نوبخت: کسی که زیر مذاکره بزند مفتضح می شود

رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور پس از سفر به ارومیه و بررسی توسعه حمل و نقل ریلی در این استان دیشب به تهران برگشت و بلافاصله به استودیو نگاه یک آمد تا در مقابل پرسشهای مهدی قلی، مجری این برنامه قرار گیرد.

مشروح پرسش و پاسخ با محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت را در ادامه می خوانید:

لایحه بودجه امسال به موقع تقدیم مجلس شد. مهمترین اهداف بودجه سال ۹۶ چیست؟
بودجه در واقع یک قطعه یکساله از برنامه پنجساله است. برنامه ششم گرچه هنوز به تصویب نرسیده، ولی چون دولت آن را تهیه کرده و با عنایت به سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری آمده شده، ما با توجه به برنامه ششم، بودجه را آماده کردیم. تلاش شده برنامه ششم، مسئله محور باشد. یعنی چند موضوع مهم در اولویت ما باشد. بحث محیط زیست، آب، حمل و نقل ریلی از اصلی ترین مسایل برنامه ششم بود و بودجه هم یک قطعه یک ساله از این برنامه است. یعنی ۱۰ هزار میلیارد تومان فقط برای بحث محیط زیست، آب و فاضلاب، حمل و نقل ریلی و بخشی هم برای اشتغال اختصاص داده شده. بحث محیط زیست سال گذشته با خارج کردن تاکسیهای فرسوده از ناوگان حمل و نقل شهری آغاز شد. حدود ۳۴ هزار دستگاه نوسازی شده ولی نشان می دهد ناکافی است چون هوای کلانشهرها هنوز آلوده است. دو عامل موجب آلودگی هواست. یکی موتورسیکلتها و خودروهاست که برای برقی کردن آنها بودجه خوبی را اختصاص داده ایم. موضوع دیگر، ریزگردها است. اعتبار مناسبی به این منظور اختصاص یافته که بشود با این پدیده مقابله کرد. تا انشالله شاهد هوای آلوده نباشیم.

با اجرایی شدن بودجه سال آینده می توان شاهد تغییر اساسی در این ۴ حوزه باشیم؟
نمی توان از واژه هایی مانند انقلاب و اینها استفاده کرد. بودجه یک برنامه یکساله است و باید به اندازه بضاعت یکساله از آن انتظار داشت. اگر می خواهیم از شبکه حمل و نقل کشور که عمدتا معطوف به گسترش شبکه ریلی است استفاده کنیم، باید قطعات منفصل راه آهن برخی از استانها که به شبکه سراسری یا خارج از کشور وصل نیستند با توسعه دهیم. کرمانشاه، همدان، رشت و ارومیه این وضع را دارد. سعی داریم امسال این شهرها را به شبکه سراسری و بین المللی متصل کنیم. سال آینده بقیه قسمتهای منفصل را که ممکن است بین دو شهر نباشد و ارتباط آنها با سایر نقاط کشور قطع است، را بهم وصل کنیم. تا پایان امسال و سال آینده چون ۱۰ هزار میلیارد تومان برای این منظور گذاشته ایم و می گوییم گامی به جلو گذاشته ایم. این می تواند مسیری را به سمت جلو حرکت دهد. قصد ما این نیست که قطره چکانی پول را بین همه پروژه ها تقسیم کنیم و هیچ یک به پایان نرسند. می خواهیم سالانه چند تا از پروژه ها را تکمیل کنیم. در موضوع خودرو و موتورسیکلت، هر تعدادی که بتوانیم را برقی کنیم گامی به جلوست.

این آخرین بودجه دولت یازدهم است. برنامه ششم که هنوز نهایی نشده. اگر دولت بعدی نظرات دیگری داشته باشد و نخواهد این بودجه و برنامه را نخواهد انجام دهد، به هدر رفت منابع منجر می شود. بر چه مبنایی قرار است ادامه دهید؟
آنچه به عنوان برنامه به مجلس رفته بر اساس سلسله سیاستهای اقتصاد مقاومتی و برنامه ششم که از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شد، مبنای تهیه این برنامه بود. درست است برنامه در مجلس تصویب نشده، ولی ما تعیین کردیم اولویتهای سالانه برنامه چیست. رشدها، مداخل و مخارج سال به سال مشخص شده. دولت بر اساس سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری برنامه ششم را تهیه کرد. این هفته کمیسیون تلفیق بحث برنامه را تمام می کند که فقط در درآمدها تغییری داده است. درست است نهایی نشده، ولی بودجه بر پایه آن تهیه شده.

