.svg)
چالش های جدید فراروی مذاکره ایران و آمریکا
حرا: مذاکره ایران با آمریکا مسئله ای است که از بدو به قدرت رسیدن حسن روحانی مطرح شد. مسئله ای که با نزدیک شدن به جلسه مجمع سازمان ملل قوت بیشتری گرفت و با سخنرانی اوباما و دکتر روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل زمینه بیشتری برای مذاکره مهیا گردید که در نهایت منجر به تماس تلفنی اوباما و روحانی شد.
اما گویا آینده مذاکره ایران با آمریکا بیش از آنچه در ابتدا به نظر می رسید پیچیده است. از یک سو آمریکا درگیر لابی صهیونیستی ها و تندروهای آمریکایی است و از سوی دیگر ایران نیز نمی تواند به دلیل مشکلات 34 ساله با آمریکا به راحتی زمینه را برای مذاکره آماده کند و دلیل دیگر تندرو های داخلی هستند که به محض ورود دکتر روحانی به تهران شروع به برخورد ها و انتقادهای تند کردند.
اولین نشانه ها از پیچیدگی ها مذاکره از جایی بروز کرد که ظریف و کری از چالش های پیش روی کشورشان در خصوص آغاز مذاکرات سخن گفتند. جان کری وزیر امور خارجه آمریکا هنوز به پای میز مذاکرات نرسیده سه شرط برای ایران گذاشت و در گفت‌وگو با شبکه خبری سی.بی.اس نیوز در پاسخ به این که "یک نمونه از گام ملموسی که آنها - ایرانی ها- می‌توانند برای مطمئن کردن جهان درباره کنار گذاشتن جاه‌طلبی‌های‌شان بردارند، بدهید؟" گفته است: آنها می‌توانند بلافاصله امکان بازرسی از فردو را که یک تاسیسات محرمانه و زیرزمینی تقویت شده در دل کوه است و بدون شک چیزی نیست که یک برنامه هسته‌یی صلح‌آمیز داشته باشد، فراهم کنند. آنها می‌توانند بلافاصله پروتکل‌ها را امضا کنند، پروتکل‌های الحاقی جامعه بین‌المللی درباره بازرسی‌ها را. آنها می‌توانند پیشنهاد دهند که داوطلبانه غنی‌سازی اورانیوم بیش‌تر از یک میزان خاص را متوقف کنند و آن را در سطح پایین نگاه دارند، زیرا نیازی نیست برای یک برنامه صلح‌آمیز در سطح بالاتری باشد. کارهای زیادی وجود دارد که می‌توانند انجام دهند.
هرچند کری پس از بیان این شروط ابراز امیدواری کرد که در صورت همکاری ایران می توان حتی زودتر از 6 ماه نیز با ایران به توافق رسید.
در همین حال همتای ایرانی وی نیز در گفت و گو با «این هفته با استفانوپولوس» پربیننده‌ترین برنامه خبری آمریکا گفته است: آن چه شاهد آن بودیم در واقع قدم‌های اولیه‌ای بود که ایران، آمریکا و سایر کشورها برای حل و فصل مسائل دو کشور بین برداشتند. متاسفانه موضوع هسته‌ای که می‌توانست زمینه‌ای برای همکاری باشد، به موضوعی برای مناقشه تبدیل شده است. به هر حال برای طی این مسیر به تلاش‌های بیشتری نیاز است، ولی قدم‌های اولیه دو طرف مثبت بوده‌اند.
ظریف در پاسخ به سوال مجری در مورد برخی اعتراضات به دکتر روحانی پس از بازگشت از نیویورک نیز تصریح کرده است: یکی از تشابهات ایران و آمریکا اینست که هر دو جوامع و نظام‌هایی چندصدایی و تکثرگرا هستند و این بسیار خوب و نکته قوت است. با این حال اگر ایران مطمئن شود که آمریکا آماده است حقوق هسته‌ای ایران را به رسمیت بشناسد و به آن احترام بگذارد، شانسی واقعی برای رسیدن به توافق وجود دارد و ما پشتیبانی و تایید کامل مقام معظم رهبری را برای این کارداریم. نقاط مشترک زیادی برای حصول به توافق وجود دارد. ما می‌دانیم که ایران برای حصول به توافق با حفظ حق غنی‌سازی که قابل مذاکره نیست مصمم است. ما می‌دانیم که ایران به دنبال ساخت بمب نیست و این زمینه‌ای مناسب برای توافق بین طرفین است. من در ملاقات با وزرای خارجه ١+٥ و بعد با آقای کری، به آن ها گفتم که عدم ساخت سلاح هسته‌یی فقط هدف آنها نیست، بلکه هدف ایران هم هست؛ چراکه آن را بر جهت منافع و امنیت ایران نمی‌دانیم.
