علی‌آبادی: نظر احمدی‌نژاد را قبول ندارم

گفتگوی پنجره با علی آبادی را بخوانید:

*قصه آمدن شما به ورزش از کجا شروع شد؟ علاقه‌ای به این حوزه داشتید؟

با توجه به سوابق 30 ساله‌ای که در کارهای اجرایی داشتم نظر احمدی‌نژاد این بود که به عنوان وزیر راه مشغول به کار شوم اما در آخرین لحظه تصمیم گرفتند وزیر راه تغییر نکند و من جای دیگر خدمت کنم. این اخلاق و اعتقاد را دارم که باید خدمت کرد و مهم نیست در چه سطحی و کجا. خصوصا برای ما که کارهای مدیریتی کردیم و با اصول مدیریتی کار را جلو می بریم. ایشان موضوع سازمان تربیت بدنی را مطرح کردند که برای من هم عجیب بود چون با سوابق من سازگار نبود البته شخصا ورزشکار بودم و در سالهای 67 -68 نیز سرپرست باشگاه پرسپولیس بودم و ناآشنا با این حوزه نبودم.

*چه نقاط ضعفی در سازمان ورزش دیدید و برای رفع آن چه کردید؟

از لحظه‌ای که وارد سازمان ورزش شدم اولین چیزی که خواستم این بود که کسی هیچ کاری را به واسطه آمدن من تعطیل نکند. فکر می‌کردم باید کارها پیش رود تا ما بررسی کنیم و برسیم به یک چارچوب تا اگر قراربه تغییر باشد، در یک کار مطالعه شده به آن برسیم. در 6 ماه اول بیشتر وقت خود را گذاشتم که به استان‌ها بروم. با تمام مسئولانی که ارتباطی با ورزش داشتند جلساتی گذاشتم و در نهایت به این مطلب رسیدیم که باید روی چند مورد در ورزش کشور کار کنیم. اولین موضوع مشهود این بود که به هیچ وجه فضای ورزشی لازم برای ورزش کردن نسل جوان نداریم. این کمبود باعث می‌شد ما در استعدادیابی و دسترسی به نیروهای قدرتمند و توانا به مشکل بخوریم. معتقد بودیم باید یک و نیم تا دومتر سرانه فضای ورزشی برای هر فرد باشد در حالی که فقط حدود چهاردهم متر یعنی بیست درصد نیاز کشور بود که بخش عمده آن هم در اختیار بخش خصوصی قرار داشت. دوم اینکه در ورزش کشور جایگاه بانوان بسیار ضعیف بود و حضور جدی تقریبا نداشتند در حالی که در عرصه مدال اوری در المپیک همواره کشورهایی که در رده بالا قرار می گیرند تقریبا 50 درصد مدال‌هایشان را بانوان به دست می‌اوردند و ما سهمی نداشتیم که لازم بود وارد ورزش بشوند که هم از جهت سلامتی موثر بود و هم در بحث قهرمانی در عرصه های جهانی. موضوع بعدی منابع مالی ورزش بود. زمانی که آمدم بسیار ناچیز و محدود بود و باید کار می‌کردیم و سهم ورزش را افزایش می‌دادیم.

*در این راه موفق بودید؟

اعتبارات عمرانی ما در مجموع کشور در دوران 4 ساله من حدود 15 برابر افزایش پیدا کرد و توانستیم در یک دوره 4 ساله تقریبا معادل 60 سال ساخت و ساز در ورزش داشته باشیم. از چهاردهم سرانه رسیدیم به هشت دهم و حدود 2500 پروژه نیمه کار بود که اگر تمام می‌شد از یک متر هم عبور می کرد. در بخش اعتبارات جاری ورزش مبالغی که باید برای ورزشکاران و مربیان تامین می شد حداقل 6 برابر افزایش پیدا کرد. این تغییرات قابل توجه باعث شد ورزش جان بگیرد و حرکت کند

