهمی ها نرفته است و آنها می دانستند اگر خود مردم راضی به حذف یارانه خود نشوند، کار سختی را پیش رو خواهند داشت.
با این حال اما درخواست خود انصرافی دولت یازدهمی از مردم کارگر نیافتاد چرا که تنها نزدیک به 7 درصد مردم از دریافت یارانه نقدی انصراف دادند و حالا هم در حالی که بودجه سال 94 به مجلس رفته اما هنوز هم حذف یا عدم حذف یارانه نقدی در هاله ای از ابهام قرار دارد.
حذف یارانه نقدی مطابق قانون
این در حالی است که طبق بند«و» تبصره 21 قانون بودجه 93 کل کشور ،یارانه نقدی صرفا به سرپرستان خانوارهای متقاضی که به تشخیص دولت نیازمند دریافت یارانه باشند پرداخت می‌گردد.مجموع درآمد سالانه آنها کمتر از رقم تعیین شده توسط دولت باشد و افراد متقاضی دریافت یارانه نقدی باید در موعد تعیین شده به مراکز ثبت نام مراجعه نمایند.
چنانچه پس از تحقیق مشخص شد که اشخاص با درآمد بیشتر از مبلغ فوق اقدام به دریافت یارانه کرده‌اند به میزان سه برابر یارانه دریافتی جریمه می‌شوند.
با این حال اما نگاهی به بودجه سال 94 نشان می دهد این بند از تبصره 21 لایحه بودجه 94 حذف شده است و می‌توان چنین برداشت کرد که دولت هیچ قصدی برای حذف ثروتمندان یارانه بگیر در سال آینده ندارد.
گفتنی است، کلیات طرح حذف یارانه نقدی 30درصد یارانه‌بگیران ، در جلسه علنی چهارشنبه 1 آبان ماه مورد تصویب نمایندگان قرار گرفت به طوری که وکلای ملت با 122 رای موافق، 67 رای مخالف و 10 رای ممتنع از مجموع 213 نماینده حاضر با کلیات این لايحه موافقت کردند.
پس از آن محمدباقر نوبخت در حاشیه این جلسه در پاسخ به پرسش باشگاه خبرنگاران از آغاز شناسایی حذف دهک‌های بالای درآمدی خبر داد و گفت: در حال حاضر کارگروه‌های ما در حال بررسی این موضوع هستند.
اما سرانجام پرونده حذف یارانه نقدی 3 دهک بالای درآمدی در جلسه علنی روز یکشنبه 12 آبان ماه به مسیری رفت که قابل پیشبینی نبود چراکه علی‌رغم تصویب کلیات آن توسط نمایندگان و موافقت دولت، جزئیات آن در غالب تبصره‌های لایحه اصلاح قانون بودجه 92 تصویب نشد تا برای زمان نامعلوم دیگری کلاه‌گردانی دولت برای تامین اعتبار به منظور پرداخت به مردم ادامه داشته باشد و حالا از بودجه سال 94 هم حذف شده است.
دولتی ها چه می گویند؟
این اتفاق اما در حالی رخ می دهد که سخنگوی دولت به تازگی بر اهتمام دولت بر شناسایی افراد پردرآمد تاکید کرده و گفته: ترجیح می‌دهیم برای قطع یارانه اقشار پردرآمد اول منابع اطلاعاتی را تکمیل کنیم ولی در حال حاضر ملاکی در این خصوص تعیین نشده است.
محمدباقر نوبخت توضیح داده: افراد پردرآمد در حال شناسایی هستند و در حال حاضر آمار بخش‌هایی را داریم و آمار بخش‌هایی را هم نداریم و اگر این آمار کامل نشود و اقدام کنیم آثار اجتماعی سوئی دارد. با حذف یارانه افرادی که پردرآمد شناسایی شده‌اند و قطع‌نکردن یارانه شخص دیگری با درآمد بیشتر، نارضایتی و تشویش ایجاد می‌شود.
پیش از این نیز،وزير اقتصاد در مرداد ماه از شناسايي 10ميليون نفر ايراني پردرآمد خبر داده بود و تأكيد كرده بود كه به‌زودي و آرام آرام از فهرست يارانه‌بگيران حذف مي‌شوند.