یعنی اگر برنامه ششم دچار تغییر شود، بودجه ۹۶ مبنایی تغییر نمی کند؟
برنامه به مجلسی رفته که باید بودجه را هم تصویب کند. متناسب با تغییر در برنامه می تواند در بودجه هم تغییر دهد. من با توجه به تجربه ام در بودجه ریزی امیدوارم با کمترین تغییر به تصویب برسد.

بودجه ۹۶ چقدر با اقتصاد مقاومتی تطبیق دارد؟
سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی ۲۴ بند دارد. هر بند به موضوعاتی اشاره می کند. ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی، برای این منظور ۱۲ برنامه تهیه کرده که هر یک دارای سرفصل هایی است و مشخص شده طرحها و پروژه ها چیست. می دانیم در سال ۹۶ چه طرح و پروژه ای را باید انجام دهیم. یعنی عملیاتی شده طرحها و برنامه های اقتصاد مقاومتی در بودجه ۹۶ کاملا مشخص است.

ارزیابی ای از اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی در سال ۹۵ دارید؟
پس از مشخص شدن طرحها و پروژه ها در سال ۹۵، ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی چند جلسه است دستگاه به دستگاه دعوت می کند و گزارش می گیرد. این گزارش گیری در حال پیش رفتن است. شاخصهایی هم تعیین شده که می توان با آنها قضاوت کرد. به طور مثال یکی از طرحهای ما افزایش توان تولید ملی است. سیاستهای اقتصاد مقاومتی برای افزایش رشد اقتصادی است. یکی از مسولیتهای سازمان برنامه و بودجه که اجرای آن بر عهده وزارت صنعت است، شناسایی واحدهای تولیدی نیمه فعال است. برای افزایش توان تولید ملی، باید تولید اینها را افزایش داد. ۷۵۰۰ واحد شناسایی و ۳ بخش شد. آنهایی که بالای ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارند ولی تکمیل نشده اند، بخش دیگری در حال کار هستند ولی همه ظرفیتشان به کار گرفته نشده و بخش سوم هم اساسا کلا راکد هستند و با دادن سرمایه در گردش داریم فعال می کنیم. الان ۱۷ هزار واحد تولیدی در سراسر کشور با ۱۲ هزار میلیارد تومان تسهیلات خرد، فعال شده اند و در هر استان می دانیم چند واحد چه مقدار تسهیلات گرفته اند که می توان برای هر کدام محاسبه کرد چقدر فرصت شغلی جدید ایجاد شده یا برای از دست رفتن فرصت شغلی موجود جلوگیری شده است.

چرا برای مردم رفع مشکل بیکاری محسوس نیست؟
ما با افزایش نرخ مشارکت مواجهیم. جمعیت ما تا سن ۱۰ سال، غیرفعال و غیرمولد یا در سن غیرکار می دانیم. از ۱۰ سال تا ۶۵ سال را جمعیت در سن کار می دانیم. اینها همه جویای کار نیستند. برخی در حال تحصیلند یا دنبال کار نیستند. آنهایی که در سن کارند و دنبال کارند، جمعیت فعال و آنهایی که در سن کارند ولی دنبال کار نیستند، جمعیت غیرفعال نامیده می شوند. همه جمعیت فعال کار پیدا نمی کنند. برخی بیکار می مانند که مقدار بیکاران اگر به جمعیت فعال تقسیم شود نرخ بیکاری به دست می آید. ما الان با پدیده ای مواجهیم که جمعیت فعال ما رو به افزایش است. برای ۳ ماهه اول امسال ۱ میلیون و ۲۵۰ هزار نفر جدید وارد بازار کار شدند. ما ۷۵۰ هزار فرصت شغلی ایجاد کردیم. به نسبت گذشته که میزان اشتغال ۳۰۰ یا زیر ۵۰۰ هزار نفر بود، عدد بالایی است. ولی آن مقداری که وارد بازار کار شدند خیلی بیش از ۷۵۰ هزار نفرند. یعنی ۵۰۰ هزار نفر کار پیدا نمی کنند. یعنی ضمن رشد شاغلان، با رشد بیکاران هم مواجهیم. صرفا نمی توان از طریق افزایش سرمایه گذاری، نرخ بیکاری را کم کرد. باید برنامه های تکمیلی هم داشته باشیم. احساس کردیم باید شیوه اشتغال جدید را تعیین کنیم. به همین منظور هفته گذشته و همزمان با تقدیم لایحه بودجه، طرح یک فوریتی را سازمان برنامه و بودجه تقدیم مجلس کرد که رای به یک فوریت آن داده شد. اگر تصویب شود ۱.۵ میلیارد دلار از منابع صندوق توسعه ملی برای اشتغال صرف شود. به خصوص برای اشتغال در روستاها. بیکاری در روستاها باعث مهاجرت می شود.