*سایر مواردی که به دنبال بهبود آن بودید چه بود؟

سومین بحث ما موضوع اخلاق و فرهنگ در ورزش بود چرا که در منشور المپیک که توسط ما طراحی نشده و منشا تدوین آن اروپایی ها و یا شرق آسیایی ها بودند رعایت مسائل اخلاقی و انسانی بود در حالی که برای ما به عنوان یک کشور صاحب سبک اخلاقی و تفکر اخلاقی بر مبنای فرهنگ اسلامی هستیم باید کاری می‌کردیم که ورزشکاران ما سرامد باشند. موضوع آخر نیز بحث اصلاح ساختار بود که به یک ساختار سبک و فعال برسیم که عملیاتی و اجرایی نباشد بلکه فکری و سیاست‌گذار باشد. طبق اصل 44 قانون اساسی باید بزرگ‌ترین مجموعه‌های صعنتی کشور را به بخش خصوصی واگذار کنیم و منطقی نیست اداره تعدادی سالن و استخر که به راحتی توسط بخش خصوصی اداره می‌شود و در مدیریت بخش خصوصی ضریب بهره برداری بسیار بالاتری در این فضاها اتفاق می‌افتد دست دولت باشد. باید این فضاها در اختیار بخش خصوصی قرار می‌گرفت و باشگاه‌ها تقویت می‌شد و سازمان ورزش حامی و سیاستگذار محسوب می‌شد. به عنوان یک فکر دنبال می کردیم و یک بار هم موفق شدیم در قانون بودجه سال 87 بگنجانیم که کلیه فضای بخش ورزشی تا جای ممکن واگذار شود به جز برخی اماکن مثل استادیوم ازادی.

*تا چه حد برنامه های شما اجرا شد؟

در 6 ماه هزار جلسه برگزار و نظرات تمام دست اندرکاران در ورزش گرفته شد و توانستیم در توسعه زیرساخت ها به یک رشد انفجاری و به شدت غیرقابل انتظار برسیم. در موضوع جهانی توانستیم جایگاه خود را تغیر دهیم. در آسیا از جایگاه دهم به رده چهارم رسیدیم و هنوز هم جای رشد داریم و با برنامه ریزی درست می توان به جایگاه سوم و دوم در یک برنامه ریزی 8 تا 12 ساله برسیم. در المپیک نیز از رده 52 به هفدهم رسیدیم که بر اساس مطالعه کارشناسی اگر در چند رشته تجهیز شویم می توانیم جزو 10 کشور اول قرار بگیریم. 1060 شهر را بررسی کردیم برای توسعه زیرساخت های ورزشی و اینکه در هر شهر چه ظرفیت هایی وجود دارد و چه باید ساخته شود. در برنامه چشم انداز کشور پیش بینی کردیم. طرحی برای روستاهای بالای هزار نفر دادیم که در تمام آنها یک مجموعه مناسب ورزشی طراحی کردیم که در خیلی از جاها اجرا شد.

*در این مدت کدام برنامه ها عملیاتی نشد؟

در برنامه 4 ساله تقریبا به تمام اهداف نزدیک شدیم چه در بحث احداث زیرساخت ها و چه در بحث توسعه ورزش بانوان و اعتبارات عمرانی و جاری و هم در بخش رسیدن به جایگاه های ترسیم شده در ورزش اسیا و جهان. کاری که تا حدی سخت بود و شاید هم که همه ابزار دست ما نبود موضوع اخلاق در ورزش بود. البته سعی خود را می کردیم که مروج اخلاق و فرهنگ اسلامی باشیم و با مسائلی که مطابقت با مسائل اسلامی نداره منفی برخورد کنیم. در مجموع من از 4 سال حضور خود در ورزش راضی هستیم و فکر می کنم یک برنامه ریزی اصولی انجام شد که اگر ادامه پیدا کند قطعا جایگاه خود را ارتقا می دهیم.

* همواره از موفقیت های خود در ساخت و سازها می‌گویید اما طرح‌های زیادی به مرحله بهره برداری نرسید.

وقتی 6 هزار پروژه شروع می شود احتمال دو درصد عدم موفقت نیز وجود دارد. حدود 100 پروژه به مرحله بهره برداری نرسید که دلایل مختلفی دارد؛ یا زمینش از لحاظ قانونی مشکلی دارد یا مصوبات قانونی انجام نمی شود یا اعتبارش تامین نمی شود و یا عوامل اجرایی کم کاری کرده اند. باید کلی نگاه کرد. در یک برنامه 4 ساله فضای ورزشی کشور دو برابر شده و ما نباید به این نگاه کنیم که چند پروژه انجام نشده. خیلی جاها زمین می گرفتیم که شروع کنیم ولی بخش خصوصی مدعی مالکیت می شد. یا برخی جاها از قبل استارت خورده بود.

*اما پروژه هایی که به سرانجام نرسید پروژه های بزرگی بود. مثل نقش جهان اصفهان!

نقش جهان بیش از هزار مدعی داشت با این حال با کمک اقای سعیدی کیا و بختیاری که آن زمان استاندار و بعد وزیر دادگستری بودند دائما در تکاپو بودیم. کلی اتفاقات افتاد تا کم کم مسئله زمین حل شود. اگر هدف ایراد گرفتن باشد نمی توان پاسخی داد. نگاه باید به کلیت مسئله معطوف شود.