علي طيب نيا كه در اصفهان سخن مي‌گفت با بيان اينكه به‌زودي فهرست جديد يارانه‌بگيران اعلام مي‌شود، گفته بود:عدالت نيست به همه افراد كشور يارانه تعلق گيرد. وزير اقتصاد همچنين تاکید کرده بود: درپي اجراي گام دوم قانون هدفمندسازي يارانه‌ها 9هزار ميليارد تومان در 3 بخش اقشاركم درآمد، بهداشت عمومي و توليد اختصاص يافت و این در حالی است که درآمد حاصل از افزايش حامل‌ها در مرحله نخست اجراي طرح هدفمندي يارانه‌ها 27هزار ميليارد تومان بود.
در هر حال با وجود این سخنان هنوز اقدام عملی از سوی دولتی ها برای حذف یارانه نقدی صورت نگرفته است.
کارشناسان چه می گویند؟
مهدی تقوی، کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه در خصوص حذف یارانه پر درآمدها به شهر خبر می گوید: قطعا دولت روحانی بیشتر از هر کس دیگری علاقه دارد تا یارانه پر در آمدها را حذف کند تا از این طریق درآمد دولت با این اوضاع نابسامان نفت بیشتر شود اما در هر حال دولت یازدهم نمی خواهد مانند دولت دهم عمل کند.
این کارشناس اقتصادی ادامه می دهد: پیدا کردن راه حلی برای حذف افراد پر درآمد آنهم بدون تفحص در زندگی خصوصی آنها مهم ترین چالش دولت روحانی است و برای همین حذف یارانه بگیرها طولانی شده است.
تقوی تاکید می کند: دولت با مساله حذف دهک‌های بالا با احتیاط برخورد کرد و بدون اینکه سقف درآمدی برای حذف افراد از دریافت یارانه نقدی اعلام کند، خواستار انصراف اختیاری خانواده‌ها شد که متاسفانه نتیجه‌بخش نبود و اگر دولت سقف درآمدی برای انصراف خانوارها اعلام کرده بود، بهتر به نتیجه می‌رسید.
مهدی تقوی در پایان در پاسخ به این سوال شهر خبر که چرا در بودجه سال 94 حذف پر درآمدها در نظر گرفته نشده است گفت: شاید این هم از احتیاط بیش از حد دولت در خصوص حذف یارانه بگیرها باشد چرا که دولت نمی خواهد اعتماد مردم را از دست بدهد.در هر حال، دولت باید در بودجه امسال راهکاری برای اجرای دقیق قانون هدفمندی بیندیشد زیرا اصل در این قانون، پرداخت یارانه نقدی به افراد نیازمند است.
اسماعیل جلیلی نماینده مسجد سلیمان و عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس هم در این خصوص به شهر خبر گفت: بی تردید دولت راه سختی برای حذف یارانه نقدی در پیش دارد و شاید بهتر باشد اقتصادی های دولت روش تعدیل گام‌به‌گام در حذف دهک‌های پردرآمد را در دستور کار خود قرار دهد.
این نماینده مجلس درباره شرایط اجتماعی تاثیرگذار بر عدم حذف دهک‌های پردرآمد از سوی دولت گفت: در حوزه اجتماعی هر اقدامی که در مسیر حذف دهک‌ها با رویکرد عدم همراهی داوطلبانه باشد، می‌تواند تبعات اجتماعی فراوانی را متوجه دولت کند اما در هر حال این راهی است که بر طبق قانون دولت باید برود و نباید از آن شانه خالی کند.
این عضو کمیسیون برنامه و بدجه مجلس در خصوص بودجه سال 94 نیز گفت: تفاوت این بودجه با سایر بودجه‌ها در بحث درآمدهای پایدار و کمتر ریسک‌پذیر است که یعنی درآمدهای مالیاتی غیرنفتی را افزایش داده است که مرز آن از 50 درصد هم گذشته است و به 57.3 درصد رسیده است. این ویژگی بسیار مثبت است که رعایت بند18 سیاست‌های اقتصاد مقاومتی ابلاغی مقام معظم رهبری است و بی تردید در خصوص حذف پر درآمدها به دولت تذکرات لازم در بودجه داده خواهد شد.
ارسال نظر