منظورتان از شغل های یک ساعت در هفته نیست؟
قطعا نه، زمانی می خواهید محاسبه نرخ بیکاری کنید. این محاسبه برای سازمان بین المللی کار است. برای محاسبه، عموما کوچکترین واحد زمان که ساعت است را در نظر می گیرند. یعنی می پرسند تو یک ساعت هم کار کردی یا نه؟ چون مزد برای یک ساعت می گیرند، می گویند درآمد دارد. شغل یک ساعته که شغل نیست.

وقتی می گویید شغل نیست، خیلی خوب است. چرا مسئولان محترم همین را مطرح می کنند؟
دو نوع شغل داریم. یک کار شایسته داریم که در شان و مرتبط با رشته تحصیلی افراد است. دوم این که درآمد کافی برای زندگی را تامین کند. این که کسی یک ساعت کار کند، گرچه در محاسبات وارد می شود ولی قطعا ناکافی است. با پدیده دیگری به نام بیکاری تحصیل کردگان مواجهیم. باید به این اشخاص نیز کمک شود. حدود ۴ تا ۵ هزار میلیارد تومان برای این کار کنار گذاشته شد. غیر از آن ۱۰۰۰ میلیارد تومان در بودجه ۹۶ هم برای اشتغال زایی دیده شده. انتظار داریم بین ۹۰۰ تا ۹۳۰ هزار فرصت شغلی ایجاد شود. با سرمایه گذاری حدود ۷۰۰ تا ۷۵۰ هزار فرصت شغلی ایجاد می کنیم. با روشهای دیگر ۹۰۰ هزار شغل ایجاد می شود که قطعا شغلی است که بتواند زندگی افراد را بچرخاند.

کاهش اتکا به درآمد نفتی از اصلی ترین سیاستهای اقتصاد مقاومتی است. آیا در بودجه ۹۶ سهم درآمد نفتی افزایش یافته؟
مهم است شما نسبت به چه مقایسه کنید. سال گذشته تحریم بودیم. دشمن برای اینکه ملت ایران نتواند از منابع خود استفاده کند ما را تحریم نفتی کرده بود و ما نمی توانستیم بیش از یک میلیون بشکه صادر کنیم. تلاشمان در برجام این بود که تحریم ظالمانه و حلقه محاصره با بشکنیم و موفق شدیم. الان محدودیت یک میلیون بشکه را نداریم. هر مقداری که توان تولید داشته باشیم می توانیم صادر کنیم. اتفاق دیگر تصمیم اوپک برای کاهش تولید نفت بود. ما نپذیرفتیم. گفتیم وقتی سهم ما تقلیل یافت، شما از سهم ما استفاده کردید. با پای مردی جمهوری اسلامی ایران، ضمن اینکه همه کشورها مجبور به کاهش شدند، ما مجوز افزایش را توانستیم بگیریم. یکی از خصوصیات اجرای برجام، این بود که از منابع خود استفاده کردیم. ما الان بیش از ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه برای مهر صادر کردیم. حالا صادر نکنیم؟

صادر کنیم. ولی اینکه بودجه به نفت وابسته باشد؟
خب چه کنیم؟ قانون می گوید ببرید در صندوق ذخیره ارزی بگذارید. برای تامین منابع ارز، می توان نفت و گاز فروخت. این درآمد که نامش واگذاری دارایی های سرمایه ای است، اتفاق متقابل آن، تملک دارایی های سرمایه ای است. یعنی طرح های عمرانی. به همین منظور ۶۲ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان برای طرحهای عمرانی از همین پول کنار گذاشتیم. آیا موافقید بخشی از هزینه های دولت را تقلیل دهیم؟