*منتقدان شما معتقدند دلیل افزایش ساخت و سازها در دوره شما به خاطر افزایش بودجه ورزش بود.

در دوره من به واسطه بالارفتن قیمت نفت درامد زیاد شد و تا حدودی سقف اعتبارات کشور افزایش پیدا کرد واب من کسی نبودم که هر چقدر بدهند به همان بسنده کنم. فکر می کردم موضوع جوانان کشور موضوع بسیاری مهمی است خصوصا برای جمهوری اسلامی که از جوانان توقع دارد در چارچوب معیارهای شرعی و اخلاقی حرکت کنند. طرح هایی تهیه کرده و نزد آقای احمدی نژاد بردیم و ایشان را توجیه کردیم که پول می خواهیم و قانع شدند. هم مجلس حمایت کرد هم دولت و هم استاندارها.

*به خصوصی سازی و لزوم انجامش تاکید کردید، چرا در دوره شما انجام نشد؟

یک نگاه بود که فکر می کردند اگر ورزش خصوصی شود احتمال دارد هزینه ها برای مردم بالا برود و بخش خوصی با نگاه منفعت طلبی نگاه کند و عاملی شود که هزینه ورزش برای جامعه به قدری بالا رود که رغیبتی برای حضور نداشته شد. با توجه به اینکه در قانون اساسی ذکر شده ورزش باید به صورت رایگان باشد سخت بود پذیرفته شود اما معتقدم باید نهایتا به آن سمت برویم و با پرداخت یارانه به بخش خصوصی کاری کنیم که قیمت ها را پایین آورند. در این صورت هزینه های ساخت سی تا سی و پنج درصد ارزان تر تمام می‌شود و مدت ساخت و هزینه های نگهداری و مدیریتی کاهش می یابد. اگر نگاه دولت از جهت سلامتی این است که همه باید ورزش کنند باید به بخش خصوصی کمک کند که این اتفاق رخ بدهد.

*از موفقیت های چشمگیر می گویید اما همیشه از شما انتقاد می شد!

وقتی کار شود انتقاد هم مطرح است. اگر کسی کار نکند خبری از انتقاد نیست. از رده دهم به چهارم آسیا رسیدیم و زیرساختها دو برابر شد، قطعا با یک برنامه از پیش طراحی شده این موفقیت ها حاصل شد. معادل موجودی کشور ساخت و ساز شد و قطعا پشتش ایده است. درزمان من مجموعه وزارت ورزش دوندگی شبانه روزی بود.

*در برخی رشته ها اما ناکامی های بزرگی داشتیم مثل فوتبال. احمدی نژاد هم گفته بود شما در فوتبال ضعیف بودید. قبول دارید؟

خیر! فوتبال یک سیستم معیوب در کشور ماست که در واقع از بنیادش مشکل دارد بنابراین ضربان قلبش مناسب نمی زند. در یک دوره ای امثال دایی و کریمی و مهدوی کیا پیدا می‌شوند و خیز بر می‌داریم و کمی بعد افت می‌کنیم. باشگاه‌های ورزشی ما ناقص هستند. نه از کمک‌های دولت بهره‌مند هستند نه زیر ساخت دارند و نه امکانات. حتی حق پخش تلویزیونی ندارند. دولتی هستند و دائما تغییر و تحول مدیریتی دارند. با این همه ایراد و اشکال و رسانه‌هایی که مداوم فقط فوتبال را تخریب می کنند مگر می شود اتفاقی رخ دهد؟ هر کسی رئیس فدراسیون باشد فرقی نمی‌کند. موفقیت‌ها مقطعی است. ما از نظر ذخایر ورزشی در فوتبال چیزی کم نداریم و می‌توانیم 5 تیم ملی هم سطح داشته باشیم. اشکال از ورزشکاران ما نیست، مشکل جای دیگری است.

*برای حل همین مشکلات در شرایطی که رئیس سازمان بودید نامزد انتخابات فدراسیون فوتبال شدید؟

شخصا علاقمند نبودم. به من تاکید شد نامزد شوم و تا آخرین لحظه هم نرفتم چون به عنوان رئیس سازمان منطقی نبود که شرکت می‌کردم ولی دیدگاه برخی دوستان این بود که بروم و در فوتبال که به درست یا غلط مهم شده است تغییراتی ایجاد کنم اما شخصا فکر می‌کردم اینگونه درست نمی‌شود. فوتبال را باید از ریشه درست کرد که از زمین خاکی شروع نکنند و آن را در مدارس فوتبال هدفمند از لحاظ تاکتیکی و رفتاری یاد بگیرند و رشد کنند. باشگاه‌ها باید خصوصی شوند، اختیار داشته باشند و کار کنند.

