کارگردان مناظره: اینکه می‌گویند مسابقه هفته برگزار کردیم بد نیست

حسین فردرو در مقام یکی از حلقه‌های زنجیره‌ی ساخت برنامه‌ی مناظره می‌گوید: قصد بود این برنامه هم مناظره باشد و هم مسابقه و هم مقایسه؛ صحبت بدی نمی‌بینم که در جایی می‌آورند، مسابقه‌ی هفته برگزار کرده‌اند.

کارگردان هنری اولین مناظره‌ی جمعی تلویزیون، در عین حال تاکید کرد: برای جذابیت تلاش کردیم، اما برای تشنج نه!

***

حسین فردرو که پیشتر کارگردانی تلویزیونی مسابقه‌های تلویزیونی را هم بر عهده داشته، در گفت‌و‌گو با خبرنگار سرویس تلویزیون خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با اشاره روند ساخت مناظره، گفت: تمام مدیریت‌های ما در کیفیت برنامه نقش داشتند و تمام مواردی که شما در جهت برنامه‌سازی مهم می‌دانید از تاثیر نور گرفته تا دکور و صدا همه و همه حساب شده است.

وی در ادامه گفت: ایجاد جذابیت، فرق بین مسابقه و مناظره نیست. چهار ساعت نگه داشتن مخاطب پای یک برنامه، آن هم مهم‌ترین برنامه‌ی تلویزیون، امکاناتی می‌خواهد که صداوسیما پتانسیل آن را داشته است.

این کارگردان با اشاره به دشواری‌های ساخت یک مناظره‌ی تلویزیونی گفت: می‌دانم این برنامه به عنوان یکی از برنامه‌های مهم تلویزیون از ماه‌ها قبل دغدغه‌ی مستقیم مدیران ارشد بوده و بسیار تمرکز داشته‌اند تا ضمن اینکه عامل تشنج نباشد و عامل اشکالاتی که در دوره‌ی قبل به انتخابات وارد شد، شکل نگیرد، به شکل کاملا مقایسه‌یی برگزار شود.

وی درباره‌ی عوامل هنری این برنامه گفت: این برنامه زیر نظر حوزه‌ی ستادی و مرکز تولیدی و فنی سازمان انجام می‌شود و از بهترین ‌های سازمان در ساخت این برنامه گلچین شده بودند. توجه به امور هنری خیلی مورد توجه قرار گرفت. در نتیجه باید منصفانه بررسی کنیم و بگوییم زحمت کشیده شده بود. البته وظیفه‌ی سازمان صداوسیما این است که برنامه‌ها را به سمتی پیش ببرد که بی‌عیب‌ترین شکل باشد.

او با اشاره به برخی انتقاداتی که از سوی مخاطبان نسبت به این مناظره مطرح شد، گفت: انتقادات مردم حتما مد نظر است اما باید توجه کنیم که هدف صداوسیما چه بوده است. آیا تشنج بوده است؟ اگر می‌گوییم مسابقه، مسابقه هم یکی از قالب‌های مهم است. می‌شد این برنامه را هم به شیوه‌ی میزگرد ارائه داد و هم مناظره. اما انگار مخاطبان مسابقه‌ی مشت‌زنی را بیشتر دوست دارند!

او در ادامه با تاکید بر اینکه مخاطبان این برنامه را در رابطه با اهدافش ارزیابی کنند، گفت: این برنامه واقعا دغدغه‌ی مدیریت بوده و حدیث نفس نبوده است. واقعا در یک نظام تولیدی و منطبق در بخش بررسی و نظارت شکل گرفت و به تک‌تک مسائل دقت نظر داشت. منصفانه نیست به جای ارزیابی و روشن‌کردن ذهنیت کاندیداها انتظار داشته باشیم که کشتی بگیرند.

*** دکور مناظره‌ها می‌تواند تغییر کند

حسین فردرو در بخش دیگر از گفت‌وگوی خود در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا کارگردانی هنری مناظره‌ها در حوزه اقتصادی با هنری و سیاسی فرق می‌کند؟ گفت: قطعا فرق دارند این دکور به گونه‌ای طراحی شده است که اگر لازم شود تمام کاندیدا با توجه به اینکه در سری اول مستقیم جلوی دوربین قرار داشتند در سری بعد لازم شود به شکل میزگرد طراحی شود. در این خصوص نظر مردم اهمیت دارد. این طراحی رسما تقلیدی نبود و روی آن کار شده است. در نتیجه کوچک‌ترین نقطه نظرات در نظر گرفته می‌شود و این در زمینه‌ی فرهنگی، سیاسی و همچنین در مقایسه با اقتصادی متفاوت است.

او همچنین به تک‌تک بخش‌های فنی این برنامه اشاره کرد و گفت: دوربین‌ها،‌ ارتفاع‌ آن‌ها،‌ تعدد تصاویر، کلوزآپ، زاویه، قدرت نفوذ چشم از مواردی است در روان‌شناسی تصویربرداری بسیار اهمیت دارد. در این راستا تمام تلاشمان را کردیم که این تعادل وجود داشته باشد. هیجان، جذابیت، ‌سوالات خوب و مفید و غیرشعاری نیز مد نظر قرار داده شده بود؛ به عنوان یک بیننده در برنامه‌ی دیروز مناظره‌ها چند نفر از کاندیداها را که در مواردی نمی‌شناختم، شناختم.

