یادداشت نویسنده «ماتادور» درباره سریال و حواشی آن
پارسینه: نویسنده مجموعه «ماتادور» گفت: این همه امکانات و تجهیزات پلیسی و انتظامی تا به امروز در هیچ فیلم و سریالی وجود نداشته است؛ این را با شناختی که از این فضا دارم با اطمینان میگویم.
«آرش قادری» فیلمنامهنویس مجموعه تلویزیونی «ماتادور» به کارگردانی «فرهاد نجفی» درباره شرایط تولید این سریال یادداشتی انجام داده که در ادامه میخوانید:
نگارش و همکاری در بخشهای گوناگون و ژانر و گونههای متفاوت سینمایی و تلویزیونی در مدت فعالیت کاری؛ بیش از هر چیز به من ثابت کرده که سینمای پلیسی و معمایی یکی از پرکششترین و جذابترین گونههای درام برای مخاطبین به ویژه مخاطبین تلویزیونی است. صرفنظر از اینکه یک فیلم یا مجموعه چگونه و با چه کیفیت و امکاناتی ساخته میشود؛ بی تردید اتفاق اصلی بیاد در فیلمنامه رخ دهد و به اصطلاح خودمانیاش:/ فیلم باید روی کاغذ خوب کار کند/ وگرنه در ساخت اتفاق خاصی رخ نخواهد داد.
در میان فیلم و سریال و مجموعههای بسیاری که در این زمینه نوشتهام یکی از بسیاری جهات با دیگران متفاوت بوده: ماتادور.... مجموعهای که در 11 قسمت در پاییز 92 و در هفته ناجا از شبکه یک سیما پخش شد و واکنشهای بسیاری در پی داشت. طرح ماتادور ابتدا برای ساخت یک فیلم سینمایی نوشته شد تا در یک بخش حدوداً 100 دقیقهای ساخته شود. همه چیز با ریتم تند و بسیار متفاوت از کارهای پلیسیای که تا به امروز ساخته شده بود؛ حتی متفاوت با کارهای پیشین همین قلم. طرح به اداره سینمایی ناجا ارائه شد و من مشغول نگارش فصل دوم سریال هوشسیاه شدم تا روزی که ریاست محترم اداره سینمایی ناجا و ناجی هنر خبرم کردند تا ماتادور برای یک سریال 8 قسمتی و با هدف پخش از سیما نوشته شود. ابتدا برایم دشوار بود که این تغییر فیلم به سریال را بپذیرم تا خود سردار منتظرالمهدی طرح دیگری را برایم تعریف کردند و حس کردم حالا میشود به یک سریال 8 قسمتی فکر کرد.
نگارش آغاز شد و با سرعت برای تولید آماده شدیم؛ گروه کارگردانی و تیم تولید مستقر شدند و عملاً ساعتها به وقت هفته نیروی انتظامی تنظیم شد. تمام تجربههایی که در نگارش فیلم و سریالهای معمایی و پلیسی داشتم به کار بستم و سناریو روی کاغذ خوب کار میکرد؛ مشاورههای بخشهای مختلف ناجا هم همیشه بود و همه چیز در ظاهر خوب پیش میرفت تا اینکه کارگردان سریال پس از جلسات متعدد با ناجا تغییر کرد و این مصادف شد با پایان نگارش سناریو. حالا ما 8 قسمت سریال آماده ساخت داشتیم ولی کارگردانی در کار نبود؛ رایزنیها برای انتخاب کارگردان مناسب هم به نتیجه نمیرسید و زمان بی رحمانه میگذشت تا فرهاد نجفی به عنوان کارگردان انتخاب و با پیش تولیدی بسیار کوتاه سریال وارد تولید عظیمش شد.
اراده معاونت محترم اجتماعی ناجا و ناجی هنر و تمامی بخشهای مرتبط با حفاظت از شخصیتهای ناجا بر این بود که تا میتوانیم امکانات و توانمندیهای به روز شده پلیس ایران در قالبی تصویری و قابل ارائه در کشور و منطقه به نمایش در آید. این همه امکانات و تجهیزات پلیسی و انتظامی تا به امروز در هیچ فیلم و سریالی وجود نداشته است؛ این را با شناختی که از این فضا دارم با اطمینان میگویم. خود ما هم غافلگیر شده بودیم؛ تمام توانمندیهای ناجا در اختیار سریال بود و متن هم کامل نوشته شده و با نظارت مشاورین بخشهای مربوطه در ناجا بازنویسی هم شده بود فقط مانده بود تصویربرداری و مراحل مختلف تا پخش.
