هشدار درباره سوءاستفاده از عزاداری

این شاعر آیینی درباره وضعیت شعرهای آیینی اظهار کرد: شعرهایی که در هیئت‌ها مخصوصا در مراسم‌ دهه اول محرم که با شور بیشتری برگزار می‌شود، ارائه می‌شود در سطوح مختلفی است؛ بعضی از آنها دلچسب و ارزشی هستند که با تعالیم دینی سازگاری دارند و با نگاه‌هایی که دنبالشان می‌کنند همسو هستند ولی به شکل نادرستی عرضه می‌شوند و در حقیقت ضررشان بیشتر از منفعتشان است.

او در ادامه بیان کرد: شعر مذهبی و آیینی یک موجود بسیط نیست؛ شعرهای آیینی فراوانی وجود دارد که بعضی از آن‌ها بسیار خوبند و بعضی‌ها در آن اندازه خوب نیستند، ولی نمی‌توان گفت شعر آیینی به شکل مطلق خوب است و یا این‌که شعر آیینیِ امروز با آرمان‌ها مطابقت دارد یا خیر. نمی‌توان این را گفت چون بعضی از این شعرها این ویژگی را دارند و بعضی ندارند؛ در کل باید گفت تعداد زیادی از شعرهایی که ارائه می‌شود در شان و اندازه‌ فرهنگ عاشورا نیست و متاسفانه کاستی‌های چشمگیری دارد.

ساعی گفت: دو بحث وجود دارد؛ طالبین این نوع اشعار عمدتا از عامه هستند و از تحصیلات و مطالعات جدی در رابطه با حادثه کربلا برخوردار نیستند، و نگاه دقیق و ویراسته‌ای نسبت به این موضوع ندارند.

این شاعر افزود: تولیدکنندگان این آثار که برای این افراد غذای فرهنگی و روحی تهیه می‌کنند هم از همین جنس هستند و در واقع توانایی ارائه کارهای فاخرتر را ندارند؛ چه بسا اگر کاری فاخر و مبتنی بر موازین ارزشی مذهب ارائه شود، از هیئت‌ها و تکایای بسیاری خواستار نداشته باشد؛ یعنی مردم بهت‌زده به کسی که این اشعار را می‌خواند نگاه می‌کنند.

او اظهار کرد: به تعبیر استاد مطهری در کتاب «حماسه‌ حسینی» در رابطه با ماجرای امام حسین(ع) بعضی از روحانیون ناخواسته دروغ‌های مذهبی را اضافه می‌کنند تا از پامنبری‌ها و خلایق اشک بگیرند؛ واقعیت این است که اگر این اشعار خیلی به سمت و سوی احساسی و جریحه‌دار کردن عواطف مخاطب پیش نرود خیلی هم با اقبال روبه‌رو نمی‌شود.

عباس ساعی خاطرنشان کرد: چرخه‌ نادرستی ایجاد شده که مخاطبین شعرهای سطحی توام با نادرستی را طلب می‌کنند و تولیدکنندگان هم به غیر از ارائه این نوع آثار هنر دیگری ندارند؛ لذا می‌بینیم که ادبیات عاشورایی به شان و مرتبه درخورش که نرسیده، دورتر هم شده است.

این شاعر گفت: در این بین یک‌سری مباحث منفعتی هم وجود دارد؛ گروهی در قبال محرم، روضه‌خوانی و مداحی امام حسین(ع) به نوعی تجارت می‌کنند که تعدادشان کم هم نیست و طبیعتا به دنبال نوعی از اشعار هستند که بتواند مخاطب را بیشتر منقلب کند و در حقیقت بیشتر دست آنها را به سمت جیبشان ببرند و به تعریفی آنها را تلکه کنند.

او گفت: چندین سال پیش رهبر انقلاب در این حوزه هشدار جدی داده‌اند و از شاعران توانا خواستند وارد این عرصه شده و اشعار مناسب‌تری ارائه کنند؛ طبیعتا اگر این اتفاق رخ دهد، پسند مخاطبین عام هم بالا می‌رود.

عباس ساعی اضافه کرد: اگر طالبان این نوع اشعار، سطحی باشند شاعران مجبور به ارائه شعرهای سطحی هستند؛ ولی اگر اشعار کیفی ارائه شود مخاطبین به درخواست‌های فاخرتری روی می‌آورند؛ به هرحال ذوق و پسند مخاطبین مقدری ارتقا پیدا می‌کند و باید این اتفاق بیافتد؛ در حال حاضر متاسفانه ما سیر نزولی را طی می‌کنیم و به جای اینکه روز به روز اوضاع بهتر شود، بدتر می‌شود.

این شاعر آیینی گفت: اشعاری به اسم امام حسین(ع)، ائمه‌ اطهار (ع) و یاران امام حسین(ع) عرضه می‌شود که نوعی توهین و جسارت است؛ به اسم شعر مذهبی تیشه به ریشه شعر مذهبی و مذهب می‌زنند؛ کسانی را که به شکل جدی‌تر با مذهب در تعامل هستند به شدت از این نوع مذهب فراری می‌دهند و شاعران توانا ترجیح می‌دهند وارد این حوزه نشوند.

او در ادامه متذکر شد: شاعران توانا و معتبر وارد میدان شوند حتی اگر اشعارشان خیلی مورد پسند عوام قرار نگیرد؛ باید آنها را بخوانند و تلاش کنند سلیقه و پسند مخاطب را بالا بکشند و از این حالت نادرست رهایی‌اش بدهند.

ساعی در پایان گفت: دستگاه‌های آیینی می‌توانند تاثیرگذار باشند. به عقیده‌ من دستگاه‌های فرهنگی باید جدی‌تر در زمینه اشعار آیینی وارد شوند و توصیه‌ رهبر معظم انقلاب را جدی بگیرند، زیرا این مسئله، مسئله‌ مهمی است که باید التیام پیدا کند.