بخش اعظم بودجه را حقوق و دستمزد می گیرد. این که مستقیم از پول نفت، دستمزد دهیم، منطقی است؟
ما در مقابل واگذاری دارایی های سرمایه ای باید تملک دارایی های سرمایه ای را داشته باشیم. در بودجه ۹۶ نوآوری شده. این که اینها را مستقیم و خالص برای طرحهای عمرانی استفاده نمی کنیم. بخشی از این بودجه ۶۲ هزار و ۷۰۰ میلیاردی را در بانک بگذاریم. بخشی هم صندوق توسعه بدهد و بخشی هم با صندوق توسعه بدهد. بعد این تسهیلات را در اختیار متقاضیان بگذاریم تا آنها طرحهای عمرانی را تکمیل کنند. انتقاد کنم به کسانی که فکر می کنند سرمایه گذاری یعنی آجر روی آجر گذاشتن یا زمین آسفالت کردن. اینها از موضوع انسان غافلند. آموزش و پژوهش در چه عرصه ای باید باشد؟ آیا آموزش و تحقیقات سرمایه گذاری است؟ خیلی از کارشناسان می گویند هزینه آموزش و تحقیقات، شاید در طبقه بندی Jef S در صندوق جاریها عنوان می شود ولی جنبه سرمایه گذاری و عمرانی دارد.

ولی چرا آقای جهانگیری می گوید هر چه نفت می فروشیم پول کارمند دولت می دهیم؟
بگذارید ببینیم سال آینده چقدر قرار است پول به دست بیاوریم؟ ۱۰۸۵هزار میلیارد تومان از سوی دولت درآمدزایی می شود که ۷۵۷هزار میلیارد تومان آن، مال شرکتهای دولتی است. اینها را کنار می گذاریم. دولت تنها ۳۷۱ هزار میلیارد تومان کسب درآمد می کند که ۵۱ هزار میلیارد تومان آن، درآمد اختصاصی است. ۳۲۰ هزار میلیارد تومان دولت کسب درآمد می کند. ۱۶۰ هزار میلیارد تومان مالیات، حقوق گمرکی و... است که به آن درآمد می گویند. ۱۱۰ تا ۱۱۱ هزار میلیارد تومان را نفت می فروشیم که واگذاری دارایی های سرمایه ای است. ۵-۶ هزار میلیارد تومان هم از راه واگذاری درآمدهای منقول و غیرمنقول است. ۴۴ هزار میلیارد تومان هم از واگذاری دارایی های مالی حاصل می شود. ۲۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان به تفکیک ۵ هزار میلیارد اوراق مشارکت، ۱۵ هزار میلیارد تومان صکوک و ۷۵۰۰ میلیارد تومان اسناد است. غیر از این، از محل سهام کارخانجات، واگذاری های دیگر جمعشان می شود ۴۴ هزار میلیارد. ممکن است کسی بگوید نفت را کمتر بگذارید. خرج هم باید سرجمع کمتر کنیم. ببینیم می شود؟ چه را باید بیشتر کرد؟ اوراق را؟ اوراق مانند چک است، می دهید و پول می گیرد ولی سال بعد باید پولش را بدهید. حدود ۶۲ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان از ۳۲۰ هزار میلیارد تومان را باید سرمایه گذاری کنیم طرحهای عمرانی تمام شود. ۲۳۶ میلیارد تومان جاری است که اعتبارات هزینه ای می شود. ببینید عقلایی است؟

طبیعی است مخارج اجتناب ناپذیر است. مگر مالیات اینقدر محقق می شود؟
خب اگر نشود باید سهم نفت را افزایش داد.