او گفت: هر چه جلوتر برویم مناظره‌ها جذاب‌تر می‌شوند؛ چرا که خصوصیت عریان‌سازی تلویزیون در مناظره‌، ما را بیشتر به ماهیت کاندیدا نزدیک می‌کند.

این کارگردان همچنین با بیان اینکه مناظره‌ها را به شیوه ساخت برنامه‌های گفت‌وگو محور تولید کردیم، افزود: عده‌ای این برنامه‌ را مسابقه می‌بینند؛ علت آن این است که این نوع مسابقه را دوست داشته‌اند. این مناظره هم یک برنامه‌ای بوده است در میان برنامه‌های دیگر تلویزیون و شما برنامه‌ای می‌بینید که کاندیدا در آن به مدت 30 دقیقه جلوی دوربین موضوعش را خودش انتخاب می‌کند. ولی در این برنامه اصل مقایسه مدنظر بود. هدف این بود مقایسه‌ای در تمام وجوه بین مردم صورت بگیرد.

او در ادامه تاکید کرد: چیزی که مهم است پذیرش صداوسیما درخصوص نقطه نظرات در مناظره‌های بعدی است. این نوع کارها به دلیل شرایطی که وجود دارد بی‌انصافی هم در قبال آن زیاد شکل می‌گیرد شاید صداوسیما بیشتر از همه مظلوم واقع شود و دیگران برای پیش‌برد هدفشان تلویزیون را یکی از بهترین سوژه‌هایی می‌دانند که آن را زیر سوال می‌برند. این در حالی است که شبکه‌های خارجی در برخی از موارد منصف‌ترند.

او درباره‌ی شرایط سخت ساخت چنین برنامه‌هایی که فرد در آن کمی با استرس مواجه می‌شود، گفت:‌ واقعا ساخت چنین برنامه‌هایی سخت است به ویژه این که الگوی ایرانی ارائه بدهیم. با توجه به زمان کمی که وجود داشته است مطمئن باشید این دکور با قابلیت‌های خاصی طراحی شد.

فردرو همچنین به این نکته اشاره کرد که امیدوار است پلی‌بک‌ها بر اساس مقایسه هدف باشد نه چیز دیگر و افزود: هدف ما مقایسه است نه ایجاد تشنج. بنده به عنوان کارگردان هنری در این زمینه فعالیت داشتم و دیدم ضرغامی مدیر دلسوزی بود. او به راحتی کاندیداها بسیار فکر کرده بود و روی تک‌تک صندلی‌های آن‌ها نشست تا بداند مشکلی برایشان پیش نمی‌آید.

این کارگردان با اشاره به ویژگی عریان‌سازی تلویزیون گفت: این جزو ذات تلویزیون است و تلویزیون شخصت واقعی افراد را نشان می‌دهد به نحوی که نمی‌توان وانمود کرد که مهربان هستیم و بالعکس.

او در پاسخ به این پرسش که آیا کسی ناظر به انجام امور این بخش از برنامه‌ی مناظره‌ها بود یا نه؟ پاسخ داد: اهمیت و ارزش این برنامه آنقدر زیاد است که تمام گروه‌ها به صورت ستادی نقش داشتند و مجموعه‌ای از عوامل خوب شبکه‌ها انتخاب شده بودند و فقط نگاه فردی وجود نداشت. در این راستا ناظرانی وجود داشتند و به روش‌های مختلف حضورشان را در بخش‌های مربوط به ارائه‌ی برنامه‌های مختلف، دیدم.

فردرو همچنین در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به اینکه کم لطفی است که انتظار داشته باشیم تلویزیون در جهت تشنج گام بردارد، افزود:‌ انتخاب این ساختار بهترین ساختار بود؛ به جهت اینکه ایجاد تشنج بسیار راحت است اما شما آدمی که بدون تشنج انتخاب می‌کنید سخت است.

او در پایان گفت‌وگوی خود به عنوان کسی که از نزدیک ناظر روند ساخت بخش‌های مختلف این برنامه بود، توضیح داد: آقای ضرغامی این مناظره را یکی از برنامه‌های صداوسیما می‌داند. او در تمام لحظات حضور پیدا کرد و شخصا احساس نمی‌کند مناظره‌ها برنامه‌ای باشد که علاقه به شخصیت خاص را نشان دهد. فضایی که ایجاد شد، شرایطی کاملا مساوی و سوالاتی متنوع و عادلانه را برای همه‌ی کاندیداها به وجود آورد.

او همچنین در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا نوع سوالات و روند پخش مناظره تغییر خواهد کرد یا نه؟ گفت: تلویزیون اگر تغییر نکند پویا نیست. هدف تغییر نمی‌کند اما مناظره قطعا تغییراتی در این زمینه خواهد داشت.