همچنین باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا در دیدار با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل که به واشنگتن سفر کرده تاکید کرده است گزینه نظامی در مواجهه با ایران هنوز به قوت خود باقی است.
اوباما با بیان اینکه آمریکا راه دیپلماتیک و مذاکره را درباره ایران انتخاب کرده، خاطر نشان کرده است: "ما با چشم‌های باز وارد این مذاکرات می‌شویم. ما باید ببینیم که آنها در این زمینه واقعا جدی هستند و می‌خواهند مطابق قواعد و معیارهای بین‌المللی رفتار کنند."
رئیس‌جمهور آمریکا گفته است که کشورش در مواجهه با ایران همچنان همه گزینه‌ها را مدنظر دارد و به ویژه تصریح کرد که گزینه نظامی علیه ایران به قوت خود باقی است.
نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل که پیش از ترک تل آویو به سمت واشنگتن گفته بود که مقابله با فعالیت های حسن روحانی رئیس جمهور ایران در راستای دوستی آفرینی با جامعه جهانی در راس اهداف او در سفر به آمریکا خواهد بود و در مقابل فعالیت های دوستی آفرینی و لبخندها و سخنان شیرین روحانی، واقعیت ها را باید بیان کرد، دردیدار با اوباما بر این مواضع خود تاکید کرده و گفته است: آمریکا و دیگر کشورهای غربی نباید تحت تاثیر اظهار دوستی حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران قرار بگیرند.
اما در این بین علیرغم چالش ها و مشکلات پیش روی ایران و آمریکا اظهارات آشتی جویانه مقامات دو کشور نشانگر چشم انداز روشنی برای مذاکره میان دو کشور است علاوه بر این مراجع بین المللی از چین و روسیه گرفته تا اتحادیه اروپا حل پرونده هسته ای ایران در جهت منافعشان ارزیابی می کنند.
در همین راستا کاترین اشتون رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفته است: غرب باید در تمام جنبه ها تمایل و حسن نیت خود را نشان بدهد و مذاکره را پیش ببرد وانتظار مشابه از طرف مقابل داشته باشد.
آنچه مسلم است اینکه با توجه به همه این مسایل باید به دور از خوش بینی های مفرط و در مقابل بدبینی و دیدگاههای تند افراطی و جناحی چه در بین سیاسیون ایرانی و چه در میان غربی ها و آمریکایی ها با یک نگاه واقع بینانه و طی یک برنامه هدفمند و گام به گام به هرگونه مذاکره و گفتگوی دوجانبه نگریست.
اما گویا آینده مذاکره ایران با آمریکا بیش از آنچه در ابتدا به نظر می رسید پیچیده است. از یک سو آمریکا درگیر لابی صهیونیستی ها و تندروهای آمریکایی است و از سوی دیگر ایران نیز نمی تواند به دلیل مشکلات 34 ساله با آمریکا به راحتی زمینه را برای مذاکره آماده کند و دلیل دیگر تندرو های داخلی هستند که به محض ورود دکتر روحانی به تهران شروع به برخورد ها و انتقادهای تند کردند.
اولین نشانه ها از پیچیدگی ها مذاکره از جایی بروز کرد که ظریف و کری از چالش های پیش روی کشورشان در خصوص آغاز مذاکرات سخن گفتند. جان کری وزیر امور خارجه آمریکا هنوز به پای میز مذاکرات نرسیده سه شرط برای ایران گذاشت و در گفت‌وگو با شبکه خبری سی.بی.اس نیوز در پاسخ به این که "یک نمونه از گام ملموسی که آنها - ایرانی ها- می‌توانند برای مطمئن کردن جهان درباره کنار گذاشتن جاه‌طلبی‌های‌شان بردارند، بدهید؟" گفته است: آنها می‌توانند بلافاصله امکان بازرسی از فردو را که یک تاسیسات محرمانه و زیرزمینی تقویت شده در دل کوه است و بدون شک چیزی نیست که یک برنامه هسته‌یی صلح‌آمیز داشته باشد، فراهم کنند. آنها می‌توانند بلافاصله پروتکل‌ها را امضا کنند، پروتکل‌های الحاقی جامعه بین‌المللی درباره بازرسی‌ها را. آنها می‌توانند پیشنهاد دهند که داوطلبانه غنی‌سازی اورانیوم بیش‌تر از یک میزان خاص را متوقف کنند و آن را در سطح پایین نگاه دارند، زیرا نیازی نیست برای یک برنامه صلح‌آمیز در سطح بالاتری باشد. کارهای زیادی وجود دارد که می‌توانند انجام دهند.