اگر پول نفت به سمت فعالیتهای عمرانی برود پسندیده است. ولی اگر به سمت جاری ها برود، ایراد دارد؟
می توان حرف کلی زد. به جای حرف کلی زدن باید مورد به مورد به ما کمک کنید. بگویید چه درآمدی را تولید نکنید و کدام هزینه را صرف نکنید. الان توضیح دادم. می گویید باید مالیات بیشتری گرفت؟ یعنی ظرفیت هست برای گرفتن بیشتر مالیات؟

اگر همه امکانات برای احقاق حقوق حقه مالیات بسیج شود، با وجودی که می دانیم فرار مالیاتی هست، می توان درآمد مالیاتی را بهتر کرد؟
عوض موعظه و نصیحت، سازمان امور مالیاتی همه همت و کارش را انجام داد. تا حدی می توان فشار آورد ولی نمی شود به تولید کننده و کسبه بیش از این فشار وارد کرد. الان شاخص ما در اخذ مالیات ۷.۶ درصد است. رقم درآمد مالیاتی سال ۹۶ واقع بینانه است. بالاخره تحریمها هم برداشته شده و باید از نفت و منابعمان استفاده کنیم. در بحث هزینه ها، برای اینکه طرحهای عمرانی خود را تکمیل کنیم، اوراق منتشر کردیم. همین طرح احداث راه آهن در آذربایجان شرقی و غربی، با اوراق مشارکت و اسناد خزانه تامین شده. ما به ازای همه اینها باید حداقل ۱۶ تا ۱۷ درصد سود بدهیم. یعنی سال آینده هم اصل اوراق را باید بخریم و هم سودش را بدهیم. ۲۱ هزار میلیارد تومان از ۳۲۰ هزار میلیارد تومان درآمد ما متعلق به این بخش است. این هم یک نوع کار عمرانی است. روی اعتبارات هزینه ای مرور کنیم. آنهایی که می گویند بودجه جاری ندهید، ببینیم چیست. ۷۲ هزار میلیارد تومان متعلق به امور رفاه اجتماعی است. این امور یعنی کمیته امداد، بهزیستی، صندوق های بازنشستگی، بیمه های اجتماعی. می خواهید این ها را ندهیم؟ بگوییم آجر روی آجر بگذاریم و طرح عمرانی تهیه کنیم. مگر می توان این اشخاص را زیر چرخدنده های ماشین توسعه له کنیم؟ سیاست دولت رفاه اجتماعی مردم است. هر چند ما خجالت زده مردمیم. ولی از منابع محدود ما همین رفاه اجتماعی است. می خواهید همینها را حذف کنیم؟

بحث حذف اینها نیست. سرمایه گذاری خارجی چقدر سهم در تامین بودجه دارد؟
هیچ سهمی ندارد. ولی در اقتصاد ملی ما دارد. این بودجه ۷.۷ رشد اقتصادی ایجاد می کند و تورم را حدود ۷ درصد می آورد. در تبصره ۳ استفاده از ۵۰ هزار میلیارد فاینانس را در نظر گرفته ایم. مگر رشد اقتصادی را فقط دولت باید ایجاد کند؟

می توان سهم درآمدهای نفتی که به جاری پرداخت می شود، کم کرد؟ چرا هنوز نفت را به جاری اختصاص می دهیم؟
این که سالهاست سیاست ماست. یعنی درآمدهای نفتی را به جاری ندهیم به عمرانی بدهیم. تا پایان سال امیدواریم بتوانیم ۴۰ هزار میلیارد طرح عمرانی انجام دهیم. این میزان در سال ۹۱ حدود ۱۱ هزار میلیارد تومان بود. در سال ۹۲ این رقم ۲۴ هزار میلیارد تومان بود. سال گذشته ما ۲۷ هزار میلیارد تومان طرح عمرانی داشتیم. تا پایان امسال بیش از ۴۰ هزار می دهیم. سال آینده این ۶۲ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان می شود.

چقدر محقق می شود؟
قطعا از ۴۰ هزار میلیارد امسال بیشتر خواهد بود. امسال شاید در همین هفته از تبصره ۳۶ اصلاح قانون بودجه استفاده می کنیم و تادیه مطالبات پیمانکاران را خواهیم کرد. در تبصره ۵ بندهای ب و هـ نیز رقم زیادی داریم که در همین هفته تخصیص خواهیم داد. مبنای شما این است که این رقم اگر ۱۰۰ هزار میلیارد شود بهتر است. وقتی می توان این کار را کرد که از سایر موارد بکاهیم. اولی که امور رفاهی بود را تاب نیاوردید و گفتید کم نشود. همه خواهان پرداخت به اقشار کم درآمد هستند. بازنشستگان انتظار دارند. دریافتی آنها ناکافی است. بعد از اجرای قانون مدیریت خدمات کشوری تفاوتی با شاغلان پیدا کردند که دولت باید حقوق آنها را با قانون جدید تطبیق دهد. بخش دوم که ۴۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان است، مال آموزش و تحقیقات است. این بودجه جاری است، هزینه است یا سرمایه؟ اینها از جنس سرمایه گذاری است. آیا می توان از این مبالغ کاست و به بودجه عمرانی داد؟