کاری سنگین و با جذابیتهای تصویری بسیار؛ همه عوامل دست به دست داده بودند تا کار بدون حاشیه و با سرعت تمام ساخته شود که شد و به لطف پروردگار بیش از حد انتظار؛ مخاطب داشت و همین اقبال عمومی هم مرا بر آن داشت که این متن را بنویسم. ماتادور در محتوا کوشید فضایی نوین در عرصه فیلم و سریالهای پلیسی خلق کند و در فرم تلاش کرد معیارها را در این بخش ارتقا دهد که به تائید موافق و مخالف تا حد زیادی به اهدافش رسید. اینکه پلیسهای ماتادور در بخشهایی متفاوت با تصویر مرسوم پلیس در جامعه هستند اتفاقی نبود؛ از ابتدا هم تصمیممان همین بود. چشم مخاطب وقتی به تماشای پلیسهای مدرن عادت کند نگاهش آرمانگرا میشود؛ توقعش از پلیس بالا میرود و خود پلیس هم عادت میکند و واکنشها را میبیند. دیگر مامور پلیس از فرم غافل نمیشود؛ لباس و حرکات و ظاهرش هم برایش اهمیت پیدا میکند و حس میکند از نظر ساختار اجتماعی هم مردم دلشان میخواهد پلیسهای ورزیده و خوش لباس و آراسته حافظ امنیتشان باشند. پلیسهایی که در پشت فرم مدرن و امروزیشان ایمان و اعتقاد قلبی و دینیشان قدرت اصلی و توان ویژهشان در حفظ و ایجاد امنیت اجتماعی است. فرم برای ما این مفهوم را داشت و میخواستیم تماشاچیهایی فراتر از مرزهای ایران داشته باشیم که به لطف خدا داشتیم. مخاطبینی که از سراسر دنیا نقد و نظرهایشان را ابراز کردند و نشان دادند این شیوه را میپسندند. این همه امکانات و تجهیزات و هزینه و تیم حرفهای گرد آمدند و سریال تصویربرداری شد و آماده پخش بودیم که یکباره خبر رسید پایانبندی سریال باید دوباره تصویربرداری کنیم. همهمه شد؛ هرکس جایی رفته و نزدیک به یک سال از تولید گذشته بود اما چارهای نبود؛ به فرموده بخشهایی پایانی مجموعه برای پخش آماده شده بود را تماشا و براساس تصمیم مقامات با توجه به شرایط روز کشور و منطقه برای پیشگیری از ایجاد هرگونه سوء تفاهم سیاسی و منطقهای قسمت پایانی با ایدههایی ارائه شده توسط معاونت اجتماعی ناجا سردار دکتر منتظرالمهدی نگارش و دوباره تصویربرداری شد تا در آخرین لحظه هم سریال به روز باشد و از قضا شاید یکی از بهترین قسمتهای سریال همین قسمت آخر بود.
ماتادور هم مانند همه فیلم و مجموعههای تلویزیونی دیگر تمام شد و تنها خاطرهای ماند برای مخاطب که حالا سطح توقع و سلیقهاش با این مجموعه بالاتر رفته. این حجم از اتفاقات به اصطلاح اکشن تا به امروز در سینما و تلویزیون ما بیسابقه بوده است و تنها یک حرف میماند؛ مخاطب ما هوشمند است و با این سطح سلیقه نمیتوان بیتوجه به فرم و محتوا برایش برنامه ساخت. ماتادور اثری فرمالیستی در قالبی تازه بود و تجربهای برای سازندگانش که در آثار بعدیشان مجال بیشتری داشته باشند برای تلفیق فرم و محتوا.
در پایان از پروردگار بخشنده مهربان سپاسداریم که یاریمان داد تا این آزمون دشوار و تازه را با آبرو پشتسر بگذاریم.
کوچکترین ماتادور گروه
آرش قادری
ارسال نظر