*از موفقیت در المپیک لندن گفتید اما اشاره ای به ناکامی در المپیک پکن نداشتید!

در بازیهای المپیک پکن، سازمان تربیت بدنی وقت همه نوع همکاری و بودجه لازم را برای کاروان اعزامی به کار برد ولی متاسفانه از آنجاییکه در رقابت های المپیک نتایج کل کاروان به عملکرد دو تیم کشتی و وزنه برداری بستگی دارد و این امر در طول تاریخ حضور ایران در بازیهای المپیک به همین نحو بوده است شاهد بودید که قبل از اعزام به المپیک پکن رضا زاده یکی از ورزشکاران همیشه مدال آور المپیکی ما نتوانست راهی این بازیها شود و تیم ملی کشتی فرنگی و آزاد هم نتوانستند انتظارات را برآورده کنند به همین شاهد نتایج ضعیفی در این دوره از بازی‌ها بودیم.

*پس از سازمان به کمیته المپیک رفتید. آنجا چه کردید؟

بحث اول فضا بود که الان ساختمانی داریم که یکی از بهترین ساختمان های المپیک نه در آسیا که جهان است. منابع مالی را به حد قابل قبولی افزایش دادیم ولی هنوز مطلوب نیست. روی سیستم نظارت کار در فدراسیون ها برنامه ریزی کرده و آنها را تحت پوشش قرار دادیم. نتیجه داد و در لندن توانستیم هم در المیپک و پارالمیک نتیجه بگیریم.

*به نظر می رسد در بحث حل اختلاف با سازمان و وزارت توفیقی نداشتید!

معتقدم نیستم که تعامل نبوده ولی به هر حال کمیته المپیک مستقل است. ما خود را بخشی از نظام می‌دانیم ولی وظایف خاص داریم. ممکن است جاهایی اختلاف نظر در نحوه اداره باشد که طبیعی است. بخصوص در دوره آقای عباسی مشکلی نبود و نیست. اختلاف نظرها می‌تواند عوامل رشد باشد. قاطعانه می‌گویم روابط ما بسیار خوب است.

*اما حداقل در بحث تعلیق ها اختلاف نظر زیادی داشتید.

به شخصه معتقدم وزیر می‌تواند از اختیارات خود در این زمینه استفاده کند ولی این تغییرات می‌توانست در زمان مناسبی صورت گیرد و به نحوی باشد که حساسیت فدراسیون جهانی و کمیته بین‌المللی المپیک را ایجاد نکند.

*البته در زمان خودتان هم بحث تعلیق به خاطر برکناری دادکان مطرح شد!

در خصوص دلایل و نحوه برکناری آقای دادکان بارها توضیح داده‌ام و تکرار دوباره آن در این مقطع مناسب نیست چرا که به شخصه احترام زیادی برای دادکان قائل هستم.

* ورزش در دولت احمدی نژاد چه تفاوتی با دولت های گذشته داشت؟

نمی‌توان بحث نظری کرد. نیاز به شاخص‌هایی است که مطالعه شوند. در نظر گرفتن چند شاخص مثل اعتبارات ورزش، گستردگی حضور ورزشکاران، بانوان شاخص زیرساخت‌ها و مدال اوری‌ها نشان می‌دهد که اتفاقات بسیار بزرگی نسبت به گذشته رخ داده است.

*پیگیری‌های رئیس جمهور در خصوص ورزش نسبت به دوره های گذشته چطور؟

انصافا توجه دولت نهم و دهم به ورزش را نمی‌توان با دولت‌های قبلی مقایسه کرد. افزایش زیر ساختهای ورزش کشور در این 8 سال با نیم قرن گذشته برابری می‌کند و در این مدت ورزش ایران بسیاری از اولین‌ها را در ورزش بدست آورد که نشانگر حمایت شخص رئیس جمهمور از ورزش بود.

*نظر حامیان احمدی‌نژاد در مورد وی تا حدی تغییر کرده است. نظر شما چطور؟

به هر حال یکسال آخر هر دولتی با انتقاد از آن خاتمه می‌یابد. انصافا رئیس جمهور در دو دوره ریاست خود خدمات بسیار ارزنده‌ای در کشور انجام داد.