نمی شود درآمد نفتی را به صندوق توسعه واریز کنیم و از آنجا به حساب عمرانی بدهیم؟
الان همینطور است. امیدواریم وضعیت کشور به ثبات برسد تا سرمایه گذاری های جدید هم داشته باشیم. یک سرمایه گذاری این است که نفت مستقیما در طرحهای عمرانی سرمایه گذاری می شود. بخش دیگر، ۲۰ درصد درآمدهای نفتی است که به صندوق می رود و در اختیار بخش غیردولتی قرار می گیرد.

آیا اصلا ما پول نفت را می گیریم؟ آمریکا نقض عهد کرده و قانون ISA را تمدید کرده، عملا زیرساخت تحریمها حذف شده. دولت بعدی آمریکا نشان می دهد قصد ندارد مسئله را تغییر دهد. آیا این ما را با چالش مواجه می کند؟
ما الان مشکل نداریم. الان نفت می فروشیم و پولش را می گیریم و به آن دسترسی داریم. بخشی از نفت همین الان وارد اقتصاد می شود. الان مشکلی نداریم. ممکن است در آینده دچار مشکل شویم البته خیلی بعید است. آمریکا یکی از شش کشوری است که با ما برجام امضا کرده. آنها می گویند ایران فعالیت هسته ای نظامی دارد. اتفاقی که از سال گذشته به وجود آمد این است که آژانس رسما اعلام کرد اقدامات ایران نظامی نبود. الان هم تایید می کند نظامی نیست. چهره ای که از ما در جهان ساخته بودند که به دنبال سلاحهای هسته ای هستیم، نادرست است. تمامی قطعنامه هایی که علیه ما صادر شده بود، کنار رفت. الان آمریکا اگر می خواهد اقدامی کند رودرروی دیگران قرار گیرد. کسی که زیر مذاکره را بزند مفتضح می شود. فرض کنید این اتفاق بیفتد، همان می شود که در قبل بود و ما با اجرای برجام و لغو قطعنامه های شورای امنیت و محدودیت صادرات نفت، ما توانستیم هم صلح طلبی و صلح دولتی ملت بزرگ ایران را به جهان نشان دهیم، هم فعالیت نظامی نداشته ایم و هم اینکه کشور اهل منطق و گفتگو هستیم.
ما چیز بزرگتری گرفتیم. جهانی که آمادگی نداشت بحث غنی سازی را ما داشته باشیم، این را به عنوان حق ما پذیرفت. الان چرخه کامل غنی سازی در کشور در حال انجام است. ایران در همین فاصله برنده این مذاکرات است. الان تمام جهان نگران انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و غیرمطمئن و غیرقابل پیش بینی بودن رئیس جمهور آمریکا هستند. ما در این فاصله سود بردیم و حسن نیتمان را به جهان نشان دادیم. هر وقت هم لازم شد به فاصله کوتاهی می شود به وضعیت گذشته برگشت.

شما این موارد را در بودجه سال آینده در نظر گرفته اید؟
فعلا برجام به قوت خود باقی است. هر چند یکی از شش کشور اقداماتی را انجام داد که به صورت واحد از سوی مقامات جمهوری اسلامی ایران محکوم شده. هر وقت خطر خارجی ملت ما را تهدید کند همه مسئولان یکپارچه اند. فعلا شرایط ما عادی است. هر اتفاقی بیفتد متناسب با آن خودمان را تطبیق می دهیم. ما کشوری نیستیم که برای اولین بار تهدید شویم.

تدابیری برای این وضع داریم؟
بله، ولی این که می گوید بودجه در سایه یا اضطراری داریم باعث ناامنی خاطر مردم می شود. ما خدمتگزار مردم هستم.