هرچند کری پس از بیان این شروط ابراز امیدواری کرد که در صورت همکاری ایران می توان حتی زودتر از 6 ماه نیز با ایران به توافق رسید.
در همین حال همتای ایرانی وی نیز در گفت و گو با «این هفته با استفانوپولوس» پربیننده‌ترین برنامه خبری آمریکا گفته است: آن چه شاهد آن بودیم در واقع قدم‌های اولیه‌ای بود که ایران، آمریکا و سایر کشورها برای حل و فصل مسائل دو کشور بین برداشتند. متاسفانه موضوع هسته‌ای که می‌توانست زمینه‌ای برای همکاری باشد، به موضوعی برای مناقشه تبدیل شده است. به هر حال برای طی این مسیر به تلاش‌های بیشتری نیاز است، ولی قدم‌های اولیه دو طرف مثبت بوده‌اند.
ظریف در پاسخ به سوال مجری در مورد برخی اعتراضات به دکتر روحانی پس از بازگشت از نیویورک نیز تصریح کرده است: یکی از تشابهات ایران و آمریکا اینست که هر دو جوامع و نظام‌هایی چندصدایی و تکثرگرا هستند و این بسیار خوب و نکته قوت است. با این حال اگر ایران مطمئن شود که آمریکا آماده است حقوق هسته‌ای ایران را به رسمیت بشناسد و به آن احترام بگذارد، شانسی واقعی برای رسیدن به توافق وجود دارد و ما پشتیبانی و تایید کامل مقام معظم رهبری را برای این کارداریم. نقاط مشترک زیادی برای حصول به توافق وجود دارد. ما می‌دانیم که ایران برای حصول به توافق با حفظ حق غنی‌سازی که قابل مذاکره نیست مصمم است. ما می‌دانیم که ایران به دنبال ساخت بمب نیست و این زمینه‌ای مناسب برای توافق بین طرفین است. من در ملاقات با وزرای خارجه ١+٥ و بعد با آقای کری، به آن ها گفتم که عدم ساخت سلاح هسته‌یی فقط هدف آنها نیست، بلکه هدف ایران هم هست؛ چراکه آن را بر جهت منافع و امنیت ایران نمی‌دانیم.
همچنین باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا در دیدار با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل که به واشنگتن سفر کرده تاکید کرده است گزینه نظامی در مواجهه با ایران هنوز به قوت خود باقی است.
اوباما با بیان اینکه آمریکا راه دیپلماتیک و مذاکره را درباره ایران انتخاب کرده، خاطر نشان کرده است: "ما با چشم‌های باز وارد این مذاکرات می‌شویم. ما باید ببینیم که آنها در این زمینه واقعا جدی هستند و می‌خواهند مطابق قواعد و معیارهای بین‌المللی رفتار کنند."
رئیس‌جمهور آمریکا گفته است که کشورش در مواجهه با ایران همچنان همه گزینه‌ها را مدنظر دارد و به ویژه تصریح کرد که گزینه نظامی علیه ایران به قوت خود باقی است.
نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل که پیش از ترک تل آویو به سمت واشنگتن گفته بود که مقابله با فعالیت های حسن روحانی رئیس جمهور ایران در راستای دوستی آفرینی با جامعه جهانی در راس اهداف او در سفر به آمریکا خواهد بود و در مقابل فعالیت های دوستی آفرینی و لبخندها و سخنان شیرین روحانی، واقعیت ها را باید بیان کرد، دردیدار با اوباما بر این مواضع خود تاکید کرده و گفته است: آمریکا و دیگر کشورهای غربی نباید تحت تاثیر اظهار دوستی حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران قرار بگیرند.
اما در این بین علیرغم چالش ها و مشکلات پیش روی ایران و آمریکا اظهارات آشتی جویانه مقامات دو کشور نشانگر چشم انداز روشنی برای مذاکره میان دو کشور است علاوه بر این مراجع بین المللی از چین و روسیه گرفته تا اتحادیه اروپا حل پرونده هسته ای ایران در جهت منافعشان ارزیابی می کنند.
در همین راستا کاترین اشتون رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفته است: غرب باید در تمام جنبه ها تمایل و حسن نیت خود را نشان بدهد و مذاکره را پیش ببرد وانتظار مشابه از طرف مقابل داشته باشد.
آنچه مسلم است اینکه با توجه به همه این مسایل باید به دور از خوش بینی های مفرط و در مقابل بدبینی و دیدگاههای تند افراطی و جناحی چه در بین سیاسیون ایرانی و چه در میان غربی ها و آمریکایی ها با یک نگاه واقع بینانه و طی یک برنامه هدفمند و گام به گام به هرگونه مذاکره و گفتگوی دوجانبه نگریست.
ارسال نظر