دولت قصدی برای افزایش قیمت سوخت ندارد. در حالی که وزارت نفت مکلف شده ۵ درصد به قیمت هر لیتر اضافه کند؟
افزایش قیمت بنزین به ۱۰۰۰ تومان رسید. ۵ درصد آن را به وزارت نفت می دهیم. این به معنی افزایش ۵ درصدی قیمت بنزین نیست. این ۵ درصد سال جاری و پارسال هم بود. ما همین ۱۰۰۰ تومان می فروختیم. ولی ۵ درصد برای نوسازی خط لوله و توسعه پالایشگاه ها می دهیم.

چقدر قراراست افزایش حقوق و دستمزد داشته باشیم؟
اعلام کردیم قانون می گوید متناسب با نرخ تورم باید افزایش یابد. ما نرخ تورم را ۷.۶ تا ۷.۷ درصد پیش بینی کردیم. ما هم ۱۰ درصد افزایش حقوق را پیش بینی کردیم. سال اول استقرار دولت نرخ تورم ۱۷ درصد بود که ما حقوق را ۲۰ درصد افزایش دادیم.

درباره نرخ ارز چه تصمیمی دارید؟
محاسبات ما ۳۳۰۰ تومان را نشان می دهد. بانک مرکزی ۳۲۰۰ تومان را در حال حاضر محاسبه می کند.

قیمت بازار که بیشتر است؟
ما با قیمت بازار کار نمی کنیم. نرخ مبادله است. برای سیاست یکسان سازی نرخ ارز این رقم را داریم. رقم بازار برای ما رسمیت ندارد. رقم بالاست. سال گذشته هم تا ۳۷۰۰ بالا رفت ولی زیر ۳۵۰۰ تومان آمد. سیاست ما مدیریت نرخ شناور ارز است. قطعا نرخ ارز پایین خواهد آمد. سیاست ما تک نرخی کردن ارز است. تلاش می کنیم در بازار باثبات دست به یکسان سازی ارز بزنیم.

چرا الان نرخ ارز اینقدر افزایش یافته؟
بانک مرکزی می گوید معمولا در این فصل، مسافرتها، پایان سال مالی حتی برخی مسافرتهای ماه جاری و گذشته، تعداد زیادی از منابع را استفاده کرد. مقداری هم وارد شدن کسانی که برای واردات از بازار آزاد ارز بخرند، باعث این بحث شد. باید بانک مرکزی بخشی از این نیازها را برای واردات از طریق ارز مبادله ای تامین کند. می توان این تقاضا را مدیریت کرد.

این که می گویند دولت نرخ ارز را بالا برده اشتباه است؟
ثبات نرخ ارز و تقویت پول ملی دستاورد ما است. هرگز دستاورد خود را مخدوش نمی کنیم. دلار در اقتصاد ما یک شاخص است. ممکن است یورو خیلی ارزانتر شود ولی تاثیر دلار را ندارد. همین الان که از اسناد و اوراق استفاده می کنیم و سود می دهیم به این خاطر است که نمی خواهیم پول را از بازار ارز تامین کنیم.

تکلیف یارانه بگیران چه می شود؟
استمرار وضع موجود را خواهیم داشت هر چند نمی دانیم مجلس برای سال آینده چه تقنین می کند. سیاست روشن دولت این است که تحت هیچ شرایطی یارانه نیازمندان را قطع نکند. آنهایی که احراز شده ثروتمند است، از نظر ما هر کسی ۳ میلیون تومان در ماه داشته باشد، فرد ثروتمندی است. کسی که در تهران و شهرهای بزرگ است، مستاجر هم است، با ۳ میلیون که نمی تواند زندگی کند. تاکنون ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر از تعداد یارانه بگیران کم شد. این میزان ۱ میلیون نفر بیشتر بود که با اعتراض آنها مجددا یارانه نقدی شان برگشت.

از بسته ستاد برجام اطلاع دارید؟
خیر. این چند روز را مدام در سفرهای استانی و بازدیدها و رسیدگی بودم، خبری ندارم. به محض اطلاع از این موضوع خبر خواهم داد.

بحث تبدیل واحد پول به تومان چه شد؟
در اصلاح قانون بانک مرکزی اصلاح واحد پول مطرح شد. نوع محاسبات مردم تومان است. کسی ریال استفاده نمی کند. تلاش این است و در هیات دولت تصویب شد واحد بر اساس تومان است. این که مجلس چه تایید یا تکذیبی دارد، مربوط به قوه مقننه است. البته رئیس کل بانک مرکزی هم در هیات دولت بوده و به این مسئله رای داده است.